geschiedenis

Question 1

propaganda

Answer 1

Politieke reclame om mensen te overtuigen van en te laten gehoorzamen aan de ideeën van een bepaalde persoon of partij.

Question 2

beurskrach

Answer 2

Massale en plotselinge ineenstorting van de koersen op een aandelenbeurs; in het bijzonder het inzakken van de beurs van New York in 1929, waardoor een wereldwijde economische crisis ontstond.

Question 3

machtigingswet

Answer 3

Een wet waarbij het parlement (een deel van) zijn bevoegdheden overdraagt aan de regering, zodat die zonder democratische controle een crisissituatie kan oplossen.

Question 4

Dawesplan

Answer 4

Plan (uit 1924) van een internationale commissie onder leiding van de Amerikaan Charles Dawes dat gericht was op verlichting van de Duitse herstelbetalingen aan de geallieerden. Volgens dit plan mocht Duitsland ook buitenlands geld lenen om zijn economische crisis te bestrijden.

Question 5

parlementaire democratie

Answer 5

Politiek stelsel waarin een democratisch gekozen parlement de hoogste macht heeft.

Question 6

Rijksdagbrand

Answer 6

De brand die (in 1933) het Duitse parlementsgebouw in Berlijn verwoestte.

Question 7

nazificatie

Answer 7

Het streven van de nationaalsocialisten om een vrije samenleving om te vormen tot een maatschappij die is gebaseerd op nationaalsocialistische beginselen, onder meer met behulp van propaganda.

Question 8

De gedwongen tewerkstelling van arbeiders uit de bezette gebieden in de Duitse oorlogsindustrie.

Answer 8

arbeidsdienst

Question 9

appeasementpolitiek

Answer 9

De buitenlandse politiek van Groot-Brittannië en Frankrijk in de jaren 1930, die erop was gericht een oorlog met Duitsland te voorkomen door steeds toe te geven aan de wensen en eisen van Hitler. Letterlijk: ‘verzoeningspolitiek’.

Question 10

Volksgemeinschaft

Answer 10

Onder nationaalsocialisten populaire aanduiding voor een ideale, harmonieuze en ‘raszuivere’ samenleving. Letterlijk: ‘volksgemeenschap’.

Question 11

herstelbetaling

Answer 11

Een vergoeding (in geld of in goederen) voor geleden oorlogsschade.

Question 12

totalitair regime

Answer 12

Een regering die bijna de volledige controle heeft over het dagelijks leven van mensen in politiek, cultureel, godsdienstig, sociaal en economisch opzicht.

Question 13

rechtsstaat

Answer 13

rechtsstaatEen staat waarin wetten de staatsmacht inperken en burgers verzekerd zijn van eerlijke rechtspraak, vrijheid van meningsuiting, vakbondsvrijheid en dergelijke.

Question 14

antisemitisme

Answer 14

Haat tegen en/of discriminatie van Joden.

Question 15

geallieerden

Answer 15

In de Eerste en Tweede Wereldoorlog: bondgenoten tegen Duitsland, vooral Groot-Brittannië, Frankrijk, Rusland/de Sovjet-Unie en de Verenigde Staten.

Question 16

Republiek van Weimar (ook: Weimarrepubliek)

Answer 16

De Duitse republiek die begon met de nieuwe grondwet (van 1919) en eindigde met de machtsovername door Adolf Hitler in 1933.

Question 17

NSDAP

Answer 17

Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij: Duitse nationalistische en racistische politieke partij die (van 1920 tot 1945) streefde naar verbetering van de toestand van het Duitse volk door middel van sterk politiek leiderschap, afschaffing van de vrijheid van meningsuiting en de democratie, een sterk door de staat gestuurde economie en maatschappelijke uitsluiting van bepaalde groepen, onder wie Joden.

Question 18

communisme

Answer 18

Stroming binnen het socialisme die het lot van de arbeidersklasse wil verbeteren door middel van een revolutie, die moet leiden tot een klasseloze samenleving en gemeenschappelijk bezit van de productiemiddelen.

Question 19

Verdrag van Versailles

Answer 19

Vredesverdrag van de Eerste Wereldoorlog, in 1919 afgesloten tussen de geallieerden en Duitsland. In het verdrag werd onder meer bepaald welke delen van het grondgebied Duitsland moest afstaan en herstelbetalingen aan de geallieerden moest doen.

Question 20

dolkstootlegende

Answer 20

Complottheorie die de schuld voor het verlies van de Eerste Wereldoorlog bij de regering van de Republiek van Weimar neerlegde.