H7) Parameters Vitale Flashcards
Wat is het doel van circulatie? Wat zijn eventuele beïnvloedbare factoren?
Transport voedingsstoffen, hormonen, O2, afvoer afvalstoffen en warmtetransport
Factoren:
- persoonlijke factoren: ( leeftijd (kinderen elastischer en bij ouderen vernauwing) , leefstijl, erfelijkheid)
- omgevings factoren: ( drukke stad, werksituatie)
- invloeden van binnen en buiten ( angst, bij infectie uitzetten WBC, HF hoger)
Waar meet je de polsslag? En wat zijn de normaalwaardes bij zuigelingen, kids, volwassen
Slapen ( arteria temporalis)
Hals ( arteria carotis)
Arm ( arteria brachialis)
Pols ( arteria radialis)
Lies ( arteria femoralis)
Knieholte ( arteria poplitea)
Rug voet ( arteria dorsalis pedis)
Onderbeen ( arteria tibialis posterior)
ZUIGELING: 120-140
KINDEREN: 90-110
VOLWASSEN: 50-100
Wat zijn kenmerken van RR ( Riva-Rocci) waar niet en wat vertelt de waardes en wat zijn normaal waardes. Wat horen we?
- niet bij lymfeoedeem, IV infuus, verwonding
- 1e getal is kracht waarmee hart pompt
- 2e getal is elasticiteit vaten en perifere weerstand
Verschil mag 40mmHg
ZUIGELINGEN: 90/60
KINDEREN: 110/60
VROUWEN: 115/75
MANNEN: 120/80
OUDEREN: 165/90
Korotkofftonen in 5 fasen
Wat is de zorg bij duizeligheid? Wat zijn de eventuele oorzaken.
Bloedarmoede, lage RR, snel opstaan, chronische hypotensie
- leg ZV neer en langzaam opstaan
- oefen tegen druk met hand tegen achterhoofd
- preventie tegen vallen
- meds, 02 op voorschrift
- GVO warmte, omgeving, rustig bewegen
Wat zijn bijkomende zorgen bij pijn tgv circulatie?
Hoofdpijn kan optreden door hypertensie
- niet plat liggen, niet hoesten of warm bad nemen, vermijd prikkels, koude compres en rusten
Ledematenpijn kan optreden door vaatvernauwingen buik en beenarterien bij inspanning ( = claudicatio intermittens)
- in rust is ernstig!, observeer pijn, kleur been, pulsaties en temp en GVO over gezondheid
Wat zijn bijkomende zorgen bij oedeem? Hoe ontstaat het?
Ontstaat door slechte hartwerking en te veel vulling in bloedvaten en vocht treed uit weefsels
Onderscheid tussen perifere en centrale oedeem
Observatie bij perifeer oedeem:
- zwelling voeten en enkels
- turgor
- weg na nachtrust of niet
- vermoeid
- vocht balans en gewicht
- rust
Welke zorgen rond bloedingen?
Aderlijke bloedingen:
- druk toe en zorg voor normale wondbehandeling ( let op signalen van shock, flauwvallen)
Slagaderlijke bloedingen:
- druk toe op plaats wonde of druk plaats ( zie cursus waar P112)
Wat zijn verschijnselen van trombose? En wie is risico en welke preventie maatregelen
- Pijn, rood, zwelling, warmte
- subfrebiele temp
- polsversnelling
- been ziet bleek en koud
Risico: bedlegerig, kraamvrouwen, na ingreep, hart en vaatziektes
Wordt in de hand gewerkt door inactiviteit, infuus en uitdroging
PREVENTIE:
- houding in bed
- voeten ne benen bewegen om spierpomp te stimuleren
- anti stollingsmiddelen
- snelle mobilisatie
- zwachtelen
Wat zijn kenmerken van een normale ademhaling
- frequentie ( 12-20min)
- regelmaat ( zonder tussenpozen)
- diepte ( in en uit even diep)
- beweging ( symm en borstbuik adem)
- inspanning ( geen moeite of pijn)
- geluid ( niet of nauwelijks)
Wat is sputum?
