Fizyoloji 5. Komite Flashcards
1
Q
Kan plazmasında neler bulunur?
A
Su (%90), protein (albumin, globulin, fibrinojen), lipid, glikoz, hormon, elektrolit, enzim, gazlar ve antikorlar
2
Q
Kanda plazma ve eritrositlerin oranı?
A
Plazma %55
Eritrositler %45
Lokösit ve trombositler < %1
3
Q
Hematokrit
A
Kanda eritrositlerin oranı
Erkeklerde %45
Kadınlarda %42
4
Q
Bafikot
A
Kan santrifüj edildiğinde ortada kalan beyaz tabaka
Trombosit ve lökositlerden oluşur
5
Q
70kg ağırlığındaki bir kişide kan hacmi?
A
5,5L
Plazma hacmi 3L
Alyuvar hacmi 2.5L
6
Q
Alyuvarların ortalama yaşam süresi
A
120 gün
Alyuvarların yıkımı ve ölü olanların uzaklaştırılması “Dalak” ve “Karaciğer”de olur
7
Q
Hemoglobinin ana yıkım ürünü
A
Billirubin
Kan plazmasına sarı renk verir
8
Q
Billirubin vücuttan nasıl atılır?
A
Karaciğerde “Konjuge Billirubine” dönüşür
Böbreklerden “Ürobilinojen” şeklinde atılır
Kalın bağırsaktan “Sterkobilinojen” şeklinde atılır
9
Q
Kanın genel özellikleri
A
Erkeklerde 5-6L, kadınlarda 4-5L 37-38 derece pH'sı 7,35-7,45 arasında Vücuttaki fazla ısıyı vücut dışına atılabileceği organlara iletir (deri, akciğer) Hb asit-baz tampon görevi yapar
10
Q
Plazma proteinlerinin genel özellikleri
A
Kolloit ozmotik basınç (onkotik basınç) oluşturarak kanın damar içinde kalmasını sağlar Tampon yapar Madde taşınımı Savunma Pıhtılaşma Eritrosit agregasyonunun oluşturulması
11
Q
Kolloit ozmotik basıncı oluşturan en önemli protein
A
Albumin %75-80
12
Q
Albuminin ikinci işlevi
A
Kanda yağ asitleri, safra asit ve tuzları, hormonlar (steroit ve tiroit), Zn, Cu, Cd (kadmiyum), Ca, Mg gibi iyonlar ve atıkların bağlanarak taşınması
13
Q
Karbondioksitin taşınması
A
HCO₃⁻ %70
Hgb-CO₂ %23
CO₂ %7
14
Q
Akciğerde CO₂ nasıl atılır
A
Bikarbonat iyonu CO₂’ye dönüşür ve atmosfere verilir
15
Q
Alyuvarların şekli
A
Bikonkav disk Çapları 7, 8 mikrometre Kalınlıkları en kalın noktada 2.5, merkezde 1 mikrometreden daha az Hacmi 90-95 mikrometreküp Her şekle girebilen bir kese gibi
16
Q
Eritrosit agregasyonu hangi proteine bağlı?
A
Fibrinojen
17
Q
100ml eritrositte kaç gr hemoglobin bulunur?
A
34gr
Metabolik sınır
18
Q
100ml kanda kaç gr hemoglobin bulunur?
A
Erkekte 15gr
Kadında 14gr
19
Q
1gr saf hemoglobin kaç ml oksijen bağlayabilir?
A
1,34ml
Erkekte 100ml kanda 20ml
Kadında 100ml kanda 19ml oksijen taşınabilir
20
Q
Prenatal dönemde kanı hangi yapılar üretir?
