Dolaşım Sistemi - Flashcards
Kalp Bölümleri
Perikard
Miyokard
Endokard
Perikard
Bağ doku
- İki katlı
- Katların arasında sıvı var
Miyokard
Kalp kası
- Karıncıklarda daha kalın
Koroner Damarlar (kılcal) tarafından beslenir
Endokard
Tek katlı endotel (epitel)
- Kaygan
Kalp kirli kanı hangi damardan alır?
Üst ve Alt Ana Toplardamar
Kalpteki Kapakçıklar
Sağ Kulakçık - Sağ Karıncık ==> Triküsbit
Sol Kulakçık - Sol Karıncık ==> Biküsbit (Mitral Kapakçık)
Yarım Ay Kapakçıkları
Kalp Çalışmasının Kontrolü
1- SA (snioatrial düğüm)
2 - AV (atrio - ventriküler düğüm)
3 - His Demetleri
4 - Purkinje Lifleri
Kalp Çalışmasını Etkileyen Faktörler
1 - Sinirler
sempatik => hızlandırır
parasempatik => yavaşlatır
2 - Hormonlar
adrenalin => hızlandırır
asetilkolin (nörotransmitter madde) => yavaşlatır
tiroksin => hızlandırır
3 - Kandaki CO₂ Derişimi
pH azalır
Solunum + Dolaşım => hızlanır
4 - Sıcaklık, Çalışma Temposu
Solunum + Dolaşım => hızlandırır
5- Kimyasal Maddeler
Damarların Yapısı Dıştan İçe
Bağ Doku
Düz Kas
Tek katlı Yassı Epitel
Damarlar Kan Basıncı Sıralama
Atardamar > Kılcal Damar > Toplardamar
Damarlar Kan Akış Hızı Sıralama
Atardamar > Toplardamar > Kılcal Damar
Damarlar Çap Sıralama
Toplardamar > Atardamar > Kılcal Damar
Damarlarda Osmotik Basınç
Sabittir.
Proteinler tarafından
Atardamarlarda Hareketi Sağlayan Unsurlar
Karıncığın kasılmasıyla oluşan basınç
Düz kaslar
Arkadan gelenin öndekini itmesi
Yer çekimi
Toplardamarlarda Hareketi Sağlayan Unsurlar
Kulakçıkların gevşemesiyle oluşan emme kuvveti
İskelet kaslarının kasılması
Kapakçıklar
Solumayla akciğerdeki basıncın değişmesi
Üstteki toplardamarlarda yer çekimi
Dolaşım Sistemi Bilinmesi Gereken Kavramlar
Nabız: Kalp atış sayısı
Büyük Tansiyon: Sistol basıncı
Küçük Tansiyon: Diastol basıncı
Kan Dolaşımları
Küçük Kan Dolaşımı
Kalp - Akciğer
Omurgalılar (balıklar hariç)
Büyük Kan Dolaşımı
Kalp - Vücut
Kapı Toplardamarına Bağlı Organlar
Pankreas
Bağırsaklar
Mide
Karaciğer
Karaciğer Merkezli Dolaşım:
Hepatik Dolaşım
Kan Plazması
Kan dokusunun ara maddesi
- Su
- İyonlar
- Plazma Proteinleri
Plazma Proteinleri
Albümin
Fibrinojen
Globülin
Antikorlar
Kan Hücreleri
Eritrositler (Alyuvarlar)
Lökositler (Akyuvarlar)
Kan Pulcukları (Trombositler)
Eritrosit (Alyuvar)
Daha fazla solunum gazı taşımak için çekirdek ve organelleri yok
Laktik asit fermantasyonu yapabilir
Hemoglobin
Eritrosit Üretimi
Fetüs 3-5 Aylıkken: Karaciğer + Dalak
Normalde: Kırmızı Kemik İliği
Böbrekler veya Karaciğer: Eritropoitein Hormonu
Kırmızı Kemik İliğine etki
Ömürleri yaklaşık 120 gün
Karaciğer veya Dalak: Kupfer Hücreleri, Demir (Fe) ayıklar
