functionele anatomie en fysiologie bloedsomloop

Question 1

wat is de belangrijkste functie van cardiovasulaire capillairen?

Answer 1

uitwisselen stoffen en gassen tss bloed en interstitiële vloeistof thv cappillairwanden

Question 2

verschil tussen arteriën en vene

Answer 2

ateriën

• nauwer lumen
• geen kleppen
• tunica media dikker
• dikkere wand want er staat veel druk op door hoeveelheid bloed

vene

• wijder lumen
• kleppen
• tunica externa dikste laag

Question 3

wat is vasoconstrictie en vasodilatatie?

Answer 3

vasoconstrictie = vaatvernauwing 
- gladde spiercellen gestimuleerd, diameter arterie verkleint 
vasodilatatie = vaatverwijding 
- gladde spiercellen ontspannen
- diameter arterie vergroot

Question 4

een bloedvatwand heeft 3 lagen.
welke 3?
geef waaruit ze bestaan en de kenmerken

Answer 4

1. tunica interna (intima)
   - een laag gespecialiseerde, multifunctionele afgeplatte epitheelcellen = endotheel
   - endotheel laag rust op basale membraan waar dunne laag fibrocollageneus weefsel onder ligt
2. tunica media
   - vooral glad spierweefsel: versterkt elastische lamina
   - interne elastische lamina is een prominente laag onder tunica interna in musculaire arteriolen en arteriën
3. tunica externa (adventitia)
   - vooral collageen en gladde spiercellen in venen
   - adventitia is de meest prominente laag in veenwanden
   - collageen weefsels zorgen voor extra stabilisatie en versteviging in het bloedvat
   - vaso vasorum: kleine takjes in tunica media bevloeien
   - autonome zenuwen in adventitia: innerveren gladde spiercellen v/d media

Question 5

verschillende soorten bloedvaten. welke?

Answer 5

• a. pulmonalis: vervoeren bloed vanuit hart naar longen
• elastische arteriën: dicht bij het hart, vangen klap op systolische druk
• interne elastische lamina: musculaire arteriën en atriolen worden prominente elastische lamina

Question 6

3 soorten capillairen welke?

Answer 6

1. continu capillair
   - in spieren, huid, longen, CZS, etc
   - geen opening: transport door transcytose
2. gefenstreerd capillair
   - in dunne darm, nieren, endocriene klieren, etc.
   - vloeistoftransport vooral dmv poriën die dun diafragma hebben
3. discontinu capillair
   - in milt, lever, rood beenmerg, etc.
   - sinusoïden
   - meest permeabel door grote openingen in endotheel
   - uitwisseling eiwitten, water en bloedcellen

Question 7

3 soorten veneulen welke?

Answer 7

1. postcapillaire venulen
   - lijken sterk op capillairen, bezitten meer pericyten
2. grote verzamelvenulen
   - continue pericytlaag en omringde collageenvezels verschijnen
3. musculaire venulen
   - pericyten vervangen door 1 a 2 spiercellagen + zichtbare tunica adventitia

Question 8

lymfevatenstelsel 
functies?
kenmerken?
anatomie?
2 afvoeren?

Answer 8

functies:

• vloeistofbalans: achtergebleven vloeistoffen en proteïnen absorberen
• bescherming: lymfocyten leven en vermenigvuldigen zich, vallen lichaamsvreemde stoffen aan
• absorptie vet: vetmoleculen niet opgenomen door bloed

kenmerken:

• willekeurige afvoersysteem: vl in extracelullaire ruimte via lymfecapillairen opgenomen
• druk in lymfevatenstelsel zeer laag: kleppen nodig om lymfe te laten stromen

anatomie:

• lymfecapillair: 1lagig plaveisel epitheel
• wanden lymfevaten vergelijkbaar met venen
• kleppen
• lymfeknopen zijn biologische filters

2 belangrijke afvoeren:

• ductus thoracicus: verzamelt lymfe onderste buikholte –> bekken, benen en linkerhelft hoofd, hals, borst , afvoeren in L v. jugularis interna en L v. subclavia
• ductus lymfaticus dexter: verzamelt lymfe van rechterkant lichaam boven diafragma
• -> afvoeren rechter a. subclavia

Question 9

cardiale output?