A
- Trimester Yolk Salk
- Trimester Karaciğer ve Dalak (özellikle karaciğer)
- Trimester Kemik iliği
21
Q
Kök hücreden kan üretimi
A
CFU-E -> Eritrositleri
CFU-GM -> Granülositler (Nötrofil, Euzonofil, Bazofil)
Monositler -> Makrofajlar
CFU-M -> Megakaryositler -> Trombositler
22
Q
CFU nedir
A
Colony Forming Unit (Koloni Şekillendirme Birimi)
23
Q
PHSC nedir
A
Pluripotent Hematopoietik Kök Hücre
CFU-S ve LSC’ye dönüşür
24
Q
LSC nedir
A
Lenfoid Kök Hücre
T ve B-Lenfositleri oluşturur
25
Granülosit ve monositler nerede üretilir
Kemik iliğinde
26
Lenfositler nerede üretilir
Lenf bezleri, dalak, timus, kemik iliği gibi Lenfoid dokularda
Büyük oranda Lenfoid dokularda depolanırlar
27
İnterlökinler
IL-3 her tipteki kök hücrenin büyümesini sağlar
IL-3 ve IL-6 kök hücreden miyeloid seriye
IL-4 Eritrosit seriye
IL-5 Eozinofilik seriye geçişi kolaylaştırır
28
BFU-E nedir
Burst Forming Unit
| Bu hücre oluştuktan sonra patlayıcı bir hızda eritrositer seriye ait hücrelerin meydana geldiğini ifade eder
29
Hb sentezi nerede başlar
Proeritroblast aşamasında
30
Anizositoz
Eritrositlerin boyutlarının çok farklı olması
31
Hipokromi
Eritrositlerin boyanmasının az olması
32
Poikilositoz
Eritrositlerin şekillerinin çok farklı olması
33
Eritropoietin salgılanması neye bağlıdır
Oksijen miktarına
34
Kası çevreleyen bağ dokusu kılıflar (içten dışa)
Endo - peri - epi (misyum)
35
Motor ünite
Bir motor nöron ve uyardığı kas liflerinin tümü
36
Triad
İskelet kaslarında bulunan Sisterna - T Tübül - Sisterna üçlüsü
37
Diad
Kalp kasında bulunan Sisterna - T Tübül ikilisi
38
H bandı
Ortada sadece miyozinlerden oluşan kısım
| Kısalır
39
A bandı
Aktin ve miyozin içerir
| Boyu değişmez
40
I bandı
Sadece aktinlerden oluşur
Kısalır
Tam ortasında Z çizgisi var
41
Z çizgisi
I bandının ortasındadır
Aktinler buraya bağlanır
Miyozinler "Titin" aracılığıyla buraya bağlanır
42
M çizgisi
Miyozinlerin kuyruklarının birleştiği çizgi
| C proteini ve Miyomezinden oluşur
43
Sarkomer
İki Z çizgisi arasındaki yapı
| Kasılabilen en küçük birim
44
Kasılma sırasında hangi bandın boyu değişmez?
A bandı
45
Kasılma sırasında hangilerinin boyu kısalır?
H bandı
I bandı
Z çizgisi
46
Miyomesin
Miyozinleri M çizgisi hizasında tutan protein
47
Tropomodulin
Aktinin serbest kısmına bağlanarak uzunluğunu düzenler
48
Alfa aktinin
Fibriler aktini Z çizgisine bağlayan protein
49
Titin
Miyozini Z çizgisine bağlayan esnek protein
Kas kasıldıktan sonra eski haline gelmesine yardımcı olur
Sarkomerin aşırı gerilmesini önler
50
Nebulin
Globüler (yuvarlak) aktinleri bağlayarak fibriler (uzun, ip gibi) aktin yapan protein
51
Distrofin
Aktini hücre zarına bağlar ve hücrenin kasılmasını sağlar
Yokluğu -> Duchanne müsküler distrofi
Eksikliği -> Becker müsküler distrofi
52
Tropomiyozin
Aktinlerde miyozinlerin bağlandığı aktif bölgeleri kapatarak kasılmayı engelleyen protein
53
Troponin I (İnhibitör)
Aktin miyozin etkileşimini inhibe eden protein
54
Troponin C
4 Kalsiyum kasta bu proteine bağlanır
| Kalsiyum bağlanınca tropomiyozin aktif bölgeden çekilir ve kasılma gerçekleşir
55
Troponin T
Tropomiyozinin bağlandığı bölge
56
ATPaz özelliği olan protein
Miyozin başı
| ATPaz etkinliği için Magnezyum gerekli
57
Kas kasılırken ve gevşerken nerelerde enerji harcanır?
Asetilkolin ekzositozu için
Çapraz köprülerin aktin filamentlerini çekmesi için (Güç vuruşu)
Kalsiyumu sarkoplazmik retikuluma geri pompalamak için (SERCA)
Hücrede uygun iyonik ortamı devam ettirmek için Na-K ve ATPaz pompası
58
Asetilkolin nerede sentezlenir
| Sinirden kasa nasıl boşalır
Akson ucu sitoplazmasında sentezlenir
| Ekzositozla boşalır
59
İskelet kasının motor siniri kesildiğinde ne olur?
