Canlılar ve Enerji Dönüşümleri Flashcards
Metabolizma
Anabolizma (Özümleme, Asimilasyon)
Katabolizma (Yadımlama, Disimilasyon)
Anabolizma
[Özümleme, Asimilasyon]
- Fotosentez
- Kemosentez
- Dehidrasyon
ATP kullanır
Katabolizma
[Yadımlama, Disimilasyon]
- Hidroliz [Enerji harcanmaz]
- Hücresel Solunum [Başında enerji harcanır]
=> Oksijenli
=> Oksijensiz
=> Fermantasyon
ATP
[Adenozin Trifosfat]
Enerjiyi kullanılabilir hale getiren molekül.
Adenozin
AMP
ADP
ATP
Glikozit Bağı (Adenin - Riboz)
Fosforester Bağı (Riboz - Fosfor)
Yüksek Enerjili Fosfat Bağı (Fosfor - Fosfor)
Fosfor = H₃PO₄
Fosforilasyon
[ATP üretimi]
ADP + P + Serbest Enerji ===> ATP + H₂O
Endergonik
Defosforilasyon
[ATP hidrolizi]
ATP + H₂O ===> ADP + P + Serbest Enerji
Ekzergonik
Endergonik
“Serbest Enerji” gerek
- Fosforilasyon
- Biyosentez Reaksiyonları (Yağ, karbonhidrat, protein sentezi)
- Aktif Taşıma
- Sinirsel İletim
- Kas Kasılması
Ekzergonik
- Defosforilasyon
- Hücresel Solunum Reaksiyonları (genellikle)
Endergonik ve Ekzergonikle İlgili Önemli
Fotosentez ve Kemosentez
Endergonik + Ekzergonik
Hücresel Solunum
Başlangıç: Endergonik
Fosforilasyon Çeşitleri
- Substart Düzeyinde Fosforilasyon (SDF)
- Oksidatif Fosforilasyon
- Fotofosforilasyon
Substrat Düzeyinde Fosforilasyon
Enzimler substrattan fosfor koparır
Hücresel solunum
Herkes yapar
Oksidatif Fosforilasyon
ETS ile elektron aktarma sırasında enerji eldesi
- Oksijenli solunum
- Oksijensiz solunum
- Kemosentez
Fotofosforilasyon
Klorofil pigmentinde ışık sayesinde enerji eldesi
- Fotosentez yapan canlılar
Fotosentez Hidrojen Kaynakları
Su (H₂O)
Hidrojen Sülfür (H₂S)
Hidrojen Kaynağı Olarak H₂O
Fotosentez
- Bitkiler
- Algler
- Siyanobakteriler (Mavi - yeşil algler)
- Öglena
6CO₂ + 12H₂O ===> 6C₆H₁₂O₆ + 6O₂ + 6H₂O
Hidrojen Kaynağı: H₂O
Karbon Kaynağı: CO₂
Oksijen Kaynağı: H₂O
Tüm Fotootroflarda Görünen Durumlar
Karbon Kaynağı: CO₂
Hidrojen Kaynağı kullanımı
“Klorofil” ve “Işık”
Oluşan: Organik Madde ve Su
Arkeler fotosentez yapmaz. “Fotoheterotrof” lar.
Robert Hill
Hill Reaksiyonu
6CO₂ + 6H₂O ===> C₆H₁₂O₆ + 6O₂
Girenlerden: H₂O’dan
Dışarıya oksijen verilir
Kloroplast
Klorofil pigmenti taşıyan yeşil plastit
Sadece ökaryotlarda
- Bitki
- Alg
- Öglena
Küçük yuvarlaklar: Granum
Onların birleşimi: Grana
Bunların arasında: Tilakoit ara lamel
Tilakoit Zar Sistemi: Fotosentezin Işıklı Tepkimeleri
Stroma: Fotosentezin Işıksız Tepkimeleri
Pigment
Görünür ışığı soğurabilen cisim
Klorofil
bulunan elementler
Mg, N, C, O, H var
Fe yok
Fe: Işıkla beraber enzimin çalışmasını sağlar.
Klorofil yeşil ışığı yansıttığı için yeşil renklidir.
Fotosenteze Yardımcı Pigmentler
Fotosentez yapamzlar.
Klorofili korurlar.
Farklı dalga boylarındaki ışıkları soğurabilme.
