Geld En Maatschappij Flashcards
Ruilmiddel
Als je iets koopt geef je geld aan de verkoper in ruil voor het product. Geld is dus een ruilmiddel
Hoe noem je koop of verkoop in ruil voor geld ook wel
Indirecte ruil
Directe ruil
Product die wordt geruild voor een ander product
Rekenmiddel
Producten worden omgezet in een waarde, die wordt uitgedrukt in geld. Zo kunnen we makkelijk rekenen en producten op waarde schatten. Geld is dus een rekenmiddel
Sparen
Je legt geld opzij om het later te kunnen gebruiken. Geld is dus ook een spaarmiddel
Drie functies van geld
- ruilmiddel
- rekenmiddel
- spaarmiddel
Maatschappelijke arbeidsverdeling
Dit is de verdeling van werk en maatschappelijke taken over de verschillende beroepen, bedrijfstakken en bedrijven
Geld is te verdelen in
- Chartaal geld
- Giraal geld
- elektronisch geld
Chartaal geld
Dit is contant geld
Giraal geld
Is geld dat op je bankrekening staat
Elektronisch geld
Dit is bijvoorbeeld geld op je OV-chipkaart
Banksaldo
De hoeveelheid geld op je bankrekening
Rood staan op een bankrekening
Je hebt dan een negatief bedrag op je bankrekening staan ( minder dan 0 euro )
Debetsaldo
Betekent dat je nog geld moet betalen aan de bank
Debetrente
Dit is rente die je betaalt over het tekort op je bankrekening.
Positief bedrag
Je hebt meer dan 0 euro op je bankrekening staan
Creditsaldo
Je hebt een positief bedrag op je betaalrekening en hebt een tegoed op de bank staan
Creditrente
Dit is rente die je van de bank krijgt voor dit tegoed.
Telebankieren
Je kunt online je bankzaken regelen
Produceren
Het gebruiken van productiefactoren om waarde toe te voegen aan een product
Productie factoren
Factoren die productie mogelijk maken.
Vier productiefactoren
- kapitaal
- arbeid
- natuur
- ondernemerschap
Ook wel kano
Inkomen uit arbeid
Eén van de meest voorkomende manieren om inkomen te verkrijgen is loon of salaris ( inclusief vakantiegeld ) in ruil voor arbeid.
Inkomen uit winst
Ondernemers kunnen winst maken met hun onderneming
Inkomen uit kapitaal
Dit is rente die je ontvangt voor het uitlenen van kapitaal ( zoals geld ), hieronder vallen onder andere de rente die je ontvang als vergoeding op je spaargeld, de huur die je ontvangt als je een pand verhuurt en dividend op beleggingen
Dividend
Is een gedeelte van de winst van een bedrijf dat als vergoeding aan de aandeelhouders wordt uitgekeerd
Inkomen uit natuur
Natuur is alles wat niet door mensen is gemaakt, zoals grond, water of lucht. De beloning van natuur heet pacht. Denk aan het verhuren van een stuk land aan een boer
Inkomen uit overdracht
Denk hierbij aan subsidies en toeslagen vanuit de overheid zoals kinderbijslag, bijstand, sociale uitkeringen
Wat hoort bij inkomen uit arbeid
- salaris
- vakantiegeld
- winst
- loon in natura
Wat hoort bij inkomen uit bezit
- rente
- dividend
- huur
- winst
Wat hoort bij inkomen uit overdracht
- alimentatie
- kinderbijslag
- huursubsidie
- bijstand
Welke factoren beïnvloeden de hoogte van het inkomen
- hoeveel je werkt
- scholing
- leeftijd
- schaarste
- zwaarte
Lorenz-curve
Is de lijn die de verdeling weergeeft van het totale inkomen over personen.
Waar staat een perfecte rechte lijn voor in de Lorenz-curve
Dit is een gelijke verdeling van het inkomen over de groep
Modaal inkomen
Het inkomen dat het meest voorkomt
Redenen om te sparen
- sparen voor een doel ( vakantie, tv )
- sparen uit voorzorg ( als iets kapot gaat )
- sparen voor de rente opbrengst ( je hebt geld over en wilt wat verdienen )
Als de rente die je krijgt lager is dan de stijging van de prijzen kan sparen niet de beste optie zijn waarom niet
Omdat je met je gespaarde geld in de toekomst minder kunt kopen dan nu vanwege de stijgende prijzen
Lenen
Tijdelijk geld krijgen, dat je weer moet terugbetalen ( vaak met rente ) aan degene die het aan jou heeft geleend
Redenen om te lenen.
