H5 Aandoeningen van het hart- en vaatstelsel Flashcards
De beïnvloedbare risicofactoren van H&VZ
Beïnvloedbare RF
- verhoogde bloeddruk
- roken
- diabetes mellitus
- overgewicht
- lichamelijke inactiviteit
- verkeerde voeding
De niet-beïnvloedbare risicofactoren van H&VZ
Niet-beï RF
- leeftijd
- geslacht
- positieve familieanamnese HVZ op jonge lft
Auscultatie dmv stethoscoop
luisteren naar afwijkende geluiden via stethoscoop
echocardiografie
niet invasief
via hoogfrequente geluidsgolven worden de bewegingen van de hartkleppen en van de atria en ventrikels gedurende de hartcyclus in beeld gebracht
echo-doppleronderzoek
= een combinatie van echocardiografie en kleurendoppler
richting en stroomsnelheid van het bloed
klepstenose of insufficiëntie opsporen
elektrocardiogram
hartfilmpje
= een registratie van de elektrische veranderingen in het hart tijdens de hartcyclus en wordt gebruikt bij de diagnostiek van coronaire hartziekten, myocardinfarct, klepafwijkingen en aangeboren hartafwijkingen.
Inspannings-ecg ook mogelijk
hartkatheterisatie
een katheter wordt via het hart in het bloedvat gebracht.
Zuurstofgehalte en druk
Opsporen van klepafwijkingen, coronaire arteriën, verstoorde pompfunctie
CT - calciumscore
een maat voor de hoeveelheid kalk in de kransslagaders
angiocardiografie
een contrastvloeistof met rontgenfoto’s
De rol van hyperlipidemie bij atherosclerose
Hyperlipidemie= een verhoogd lipiden gehalte in het bloed
Dit is een risicofactor
primaire vs secundaire hypercholesterolemie
Primaire vorm is van genetische oorsprong: ‘familiaire hypercholesterolemie
Secundair is het gevolg van andere aandoeningen (bv leverfunctiestoornis)
Verband tussen arterio- en atherosclerose en H1VZ
atherosclerose is een speciale vorm van arteriosclerose.
Arterio: verdikken van de wanden
Athero: verdikking, vernauwing & verharding van de wanden.
Leidt tot hoge bloeddruk
De beïnvloedbare risicofactoren van atherosclerose
Hoge bloeddruk
hypercholesterolemie: hoog LDL & laag HDL
Roken
Diabetes mellitus
Insulineresistentie
Overgewicht/obesitas
Lichamelijke inactiviteti
De niet-beïnvloedbare risicofactoren van atherosclerose
leeftijd
positieve familieanamnese HVZ op jonge lft
De verschillende stadia van atherosclerose
Begin: fatty streaks
Na verloop van tijd: atherosclerotische plaques
Latere fase: bloedingen, ulceraties, littekenvorming in plaques
… trombose
Klachten & symptomen van atherosclerose (afh v plaats & mate van vernauwing)
Kransslagaders: pijn op de borst & kortademigheid
Carotiden: bloedtoevoer op de hersenen daalt -> beroerte
Slagaders benen: krampen, ulcera & infecties in de extremiteiten
Klachten pas bij ernstige vernauwing
Behandeling van atherosclerose
Verlaging bloeddruk
verlaging cholesterolspiegel
Aanpassing levensstijl: beweging
Perifeer arterieel vaatlijden
oorzaak
risicofactoren
symptomen
Behandeling
Wat: ischemie: pijn & functieverlies door weefselsterfte in de onderste extremiteiten
- acuut: ischemie van het been: pijn in rust, spierzwakte & gevoelsstoornissen
- chronisch: claudicatio intermittens
oorzaak: vaak atherosclerose
risicofactoren
- leeftijd
symptomen
- dunne atrofie bleke huid
- verminderde beharing onderbenen
- slechte wondgenezing
- koude voeten
- zwakke of afwezige perifere arteriële pulsatie
Behandeling
- voorkomen verdere complicaties
- leefstijladviezen
- medicatie
- dotterbehandeling
- bypass operatie
- voetverzorging
Ziekte van Raynaud
Symptomen
Behandeling
Wat: aandoening van arterën in de vingers & tenen: plotseling samentrekken (vasospasme)
Symptomen
- uitgelokt door koude of emoties
- wit-blauwe verkleuringen vingers of tenen
- koud, doof, tintelend gevoel
Behandeling: vermijden uitlokkende factoren
Aneurysma van de aorta
oorzaken & risicofactoren
Wat: abnormale verwijding van de aorta
Oorzaken: erfelijk of een lokale ontsteking vaatwand
Risicofactoren
- leeftijd
- geslacht: mannen meer kans
Definitie hypertensie
Langdurig abnormaal verhoogde arteriële bloeddruk
(>140/90)
Normale systolische & diastolische bloeddruk in mmHg
systolische druk <120 mmHg
diastolische druk <80 mmHg
Coronaire hartziekten
Etiologie
Symptomen
Risicofactoren
Behandeling
Wat: bloedstroom gedaald door kransslagaders
Etiologie
Symptomen
- angina pectoris
- palpitaties
- duizeligheid, flauwvallen