Engelmann Deneyi
“İpliksi Alg”
etrafında “Oksijenli Solunum Yapan Bakteriler”
Renklere göre üreme sayısı
Yeşilde az
Mor, mavi ve kırmızıda çok
Fotosentezde Evreler
Işığa Bağımlı Evre (I)
Giren: H₂O, ışık
Çıkan: O₂
Işıktan Bağımsız Evre (II)
Giren: CO₂
Çıkan: H₂O, Organik Madde
İkisinin Arasında
I’den II’ye: ATP ve NADPH₂
II’den I’ye ADP ve NADP
Işığa Bağımlı Reaksiyonlar
- Işık
- Klorofil
- Fotosistem (FTS)
- ETS
Tilakoit Zar Sistemi
Kemiozmozis
Stroma - Tilakoit Boşluk
Tilakoit Zar’ ın iki tarafı arasında olur
Işıktan Bağımsız Reaksiyonlar (Calvin Döngüsü)
RDF[5C] + CO₂ ===> 6C ====> 2 PGAL
PGAL Neye Çevrilebilir
- Glikoz
- Fruktoz
- Galaktoz
- Amino Asit
- Yağ Asidi
- Gliserol
- Vitamin
Fotosentez Hızına Etki Eden Etmenler
Genetik (İç)
- Kloroplast ve Klorofil Sayısı
- Yaprak Sayısı ve Genişliği
- Stoma Sayısı [Gaz Alışverişi]
- Enzim Miktarı
- Kütikula Kalınlığı [Su korunumu, ışığı azaltma]
Çevresel (Dış)
- Işık Şiddeti
- Işığın Dalga Boyu
- Karbondioksit Miktarı
- Sıcaklık
- Mineraller
- Su Miktarı
- pH
Çevresel Etmenlerde “Minimum Yasası”
CO₂ Tutucular
- Kireç Suyu
- KOH
- NaOH
fotosentez hızını olumsuz etkiler
Fermantasyon
Etil Alkol
Laktik Asit
Etil Alkol Fermantasyonu
Glikoliz ==[ 2 CO₂ ]==> Asetaldehit (2C) ==[NADH₂]==> Etil Alkol (2C)
Laktik Asit Fermantasyonu
Glikoliz ==> Pirüvat (3C) ==[NADH₂]==> Laktik Asit (3C)
Glikoliz
Glikoz (6C) ==[+2ATP]==> Pirüvat (3C)
+4 ATP
+2 NADH₂
Tüketilen
Glikoz
2 ATP
Üretilen
2 NADH
4 ATP
2 Pirüvat
Hücresel Solunum Ökaryot - Prokaryot
Ökaryot
Glikoliz => Sitoplazma
Pirüvat Oksidasyonu (Krebs Hazırlık Evresi) => Matriks
Krebs => Martriks
ETS => İç Zar
Prokaryot
Glikoliz => Sitoplazma
Pirüvat Oksidasyonu (Krebs Hazırlık Evresi) => Sitoplazma
Krebs => Sitoplazma
ETS => Hücre Zarı
Pirüvat Oksidasyonu (Krebs Hazırlık Evresi)
Pirüvat (3C) ==[CO₂ + NADH]==> Asetil Co -A
Krebs Döngüsü (Sitrik Asit Döngüsü)
Okzaloasetik Asit (4C) + Asetil Co-A ==> Sitrik Asit ==[CO₂ + NADH]==> 5C ==[CO₂ + NADH]==> 4C ==[ATP + NADH + FADH₂]==> Okzaloasetik Asit (4C)
Tüketilenler
Asetil Co-A
H₂O
Üretilenler
CO₂
NADH
FADH
ATP
ETS (Elektron Taşıma Sistemi)
O₂ - Son İndirgenen
Kemiozmotik Teori
Dış Zar - Zarlar Arası Boşluk- İç Zar
NADH -> NAD
FADH₂ -> FAD
H + O₂ +e –> H₂O
Tüketilenler
NADH
FADH
O₂
Üretilenler
H₂O
ATP
Besinlerin Suya Kadar Gidişi
Karbonhidrat
(hidroliz)
- Glikoz
(glikoliz)
- Pirüvat
- Asetil Co-A
- Krebs çemberi
- H₂O
Yağlar
- Yağ Asidi
(ß Oksidasyon) [Mitokondri, Peroksizom]
-Asetil Co-A
- Krebs Çemberi
- H₂O
- Gliserol
- PGAL
- Pirüvat
- Asetil Co-A
- Krebs Çemberi
- H₂O
Proteinler
- Amino Asit ==[Deaminasyon]==> NH3
3 - Pirüvat
2 - Asetil Co-A
5 - Krebs Çemberi
