HC'S WEEK 11 Flashcards
Definitie auto-immuunziekte?
Ziekte waarbij het afweersysteem zich richt tegen lichaamseigen bestanddelen/lichaamseigen antigenen
2 groepen auto-immuunziekten?
Orgaanspecifiek: Hashimoto, Graves
Systemisch: SLE, RA, vasculitis
Definitie van vasculitis?
Ontsteking van de bloedvaten waarbij het klinische beeld afhankelijk is van de plaats en het kaliber van de aangedane bloedvaten
Op welke manier is vasculitis ingedeeld?
Naar grootte van de aangedane bloedvaten
- groot
- middelgroot
- klein
Waarom worden vasculitiden ingedeeld naar grootte? (3)
- andere klinische presentaties
- andere pathogenetische mechanismen
- andere behandeling
Wat is de belangrijkste functie van de dendritische cellen in de bloedvatwand (grens adventitia-media)?
Vasculitis voorkomen
Pathogenese van vasculitis bij grote/middelgrote bloedvaten? (5)
- dendritische cel wordt geactiveerd
- normaal naar lymfeklier, maar bij vasculitis komen lymfocyten via vaso vasorum naar dendritische cel toe
- activatie lymfocyten
- productie cytokines
- vorming ontsteking in vaatwand
2 gevolgen van vasculitis grote/middelgrote vaten?
- hyperplasie van de vaatwand: bloedvat dicht
= ischemie/infarct - verzwakking vaatwand: aneurysma
= ruptuur
2 mogelijke mechanismen bij vasculitis van kleine bloedvaten?
- immuuncomplex vorming
- ANCA-geassocieerd
Mechanisme immuuncomplex vorming bij vasculitis kleine bloedvaten? (4)
- normaal weggevangen door fagocyten
- als teveel, dan niet weggevangen maar neerslaan met name in kleine bloedvaten (minder stroming)
- als neergeslagen dan activatie immuunsysteem
- vasculitis
Mechanisme ANCA-geassocieerde vasculitis? (6)
- bij activatie neutrofiele granulocyt zal in die cel NPO naar buitenkant celmembraan gaan
- op NPO kunnen auto-antistoffen binden
- upregulatie adhesiefactoren
- neutrofielen binden aan endotheel
- endotheel gaat kapot
- vasculitis
Door welke 2 mechanismen worden symptomen veroorzaakt bij vasculitiden?
- vrijkomen inflammatoire cytokinen
- algemene malaise, koorts en gewichtsverlies
- ischemische schade aan bepaalde weefsels
4 kenmerken van vasculitiden?
- meestal subacuut beloop (weken-maanden)
- pijn
- tekenen van ontsteking prominent (koorts, rash en artritis)
- vaak multi-orgaan dysfunctie
3 gevolgen van vaatwandontsteking?
- vernauwing
- trombose
- vaatruptuur
Hoe stel je de diagnose van vasculitis?
Histologie
TENZIJ groot vat DAN kijken met angiografie of PET-CT
2 mogelijke behandelingen bij vasculitis?
- prednison
- tocilizumab (in reuscel-artritis): blokkeert IL-6
2 soorten vasculitis van middelgrote vaten?
- polyartritis nodosa (PAN)
- Kawasaki
Kenmerken polyartritis nodosa (PAN)? (3)
- aspecifiek begin
- vasculitis fase: huid, zenuwen, tractus digestivus en hart
- sterke associatie met hepatitis B infectie
2 mogelijke behandelingen bij polyartritis nodosa?
- hepatitis behandeling
- prednison + cyclofosfamide
Kenmerken van Kawasaki? ()
- kinderziekte
- incidentie 10/100.000
- mogelijk associatie met covid
- kenmerk = aarbeien tong
- vasculitis van de coronairen = hartinfarcten
Wat is de behandeling van Kawasaki?
Gammaglobuline + aspirine ter preventie coronairlijden
Kenmerken van Henoch-Schönlein? (6)
- vooral bij kinderen
- gaat vanzelf over als immuuncomplexen zijn weggevangen
- gemiddelde leeftijd 5.9 jaar
- vaak in aansluiting op infectie
- vaker in winter en najaar
- prognose = goed
5 symptomen bij Henoch-Schönlein?
- purpura
- artritis
- buikklachten
- nierbetrokkenheid
- algemene symptomen zoals koorts
Histopathologisch beeld bij Henoch-Schönlein? (3)
- leukocytoclastische vasculitis
- IgA-1 deposities
- belangrijke rol neutrofielen, endotheelcellen en complement
Behandeling Henoch-Schönlein? (3)
- expectatief beleid
- NSAIDs
- steroïden?
Kenmerken hypersensitieve vasculitis? (5)
= vasculitis kleine vaten, beperkt tot de huid
- ‘uitlokkende factor’ zoals antibioticagebruik, klachten na ongeveer 14 dagen
- onderscheidend van Henoch-Schönlein is afwezigheid van IgA deposities
- goede prognose
- verdwijnt na 1-4 weken
Behandeling hypersensitieve vasculitis? (1)
Stoppen met uitlokkende medicatie
Met welke 2 factoren wordt cryoglobulinemie geassocieerd?
- hepatitis C
- koude
Wat zijn cryoglobulines?
Antistoffen die neerslaan onder koude omstandigheden en oplossen bij opwarmen
Cyclisch patroon infectieziekten in de geschiedenis? (6)
- Ecologisch evenwicht in regio
- Populatiegroei tot natuurlijke grens bereikt
- Militaire verovering, handel, migratie
- Spillover van ene disease pool naar andere
- Uitbraak epidemieën, met name in host region
- Domesticatie infectieziekte = endemische fase
Na 1980 terugkeer van 2 groepen infectieziekten?
- emerging diseases = HIV/AIDS, ebola, sars, etc.
- re-emerging diseases = malaria, tbc, cholera
2 soorten globale factoren?
- klimaatverandering: verspreiding (sub)tropische ziekten
- globalisering: gevolkingsgroei, bio-industrie, antibiotica resistentie en massatoerisme
2 kenmerken van epidemieën?
- is een episode, een event NIET een trend
- resulteert in een acute en een globale respons
4 stappen van maatschappelijke reactie op infectieziekten?
- Progressive revelation = onwillige en trage acceptatie en erkenning van epidemie
- Managing randomness = medische kennis en morele/sociale aannames
- Negotiating public response = druk om te handelen, maatregelen opgelegd aan arme en sociale marginalen
- Epiloog = epidemie eindigt door geleidelijke uitdoving, wordt endemisch of chronisch