Asetilkolin reseptörlerinin sayısı arttığı için denervasyon aşırı duyarlılığı ortaya çıkar
60
Sinirde ekzositoza neden olan iyon
Kalsiyum
61
Sinirde ekzositoza engel olan iyon
Magnezyum
62
Ekzositoza engel olan zehir
Botilismus
63
Sinirde ekzositoza engel olan iyon
| Ach salınımını inhibe eden
Magnezyum
64
Asetilkolin benzeri etkili ilaçlar
Nikotin, Metakolin, Korbakol
| Etkileri Ach'den daha uzun sürer
65
Asetilkolinle yarışarak etkisini bloklayan madde
Kürar
Kürariform ilaçlar (D-tubokürarin)
Hayvanları felç etmek için kullanılır
66
Miyastenia Gravis
```
Ach reseptörlerine karşı gelişen otoimmün hastalık
Nikotinik muskarinik (Nm) reseptörleri
```
67
Miyastenia Gravis tedavisinde kullanılan antikolinesteraz inhibitörü
Fizostigmin ve neostigmin
| Antikolinesteraz
68
Asetilkolin esterazı birkaç saat inaktive eden
Neostigmin ve Fizostigmin
69
Asetilkolin esterazı haftalarca inaktive eden
```
Diizopopil florofosfat (Sinir gazı)
Ölümcül bir zehirdir
```
70
Motor son plak potansiyeli
| Depolarizasyon
Nikotinik asetilkolin kanalından Na girmesi ile oluşur
71
Ca, SR'ye geri pompalanamazsa ne olur?
Tetanus, Distoni
72
Eaton Lambert Sendromu
Akson ucundaki voltaj kapılı Ca kanallarına karşı antikor oluşmasıyla ortaya çıkan hastalık
73
T tübüldeki reseptör
Dihidropiridin
74
Laminin
Kas hücresini kollajene bağlar
75
Kas fasiküllerini kaplayan kılıf
Perimisyum
76
Aktin ve miyozinin miyofibril içindeki durumları
Her aktinin çevresinde 3 miyozin
| Her miyozinin çevresinde 6 aktin bulunur
77
Bir uyarı sinir-kas kavşağına ulaştığında sinirden kaç asetilkolin vezikülü sinaptik aralığa boşaltılır?
125
78
Sinirdeki uyarı kasa nasıl ulaşır
1- Elektriksel uyarı akson ucuna ulaşır
2- Ca voltaj kapılı kanallardan aksona girer
3- Ca asetilkolin veziküllerinin salınımını sağlar
4- Asetilkolin iyon kanallarına bağlanır (2 asetilkolin bir kanalı açar)
5- Kas hücresine Na girişi olur (K çıkışı olur) 3Na-2K
6- Aksiyon potansiyeli kas hücresi boyunca yayılır (Voltaj kapılı Na kanalları vasıtasıyla)
7- Asetilkolin asetilkolin esteraz aracılığıyla parçalanır
79
Kastaki uyarı kas kasılmasını nasıl başlatır?
1- Voltaj kapılı Dihidropiridin (DHP) Riyanodin reseptörü aracılığıyla SR'dan hücreye Ca salınımını sağlar
2- Ca Troponin C'ye bağlanır
3- Tropomiyozin aktinin aktif bölgelerinden çekilir
4- Miyozin aktinin aktif bölgesine bağlanır ve güç vuruşu yapar
5- SERCA Ca'ları SR içine pompalar
6- Hücre zarında Ca dışarı atılır, Na içeri alınır (Na-Ca exchanger)
80
Kalsekestrin
SR'da Ca depolamaya yarayan protein
| 40 kat daha çok Ca bağlayabilir
81
Anterograde taşıma
Veziküllerin kinezin aracılığıyla aksona taşınması olayı
82
Retrograde taşıma
Veziküllerin dynein aracılığıyla hücre gövdesine taşınması olayı
83
Ach reseptör kompleksinin yapısı
2 alfa, birer beta, delta ve gama altbirimlerinden oluşur
2 alfa altbirime 2 ach bağlanana kadar kanal kapalı kalır
Katyon kanalıdır. Klorür gibi negatif iyonlar içeri giremez
Na ve Ca içeri girer, K dışarı çıkar
84
Son plak potansiyeli nedir?
Asetilkolin kapılı kanalların açılmasıyla Na iyonlarının hücre içine girmesi ve hücre içi potansiyelin pozitif yönde 50-75 milivolta kadar artmasıdır.
85
Her bir asetilkolin vezikülünde kaç asetilkolin vardır?
Yaklaşık 10.000
86
Asetilkolin veziküllerinin sinir ucu zarıyla birleşme hızını ne etkiler?
