HC 4 Persoonlijke gedragsdeterminanten

Question 1

Intentie

Answer 1

Mate waarin iemand van plan is het gedrag uit te voeren

Intentie wordt veroorzaakt door andere determinanten (attitude, subjectieve norm, waargenomen gedragscontrole/eigen effectiviteit

Verwijst naar de sterkte van de motivatie (kwantiteit)

Ben ik van plan gedrag X uit te voeren?

Question 2

Motivatie

Answer 2

Verwijst naar de aard van de motivatie (kwaliteit)

Intrinsieke motivatie: drive komt uit de persoon zelf

Extrinsieke motivatie: drive komt bij de persoon (arts, partner)

Waarom ben ik gedreven om gedrag X uit te voeren?

Question 3

Attitude

Answer 3

Vind ik gedrag X positief of negatief?

Attitude structuur:

• Beliefs: afzonderlijke voor- en nadelen van het gedrag
• Cognitief: gerelateerd aan kennis ‘gedrag X is goed voor mijn gezondheid’
• Affectief: gerelateerd aan gevoel: ‘gedrag X is fijn’
• Conatief: gerelateerd aan gedrag en de neiging om acties te ondernemen: ‘gedrag X is een gewoonte’

Question 4

Uitkomstverwachtingen

Answer 4

Geanticipeerd effect van het vertonen van een gedrag

Verschillende:

• fysieke uitkomstverwachtingen: effect op het fysieke gesteldheid
• sociale uitkomstverwachtingen: effect op sociale omgeving en reacties van sociale omgeving
• zelf-evaluatieve uitkomstverwachtingen: effect op zelfbeeld: positieve of negatieve zelf-evaluatie

Als ik gedrag X vertoon, dan zal dit resulteren in Y

Question 5

Eigen-effectiviteit

Answer 5

Inschatting van eigen vermogen om een gedrag uit te kunnen voeren

3 dimensies:

• magnitude: inschatting van de moeilijkheden
• sterkte: mate van vertrouwen dat men gedrag kan uitvoeren
• algemeenheid: inschatting van problemen met gedrag in verschillende situaties

Ben ik in staat om gedrag X uit te voeren?

Question 6

Waargenomen gedragscontrole

Answer 6

Control beliefs: de mate waarin mensen denken de capaciteiten en mogelijkheden te hebben om het gedrag uit te voeren

Hoe moeilijk/makkelijk is het om gedrag X uit te voeren?

Question 7

Subjectieve norm

Answer 7

De waargenomen verwachtingen van anderen.

Normatieve/injunctieve beliefs: welke normatieve verwachtingen hebben anderen over mijn gedrag?

Wat vinden anderen van gedrag X/?

Question 8

Sociale invloed

Answer 8

Wat is de invloed van mijn sociale omgeving op gedrag X?

• subjectieve norm
• sociale steun of sociale druk: emotioneel, praktisch, informatief, materieel
• sociale modelling/voorbeeldgedrag

Question 9

Geanticipeerde spijt

Answer 9

Gevoelens en spijt of schuld die mensen verwachten te ervaren als ze nalaten een bepaald gezondheidsgedrag uit te voeren

Geanticipeerde trots: als ik gedrag X uitvoer zal ik na afloop erg trots op mijzelf zijn

Krijg ik spijt/voel ik mij schuldig als ik gedrag X uitvoer

Question 10

Morele verplichting

Answer 10

Persoonlijke of morele norm: perceptie van individu over de morele correctheid van een gedrag

Persoonlijke verplichting of verantwoordelijkheid om een bepaalde manier te gedragen

Gerelateerd aan geanticipeerde spijt –> wanneer je niet voldoet aan persoonlijke norm leidt dit tot gevoelens van spijt

Ik voel me verplicht gedrag X te doen

Question 11

Risico-inschatting

Answer 11

Kans x ernst

Denken dat het gezondheidsprobleem ernstige consequenties heeft (ervaren ernst)

Denken dat ze bevattelijk zijn voor een gezondheidsprobleem (kans)

• relatieve risicoinschatting
• absoluut

Indirecte invloed op gedrag

Mijn risico op het krijgen van aandoening X is hoog

Question 12

Kennis

Answer 12

Kennis over gezondheid en ziekte

• relatie tussen gedrag en een risico
• hoe je gedrag zou kunnen veranderen
• diepgaande/wetenschappelijke kennis

Kennis vergroten leidt zelden tot gedragsverandering maar kan wel voorwaardelijk zijn

Ik weet veel over de risico’s van gedrag X