Het is helder, vloeibaar en geurloze vocht dat zorgt voor het vochtig blijven van de slijmvliezen en die stofdeeltjes opvangen - trilhaarepitheel transporteerd deze naar de bovenste luchtwegen om op te hoesten (125ml/24u)
Normale AH F op verschillende leeftijden
ZUIGELINGEN: 35-40/min
KLEUTERS: 25-30
VOLWASSENEN: 12-20
OUDEREN: MEER DAN 20
Welke afwijkingen bestaan er rond ademhaling
- APNOE = AH stilstand ( fysiologische bij premies tot 32wk)
- DYSPNOE = kortademig ( snel, oppervlakkig en moeite ( fysiologisch bij inspanning dyspnoe d’effort)
- ORTHOPNOE = kortademig in rust ( hart en long aandoening, cyanotisch)
- BRADYPNO = < 10 = AH depressie ( overdosering opiaten)
- TACHYPNOE = >24 = koort, angst, inspanning
- HYPERPNOE = diep en licht versneld bij inspanning
- HYPOVENT = 02 tekort in bloed
- HYPERVENT = te snel en diep waardoor te weinig C02 ( adem in zakje)
HOORBARE: - piepend uitademen = expiratoire strider = lage obstructie ( vb asthma)
- piepend inademen = inspiratoire stridor = hoge obstructive ( vb aspiratie voedsel)
- grofrochelend = secreetophoping in longen ( bronchitis)
- fijn rochelend = vochtophoping
- snurken = terugzakken rond in keelholte door verslapping spieren
Welke afwijkende patronen zien we bij AH
CHEYNE-STOKES = patroon waarbij afwisseling in diepte en snelheid en perioden van apnoe ( 20-60sec)
VK? Stervensfase, hartfalen, overdosis, hersendrukverhoging
BIOT = gelijkaardig als CHEYNESTOKES maar ongeveer even diep
VK? Aandoeningen CZS
KUSSMAUL = diep, gelijkmatig en versneld
VK? Verzuring(acidose) bloed, hyperglycemia en nierinsuff
GASPING = ernstige dyspnoe (P hapt naar adem)
VK? Neonaten overgang IU EU
Wat zijn gevolgen van afwijkingen van AH
- vermoeid
- zorg houding en bewegen
- zelfzorg moelijker
- benauwd dus moeilijke communicatie
- uitdroging door verhoogd vochtverlies
Wat is zuurstofsaturatie? Wat is de werkwijze?
Aantal procent van HB die zicht in de RBC heeft gebonden met 02 (= oxyhemoglobine Hb02) deze RBC transporteren gebonden 02 naar cellen in lichaam en geven deze oxyhemoglobin af aan omliggende cellen ( is nu deoxyhemoglobine)
- conventionele saturatiemeters zijn 2 lichtsensoren tegen over elkaar en geplaatst op goed doorbloed lichaamsdeel 1 sensor is de transmitter (Light Emiting Diode) van infrarood licht en de andere (=detector) (Photodetector)
((Curve = PHOTOPLETHYSMOGRAPHIC WAVEFORM OF PULSEOXYMETER WAVEFORM))
- of reflectietechnologie waar 2 sensoren naast elkaar liggen ( ideaal voor voorhoofd of op ICU)
Indicaties zijn bemoeilijkte O2 opname, bewusteloos, AH of circulatie problemen
Locaties van het meten van zuurstof sat en wat zijn belangrijke aandachtspunten!
VINGERS: bloedvaten vanuit arcus palmaris profundus en superfacialis en 2 arteriën ontspringen per vinger ( R hand is 1e aftakking van aorta en L pas 3e)
TENEN: bloedvaten vorigen langere weg ( arcus aorta - arteria dorsalis pedis)
OORLEL: bloedvaten afkomstig van arteria temporalis superfacialis en zijn dichter bij centrale circulatie ( goed bij verhoogde vasopressie (handelingen om RR om hoog te krijgen)
!!
- probe proper
- omgevingslicht beïnvloed
- elke 2 uur probe veranderen om onvoldoende doorbloeding ( ischemie)
- hypotensie curve vlakt af
- donkere huidskleur waarde soms overschat
- geen nagellak, valse, lange of nicotine nagels