Aksiyon potansiyeli sebebiyle Ca iyonu konsantrasyonu 100 kat artar, bu da veziküllerin zarla birleşme hızlarını 10.000 kat artırır
87
Klathrin
Sinir ucu zarında veziküllerin oluşmasına yardımcı olur
| Vezikül en son Dynamin aracılığıyla zardan ayrılır
88
Botulinum
Botoks toksini
| Ach veziküllerinin salınımını engeller
89
Miyozinin yapısı
2 ağır zincir (uzun kuyruk kısmında)
4 hafif zincir (menteşe kısmında)
1,6 mikrometre
90
Aktinin yapısı
G-Aktinlerden oluşmuş F-Aktin, Tropomiyozin ve Troponinden oluşur
1 mikrometre
Her aktif bölge arası 2,7 nanometre
91
Kas kasılması için enerji kaynakları
Miyozin başı (ATPaz)
SERCA (Ca-ATPaz)
Na-K ATPaz
92
İzotonik kasılma
```
İş yapılır
Oksijen kullanımı fazla
Boyca kısalma var
Kuvvet sabit kalır
Kasılma zamanı uzun
```
93
İzometrik kasılma
```
Fiziksel iş yok
Oksijen kullanımı az
Boyca kısalma yok
Kuvvet değişir
Kasılma zamanı kısa
```
94
Eksantrik kasılma
Uzama kasılması
| Sandalyeye otururken diz ekstensör kaslarının uzayarak kasılması
95
En küçük kas
Orta kulaktaki stapedius kası
96
Yavaş lifler (Tip 1 kırmızı kas)
Daha küçük lifler
Daha küçük sinir lifleri ile inervasyon
Daha fazla oksijen için daha fazla kan damarı
Çok sayıda mitokondri
Bol miktarda miyoglobin (kırmızı rengin sebebi)
97
Hızlı lifler (Tip 2 beyaz kas)
```
Daha büyük lifler
Hızlı Ca serbestlenmesi için yoğun SR
Hızlı enerji sağlamak için çok miktarda glikolitik enzim
Daha az kan damarı
Daha az mitokondri
Miyoglobin az (beyaz rengin sebebi)
```
98
Yavaştan hızlıya kas liflerinin sıralanması
Tip 1 -> Tip 2A -> Tip 2B
99
Kas liflerinin karşılaştırılması
```
En çok miyoglobin -> Tip 1
En çok mitokondri -> Tip 1
En kırmızı renk -> Tip 1
En çok damar -> Tip 1
ATP kaynağı
Tip 1 (yağ, KH, aa)
Tip 2A/B (KH)
En hızlı kasılan -> Tip 2B
Yorgunluğa en fazla direnç -> Tip 1
En çok oksidatif kapasite -> Tip 1
En çok glikolitik kapasite -> Tip 2B
En çok Motor Unit gücü -> Tip 2B
En hızlı miyozin ATPaz -> Tip 2B
En çok SR -> Tip 2B
En büyük lif -> Tip 2B
```
Tip 2A hepsinde ortalama
100
Çoklu lif birikmesi (uzaysal sumasyon)
Eşzamanlı kasılan motor ünitelerin sayısının artarak kasın daha güçlü kasılması
101
Frekans birikmesi (temporal sumasyon)
Kasılma frekansının artması
| Tetanizasyona yol açabilir
102
En yüksek kasılma gücü
Santimetrekareye 3-4 Kg
103
Merdiven Etkisi (Treppe)
Kasın gittikçe daha güçlü kasılması
| Her kasılmada hücreye giren Ca iyonlarının hemen dışarı atılamaması sebebiyle gerçekleşir
104
Übikitin
Preteozomal yıkım için hedeflenecek hücreleri etiketler
105
Lif hiperplazisi
Büyümüş kas liflerinin ortadan ikiye ayrılıp iki ayrı kas lifi oluşturması
106
Kontraktür
Denervasyon atrofisi sırasında kas fibrillerinin yerini alan fibröz dokunun kısalma eğilimi
Aylarca sürer
107
Kostamer
Sarkomeri sarkolemmaya bağlayan protein
108
Longitudinal düz kas tabakası
Hareket ettirir
109
Circular düz kas tabakası
Parçalar
110
Düz kas inervasyonu
Sinirlerde varikoziteler bulunur
Temas kavşakları denen sinaptik aralıklara varikozitelerden kimyasallar salınır
Ach -> kasılma
NO -> gevşeme
111
Düz kasta aktin miyozin oranı nedir?
Aktinler miyozinlerden 5 kat daha fazla
112
Düz kasta z çizgisi yerine hangi yapı yer alır?
Yoğun cisimcik (dense body)
113
Caveola
Düz kasların zarında bulunan çukurcuklar
İçlerinde bol miktarda Ca bulunur
invajinasyon
114
Düz kas özellikleri
Mitokondri sayısı az
Metabolik ihtiyaçlarını glikolizle karşılarlar
SR'ları çok gelişmemiş
Plastisite özellikleri vardır (basınç artınca gevşeyebilirler)
115
Çok birimli (multiüniter) düz kas
Sinir sinyalleri ile kontrol edilirler
Her lif diğerlerinden bağımsız kasılır
Sempatik ve parasempatik sinir sisteminin uyarıları ile çalışırlar
Her hücre bir sinir ucu inerve edilir
Pacemaker (kendi kendine uyarı) aktiviteleri yoktur
Gözün siliyer ve iris kası, büyük hava yolları vs.
116
Tek birimli (üniter) düz kası
Tek bir birim gibi kasılan yüzlerce liften oluşur
Hücre membranları yandaki hücrelere iyon geçişini sağlayan oluklu bağlantılara sahiptir
Sinsityal düz kas olarak da bilinir (hücreler arası bağlantılar sebebiyle)
Barsak, safra kanalları, kan damarları, iç organ duvarları vs.