Bilirübin oluştu
Makrofaj Hücreleri parçaladı
Safra üretimine
Lökositler (Akyuvar)
Renksiz
Lizozom olabilir
Damar dışına çıkabilir
Bölünemez
Lökosit Üretimi
Kemik İliği veya Lenf Düğümü (Lenfosit): Üretir
Dalak veya Karaciğer: Parçalar
Trombosit (Kan Pulçukları)
Çekirdekleri yok
Yaklaşık 10 gün yaşama süresi
Sayısı artar:
- kan kaybında
- adrenalin hormonunun etkisiyle
Trombosit Üretimi
Kemik İliği: İri Yapılı Hücre (Mega karyosit) parçalaması sonucu oluşur
Dalak veya Karaciğer: Parçalar
Kanın Pıhtılaşma Sırası
1 - Dokuda zedelenme
2- Trombositler tıkaç
3 - Pıhtılaşma faktörleri
Protrombin -[Pıhtılaşma faktörleri]-> Trombin
=> Trombositlerden tromboplastin
=> Hasarlı damar çeperinden salgılanan tromboplastin
=> Plazmadaki Ca, K, Enzimler
4 - Fibrinojen -[Trombin]–> Fibrin
Lenf Dolaşımı
Akyuvar üretimi
Kılcallardan sızanı kan dolaşımına geri kazandırır
ADEK, yağ asitleri, gliserolu kan dolaşımına katar
Savunma Hatları
Birinci Hat
girmeye engel olur
- Ağız
- Burun
- Göz
- Deri
İkinci Hat
Fagositik Hücreler (monositler, nötrofiller, makrofajlar)
Doğal Katil Hücreler (yangısal tepki, interferon)
- Antimikrobiyal proteinler
- Ateşin yükselmesi
- İltihaplanma
Üçüncü Hat
- B Lenfositleri (Humoral Bağısıklık) [plazma, hafıza] [antikor üretimi]
- T Lenfositleri (Hücresel Bağışıklık) [kendisi saldırıyor]
- Antikor
Özgül Olmayan (Doğal) Bağışıklık
Ayırt etmeksizin saldırı
1. ve 2. hat
- Fagositik Hücreler (karaciğer, dalak, akciğer, sinir, lenf düğümleri)
- Yangısal Tepki [histamin]
- Doğal Katil Hücreler [organ nakli]
- İnterferon [virüslü hücrelerden salgılanan protein]
Özgül Bağışıklık
adamına göre muamele
3. hat
Antijen
Lenfositler tarafından yabancı kabul edilen moleküller
Antikor
Antijenlere karşı lenfositlerin ürettiği protein
Bağışıklığın Kazanılma Yolları
Kalıtsal Bağışıklık - Kazanılmış Bağışıklık
Aktif Bağışıklık == Kazanılmış Bağışıklık == Pasif Bağışıklık
Doğal - Yapay
Alerji
Antikor salgılanır bunlar “Mast Hücreleri”ni uyararak “Histamin” salgılatır
Otoimmün Hastalıklar
Kendi hücrelerine karşı antikor üretimi
- MS (Beyinde miyelin kılıf)
- Çölyak (Gluten varlığında bağırsak hücreleri)
- Graves (Tiroit)
- Addison (Korteks)
- Haşimato (Tiroit)
- Tip 1 Diyabet (ß Hücreleri)
Dolaşım Sistemi Hastalıkları
- Kalp Krizi (Enfarktüs) [koroner damar arıza]
- Damar Sertliği (Arteriosklerozis)
- Hipertansiyon (Yüksek Tansiyon)
- Hipotansiyon (Düşük Tansiyon)
- Kangren [nikotin –> damar içinde pıhtı atımı]
- Varis [toplardamarlarda genişleme]
- Taşikardi [yüksek nabız]
- Bradikardi [düşük nabız]
Hepatik Dolaşım
Karaciğer Merkezli Dolaşım
