HC2 Flashcards
Wat is sociale verandering en waar leidt dit tot?
Gedaanteveranderingen die de cultuur en sociale instituties in de loop der tijd ondergaan. Dit leidt tot structurele aanpassingen in de samenleving; verandering in sociale structuur in de samenleving bv. de manier waarop we relaties aangaan/onderhouden
Wat is er kenmerkend voor sociale verandering? Geef voorbeelden
- Veranderingen gebeuren non-stop bv. de komst van de euro –> meer Europese identiteit
- Meestal niet gepland bv. elektrische fiets –> handig voor minder mobiele mensen, dus positief, maar hadden niet voorzien dat er meer ongelukken van kwamen.
- Controversieel bv. een robot –> hier zijn verschillende meningen over
- Tijdelijk vs. langdurig bv. computers
Hoe ontstaat sociale verandering? Noem vijf oorzaken
- Cultuur en verandering: uitvindingen en ontdekkingen bv. op gebied van medische dingen, clonen
- Conflict en ideeën: ongelijkheden en conflicten bv. Martin Luther King –> I have a dream –> dwong nieuwe ideeën af
- Demografische verandering: samenstelling van bevolking bv. migratie en ouder worden
- Sociale bewegingen: georganiseerde activiteit bv. Black lives matter
- Rampen: Onverwachte gebeurtenis met veel schade bv. natuurramp of intentionele ramp zoals 9/11
Hoe kijken we naar sociale verandering? Wat is de assumptie van de rationele keuze benadering?
Sociale verandering ontstaat door de eigen afweging om wel of niet mee te doen/waar aan te sluiten
Wat zijn de kernbegrippen van de rationele keuze benadering?
- Eigen belang
- Individuele afwegingen
- Micro- en macroniveau
Wie zijn de belangrijkste personen in de rationele keuze benadering en waar stonden zij voor?
- Adam Smith: economische groei, iedereen kan profiteren
- Homans: ruiltheorie –> onze interactie met anderen worden beïnvloed door onze verwachtingen van kosten en baten
- Coleman: micro- en macro –> er zijn bepaalde ontwikkelingen waar we ook naar moeten kijken
Hoe kijkt de rationele keuze benadering naar de criminologische context?
- Crimineel gedrag is het gevolg van individuele kosten-baten afweging
- Criminaliteit ingebed in onze samenleving als routinematig gedrag, inherent aan het leven, een risico dat moet worden ingecalculeerd.
- Op macroniveau: criminogene situaties die gelegenheid geven voor criminele gebeurtenissen
- Verschil crimineel en niet-crimineel onduidelijk; algemene afschrikking (bv. pakkans verhogen) zou dan voldoende moeten zijn
Wat is kritiek op de rationele keuze benadering?
- Beperkte rationaliteit: niet iedereen handelt rationeel
- Altruïsme: we handelen soms als we er zelf geen baat bij hebben
- Prisoner’s dilemma: spanningsveld tussen een microbenadering vs. een macrobenadering aan de oppervlakte
Wat zijn de assumpties van de conflictsociologie?
- Sociale verandering kunnen spanningen tussen groepen onder druk zetten of verminderen
- De maatschappelijke verhoudingen zijn de resultaten van een voortdurende strijd tussen de partijen –> expliciet (protest) of impliciet (ingebed)
Wat zijn de kernbegrippen van de conflictsociologie?
- Macroniveau
- Conflict
- Sociale ongelijkheid
- Macht en strijd
Wat zijn belangrijke personen in de conflictsociologie?
- Karl Marx
- Herbert Marcuse: verzet tegen onrechtvaardigheden
- Ralf Dahrendarf: sociale strijden; uitdagingen gezag
- Harriet Martineau; Jane Addams: sociale justice
- W.E.B. Du Bois: concentratie sociale problemen voor minderheidsgroepen in de VS
Wat is de kritiek op de conflictsociologie?
Er is weinig aandacht voor zaken die eenheid creëren, harmonie en diversiteit
Wat is de assumptie van structureel functionalisme?
Sociale verandering zet de samenleving onder druk: we moeten zoeken naar een nieuwe balans
Wat zijn de kernbegrippen van structureel functionalisme?