Answer 9

hartminuutvolume = tot bloedvolume in een volwassen persoon/minuut volledig rondgepompt
hartfrequentie (75) x slagvolume (70) = 5250

Question 10

invloedsfactor hartfrequentie?

Answer 10

autonoom zenuwstelsel
- sympathisch:
nn. spinales thoracales geven transmitter noradrenaline vrij aan beta adrenerge receptoren die depolarisatie Sa-knoop vertraagt waardoor drempelwaarde AP minder snel wordt bereikt
hartfrequentie = daalt (bradycardie)
- parasympathisch:
n. vagus geven transmitter acetylcholine aan muscarine receptoren die depolarisatie SA-knoop versnellen waardoor drempelwaarde AP-sneller w bereikt
hartfrequentie = verhoogt (trachycardie)

Question 11

controle hartvolume 5 factoren. welke?

Answer 11

1. preload
   - slagvolume bepaald door bloedvolume ventrikels voor contractie
   - positie lichaam: zittend of staand versterkt bloedaanbod
   - spiercontractie: staande positie, kleppen in venen voorkomen bloedterugstroom
   - respiratoire pomp: uitzetting borstkas, inademen
2. spierlengte
   - kracht contraheren spiercellen, krachtige contractie en grotere slagvolume
   - spiervezel lengte aan begin contractie
3. Frank-sterling effect
   - vullen ventrikels
   - spierlengte bepaald hoe sterk contractie is
   - vb. meer ventrikelvolume –> meer uitgerokken spiervezels is meer contractiekracht
4. hormonaal stelsel
   - bijniermerghormoon: adrenaline en noradrenaline doen contractiekracht stijgen
   - schildklierhormoon en glucagon: verhogen contractiekracht
5. arteriële bloeddruk/afterload
   - biedt weerstand
   - systematisch: linker ventrikel
   - pulmonale: rechter ventrikel
   - afterload: inspanning die hart levert om bloed weg te pompen

Question 12

waar is bloeddruk het hoogste en laagste?

Answer 12

hoogst: aorta (120mmHg)
laagst: vv. cavae (2mmHg)

Question 13

benoem de verschillende soorten druk die invloed hebben op de bloeddruk

Answer 13

1. vloeistofdruk: wnnr kracht op vloeistof wordt uitgeoefend
2. drukgradiënt: grootste drukverschil in aortastam en doorgang rechteratrium
3. arteriële druk: in arteriën
4. capillairen druk: in capillairen
5. veneuze druk: in venen
6. systolische druk: max bloeddruk tijdens ventriculaire systole
7. diastolische druk: min bloeddruk tijdens ventriculaire diastole
8. polsslag: ritmische drukveranderingen die door elke hartslag wordt teweeg gebracht
9. polsdruk: verschil tss systolische en diastolische druk

Question 14

welke arterie is aangeraden om hartslag te voelen?

Answer 14

a. radialis (elke grote tot middelgrote arterie)
- -> in je nek
- -> op je arm
- -> bij je lies

Question 15

reversibele uitwisseling van stoffen bij capillairen welke 4 functies?

Answer 15

1. handhaving: contact tss bloedplasma en interstitiële vloeistof
2. versnelling: transport voedingsstoffen, gassen, hormonen door weefsel
3. transport: onoplosbare vetten en weefseleiwitten
4. wegspoelen: bacteriële gifstoffen en andere irriterende stoffen naar lymfevatenstelsel en andere organen die een rol spelen in afweer

Question 16

wat is capillairhydrostatische druk?

