Epithelen Flashcards
Geef een voorbeeld van holocriene secretie.
De talgklier. Het talg wordt opgestapeld in de volledige kliercellen waardoor de cellen opzwellen. Door geprogrammeerde celdood gaat de volledige cel vervolgens openbarsten en afsterven, waarbij het secreet (talg) vrijkomt.
Wat is de definitie van een gepolariseerde cel?
Algemeen
Epitheelcellen zijn gepolariseerd, dit houdt in dat de apicale, basale en laterale domeinen functioneel verschillend zijn.
Apicaal
Hier vindt uitwisseling van water, electrolieten en moleculen plaats, het moet hier direct mee kunnen interageren. Vaak zijn er oppervlaktespecialisaties die nodig zijn voor de functie van de cel in het orgaan.
Oppervlaktespecialisaties:
- Microvilli: oppervlaktevergroting
- Cfr. Staafjeszoom (darm), borstelzoom (nier)
- Stereocilia: zintuigfunctie (bv oor)
- Cilia (trilharen): slagbeweging
- (Flagellen: bij spermatozoa)
Lateraal
Oppervlaktespecialisaties:
- Celjuncties
- Desmosomen:
- Cell Adhesion Molecules (CAMS) binden de intercellulaire ruimtes aan elkaar
- Thv. Het cytoplasma van naastliggende cellen zijn er aanhechtingsplaatsen die verbonden zijn met keratine filamenten
Basaal
Dit domein is gericht naar de basale membraan = grenslaag tussen epitheel en onderliggende bindweefsel (lamina propria). Het wordt aangemaakt door epitheelcellen en bindweefselcellen. Het bestaat uit een lamina basalis (lamina densa+lamina lucida) en een lamina reticularis. De lamina basalis wordt gevormd door de epitheel cellen, de lamina reticularis wordt gevormd door bindweefselcellen. Onderling is het nog verbonden door (meestal collagene) bindweefselvezels voor extra versteviging. De lamina basalis heeft een hechtende functie evenals een regulerende functie door de mogelijke binding van groeifactoren. De epitheelcellen hangen vast met hemidesmosomen aan de lamina basalis.
Het laterale en basale domein hebben gelijkaardige functionele kenmerken en wordt ook wel het basolaterale domein genoemd.
Geef een voorbeeld van apocriene secretie
De apocriene zweetklieren (en lipiden in de actieve melkklier). Zij verzamelen hun secretieproduct nabij de celapex en snoeren dan het uitgestulpte apicale celdeel in zijn geheel af. Er is zo wel een verlies van het cytoplasma en celmembraan (en eventueel enkele organellen), maar dit wordt snel weer hersteld.
Geef een voorbeeld van meerlagig onverhoornd plaveiselepitheel.
De slokdarm, vagina, mond, cornea.
Wat is de definitie van een samengestelde klier?
Klier
Dit is een klier die samengesteld is uit een exocrien én een endocrien gedeelte, bv. De pancreas.
Afvoergang
Dit is een klier waarbij 2 of meer afvoergangen samenvloeien, er ontstaat dus een boomvormig vertakt systeem.
Welk type endotheel is er in de urinewegen aanwezig en waarom?
Meerlagig overgangsepitheel, of urotheel, dat bestaat uit 3 lagen:
De basale laag
Deze is opgemaakt uit cilindrische-kubische cellen.
De intermediaire laag
De cellen hiervan rusten op de lamina basalis, maar de kernen zitten dichter bij het lumen dan die van de basale laag.
De superficiële laag, of paraplucellen
Deze cellen bedekken meerdere onderliggende lagen en bevatten crusta. De cellen kunnen 2 kernen bevatten.
Ontspannen is het 5-10 lagen kubische cellen uitgerokken, dan zijn er dus minder lagen van eerder afgeplatte cellen, dit is de ‘overgang’.
Deze epitheelsoort is bestand tegen zeer sterke uitrekking (van bv. Een volle blaas), is impermeabel voor water en beschermt het urinestelsel tegen schade dat veroorzaakt wordt door de aanwezigheid van de hypertonische urine dankzij de aanwezigheid van de crusta.
Bespreek de afvoergang van de schildklier.
De schildklier heeft geen afvoergang want het is een endocriene klier!!! De kliercellen liggen dus rondom een holte en het secreet kan ophopen in de holte voordat het wordt afgegeven aan de bloedbaan. Maar het schildklierhormoon wordt zelfs niet direct uitgescheiden in de bloedbaan, het wordt opgeslagen in follikels. Het hormoon zal worden vrijgesteld op het moment dat de follikels hiertoe worden aangezet. Zo is er dus een reserve van het schildklierhormoon.
