HC 2 + T7 - Verlichting (1650 - 1900) / pruiken en revoluties

Question 1

abolitionisme

Answer 1

Beweging waarvan de aanhangers streden voor afschaffing van de slavernij.

Question 2

anarchisme

Answer 2

Politieke stroming die tegen elke vorm van overheidsgezag is en streeft naar kleine, autonoom bestuurde gemeenschappen.

Question 3

ancien régime

Answer 3

(= de oude orde) De bestuurlijke en sociale verhoudingen in de tijd vóór de Franse Revolutie, gekenmerkt door een standensamenleving en absolutisme.

Question 4

bourgeoisie

Answer 4

Gegoede burgerij; welgestelde burgers.

Question 5

censuskiesrecht

Answer 5

Kiesrecht dat alleen geldt voor mensen die een bepaald gedrag aan belasting betalen (= de census).

Question 6

communisme

Answer 6

Politieke stroming die door een revolutie de productiemiddelen in handen van de gemeenschap wil brengen.

Question 7

confessionalisme

Answer 7

Politieke stroming waarvan de aanhangers hun politieke en maatschappelijke opvattingen baseren op hun godsdienstige overtuiging.

Question 8

consevatisme

Answer 8

Politieke stroming die tegen snelle hervormingen is en veel waarde hecht aan traditie.

Question 9

constitutionele monarchie

Answer 9

Regeringsvorm waarbij het staatshoofd een koning is die gebonden is aan de grondwet (= constitutie).

Question 10

directe democratie

Answer 10

Regeringsvorm waarbij het volk direct (zonder tussenkomst van een volksvertegenwoordiging) de macht uitoefent.

Question 11

emancipatiebeweging

Answer 11

Beweging die zich inzet voor verbetering van de maatschappelijke positie van een bepaalde groep.

Question 12

empirisme

Answer 12

De opvatting dat waarneming en experiment de voornaamste bronnen van kennis zijn.

Question 13

federaal

Answer 13

Het (centrale) bestuursniveau dat boven de staten staat die samen een federatie of bondsstaat vormen.

Question 14

feminisme

Answer 14

Politiek-maatschappelijke beweging die zich inzet voor de emancipatie van vrouwen.

Question 15

grondrechten

Answer 15

Vrijheidsrechten die burgers bescherming bieden tegen een oneerlijke behandeling door de overheid of door medeburgers.

Question 16

grondwet

Answer 16

Een wet waarin de grondbeginselen van een staat en de rechten en plichten van de burgers en overheid staan.

Question 17

industrieel kapitalisme

Answer 17

Verschijnsel waarbij ondernemers streven naar het maken van zoveel mogelijk winst door het fabrieksmatig produceren van goederen.

Question 18

industriële revolutie

Answer 18

Overgang van een economie die draait om landbouw en huisnijverheid naar een economie die zich kenmerkt door machinale massaproductie in fabrieken.

Question 19

klasse

Answer 19

Groep binnen de samenleving die min of meer in dezelfde sociaal-economische omstandigheden leeft. Klasse is alleen gebaseerd op inkomen en vermogen.

Question 20

liberalisme

Answer 20

Politiek-maatschappelijke stroming waarin burgerlijke vrijheden en economische vrijheid kernpunten zijn. De overheid dient zich terughoudend op te stellen.

Question 21

machtenscheiding

Answer 21

Scheiding van de macht dat wordt gekenmerkt door trots op het eigen land, het eigen volk en de eigen cultuur.

Question 22

natuurlijke rechten

Answer 22

Rechten die een mens vanaf zijn geboorte bezit en losstaan van de wetten die de overheid heeft ingesteld. Ze gelden voor ieder mens en overal.

Question 23

natuurwet

Answer 23

Natuurlijke kracht/verschijnsel in de natuur waaraan alle (niet-)levende wezens zijn onderworpen.

Question 24

proletariaat

Answer 24

Sociale groep die alleen in haar levensonderhoud kan voorzien via de arbeidskracht die zij verkoopt.

Question 25

rationalisme

Answer 25

De opvatting dat de menselijke rede de voornaamste bron van kennis is.

Question 26

rationeel optimisme

Answer 26

Het geloof dat de mens met behulp van zijn rede alle religieuze, politieke, economische en maatschappelijke problemen kan oplossen.

Question 27

rechtsstaat

Answer 27

Een land waarin onafhankelijke rechters op basis van wetgeving die voor iedereen hetzelfde is, bepalen of iemand moet worden gestraft.

Question 28

romantiek

Answer 28

Stroming die zich afzette tegen het rationalisme en het gevoel op de eerste plaats zette.

Question 29

sociaal contract

Answer 29

Denkbeeldig verdrag tussen de mensen onderling om een politieke samenleving/staat te vormen.

Question 30

sociaaldemocratie

Answer 30

Politieke stroming die via parlementaire weg de macht van de bezittende klasse wil breken om daarna een samenleving op te bouwen zonder maatschappelijke ongelijkheid.

Question 31

sociale kwestie

Answer 31

Het vraagstuk van de slechte levensomstandigheden van de arbeidersklasse en de wijze waarop deze problematiek moest worden opgelost.

Question 32

socialisme

Answer 32

Verzamelnaam van politieke stromingen die tot doel hebben de maatschappelijke ongelijkheid op te heffen.

Question 33

standensamenleving

Answer 33

Samenleving waarin iemands rechten worden bepaald door de stand waartoe hij behoort.

Question 34

terreur

Answer 34

Het gebruik van geweld met de bedoeling om de bevolking te laten schrikken en zo bepaalde politieke doelen te bereiken.

Question 35

trias politica

Answer 35

Scheiding van de macht tussen de wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht.

Question 36

verlicht absolutisme

Answer 36

Een regeringsvorm waarbij de vorst op absolute wijze regeert en onder invloed van verlichte ideeën streeft naar het bevorderen van het welzijn van het volk.

Question 37

verlichte ideeën

Answer 37

Ideeën die dankzij rationeel redeneren ontstonden en die tot doel hadden een betere samenleving te creëren.