- kopen van een duurzaam consumptiegoed
- kopen van een huis
- opvangen van tijdelijke geldtekorten
- opvang van calamiteiten
Kopen van een duurzaam consumptiegoed
Bijvoorbeeld een wasmachine. Duurzame consumptiegoederen zijn goederen die langer dan één jaar meegaan
Kopen van een huis
Bijna niemand kan dit in 1 keer betalen. Er wordt dan een lening ( ook wel een hypotheek genoemd ) genomen die maandelijks wordt terugbetaald aan de bank
Opvangen van tijdelijke geldtekorten
Het is hierbij goed om te bedenken of het lenen echt noodzakelijk is, want de rente op geleend geld kan hoog zijn
Opvang van calamiteiten
Soms gebeurt er iets en heb je plotseling geld nodig. Bijvoorbeeld als je auto stuk gaat
Verschillende soorten leningen
- persoonlijke lening
- koop op afbetaling
- huurkoop
- doorlopende lening
- leasing
Persoonlijke lening
Hierbij leen je een vast bedrag en je betaald terug over een periode
Koop op afbetaling
Hierbij wordt een bedrag in termijnen betaald.
Huurkoop
Dit is zoals koop op afbetaling, maar hier blijft de verkoper eigenaar van het product totdat alles is betaald
Doorlopende lening
Hierbij mag je doorlopend geld van de bank lenen tot een bepaald maximum. Je spreekt met de bank van tevoren af hoe en wanneer de lening wordt terugbetaald
Leasing
Huren van producten voor een bepaalde tijd inplaats van het kopen ervan. Leasen wordt vooral gedaan met vervoermiddelen, gebouwen, machines
Kredietlimiet
Het maximale bedrag dat je mag lenen. Dit bedrag hangt af van dingen zoals je leeftijd, je salaris, en of je een vast contract hebt
Kredietkosten
Totale bedrag dat je uiteindelijk betaald voor een lening
Hoe bereken je kredietkosten
Aantal maanden x maandelijkse bedrag = totaal - geleend bedrag
Rente
Vergoeding die iemand ontvangt voor het uitlenen van zijn geld. De hoogte van het rentebedrag is afhankelijk aan het rentepercentage, de looptijd en de hoogte van het gespaarde of geleende bedrag
Waarom zal een hogere rente de economische groei weer afremmen
Doordat de rente hoog is gaan mensen meer sparen en hierdoor wordt er minder geld uitgegeven en wordt er minder geproduceerd. Dit kan leiden tot een afname van de economische groei
Financiële instellingen
Spelen een grote rol tussen vragers en aanbieders van geld.
Bekende vormen van financiële instellingen zijn
Banken, verzekeraars en pensioenfondsen
Budgetplan
Overzicht van al je inkomsten en uitgaven bijvoorbeeld in een maand
Waarmee helpt een budgetplan
Om te zien waar je geld naartoe gaat en om controle te houden over je uitgaven
Budgetteren
Het op elkaar afstemmen van inkomsten en uitgaven wordt budgetteren genoemd
Wat betekent NIBUD
Nationaal instituut voor budgetvoorlichting
NIBUD
Een onafhankelijke organisatie die consumenten adviseert over geldzaken en hier onderzoek naar doet. Het NIBUD geeft advies over sparen, lenen en rondkomen.
Bezuinigen
Je schrapt sommige uitgaven om geld te besparen dat noem je bezuinigen
Drie soorten uitgaven
- dagelijkse huishoudelijke uitgaven
- vaste lasten
- incidentele uitgaven
Dagelijkse huishoudelijke uitgaven
Dit zijn uitgaven voor de dagelijkse dingen, zoals boodschappen
Vaste lasten
Dit zijn uitgaven die elke maand hetzelfde zijn en waar je aan vast zit, zoals huur, hypotheek of verzekeringen
Incidentele uitgaven
Dit zijn grotere uitgaven die niet regelmatig gedaan worden
Werkgelegenheid
De vraag naar arbeid. Dit bestaat uit het aantal bezette banen en het aantal openstaande vacatures
Externe effecten
Onbedoelde gevolgen van consumptie en productie. Deze effecten worden meestal niet meegenomen in de prijs van een product
Negatieve externe effecten
Bijvoorbeeld het uitputten van grondstoffen zoals aardolie of milieuvervuiling door consumenten.
Positief extern effect
Bijvoorbeeld als een kind wordt gevaccineerd tegen een bepaalde ziekte. Dit voorkomt dat het kind die ziekte krijgt en tegelijkertijd kan de ziekte zich ook niet meer verspreiden
