HC.2: Myelodysplastisch syndroom (MDS)

Question 1

Diagnostische mogelijkheden MDS

Answer 1

Perifeer bloed en laboratorium
Beenmerg onderzoek
- Beenmerg morfologie (cellulariteit, vormafwijkingen, %blasten
- Beenmerg flowcytometrie
- Beenmerg cytogenetica

Question 2

MDS

Answer 2

Klonale aandoening hematopoietische stam/progenitorcellen gekenmerkt door
- Ineffectieve hematopoiese (cytopenie)
- Neiging tot leukemische evolutie

Question 3

Klinische presentatie van een MDS

Answer 3

Asymptomatisch
Symptomatisch
- Vermoeidheid en/of kortademigheid –> t.g.v. anemie
- Terugkerende infecties –> t.g.v. neutropenie
- Bloedingsneigingen –> t.g.v. trombocytenpenie
Symptomen zijn niet specifiek en kunnen ook veroorzaakt worden door andere aandoeningen (nutrientendeficienties)

Question 4

Pathofysiologie MDS

Answer 4

MDS wordt veroorzaakt door genetische of epigenetische veranderingen in hematopoietische stam/voorlopercellen. Deze genetische afwijkingen worden veroorzaakt door
- Pech (replicatiefouten)
- Expositie aan carcinogenen
— Benzeen, pesticiden en petroleumderivaten
— Behandeling met chemo- en/of radiotherapie voor een andere maligniteit
- Erfelijke factoren

Question 5

Mutaties bij MDS

Answer 5

In ongeveer 90% van de patienten kunnen mutaties gedetecteerd worden. 2 soorten genen zijn vaak vroeg gemuteerd
- Epigenetische regulatoren
- Regulatoren van mRNA splicing

Question 6

Epigenetische regulatie bij MDS

Answer 6

Epigenetische regulatie van genexpressie bestaat uit DNA methylering en histon-modificatie. Veel genen zijn gemethyleerd in cellen van MDS patienten, maar niet in cellen van gezonde personen. Dit wordt hypermethylatie genoemd. Hypermethylatie treedt op in vele vormen van kanker. Een klassieke verklaring voor de relatie tussen hypermethylatie en kanker: silencing van tumorsuppressorgenen

Question 7

Uitgangspunten behandeling MDS

Answer 7

MDS is een heterogene ziekte. Prognose varieert van maanden tot jaren
Behandelin resultante afweging prognose ziekte versus risico behandeling
Allogene stamceltransplantatie enige in potentie curatieve optie

Question 8

Behandelingsopties van MDS

Answer 8

Supportive care
- Transfusie van erytrocyten en/of trombocyten
- Groeifactoren
Immuunsuppressieve therapie
Intensieve chemotherapie
Ziekte modulerende middelen
Allogene stamceltransplantatie

Question 9

5-Azacytidine

Answer 9

5-Azacytidine is een cytidine homoloog dat niet kan worden gemethyleerd. MDS patienten die worden behandeld met 5-Azacytidine verliezen DNA-methylatie. Dit leidt tot een betere overleving in 5-Azacytidine of decitabine behandeld MDS patienten