- Macroniveau
- Sociale structuur
- Sociale functies en instituten
Wie zijn de belangrijkste personen van structureel functionalisme?
- Emile Durkheim: focust op sociale solidariteit
- Herbert Spencer: de maatschappij is vergelijkbaar met het menselijk lichaam
- Auguste Comte: sociale integratie promoten tijdens tijden van radicale veranderingen
Hoe staat structureel functionalisme in de criminologische context?
Elk aspect van de samenleving heeft een functie. De functie van criminaliteit is het vaststellen van normen en waarden in de maatschappij
Wat is de kritiek op het structureel functionalisme?
- Nadruk op consensus en uitleg voor waarom de samenleving wel werkt
- Weinig oog voor individuele posities
- Weinig oog voor ongelijkheid (nadruk op ongelijkheid in rollen en positie binnen een hiërarchische samenleving)
Wat zijn de assumpties van symbolisch interactionisme?
- Sociale verandering zet de dagelijkse interactie en positie van het individu in de samenleving onder druk
- Nieuwe betekenis geven aan de samenleving?
Wat zijn de kernbegrippen van symbolisch interactionisme?
- Connectie micro en macro
- Betekenisgevende individuen
- Sociale interactie
- Symbolische communicatie
Wat zijn de personen die belangrijk zijn voor het symbolisch interactionisme?
- George Herbert Mead: mind, self en society
- Herbert Blumer: interactie, interpretatie en socialisatie
- Weber: rationalisering
Hoe wordt symbolisch interactionisme in de criminele context gezien?
Het gaat uit van de labelingtheorie. Als iemand wordt gezien als crimineel, gaat ie dat zelf ook zo zien en dan wordt het een selffulfilling prophecy
Wat is het kritiek op het symbolisch interactionisme?
- Minder aandacht voor invloed van grotere structuren
- Nauwelijks aandacht voor machtstructuren
Wat is sociolculturele evolutie?
Door nieuwe technologieën veroorzaakte veranderingen in een cultuur
Wat zijn de ontwikkelingsniveaus van socioculturele evolutie?
- Jagen en verzamelen
- Tuindbouw/veehouderij
- Landbouw
- Industrie
- Post-industriële informatietechnologie
Wat is de hypothese van de socioculturele evolutie?
Hoe complexer de technologie in een samenleving, des te eenvoudiger het voor de leden van de samenleving wordt om hun omgeving naar eigen inzicht in te richten
Wat is de volgorde van socioculturele evolutie?
Traditionele samenlevingen –> industriële revolutie –> moderne samenlevingen –> informatierevolutie –> postmoderne samenlevingen
Hoe zagen de traditionele samenlevingen eruit (jachtsamenleving en agrarische samenleving)?
- Jachtsamenleving: kleine groepen; zelfvoorzienend; geografische mobiel; geringe arbeidsdeling; laag niveau productie; beperkte technologie; wil van God
- Agrarische samenleving: Surplusproductie; arbeidsdeling en specialisatie; bezitsaccumulatie; elitevorming/stratificatie
Hoe ziet het eruit van de industriële revolutie naar moderne samenlevingen? en wat is industrie?
Industrie: het produceren van goederen met behulp van geavanceerde energiebronnen die omvangrijke machinerieën in werking stellen.
- Vergaande arbeidsverdeling - scholing –> specialisten
- Uitgebreide afhankelijkheidsnetwerken
- Sociale diversiteit (functies en rollen)
- Uitbreiding politieke rechten
- Wetenschappelijk wereldbeeld
Hoe ziet het eruit van informatierevolutie naar postmoderne samenlevingen?
- Industriële naar dienstverlenende arbeid
- Producten vs ideeën en informatie
- Locatie arbeid
- Individualisering
- Globalisering
- Postmaterialistisch
Wat zijn de veranderingen in de postmoderne samenleving?
Grote uitvindingen (1870-1970):
- Elektriciteit
- Wiel
- Auto
- Huishoudelijke apparatuur
Waar hadden de grote uitvindingen gevolgen voor?
- Demografie
- Educatie
- Sterfte
- Ongelijkheid
Welke veranderingen zien we in de postmoderne samenlevingen?
