Fysiologie en pathofysiologie longen Flashcards
Wat zijn de belangrijke functies van respiratoir systeem?
- Voorziet lichaam van O2 en ontdoet lichaam van CO2
- Filtreert ingeademde lucht (neus; grote partikels blijven achter in neusharen)
- Produceert geluid (stembanden)
- Verwijdert overschot van ‘water en warmte’ (snel ademen bij benauwdheid of oedeem verwijdert vocht)
- Controller pH van bloed → als de pH te hoog wordt (te lage zuurgraad), dan langzamer ademen (hypoventileren) zodat we CO2 vast houden en de zuurtegraad van het bloed stijgt. Andersom, als je te zuur wordt, ga je sneller ademen (hyperventileren), en blaas je meer koolzuur uit.
Wat is de conducting zone?
trachea, bronchi, bronchioli en terminale bronchioli - geen alveoli voor gaswisseling = anatomische dode ruimte
Welke cellen in epitheel trachea en bronchi?
Goblet: slijm productie
Cilia: trilhaarcellen - transport slijm
Serous: bijdrage slijmproductie
Welke cellen epitheel bronchioli?
Trilharen; claracellen - slijmproductie, maar minder dan bij goblet
Wat zijn de functies van slijmklieren en muceuze cellen?
- Opvangen/neerslaan en verwijderen van partikels
o Houden slijmvliezen vochtig
o Bescherming tegen toxische stoffen den dampen
o Verdediging tegen bacteriën
Wat doen type 2 pneumocyten?
zitten in alveoli, maken surfactant –> verlaagt oppervlaktespanning zodat longblaasje kan uitzetten
Wat is het verschil tussen compliantie en elastisticeit?
compliantie = uitzetten long ademhaling (probleem longfibrose - stijf, kan niet uitzetten)
elasticiteit = long ‘veert’ terug na uitzetten (probleem emfyseem - lucht kan niet uit door slechte e)
Hoe zijn de zones van West gerelateerd aan welke longziekten voorkomen?
regios van longen verschillen in mate van perfusie en ventilatie:
- Toppen long veel beter belucht dan dat er bloed komt.
* Onderste longvelden relatief meer bloed dan lucht.
* Halverwege is verhouding beter op elkaar afgestemd.
- alles wat inademt en niet goed is –> effect boven
- kanker uitzaaiingen, via bloed –> effect meer beneden
Wat zijn teugvolume, restvolume, vitale capaciteit, totale capaciteit?
Teugvolume: bij rustig in en uitademen - 500 mL
restvolume: 1 L; lucht die je overhoudt als helemaal uitademt
Totale longcapaciteit - restvolume = vitale capaciteit
Wat duidt een verlaagde Tiffeneau (FEV1 / (F)CV) aan?
obstructieve ventilatiestoornis
Hoe ziet een restrictieve en obstructieve flow-volumecurve uit in vergelijking met een normale? en een fixed upper airway obstruction?
Restrictief: kleiner, want < longcapaciteit
Obstructief: knikje (FEV1 = verlaagd)
Fixed: cirkel
Wat is statische hyperinflatie?
ook wel: air trapping: Door luchtwegvernauwing en verminderde elasticiteit TLC en RV is groter (bij COPD en emfyseem) lucht kan wel in, maar niet uit –> RV gaat ten koste van VC -> in rust hoog in ademhaling, belangrijke oorzaak kortademigheid COPD
Wat is dynamische hyperinflatie?
als gevolg van air trapping: wanneer niet genoeg tijd om uit te ademen bij inspanning (meer tijd nodig door vernauwing) –>benauwd, laag O2, hoog CO2
Wat is het verschil tussen obstructie en restrictie?
Obstructie = COPD en astma - TLC groter, moeite uitademen
Restrictie - < TLC, door allerlei oorzaken
Wat is saturatie?
hoeveelheid hemoglobine is verzadigd met O2 - verhouding O2 gebonden hemoglobine tov totaal hemoglobine dat beschikbaar is voor O2; als <90% gevaar!!
Wat zijn pathofysiologische oorzaken voor hypoxemie?
hypoxemie wanneer pO2 <70 mmHg
1. Hypoventilatie je ademt te weinig en te ondiep
2. Diffusie limitatie beperkte gaswisseling. Te weinig O2 in bloed (bijv. alveoli niet goed werken)
3. Shunt - deel vd longen onvoldoende aanvoer van O2
4. Ventilatie/perfusie (VQ mismatch) mismatch (beluchting en doorbloeding mismatch)
Wat is Wat is Obstructieve slaapapneu (OSA)
het optreden van apneus (adempauzes) (>5) doordat de spieren ontspannen tijdens de slaap en de tong naar achteren zakt en zo delen in de keel en ademhaling/luchtstroom blokkeren. Dit zorgt voor plotse ademteugen
vooral: slaperigheid overdag
Hoe kan OSA worden behandeld?
- comorbiditeit en klachten verminderen
- conservatief: niet roken, leefstijl etc.
- MRA: beugel die onderkaak omlaag duwt
- SPT: alleen wanneer op rug
- CPAP: goude standaard!!!, wanneer AHI >30 of ernstige comorbiditeit
–> Nadeel: veel bovenste luchtwegklachten (gevoel chronische verkoudheid).
–> Voordeel: aflezen of aantal stops omlaag is gegeven na starten therapie (objectief kan het helpen).
Wat is Centrale slaapapneu?
Ook apneus maar geen obstructie: er gaat iets mis met aansturing ademhaling - geen drive om te ademen (bij OSA wil wel ademen, maar lukt alleen niet)
Hoe kan CSA behandeld worden?
- CPAP: ook maar minder goed dan voor OSA
- in de nacht O2 toedienen
- lastig te behandelen
Wat zijn shine stokes?
geen aansturing ademen –> ademen stopt –> hoog CO2 –> opeens heel diep en snel ademen = shine stokes –> CO2 weer laag –> ademhaling stopt weer etc.
Hoe zien OSA en CSA er verschillend uit op polygrafie?
Bij apneu episode (roze) bij OSA wel nog beweging in buik en borst te zien (op en neer) –> er is dus wel wil om te ademen; bij CSA niet