HC 2 Geschiedenis van Preventie Flashcards
Drie gezondheidsrevoluties
19e eeuw: hygiëne
20e eeuw t/m nu: curatieve geneeskunde
Eind 20e eeuw t/m nu: gedrag is oorzaak van ziekte
Epidemiologische transitie
Verschuiving van doodsoorzakenpatroon
Drie fasen epidemiologische transitie
- Epidemieën en hongersnood (diep 19e eeuw)
- Afnemende pandemieën (1825-1920)
- Degeneratieve en door mens veroorzaakte aandoeningen (1920-1970)
10 public health successen 20e eeuw
- Vaccinaties
- Bestrijding infectieziekten
- Veiligheid op de werkplek
- Gezondere moeders en baby’s
- Veiliger en gezonder voedsel
- Family planning
- Fluoridering van drinkwater
- Veiligheid van motorvoertuigen
- Daling van sterfte aan HVZ en beroerte
- Erkenning roken als belangrijk risico en bestrijding tabaksgebruik
Uitdagingen van deze eeuw
- Gezondheidsbedreigingen
- Gezondheidsverschillen
- Gezondheidsproblemen
- Gezondheidszorg
Positieve gezondheid
Gezondheid als het vermogen om je aan te passen en je eigen regie te voeren, in het licht van de sociale, fysieke en emotionele uitdaging van het leven
6 pijlers positieve gezondheid
Lichaamsfuncties Dagelijks functioneren Zingeving Meedoen Kwaliteit van leven Mentaal welbevinden
Soorten preventie
Primair: het voorkomen van ziekte
Secundair: vroegtijdige opsporing
Tertiaire: voorkomen van erger, voorkomen van complicaties
Andere indeling van collectief naar individu gericht
Universeel
Selectief
Geïndiceerd
Zorggerelateerd
Universele preventie
Gericht op het collectief
Nog gezonde mensen die je gezond wilt houden door in te grijpen op determinanten.
Selectieve preventie
Gericht op collectief.
Mensen die nog geen gezondheidsproblemen hebben maar door hun determinanten wel meer gezondheidsrisico’s (hoogrisicogroepen)
Geïndiceerde preventie
Gericht op het individu.
Mensen vertonen wel al gezondheidsproblemen maar hebben nog niet de diagnose van de ziekte.
Zorggerelateerde preventie
Gericht op het individu.
Mensen zijn al ziek en je wilt ze zo goed mogelijk laten omgaan met de ziekte.
Preventiemogelijkheden
Voorlichting
Voorzieningen
Regelgeving