HC'S WEEK 8 Flashcards
Noem 4 typische kenmerken van Parkinson
- asymmetrisch begin
- rusttremor
- bradykinesie
- hypokinesie
Noem 7 mogelijke oorzaken van Parkinsonisme
- ziekte van Parkinson
- dementie met Lewy bodies
- Parkinsonisme met andere dementie vormen
- progressieve supranucleaire paralyse
- multisysteem atrofie
- toxisch-metabool
- medicamenteus
Noem 4 kernsymptomen voor de diagnose Parkinsonisme
- Bewegingsarmoede: hypo- of bradykinesie
- Trillen: rusttremor
- Stijfheid: rigiditeit
- Gestoorde houdingsreflex: posturale instabiliteit
Noem kenmerken van de ziekte van Parkinson
- rusttremor: laagfrequent, vrij grofslagig en
asymmetrisch - hypobradykinesie: minder spontaan en trager
bewegen –> mimiekarmoede, verminderd
pendelen, hypofonie, micrografie - loopstoornissen: gebogen, kleine pasjes, start- en
stopproblemen, blokkeren - gestoorde houdingsreflexen en moeilijk
omdraaien - niet-motore symptomen: anosmie, autonome/
cognitieve/slaapfunctiestoornissen en
psychiatrische symptomen
Wat is de oorzaak van de ziekte van Parkinson?
Verminderde dopamine productie in de substantia nigra
Noem de mutaties die horen bij autosomaal dominante en recessieve ZvP
Autosomaal dominant: a-synucleïne gen, LRRK gen
Autosomaal recessief: del/puntmut. Parkin gen, PINK, DJ-1 gen
Noem de 3 groepen behandeling mogelijk bij de ziekte van Parkinson
- niet-medicamenteus
- medicamenteus: anticholinergica, dopamine-agonisten en levodopa
- 3e-lijnstherapie: apomorfine, duodopa, diepe hersenstimulatie
Wat is de goude standaard behandeling bij vermoeden van de ziekte van Parkinson?
Levodopa: als geen effect, dan andere diagnose overwegen
Welke 4 ziekten vallen onder de Lewy body spectrum ziektes?
- ziekte van Parkinson
- Parkinson dementie
- dementie met lewy bodies
- multi-systeem atrofie (MSA)
Noem de 4 kerncriteria voor diagnose dementie met lewy bodies
- dementie syndroom
- fluctuerende cognitieve stoornissen
- recidiverende visuele hallucinaties
- spontaan parkinsonisme
Noem 3 ondersteunende criteria voor de diagnose dementie met lewy bodies
- REM-slaap/gedragsstoornissen
- positieve DaT scan
- neuroleptica overgevoeligheid
Noem 4 kenmerken die de diagnose Multi-systeem atrofie (MSA) ondersteunen
- vroeg ernstige autonome stoornissen
- parkinsonisme of cerebellair syndroom
- laat cognitieve stoornissen
- MRI: hot cross bun sign
Welke klachten behoren bij de diagnose progressieve supranucleaire paralyse (PSP)?
- vallen
- wazig zien
- cognitieve/gedragsveranderingen
Noem 3 bevindingen bij lichamelijk onderzoek die behoren tot de diagnose progressieve supranucleaire paralyse (PSP)?
- verticale blikparese
- axiale rigiditeit
- houdingsinstabiliteit
Aan welke 3 overkoepelende systemen/structuren is de motorcortex onderhevig?
- cerebellum
- basale ganglia
- cerebrale schors
Noem de 4 hoofdonderdelen van de basale ganglia
- striatum (telencephalon)
- pallidum (telecephalon)
- nucleus subthalamicus (diencephalon)
- substantia nigra (mesencephalon)
Uit welke 3 onderdelen bestaat het striatum?
- n. caudatus
- putamen
- n. accumbens
Uit welke 2 delen bestaat het pallidum?
- globus pallidus pars externa
- globus pallidus pars interna
Welke structuur loopt dwars door het striatum heen?
De capsula interna (afdalende vezelbundel)
Waar komt met name de input aan in de basale ganglia?
In het striatum, bij medium spiny neurons
Waar komt met name de output van basale kernen uit?
Via de globus pallidus, vooral het interne deel
Noem 2 soorten cellen waar het striatum uit bestaat
- projectie cellen (medium spiny neurons)
- GABAerg (dus inhibitoir)
- cholinerge interneuronen
Noem 2 subtypen van de projectie cellen van het striatum (medium spiny neurons)
- D1-receptor (+ substance P)
- D2-receptor (+ enkephaline)
Uit welke 2 delen bestaat de substantia nigra?
- pars reticulata (GABAerg)
- pars compacta (dopaminerg)
Welke 2 structuren zijn verantwoordelijk voor output uit de basale kernen?
- globus pallidus, pars interna (GABAerg)
- substantia nigra, pars reticulata (GABAerg)
Van welke 2 routes is er sprake bij de basale kernen?
Directe route: direct van input in striatum naar output van de globus pallidus interna
Indirecte route: start in striatum en eindigt in globus pallidus interna, maar gaat nog via globus pallidus externa en nucleus subthalamicus
Van welke 2 structuren ontvangt de globus pallidus interna dus informatie?
- striatum
- nucleus subthalamicus
Wat is de route die de output vanuit de globus pallidus interna volgt?
Output gaat altijd eerst via de thalamus voordat het naar de motorcortex of cerebellum gaat
Wat zijn de algemene functies van de directe en indirecte route betreft beweging?
Directe route stimuleert beweging
Indirecte route remt beweging
Hoe is de route door de basale kernen van informatie betreft oogbewegingen?
Output gaat via de substantia nigra pars reticulare & vanuit daar naar de o.m. colliculus superior
Wat zijn de gevolgen van degeneratie in de indirecte route?
- Remming van substantia nigra naar striatum valt weg
- Nog meer remming van striatum naar globus pallidus externa
- Minder remming van nucleus subthalamicus
- Meer stimulatie/verhoogde excitatie van globus pallidus interna
Wat zijn de gevolgen van degeneratie in de directe route?
- Stimulatie van substantia nigra naar striatum valt weg
- Minder inhibitie van globus pallidus interna
Wat is dus het algemene gevolg van degeneratie vana de substantia nigra op de basale kernen?
Verhoogde remming vanuit globus pallidus interna door minder inhibitie en verhoogde excitatie
Gevolg = vanuit thalamus naar motorcortex minder excitatie = hypokinetische aandoening
Wat zijn de 2 targets van van deep brain stimulation bij de ziekte van Parkinson?
- globus pallidus interna
- nucleus subthalamicus
Wat is de oorzaak van de ziekte van Huntington?
Degeneratie van de nucleus caudatus in het striatum
(specifiek van de enkephaline neuronen)
Wat is het gevolg van de degeneratie van de nucleus caudatus bij de ziekte van Huntington?
= tegenovergestelde beeld van ziekte van Parkinson, namelijk hyperkinetisch beeld met chorea (onverwachte, ongecontroleerde bewegingen)
Wat is de oorzaak van hemi-ballisme?
Nucleus subthalamicus uitgevallen