Endokrin Sistem Flashcards
Hormon;
(Özellikleri)
- Organik
- Kan yoluyla taşınır
- Yavaş ancak uzun süre etki eder
Salgı Bezleri üçe ayırılır;
- Karma Bez
- Endokrin Bez (İç Salgı)
- Ekzokrin Bez (Dış Salgı)
Ekzokrin Bezler
Sadece enzim salgılayan bezler
- tükürük bezi
- gözyaşı bezi
Endokrin Bez
Sadece hormon salgılayan bezler
- hipofiz
- hipotalamus
- tiroit
- paratiroit
- böbrek üstü bezleri
Karma Bez
Hem hormon hem enzim salgılayan bezler
- pankreas
- mide
- ince bağırsak
- ovaryum
- testis
- karaciğer
- böbrek
Hormon salgılanmasını sağlayan durumlar:
- Çevre değişiklikleri
- Hormon miktarı
- Kandaki madde miktarı
- Sinir sisteminin etkisi
Hipotalamusta üretilen hormonlar:
- ADH (Antidiuretic Hormone)
- Oksitosin
Hipofizin arka lobuna dağıtım için yollar
Hipofizde üretilen hormonlar:
- STH
- TSH
- ACTH
- FSH
- LH
- LTH (PRL)
- MSH
Ön lobda üretilirler
STH
[Somatotropic Hormone]
Büyüme Hormonu
Hücre bölünmesi
Gelişimde az => Nanizim (Cücelik)
Gelişimde çok => Gigantizm (Devlik)
Gelişim sonrası çok => Akromegali
TSH
[Thyroid Stimulating Hormone]
Tiroit bezi etkileyici
Çok => Guatr
ACTH
[Adrenocorticotropic Hormone]
Böbrek üstü bezi (korteks) etkileyici
Böbrek üstü bezi
Korteks (Kabuk)
Medulla (Öz)
FSH
[Follicle Stimulating Hormone]
Dişi => Yumurtalık
Yumurta oluşumu başlatır (oogenez)
-> + Östrojen
Erkek => Testis
Spermatogenez
-> seminifer tüpçüklerinde üretilir
LH
[Luteinizing Hormone]
Dişi
- Ovulasyon
- Korpus luteum
-> + Östrojen
-> + Progesteron
Erkek
Leydig hücreleri
-> + Testosteron
LTH
[Luteotropic Hormone]
- Süt bezi
-> süt üretimi - Annelik iç güdüsü
MSH
[Melanocyte Stimulating Hormone]
- Deri
-> melanin pigmentleri
—> ten rengi
—> leke, çil, ben
ADH
(Diğer ismi)
[Antidiuretic Hormone]
[Vazopressin]
=> Böbrek
- Su dengesi
- Ozmotik basıncı düzenlemek
Su azsa ADH arttırılır (suyu geri em)
Azsa;
Şekersiz Şeker Hastalığı (Şekersiz Diyabet)
Hipotalamus
Oksitosin
Sütün süt kanallarına aktarımı
Doğum sancısı
“Tiroit Bezi”nin ürettiği hormonlar
- Tiroksin
- Kalsitonin
Tiroksin
Tüm vücut hücreleri
Hipotalamus -(RF)–> Hipofiz -(TSH)–> Tiroit Bezi -(Tiroksin)–>Vücut
Enerji üretimi
Metabolizma hızı
Oksijen miktarı
- Büyüme
- Organların farklılaşması
Az
Basit Guatr ====» Miksodema (Hipotiroidi)
Şişer
yorgunluk, halsizlik, uyuşukluk
Çok
İç Guatr (Zehirli Guatr, Graves, Hipertiroidizm)
sinirlilik, küreler dışarı fırlar, metabolizma hızı artar
Çocuklarda Az
Kretenizm
-> Cücelik
-> Zeka geriliği
Kalsitonin
Ca —–> Kemik
Parathormon
Kemik —–> Ca
Böbreklerdeki fosfor atılımını azaltır
Az
Tetani
Ca dolmuş kemikler
Kaslarda ağrılı titremeler
Çok
Kemik zayıflaması
Böbrek taşı
Böbrek Üstü Bez Zihin Haritası
Korteks (Kabuk) - Medulla (Öz)
Kortizol, Aldesteron, Eşey - KORTEKS
Adrenalin (Epinerfin), Noradrenalin (Norepinerfin) - MEDULLA
Kortizol
[Glikokortikoid]
Tüm vücut hücreleri
Artanlar
- Karbonhidrat
- Glikojen
- Kan şekeri
- Üre
Azalanlar
- Yağ
- Protein
Az olursa
Kan şekeri düşer
Aldosteron
(Hangi organı etkiler)
[Mineralokortikoid]
Böbrek
Na
Cl
tuz artar su artar
K
Az olursa
mineral, su azalır
basınç artar
derideki pigmentler artar
Addison hastalığı
Eşey Hormonları
Dişi -> Yumurtalık
Erkek -> Testis
Östrojen, Progesteron, Testosteron (androjen)
“Korteks” te salgılanır
Kortizol
Aldesteron
Eşey Hormonları
“Medulla” da salgılanır
Adrenalin (Epinerfin)
Nöradrenalin (Norepinerfin)
sinerjist
Adrenalin
Kan Şekeri artar
Trombosit artar
Deriye giden kan azalır
Gereksiz sistemler yavaşlatılır
Noradrenalin
Adrenaline benzer
Nörotransmitter madde olarak da görev alır
Pankreas Zihin Haritası
Langerhans Adacıkları (Hormon) - PANKREAS - Acini Hücreleri (Enzim)
“Langerhans Adacıkları”nda Üretilen Hormonlar
İnsülin
Glukagon
Pankreas
İnsülin
Pankreas
Beta Hücreleri
Karaciğer’e “Glikojen” depola der
Az
Diyabet
Tip 1
Doğuştan
Beta hücreleri yok
Tip 2
İnsüline tepki yok
Glukagon
Pankreas
Alfa Hücreleri
İnsülinle antagonist
Sinir hücreleri bunu takmaz
Yumurtalık
Östrojen
- FSH ve LH etkisiyle salgılanır
- Rahim iç dokusu (endometrium) kalınlaştırır
- İkincil eşey karakter
- Embriyo tutunmasına yardım
Progesteron
- LH etkisiyle salgılanır
- Hamilelerde plasentada da salgılanır
- Embriyo tutunmasına yardım
Az
Düşük, ölü doğum, erken doğum sancıları
Testis
Testosteron
- LH etkisiyle salgılanır
- Leydig hücreleri üretir
- Spermlerin olgunlaşması
- Bazı bezlerin gelişmesi
- İkincil eşey karakter
Timüs Bezi
Timik Hormon (Timozin)
T Lenfositleri
- İşlevsel özellik kazandırılması
- Korunması
Epifiz Bezi
[Pineal Bez]
Melatonin Hormonu
- Rutinler
- Biyolojik saat
Böbreklerdeki fosfor atılımını azaltır
Parathormon