117
Calmodulin
Düz kasta Ca bağlayıcı haberci protein
| MLCK'ya (miyozin light chain kinaz) bağlanır ve miyozin aktivitesinin başlamasına yardımcı olur
118
Düz kaslar ATP'yi neyden üretir?
Yağ ve KH
119
Düz kas hücreleri birbirlerine hangi proteinler vasıtasıyla bağlanırlar?
Membrandaki yoğun cisimcikler diğer hücreleri protein köprüleri (aktinin ve vinkulin) ile bağlarlar
Kasılmanın gücü bu bağlarla diğer hücrelere aktarılır
120
Lench fenomeni nedir?
Düz kasta miyozin ve aktinlerin kilitlenip daha uzun süre bağlı kalması
Mandal yapısı, Kilitlenmiş köprü de denir
İskelet kaslarına göre 10-300 kat daha az enerji tüketirler
121
Düz kasta Ca depoları nelerdir?
Hücre içi kesecikler (SR kalıntıları)
Mitokondriler
Hücre dışı depolar
122
Plastisite örneği
İdrar kesesindeki kasların basınca bağlı olarak gevşemesi
123
Düz kaslarda troponin yerine ne bulunur?
Calmodulin bağlayan kaldesmon
| Calmodulin 4 Ca bağlar
124
İnterkale diskler
Kalp kasında bulunur
| Hücreler arası sinyal alışverişine izin verir
125
Kalp kası özellikleri
%35 mitokondri bulunur
Ca duyarlılığı çoktur
Ca miktarındaki dengesizlik en çok kalbi etkiler
Kasta refrakter (duyarsız) dönem uzundur, bu yüzden tetanik kasılma görülmez
Tetanik kasılma ölüme neden olur
Tek çekirdeklidir
126
Spinal Müsküler Atrofi (SMA)
Motor nöron dejenerasyonu
Omurilikte ön boynuz hücrelerinin anormalliği
Ne kadar erken başlarsa o kadar ağır seyreder
Survival Motor Nöron 1 (SMN1) geninin homozigot mutasyonları veya delesyonları sonucu hastalık ortaya çıkar
127
Tip 1 SMA (akut infantil)
| Werdnig-Hoffman Hastalığı
İlk 6 ayda tanı konur
| İlk 2 yılda ölürler
128
Tip 2 SMA (subakut form)
6-12 ay arasında tanı konur
Alt ekstremite daha fazla etkilenir
5-10 yıl yaşayabilirler
129
Tip 3 SMA
| Kugelberg-Welander
```
2-15 yaş arasında tanı konur
En hafif tiptir
Kalça kaslarında kuvvetsizlik görülür
Yürüme zorluğu çeker, ilerleyen yıllarda tekerlekli sandalyeyle mobilize olur
Yaşam süreleri normal
```
130
Tip 4 SMA
Yetişkin çağda başlar
131
Nusinersen
SMN2 geninden SMN proteini üretimini artırır
| Hücre beslenmesini sağlar ve motor nöron ölümlerini geciktirerek semptomları azaltır
132
Zolgensma
2 yaşın altındaki SMA hastalarında SMN1 genini değiştirerek çalışan SMN artırıcı bir tedavidir
133
Periferik siniri tutan hastalıklar
Diz bölgesi ve altındaki kaslarda ve ellerde zayıflık ve yetersizlikle karakterizedir
20li yaşlara kadar görülebilir
134
Charcoot-Marie-Tooth
| Kalıtsal motor ve duyusal nöropati hastalığı
Düşük ayak takılıp düşmeye neden olduğundan hasta parmak uçları kurtuluncaya kadar bacağını kaldırır
Esas olarak Miyelin Protein Zero (MPZ) dahil periferik miyelin proteinlerinin gen mutasyonunun neden olduğu bir hastalıktır
135
Myastenia Gravis
İstemli kaslarda çabuk yorulma şeklinde ortaya çıkar
Aktivite boyunca artan yorgunluk ve dinlenmekle azalan kas zayıflığı
Kadınlarda 20-30, erkeklerde 50li yaşlarda görülür
Temel nedeni sinir kas kavşağında kas kasılmasını sağlayan sisteme saldıran antikorlardır
Tanısı kanda antikorların tespit edilmesi ve EMG ile sinir iletim hızının ölçülmesi
Timus bezi
136
Kanallopatiler
Lambert-Eaton Syndrome (sinir-Ca kanalı)
Isaacs' Syndrome (sinir-K kanalı)
Myastenia Gravis (kas-Ach reseptörü)
