HC week 13 Flashcards
Functies huid
- Barrière: micro-organismen, UV licht, schadelijke stoffen
- Handhaven intern milieu: vochthuishouding, temperatuur
- Pijn en temperatuur voelen
- Isolatie voor warmte en kou
- Opslagplaats voor energie
- Omzetten vitamine D
- Stootkussen
- Intermenselijk contact
Welke huidlagen zijn er?
stratum corneum, lucidum, granulosum, spinosum, basale, dermis (papillare en reticulare)
Epidermis onderdelen:
Epidermis heeft geen bloedvaten, wel keratinocyten, melanocyten, Langerhans cellen, Merkel cellen en vrije zenuweinden. Elke huidcel leeft ca 28 dagen.
Melanocyten:
Hoeveelheid melanocyten is per mens redelijk gelijk, donkere huid komt door meer en grotere melanosomen. Eumelanine is donker melanine, beschermt goed. Phaomelanine is lichter en beschermt minder goed tegen zon.
Hoe werkt albinisme:
probleem in activatie van melanocyten
Dermis onderdelen:
- Papillen stevigheid
- Bloedvaten temperatuur
- Fibroblasten productie tussenstof
- Adnexen
Wat zijn papillen en retelijsten?
Papillen zijn de toppen van de dermis, de retelijsten zijn de dalen van de epidermis.
Zweetklieren:
- Eccriene zweetklieren; dermis/subcutis, thermoregulatie
- Apocriene klieren: dieper in subcutis, zorgen voor lichaamsgeur oiv androgenen, zitten niet overal
Dermis functies:
- Mechanische bescherming
- Thermoregulatie
- Aanvoer voedingsstoffen/zuurstof
- Aanvoer ontstekingscellen
- Pijn- en tastzin
- Aanvoer keratinocyten en melanocyten bij wondherstel
Subcutis onderdelen:
- Vooral lipocyten
- Netwerk van bindweefsel
- Bloedvaten
- Zenuwen
Subcutis functies:
- Energiereserve
- Isolatie
- Waterreservoir
- Stootkussen
Diagnostisch proces huidafwijkingen:
- Provoke
- Kiezen van meest kenmerkende verandering
- DD aflopen en meest waarschijnlijke kiezen
PROVOKE:
- Plaats: symmetrie, begrenzing
- Rangschikking: samenhang
- Omvang (grootte, aantal)
- Vorm
- Omtrek
- Kleur
- Efflorescentie (bloeiwijze, erg belangrijk)
Omvang indeling:
- Miliar: 1-2 mm
- Lenticulair: 3-10 mm
- Nummulair: 1-3 cm
- Kinderhandpalmgroot: 3-5 cm
- Handpalmgroot: 5-10 cm
Primaire efflorescenties – groepen van Darier:
- Erytheem
- Papuleuze dermatosen
- Erythematosquameuze dermatosen
- Eczemen
- Vesicobulloze dermatosen
- =
- Pustuleuze dermatosen
- Tumoren en zwellingen
Psoriasis histopathologisch onderzoek:
- Toename aantal cellagen epidermis
- Verlengde retelijsten
- Verwijde bloedvaten dermis
- Inflammatoire cellen epidermis
Stadium 1 lyme
Lokale ziekte:
- 3-30 dagen na tekenbeet
- Centrifugale uitbreiding van huidafwijking
- Vaak erythema migrans
- Soms jeuk of branderig gevoel
- Malaise, spier/gewrichtspijnen, moe, koorts, hoofdpijn, nekstijfheid, lymfocytoom
- Helft vd tijd asymptomatisch
Stadium 2 lyme
Gedissemineerde infectie:
- Minder dan 1 jaar na infectie
- Multipele secundaire huidlaesies
- Koorts, malaise, vermoeidheid
- Meningitis, radiculitis, hersenzenuwuitval, artritis, carditis
Stadium 3 lyme
Persisterende infectie:
- Meer dan 1 jaar na infectie
- Chronische borreliose
- Polyneuropathie, encefalopathie (cognitief, slaap of persoonlijkheidsstoornissen), chronische artritis, acrodermatitis chronica atrophicans
Epidemiologie borrelia
- Verwekker: borrelia afzelii / garinii / burgdorferi
- Vector: teken
- Reservoir: herten, knaagdieren
- Voorkomen NL: juni – december
- Geen mens-mens overdracht
Diagnostiek lyme
- Voor 8 weken geen serologie doen maar afgaan op klinisch beeld, na 8 weken is serologie accuraat
- Screenen met ELISA, bevestigen met western blot
- Diagnose is primair klinisch
- Kweek
- PCR
Behandeling lyme borreliose
- Stadium 1: doxycycline of amoxicilline
- Stadium 2: ceftriaxon iv voor neuroborreliose, doxycycline voor artritis
- Stadium 3: ceftriaxon iv