H2. Methodologie: hoe doen sociaal psychologen onderzoek?

Question 1

Bystander (omstander) effect

Answer 1

situaties waarin getuigen geen hulp verlenen

Question 2

Hindsight bias

Answer 2

de neiging van mensen om hun vermogen om een uitkomst te voorspellen te overdrijven nadat ze te weten zijn gekomen hoe die uitkomst eruitziet.

Question 3

Spreiding van verantwoordelijkheid (Latané en Darley)

Answer 3

het fenomeen dat hoe meer mensen getuige zijn van een noodsituatie, hoe kleiner de kans is dat een individu zal ingrijpen

Question 4

Observationele methode

Answer 4

techniek waarbij een onderzoeker mensen observeert en zijn of haar metingen of indrukken over hun gedrag systematisch vastlegt

Question 5

Etnografie

Answer 5

Methode waarbij een onderzoeker probeert een groep of cultuur te begrijpen door die van binnenuit te observeren, zonder de groep zijn eigen normen en waarden op te leggen. Een voorbeeld van observationeel leren. De belangrijkste methode van de culturele antropologie.

Question 6

Interbeoordelaarsbetrouwbaarheid

Answer 6

De mate van overeenkomst tussen de resultaten van twee of meer mensen die onafhankelijk van elkaar een dataset observeren en coderen.

Question 7

Analyse van archieven

Answer 7

vorm van de observationele methode waarbij de onderzoeker de verzamelde documentatie, oftewel de archieven, van een cultuur onderzoekt

Question 8

Correlationele methode

Answer 8

Techniek waarbij twee of meer variabelen systematisch worden gemeten en waarmee wordt vastgesteld wat de relatie is tussen die variabelen

Question 9

Correlatiecoëfficiënt

Answer 9

Een maat voor correlatie waarmee je de samenhang kunt vaststellen tussen twee variabelen

Question 10

Vragenlijstonderzoek (surveys)

Answer 10

onderzoek waarin aan een representatieve steekproef van mensen (vaak anonieme) vragen gesteld worden over hun attitudes of gedrag

Question 11

Aselecte steekproef

Answer 11

manier om ervoor te zorgen dat een steekproef representatief is voor de populatie doordat iedereen in de populatie evenveel kans heet om geselecteerd te worden voor de steekproef

Question 12

At random steeproef (randomisatie)

Answer 12

het willekeurig ordenen of in groepen indelen van een populatie

Question 13

Experimentele methode

Answer 13

Methode waarbij de onderzoeker proefpersonen willekeurig aan verschillende condities toewijst en ervoor zorgt dat deze condities identiek zijn met uitzondering van de onafhankelijke variabele

Question 14

Onafhankelijke variabele

Answer 14

de variabele die een onderzoeker verandert of varieert om te zien of dat effect heeft op een andere variabele

Question 15

Afhankelijke variabele

Answer 15

de variabele die de onderzoeker meet om te zien of die wordt beïnvloed door de onafhankelijke variabele, de onderzoeker heeft de hypothese dat de afhankelijke variabele afhangt van de onafhankelijke variabele

Question 16

Interne validiteit

Answer 16

de mate die aangeeft dat de onafhankelijke variabele, en allen de onafhankelijke variabele, van invloed is op de afhankelijke variabele; dat bereiken we door alle irrelevante variabelen te beheersen en door mensen willekeurig toe te wijzen aan verschillende experimentele condities

Question 17

Willekeurige (random) toewijzing aan een conditie

Answer 17

een proces dat ervoor zorgt dat alle deelnemers een gelijke kans hebben om in een bepaalde conditie van een experiment terecht te komen. Door willekeurige toewijzing kunnen onderzoeker er relatief zeker van zijn dat verschillen in de persoonlijkheid of achtergrond van de deelnemers gelijk verdeeld zijn over condities

Question 18

Overschrijdingskans (p-waard)

Answer 18

een met statistische techniek berekend getal dat vertelt hoe waarschijnlijk he is dat de resultaten van een experiment bij toeval zijn ontstaan, en niet als gevolg van de onafhankelijke variabele. Resultaten mogen significant genoemd worden als de waarschijnlijkheidswaarde, de kans dat de resultaten het gevolg zijn van toevalfactoren in plaats van de onderzochte onafhankelijke variabele, minder dan 5 procent is

Question 19

Waarschijnlijkheidswaard

Answer 19

de kans dat de resultaten he gevolg zijn van toevalsfactoren in plaats van de onderzochte onafhankelijke variabele

Question 20

Externe validiteit

Answer 20

de mate waarin de resultaten van een onderzoek gegeneraliseerd kunnen worden naar andere situaties en mensen

Question 21

Psychologisch realisme

Answer 21

de mate waarin de psychologische processen die worden getriggerd in een experiment lijken om psychologische processen in he dagelijks leven (alledaags realisme)

Question 22

Alledaags realisme

Answer 22

de mate waarin een experiment lijkt op situaties in he dagelijks leven

Question 23

Coverstory

Answer 23

Beschrijving van het doel van het onderzoek die proefpersonen te horen krijgen, maar di anders is dan het werkelijke doel. Wordt verteld om het psychologisch realisme van het onderzoek te waarborgen

Question 24

Veldexperiment

Answer 24

experimenten die in een natuurlijke setting plaatsvinden in plaats van in he laboratorium

Question 25

Basisdilemma van de sociaal psycholoog

Answer 25

het compromis tussen interne en externe validiteit bij het doen van onderzoek; het is zeer moeilijk om een experiment uit te voeren waarvan zowel de interne als de externe validiteit groot zijn

Question 26

Replicatie

Answer 26

herhaling van het onderzoek met proefpersonen uit een andere populatie of in een andere setting

Question 27

Meta-analyse

Answer 27

statistische techniek waarmee je het gemiddelde van de resultaten van twee of meer onderzoeken kunt berekenen om te zien of het effect van een onafhankelijke variabele betrouwbaar is

Question 28

Fundamenteel onderzoek

Answer 28

onderzoek dat is gericht op het vinden van het beste antwoord op de vraag waarom mensen zich gedragen zoals ze zich gedragen

Question 29

Toegepast onderzoek

Answer 29

onderzoek dat is gericht op het oplossen van een specifiek maatschappelijk probleem

Question 30

Crosscultureel onderzoek

Answer 30

onderzoek waarbij proefpersonen afkomstig zijn uit verschillende culturen, om te zien of de psychologische processen waarin men geïnteresseerd is in beide culturen aanwezig zijn, of dat ze specifiek zijn voor de cultuur waarin mensen zijn opgevoed

Question 31

Evolutietheorie

Answer 31

een concept dat Charles Darwin ontwikkelde om te verklaren waarom dieren zich aan hun omgeving aanpassen