137
Duchenne Müsküler Distrofi
X kromozomu geçişli
Sadece erkek çocuklarda görülür
Distrofin proteini üretiminde bozukluk vardır
%50'sinde kalp kası tutulur
20-30 yıl kadar yaşarlar
Pseudohipertrofi görülür (özellikle baldır kaslarında şişlik-kas liflerinin yerini yağ alır)
2-5 yaşları arasında teşhis koyulur
Hastalar yaşıtlarından her konuda geri kalır
138
Limb-Girdle Müsküler Distrofi
Distrofin-Glikoprotein kompleksinin, sarkoglikanları kodlayan genlerinde mutasyon ile ortaya çıkar
Titin geninde mutasyon, tibialis anterior kasında distrofiye
Desmin geninde mutasyon, alt ekstremite ile başlayıp diğer kaslara yayılan zayıflık ve atrofiye neden olur
139
Malign Hipertermi
Anesteziden sonra şiddetli ateş ve kaslarda kasılmalar (rijidite), taşikardi, hiperventilasyon ortaya çıkar
Ölümcül olabilir
Riyanodin veya dihidropiridin reseptörlerinde genetik defekt ile ortaya çıkar
Ca kas hücresine kontrolsüz şekilde boşalır ve şiddetli kas kasılması ile birlikte büyük miktarda ısı ortaya çıkar
Halotan, sevofluran, desfluran, izofluran, enfluran gibi uçucu gazlar veya genel anestezide kullanılan kas gevşetici süksametonyum ve dekametonyum sebep olabilir
140
Brody Hastalığı
Kas gevşemesinde zorluk ve ağrısız kas krampları görülür
SERCA Ca pompalayamaz ve kas kasılı kalır
Dantrolen SR'de Ca kanallarını inhibe eden BD semptomlarını azaltan bir kas gevşetici
Verapamil Ca kanallarını bloke eder ve SR'deki Ca hapseder
141
McArdle Sydrome
| Metabolik Miyopati
KH, yağ, protein metabolizma enzimlerininin genlerinde mutasyon ile ortaya çıkar
Bu metabolizmaların son ürünleri (CO2, H2O, ATP) yapımında bozukluk vardır.
Kaslarda ortaya çıkan toksik metabolitler kas ağrısı, kas yıkımı, sertlik görülür.
142
Eritropoietin
%90 böbreklerde, kalanı karaciğerde üretilir
Noradrenalin, tiroit hormonları üretimini artırır
Östrojen azaltır
Yeni alyuvar üretimini hızlandırır
143
Eritrositlerin olgunlaşması için gereken vitaminler
B12 ve Folik asit
144
Makrosit
Kemik iliğindeki eritroblastik hücrelerin bölünme hızlarının yavaşlamasına bağlı olarak üretilen büyük, dayanıksız eritrositler
145
B12 vitamininin emilimi
Mideden salınan İntrinsik Faktör (IF) ile birleşir ve ileum mukaza epitelindeki reseptörlere bağlanarak emilir
B12 Transkobalamin-II ile taşınarak kemik iliği ve karaciğere taşınır
146
Pirol
Krebste oluşan 2 süksinil-Koa, 2 glisin ile bağlanarak pirol molekülünü oluşturur (pirodoksal fosfat (B6 vit.) vasıtasıyla)
Porfirin halka sisteminin temel maddesidir
4 pirol birleşerek protoporfirin IX'u oluşturur
Protoporfirin IX Fe ile birleşir ve hem molekülü meydana gelir
Hem molekülü ribozomlarda sentezlenen globin polipeptit zinciri ile bağlanır ve hemoglobin zincirini oluşturur
4 hem zinciri bir hemoglobin molekülünü oluşturur
147
Porfirin
4 pirol halkasının Metenil (=CH) köprüleri ile bağlanmasıyla oluşur
Pirol halkalarının N atomlarına metal atomları bağlanarak "metalporfirinler" oluşur
148
Ferritin
Demir deposu
| Apoferritine Fe+3 bağlanması ile oluşur
149
Transferrin
Demir taşıyıcı
Kemik iliğindeki eritroblastlardaki reseptörlere güçlü şekilde bağlanır
Endositozla hücre içine alınır
150
Protoporfirin nereden sentezlenir
Mitokondride
151
1 hemoglobin kaç O2 taşır?