- vermoeidheid na inspanning of rust
- kortademigheid
- acuut: myocardinfarct, hartdood
Risicofactoren
- hoge bloeddruk
- overgewicht
- verhoogde cholesterolgehalte
- diabetes
- stress
- familiale hart- en vaatziekten
Behandeling: afh van aard & ernst
- medicatie: antistollingsmiddelen, cholesterolverlagende middelen, betablokkers
- levensstijl: voeding & beweging
- ingrepen: coronaire angioplastiek, bypassoperatie
myocarditis vs cardiomyopathie
Myocarditis
Etiologie
Symptomen
Behandeling
Wat: ontsteking van de hartspier
Etiologie
- infecties (viraal, bacterieel, parasieten)
- overgevoeligheid, geneesmiddelen
- bestraling
- auto-immuunreactie
Symptomen
- vaak asymptomatisch: griepachtig beeld, kortademigheid, tachycardie, pijn op de borst
- acuut, ernstig hartfalen
Behandeling
- viraal: geneest meestal spontaan
- Bacterieel: antibiotica
- Hartfalen: medicatie
Endocarditis
Etiologie
Symptomen
Behandeling
Wat: ontsteking van endocard & hartkleppen
Etiologie/risicofactoren
- bestaande hartafwijkingen
- aangeboren hartafwijkingen of verworven klepafwijkingen
- intraveneus drugsgebruik
Symptomen: meestal aspecifiek bij bacteriële vorm
Oorzaak: meestal door bacteriën
Behandeling
- antibiotica, intraveneus
- operatie bij aangetaste hartkleppen
Cardiomyopathie
Etiologie
Symptomen
Behandeling
Wat: verminderde pompfunctie van hart door verwijde, verdikte of verbindweefselde hartspier
Risicofactoren
- Erfelijk
- hoge bloeddruk
- virale of bacteriële infecties
- toxische stoffen
Symptomen
- dyspneu, orthopneu
- perifeer oedeem
- ascites
- pijn op de borst
- vermoeidheid
Behandeling: afh van type & oorzaken
- bestrijden van symptomen mbv medicatie
- harttransplantatie bij ernstige gevallen
Klepstenose vs klepinsufficiëntie
Klepstenose: vernauwde doorgang
klepinsufficiëntie: kleppen sluiten onvoldoende
Decompensatio cordis
Definitie
risicofactoren
Symptomen
Behandeling
Wat: hartfalen: chronische progressieve aandoening met verminderde pompfunctie van het hart
Risicofactor
- coronaire hartzieken
- hypertensie
- diabetes mellitus
- roken
- verhoogd cholesterolgehalte
- overgewicht
- COPD
Symptomen
- Beginstadium: kortademigheid, vermoeidheid
- Later stadium: perifeer oedeem, kortademigheid, prikkelhoest, gewichtstoename
Behandeling
- Transplantatie
- leefstijlinterventies
- vochtbeperking, zoutbeperking
- medicatie: diuretica, antihypertensiva, antiaritmica
Hartgeleidingsstoornissen
Definitie
Oorzaken
Behandeling
Wat: verstoorde normale hartcyclus
Hartritmestoornissen: abnormale hartritmen of aritmieën.
Oorzaak: afwijkingen in prikkelvorming en geleiding
Behandeling
- medicatie
- elektrische cardioversie
- pacemaker
- katheterablatie
- indien ernstig: inwendige defibrilator
Cardiovasculaire veranderingen en complicaties bij ouderen
Toename systolische BD en spiermassa linkerventrikel
Afname ventrikkelvulling, hartfrequentie, hartcapaciteit, baroreflex
cellulaire, enzymatische moleculaire veranderingen -> verwijding arteriën, stijfheid vaten
Hart- en vaatstelsel reageert minder goed op stress en hogere belasting
De verschillende medicatie (werking)
Hypertensie
etiologie
Primaire hypertensie/essentiële hypertensie: geen aanwijsbare oorzaak, maar wel 90-95%
Secundaire hypertensie: gevolg van andere ziektes
Hypertensie
Risicofactoren
Beïnvloedbare
- overgewicht
- tekort lichaamsbeweging
- hoge zoutconsumptie
- hoge alcoholconsumptie
Niet-Beïnvloedbare
- hogere lft
- prehypertensie
- familiale hypertensie
- negroïde mensen
Hypertensie
symptomen
Zelden
- hoofdpijn, duizeligheid, rusteloosheid
Langdurig: schade aan nieren, hart, ogen, bloedvaten
Hypertensie
complicaties
Belangrijke risicofactor voor
- atherosclerose
- hartaandoeningen
- CVA
- nieraandoeningen
Hypertensie
behandeling
Verlagen bloeddruk
verandering levensstijl: lichaamsbeweging, lagere zoutconsumptie
Medicatie (zie Toledo!
Hypovolemische schock
Bloeding
Trauma
Operatie
Ernstige brandwonden
Septische shock
toxinen bij bacteriële infectie
Anafylactische shock
allergische reactie
Shock
levensbedreigende aandoening waarbij de bloeddruk te laag is om vitale functies in stand te houden.
Gevolg: Het bloed bereikt niet voldoende cellen -> sterven af.
Cardiale shock
hartritmestoornissen
myocardinfarct
Neurogene shock
Beschadiging van het centrale zenuwstelsel