Ontwikkelingen op gebied van kunstmatige intelligentie:
- Singularity: mens en machine gelijkwaardig?
- Digitalisering van informatie
- Networked society
Wat is de visie van Durkheim en Weber op de moderne samenleving?
Zij kijken vanuit het structureel functionalisme en zien de moderne samenleving als een massamaatschappij. Dit is een samenleving waarin voorspoed en bureaucratie voor lossere traditionele sociale banden zorgen
Wat is de visie van Karl Marx op de moderne samenleving?
Hij ziet het vanuit de conflictsociologie en ziet de moderne maatschappij als een klassenmaatschappij. Het is een kapitalistische samenleving met een uitgesproken sociale stratificatie
Hoe zien aanhangers van logica van de groei en aanhangers van de grenzen van de groei de moderne samenleving?
- Aanhangers van de logica van de groei: Zij zien een verbetering van het leven. Iedereen heeft baat bij een moderne samenleving
- Aanhangers van de grenzen aan de groei: De aarde kan het niet meer aan. Zij zijn kritisch op de moderne samenleving
Hoe zien de aanhangers van de risicosamenleving de moderne samenleving?
De negatieve gevolgen gaan verder dan milieuproblemen
Wat is Becks definitie van een risicosamenleving?
Een ontwikkelingsfase van de moderne samenleving waar de sociale, politieke, ecologische en individuele risico’s - die ontstaan zijn gedurende innovatie - in toenemende mate buiten de controle en bescherming van de industriële samenleving vallen
Wat zijn de oorzaken en gevolgen van de risicosamenleving?
Oorzaken:
- Einde tradities - eigenbelang
- Einde natuur - voor God spelen
Gevolgen:
- Veiligheidsutopie
De inrichting van de samenleving. Waar ligt de verantwoordelijkheid voor de zorg zodat mensen niet in een situatie van bestaansonzekerheid komen?
- Staat
- Familie
- Markt
Hoe wordt de kwaliteit van de sociale rechten gemeten?
- Mate van Decommodificatie
- Mate van Defamiliarisatie
- Stratificerende gevolgen van het gevoerde beleid
De verzorgingsstaat leek af vanaf begin jaren ‘70, maar:
- Oliecrisis
- Vergrijzing
- Proces van individualisering
- Percepties op immigratie
- Jaren ‘80: bezuinigen
- Jaren ‘90: ingrijpen in sociale verzekeringsstelsel
Wat is werkzekerheid?
De zekerheid om werk te vinden en te behouden en jezelf verder te kunnen ontwikkelen op de arbeidsmarkt, maar niet noodzakelijk in dezelfde baan
Wat zijn kenmerken van de verzorgingsstaat?
- Herverdelen
- Baanzekerheid
- Centrale sturing
- Collectieve verantwoordelijkheid
Wat zijn kenmerken van de activerende participatiemaatschappij?
- Investeren
- Werkzekerheid
- Decentrale sturing
- Individuele verantwoordelijkheid
Wat zijn belangrijke sociale veranderingen voor criminologen?
- Prohibitionisme: strafbaarstelling
- Abolitionisme: strafbaarstelling, maar nadruk op slachtofferschap
- Regulering: zichtbaar maken
- Legalisatie: arbeid
Wat zijn nieuwe soorten crimineel gedrag die zijn ontstaan de laatste jaren?
- Hacking
- Kinderpornografie
- Serveraanval
- Virussen
- Computer vandalisme
- Cyber terrorisme
- Online fraude
Wat is de sociale verandering op gebied van gangs?
1920: Gangs as playgroups that develop within the interstices of the city, where sociale controle over residents was relatively weak
1950: gangs as delinquent peers
1960: increasing proportion of gang research had changed from one social class, subculture and group process to one concerned with societal reaction
1990: key macrostructural shifts that have transformed gang composition and behavior and in turn, forced scholars to revise dominant theoretical frameworks and analytical approaches
Wat zijn gangs? Er is geen consensus over maar juist controversie op de volgende gebieden:
- Crimineel gedrag?
- Drugs?
- Sociale cohesie?
- Groepsidentiteit?
- Minderheden?
- Straatgroepen?