4 O₂
152
Hemoglobin A1c (HbA1c)
Glikozillenmiş hemoglobin
Son 3 aylık ortalama kan glikoz seviyesini gösterir
Kontrol altına alınmamış diyabet hastalarında yüksek bulunur
153
Fe+2 (Ferroz)
| Fe+3 (Ferrik)
Oksijeni yalnızca Ferroz Fe+2 bağlayabilir
154
HbA (adult)
| HbF (fetüs)
HbF, HbA'dan O2 çeker
155
Orak hücreli anemi
Glutamik asit yerine Valin gelmesi sebebiyle oluşur
| Hemoglobin kristalleşir ve eritrositi parçalar
156
Oksihemoglobin
Hemoglobinin Oksijen ile yaptığı revezibl (geri dönüşümlü) bileşik
Gevşek bağlanma
157
Karbominohemoglobin
Hemoglobinin Karbondioksitle yaptığı reverzibl bileşik
158
Karboksihemoglobin
Hemoglobinin Karbonmonoksitle yaptığı irreverzibl (geri dönüşümsüz) bileşik
159
Methemoglobin
Hemoglobindeki Fe+2'nin Fe+3 haline gelmesidir
İrreverzibl
Nitrat ve nitritle zehirlenmeler ve sülfonamidlerin alınması sonucu oluşur
160
Demir metabolizması
```
Vücutta toplam 4-5 gr demir vardır
%65'i hemoglobinde
%15-30 ferritin depolarında
%4 miyoglobinde
%1 hücre içi oksidasyonu kolaylaştıran çeşitli hem bileşiklerinde
%0.1 transferrin şeklinde bulunur
```
161
Miyoglobinüri
Ağır kas harabiyetinde idrarla miyoglobin atılması
162
Hemosiderin
Vücutta demir miktarı çok artarsa makrofaj ve hepatositlerde hemosiderin olarak depolanır
Hemosiderin aşırı artarsa hemokromatozise ve organ hasarına neden olur
163
Hepcidin
Ferroportinleri (demir taşıma kanallarını) yıkar ve demir bağırsaktan kana geçemez, ferritin olarak bağırsakta kalır
Enfeksiyon ve kanserke IL-6 hepcidini artırır ve anemiye sebep olur
164
Demir eksikliğinde ne olur?
Apoferritin üretimi azalır
Transferrin reseptörleri sayısı artar
Demir Regulator Protein (IRP) aktive olur ve Demir Response Elemente (IRE) bağlanır
165
Demirin bağırsaktan emilimi
Karaciğer bir miktar apotransferrini safraya salgılar
Safra duodenumda demirle birleşir
Transferrin bağırsak epitel hücrelerine çekilir ve reseptörlere bağlanır
Pinositozla hücre içine alınır
Bağırsaklarda demir emilimi günlük birkaç mgdır
166
Hemorajik Anemi
Kan kaybı sonucu oluşur
167
Hemolitik Anemi
Çeşitli sebeplerle kanın aşırı miktarda hemolizi sonucu oluşur
168
Aplastik Anemi
Kemik iliği harabiyeti sonucu oluşur
| Radyasyon, X ışınları
169
Megaloblastik (pernisiyoz) Anemi
B12 vitamini veya Folik asit eksikliği nedeniyle olur
170
Demir eksikliği Anemisi
Mikrositer hipokromik anemi meydana gelir
171
Kalıtsal Anemiler
```
Orak hücreli anemi
Herediter Sfrerositoz (yuvarlak hücre)
```
172
Spektrin
Eritrosit membranının esas elastik elemanı
173
HCO3'ın eritrosit zarından geçişine aracılık eden protein
Bant 3 proteini
Anyon kanalıdır
Bikarbonat ile Cl değişimi yapar
174
Eritrosit yüzeyinin negatif yüklü olmasının nedeni nedir?
Glikoforinlerdeki sialik asit rezidüleri
175
Eritroblastozis Fetalis (kan uyuşmazlığı)
Rh negatif annenin Rh pozitif çocuğu olunca meydana gelir
176
Sekonder Polisitemi
Yüksek irtifa veya kalp yetmezliğinde fazla alyuvar üretilmesi
177
Polisitemia Vera
Hematokritin %60-70lere çıkmasıdır
Hemositoblastik hücrelerde genetik bir sapma sonucu oluşur
Kan hacmi bazen normalin iki katına çıkar
Damar sistemi aşırı dolar
Kapiller tıkanır
Viskozite suyun 10 katına çıkabilir (normalde 3 kat)
178
Lökositler (Akyuvarlar)
Savunma sisteminin hareketli elemanlarıdır
Kemik iliği ve lenf dokusunda oluşurlar
Granülositler ve monositler yabancı yayılımcıyı arayıp tahrip etme özelliğine sahiptir
Kemik iliğinde depolanırlar
179
Polimorfonükleer Nötrofiller
%62 oranda bulunurlar
Kemik iliğinde üretilirler
Kanda dolaşan bakterileri bile yokedebilirler
Ameboid hareket yapabilirler
Fagosite edilecek parçacığın etrafına yalancı ayaklar uzatarak fagositoz yapar
