GK les 1; Veelvoorkomende problematiek bij ouderen

Question 1

Geriatrische syndromen

Answer 1

veel voorkomende problematiek bij ouderen
hoge leeftijd
multifactorieel bepaald

Question 2

multimorbiditeit

Answer 2

tegelijkertijd voorkomen van ten minste 3 chronische aandoeningen over een periode van tenminste een jaar

Question 3

treat first what kills first

Answer 3

eerst de primaire (levensbedreigende) en vervolgens de secundaire c.q. tertiaire (niet-direct dan wel niet-levensbedreigende) letsels en stoornissen

Question 4

farmacotherapie

Answer 4

een behandeling van psychische klachten met behulp van medicijnen.

Question 5

farmacokinetiek

Answer 5

welke route bewandelt het medicijn door je lichaam, wat doet het lichaam met het medicijn

Question 6

farmacodynamiek

Answer 6

reactie van het lichaam op geneesmiddelen, wat doet het medicijn als werking (celniveau)

Question 7

lipofiel

Answer 7

op vetbasis (galblaas)

Question 8

hydrofiel

Answer 8

op waterbasis (nieren)

Question 9

plasmaconcentratie

Answer 9

de concentratie van het geneesmiddel in het bloed

Question 10

halfwaardetijd

Answer 10

de tijd die nodig is om de hoeveelheid van het geneesmiddel in het bloed te halveren

Question 11

symptoomverandering

Answer 11

symptomen presenteren zich bij een oudere vaak anders dan een jongere. Dit komt doordat het baroreceptorreflex minder fijngevoelig word waardoor het lichaam minder effectief reageert met bloeddrukregulatie

Question 12

symptoomverarming

Answer 12

symptomen die niet bij het ziektebeeld passen

Question 13

symptoomverschuiving

Answer 13

het geval dat een heel langzaam progressief vrijwel asymptomatisch verloop plotseling versnelt tot een levensbedreigende situatie. Bijvoorbeeld dat een infectie kan zorgen tot hypo-, of hyperglykemie.

Question 14

symptoomomkering

Answer 14

tegenovergestelde symptomen van de ziekte treden op

Question 15

symptoomvermeerdering

Answer 15

optelsom symptomen die voortkomen uit meerdere chronische ziekten en elkaar versterken

Question 16

verandering van symptomen bij ouderen

Answer 16

symptomen die hetzelfde lijken maar passen bij verschillende aandoeningen

Question 17

cascade breakdown

Answer 17

situatie waarin ene aandoening leid tot de andere waarbij gelaagde ontregeling kan ontstaan

voorbeeld -> incontinentie - schaamte- verlies van contacten - vereenzaming - depressie - verwaarlozing - bedlegerigheid - decubitus - delier - algemeen verval - bijkomende infectie - dood

Question 18

problemen bij herkenning en uiting van klachten

Answer 18

symptomen acute ziekten worden minder goed herkend

infectieziekten blijven langere tijd onopgemerkt/onbehandeld -> complicaties

uitingsproblemen door bijv. afasie, dysartrie, stemmingsproblemen, dementie, delier zorgen ervoor dat zorgvrager klachten niet kan uiten

onvoldoende sociale netwerk, angst voor arts of gevolgen melden klachten

Question 19

interindividuele verschillen

Answer 19

80 jarige kan marathons lopen
65 jarige kan chronisch ziek zijn
manier van leven heeft invloed

Question 20

verandering lichaamssamenstelling bij ouderen

Answer 20

toename vetmassa -> minder spiermassa -> ruststofwisseling daalt -> afname lengte -> lichaamsvocht neemt af -> beïnvloeding gevoeligheid voor medicijnen

Question 21

mobiliteit

Answer 21

actief en doelgericht te handelen om aan de eisen en geneugten van het leven te kunnen voldoen

Question 22

afgenomen bewegingscapaciteit

Answer 22

afgenomen spierkracht en spiertonus; verminderde elasticiteit van kapsels, ligamenten en gewrichten waardoor inspanningstolerantie afneemt

Question 23

verlaagde besturingsvaardigheid

Answer 23

reactie op prikkels van buiten- of binnenuit, zenuwstelsel verwerkt prikkels trager waardoor het moeilijker is om snel en doelmatig te reageren op invloed van buiten-of binnenuit

Question 24

verminderd bewegingsintiatief

Answer 24

verminderd enthousiasme om zich te bewegen

Question 25

orthostatische hypotensie

Answer 25

daling van bloeddruk na houdingsverandering (bij bij opstaan) -> duizeligheid -> wankelen, balans verliezen -> valrisico

vaak bij ouderen met geheugen- en concentratieverlies

is een bijwerking van parkinsonmedicatie, psychofarmaca

Question 26

diagnostiek orthostatische hypertensie

Answer 26

bloeddruk liggend meten en na opstaan 1-3 minuten

orthostatische hypertensie bij
-systolische daling van 20 of meer
- diastolische daling van 10 of meer
- duizeligheidsklachten
- polsversnelling

Question 27

behandeling orthostatische hypertensie

Answer 27

controle vullingstoestand; medicatie en zoutgebruik

leefregels

Question 28

verpleegkundige zorg en preventie bij orthostatische hypertensie

Answer 28

uitleg oorzaak aandoening
langzamer opstaan
smiddags niet op bed rusten
benen kuisen
billen aanspannen
armen tegen lichaam aandrukken
voldoende drinken -> 1.5 - 2 liter
fit blijven qua conditie
problemen in omgeving oplossen
postoel naast bed
zittend urineren
steunpunten in badruimte
stevig meubilair
goede verlichting
geen obstakels
scherpe hoeken voorkomen
steunkousen voordat bewoner uit bed stapt aandoen
bril
glucosegehalte regelmatig in de gaten houden

Question 29

geriatrische syndromen

Answer 29

vallen
duizeligheid
depressie
delier
incontinentie
ondervoeding
syncope; flauwvallen
osteoporose
sarcopenie; verlies van spieren