Answer 16

bij filtratie: water van een plaats met een hoge druk naar een plaats met een lage druk geperst
bij capillairen: druk aan arterie kant hoger dan vene kant

Question 17

wat is capillaire osmotische druk?

Answer 17

water verplaats naar een plek met lage concentratie naar een plek met een hoge concentratie opgeloste stoffen
in capillairen: bloed een hogere concentratie opgeloste stoffen dan interstitiële vloeistof dus water heeft neiging om naar bloed te gaan

Question 18

regulatie bloeddruk door 3 factoren. welke?

wat is het doel van de regulatie?

Answer 18

1. hartritmevolume
2. perifere weerstand
3. bloeddruk
   doel: veranderingen in doorbloeding toepassen zonder dat bloeddruk en bloedtoevoer naar vitale organen verandert
   - kortdurende veranderingen: aanpassing aan hartritmevolume en perifere weerstand om bloeddruk en bloedtoevoer naar weefsels te stabiliseren
   - langdurige veranderingen: aanpassingen bloedvolume die invloed op hartritmevolume en transport O2 en CO2 hebben

Question 19

voor de aansturing van neurale regulatie hebben we 2 soorten receptoren. welke?

Answer 19

1. barpreceptoren
   - druk
   - ligt in aortaboog, wanden carotissinus, rechteratrium
   - zie boek p 79 achterkant schema
2. chemoreceptoren
   - PH en verandering concentratie O2 en CO2 samenstelling
   - ligt in globus aorticum, globus caroticum, medulla oblongata
   - zie schema p80achterkant

Question 20

welke hormonen beïnvloeden doorbloeding?

voor korte termijn en lange termijn?

Answer 20

korte termijn:
- adrenaline en noradrenaline: verhogen hartritmevolume en vernauwen perifere vaten

lange termijn:

• ADH: bij verlaagde bloeddruk, vernauwing perifere vaten
• renine-angiotensine-aldesteron: bij verlaagde bloeddruk, bloedvolume neemt toe
• erytopoëtine: bij verlaagde bloeddruk, aanmaakt erytrocyten
• atria natriuretisch hormoon: bij verhoogde bloeddruk, bloedvolume en bloeddruk daalt

Question 21

elastische arteriën
geef kenmerken + de
verschillende lagen

Answer 21

• aangepast aan hoge systolische drukgolven
• output linkerventrikel
• dempen grote golven bloed

verschillende lagen

1. tunica intima: endotheel + fibrocollageneus weefsel
2. tunica media; dikke laag elastische vezels + gladde spiercellen
3. tunica adventitia: collageen + vast vasorum + zenuwen

Question 22

musculaire arteriën

geef kenmerken + lagen

Answer 22

• meest elastische lagen verdwijnen van tunica media

verschillende lagen

1. tunica intima: endotheel
2. tunica media: glad spierweefsel in concentrische laag + regelt contractie en ontspanning
3. tunica adventitia: collageen

Question 23

arteriolen

geef kenmerken + lagen

Answer 23

• reageren zeer goed op vasculaire stimuli
• grote bijdrage aan vasculaire weerstand

lagen

1. tunica intima: endotheel + basaal membraan + interne elastische lamina
2. tunica media: gladde spiercellagen + basale uitlopers
3. tunica adventitia: onduidelijke collageen laag

Question 24

microvasculatuur
bestaat uit?
atrioveneuze anastomose?

Answer 24

bestaat uit:

• bloedvaten met kleine diameter
• zijn permeabel voor bepaalde bloedsubstanties
• metarteriolen die overgaan in capillairen

arterioveneuze anastomose:

• verbindingen arteriën met venen dmv capillairen die uit arteriolen of metarteriolen ontspringen
• uitstroom bloed reguleren

Question 25

capillairen

kenmerken + bestaat uit?

Answer 25

• vormen complex netwerk waar meeste diffusie substanties en gassen is

wand bestaat uit:
- endotheel cellen + basaal membraan + contractiele cellen