Ölmeden 3-20 bakteri fagosite edebilir
Bakterilerden büyük parçaları fagosite edemezler
180
Polimorfonükleer Eozinofiller
```
%2 oranında bulunurlar
Asidik boyanırlar
Kemik iliğinde üretilirler
Parazitli dokulara fazla sayıda göçerler
Alerji
Hidrolitik enzimler
Reaktif oksijen türevleri
Larvasid protein, Majör bazik protein
Euzonofil kemotaktik faktörü mast hücreleri ve bazofiller serbestler
```
181
Polimorfonükleer Bazofiller
%0.5 oranında bulunurlar
Bazik boyanırlar
Kemik iliğinde üretilirler
Antikoagülan olan heparin ayrıca histamin ve serotonin taşırlar
182
Monositler
%5 oranında bulunurlar
Kemik iliğinde üretilirler
Dokularda şişerek doku makrofajları haline gelir ve aylarca yaşayabilirler
183
Lenfositler
%30 oranında bulunurlar
| Lenf dokularında ve kısmen kemik iliğinde üretilirler
184
Makrofajların dokulara göre değişimi
```
Plasentada: Hofbauer hücresi
Bağ dokusunda: Makrofaj (Histiyosit)
Karaciğerde: Kupfer'in yıldız hücresi
Akciğerde: Alveolar makrofaj
Dalakta: sabit ya da serbest makrofaj
Kemik iliğinde: Osteoklast
Kıkırdak dokuda: Kondroklast
Pleurada: Pleural makrofaj
Peritonda: Peritoneal makrofaj
Sinir sisteminde: Mikroglia
Deride: Langerhans hücreleri
```
185
Diyapedez
Akyuvarların damarlardan dokuya geçmeleri
186
Kemotaktik ajan
Nötrofil ve makrofajları kendine çeken madde
| İnflamasyonlu bölgede yoğunlaşır
187
Kemotaksis
Lökositlerin inflamasyon bölgesine kemotaktik ajanlar vasıtasıyla çekilmesi
188
Makrofajlar
Kandan dokulara giren monositlerin son ürünü
100 kadar bakteriyi fagosite edebilirler
Bakterilerden büyük parçaları (eritrosit, sıtma paraziti) fagosite edebilirler
Fagositozdan sonra atıkları atar ve aylarca yaşayabilir
Lizozomları kalın lipit zarları sindiren lipazlara sahiptir
Antijen sunarak antikor gelişimini sağlarlar
189
Retiküloendotelyal Sistem
Monosit-Makrofaj hücre sistemi
| Fagositik sistem
190
İnflamasyonun özellikleri
Vazodilatasyona bağlı kan akımı artışı
Kapiller geçirgenliğinin artmasıyla büyük miktarda sıvının interstisyel aralığa sızması ve bu sıvının sızan fibrinojen ve diğer proteinler nedeniyle pıhtılaşması
Çok sayıda granülosit ve monositin dokuya göçü
Doku hücrelerinin şişmesi
Pıhtı vasıtasıyla duvar örer ve yayılımıcının yayılması engellenir
191
Doku makrofajları
Enfeksiyona karşı ilk savunma hattıdır
Uyarıldıkların hızla genişlerler
Sabit olan makrofajlar bağlarından ayrılarak hareketli hale gelirler
192
İnflamasyonda ikinci savunma hattı
Nötrofil yayılımı
İnflamasyon dokuda oluşan inflamatuvar sitokinler (TNF, IL-1) diğer biyokimyasal reaksiyonları tetikler
1- Endotel hücre yüzeylerinde selektinler ve hücrelerarası adezyon molekülü 1 (ICAM1) ekspresyonunda artışa yol açarlar (TNF, IL-1)
193
Marjinasyon
Nötrofillerin kapiller duvarlarına yapışması
194
Nötrofili
Nötrofil sayısındaki akut artış
195
İnflamasyonda üçüncü savunma hattı
Monositlerin inflamasyonlu bölgeye giderek makrofajlara dönüşmesi
Etkin olmaları için günler gerekir
Günler veya haftalar sonra inflamasyonlu bölgedeki en baskın fagositik hücre olurlar
196
İnflamasyonda dördüncü savunma hattı
Kemik iliğinde granülosit ve mosoitlerin üretiminin artmasıdır
197
İnflamasyona makrofaj yanıtının kontrolü
Aktif makrofajlar tarafından üretilen faktörler
1- Tümor nekroz faktörü (TNF)
2- İnterlökin1 (IL-1)
3- Granülosit-monosit koloni uyarıcı faktör (GM-CSF)
4- Granülosit koloni uyarıcı faktör (G-CSF)
5- Monosit koloni uyarıcı faktör (M-CSF)
198
Lökopeni
Vücutta akyuvar sayısının azalması
199
Lenfositik Lösemi
Lenfoid hücrelerinin kanseröz üretimi sebebiyle olur
200
Miyeloid Lösemi
Kemik iliğindeki genç miyeloid hücrelerin kanseröz üretimi ile başlar ve vücuda yayılır
