HC 4: bloed en bloedcellen

Question 1

Wat is de functie van bloed?

Answer 1

Transport van moleculen en cellen ten behoeve van de homeostase.

Question 2

Waardoor veranderingen in het interne milieu?

Answer 2

• Voeding en afval (concentraties) (O2 en CO2)
• Veranderende interne waarden, pH, osmotische druk, temperatuur
• Interne communicatie (signaalstoffen)
• Invloeden van buitenaf: prikkels, beschadigingen, micro-organismen

Question 3

Welke soorten capillairen zijn er?

Answer 3

• Continue capillairen: bevatten kleine gaatjes
• Gefenestreerde capillairen, bevatten delen met gaatjes (darm)
• sinusoïdale capillairen, grote gaten (beenmerg/milt)

Question 4

Wat is de samenstelling van bloed?

Answer 4

• Plasma, 92% water en 8% eiwitten, albumine, globuline en fibrinogeen
• cellen

Question 5

Wat is een groeifactor voor de aanmaak van nieuwe rode bloedcellen?

Answer 5

Erytropoëtine (EPO)

Question 6

Welke bloedeiwitten zijn aanwezig in het serum?

Answer 6

Na electroforese blijkt dat aanwezig zijn:
- albumine, belangrijk bij osmotische druk en universeel transport-eiwit
- alfa globuline, oa. enzym-inhibitoren en transport-eiwit
- beta-globuline, oa. LDL en transferrine
- gamma-globuline, oa. immunoglobulinen.

Question 7

Kenmerken rode bloedcellen:

Answer 7

• biconcave vorm, oppervlaktevergroting
• membraanskelet geeft vorm door spectrine en ankyrine
• geen kern
• 1/3 deel uit hemoglobine, bindt zuurstof en CO2.

Question 8

In welke maten zijn bloedgroepen aanwezig en wat zijn universele donoren/ontvangers?

Answer 8

• Bloedgroep O 45%
• bloedgroep A 43%
• bloedgroep B 9%
• Bloedroep AB 3%
  AB = universele ontvanger
  O = universele donor

Question 9

Wat is de functie van trombocyten?

Answer 9

• Hechting aan plaats waar beschadiging is
• Activatie stollingscascade, door trombocyt; protrombine –> trombine en dat zorgt voor fibronogeen –> fibrine

Question 10

Wat zijn de polymorpho nucleaire cellen en wat is hun functie?

Answer 10

• Neutrofiele granulocyt: 40-80%, acute reactie door fagocytose, middels collagenase, lysozym, lactoferrine
• eosinofiele granulocyt, 0-6%, anti-parasitaire infecties, allergische reactie, remming acute ontsteking, internalisatie Ag-Ab complexen
• basofiele granulocyt, 0-2%, lijken op mestcel in bindweefsel, chemotaxie (bloedbaan verlaten) door vrijlaten van histamine, wat leidt tot vasodilatatie

Question 11

Wat zijn de mononucleaire cellen?

Answer 11

• Lymfocyten: kleine lymfocyten, grote lymfocyten en plasmacellen
• monoocyten: macrofagen, denritische cellen

Question 12

Waarom is bloed bindweefsel?

Answer 12

• Cellen: erytrocyten, trombocyten, leukocyten
• Vezels: fibrinogeen
• Tussenstof: eiwitten en stollingsfactoren
• Weefselvloeistof: plasma

Question 13

Van welke locaties heeft bloedcelvorming zich ontwikkeld?

Answer 13

Vroeg in embryologie: dooierzak, dan lever en milt. Na geboorte verdwijnen tibia en femur en blijven sternum, vertebrae, pelvis.

Question 14

Waar komen de bloedcellen uit voort?

Answer 14

De hematopoietische stamcel. Hieruit ontstaat de GEMM-stamcel (waaruit trombocyten en erytrocyten zich ontwikkelen) en de lymfoïde stamcel. En de myeloïde stamcel (uit GEMMcel, wat ontwikkelt tot leukocyten en granulocyten)

Question 15

Wat is de stamceldefinitie?

Answer 15

• Zelfvermeerdering
• Pluripotentie (kunnen tot veel cellen ontwikkelen)
• lage delingsfrequentie
• lange termijn herstel bij transplantatie.

Question 16

Wat is leukemie?

Answer 16

• Kwaadaardige ontsporing van bloedcelvorming door:
• ongecontroleerde proliferatie
• verminderde celdood
• gestoorde ontwikkeling van cellen met verminderde saturatie en functionaliteit
• genetisch probleem.