Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Edebiyat > Edebiyata Giriş / Metin Türleri / Metinlerin Sınıflandırılması > Flashcards

Edebiyata Giriş / Metin Türleri / Metinlerin Sınıflandırılması Flashcards

1
Q

Biyografi

(Yaşam Öyküsü)

A
  • Eski Edebiyat’da ‘‘Tercüme-i Hal’’ denir.
  • Ali Şir Nevai-> Mecalisün-Nefais
  • Sehi Bey-> Hest Behişt (Anadolu Sahasında İlk)
  • Oğuz Atay-> Bir Bilim Adamının Romanı (Biyografik Roman)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Otobiyografi

(Özyaşam Öyküsü)

A
  • Kendi hayatını yazma.
  • Katip Çelebi-> Mizanul-Hak (Hatime Kısmı) (Edebiyatımızda ilk)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Masal

A
  • Yer Belirsizdir.
  • Motifler evrenseldir.
  • Tamamen hayal ürünüdür.
  • Döşeme, olay, dilek bölümünden oluşur.
  • Tekerlemeleri döşemede yer alır.
  • Binbir gece masalları (Doğu)
  • Sinbadname (Doğu)
  • Kırkvezir Krallığı (Doğu)
  • Pança Tantra (Hint)
  • Ezop (Yunan)
  • La Fontaine (Fransız)
  • Billur Köşk (Türk)
  • Keloğlan (Türk)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Mesnevi

A
  • İkili, İkişer demektir.
  • Olay örgüsü vardır.
  • Beyit sınırı yoktur.
  • Her beyit kendi içinde uyaklıdır.
  • 5 Mesneviye hamse adı verilir.
  • İlk hamse sahibi-> Ali Şir Nevai (Türk Edb.)
  • İlk Mesnevi-> Kutadgu Bilig (Türk Edb.)

* Mesnevi Bölümleri
1. Dibace
2. Tevhit
3. Münacaat
4. Naat
5. Miraciye

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Fabl

A
  • Hayvan veya bitki insan karakterine girer.
  • Teşhis, intak sanatları kullanılır.
  • Ahlak dersi verilir.
  • Şeyhi-> Harname
  • Fransız-> La Fontaine Fablları
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Efsane

A
  • İnandırma amacı vardır.
  • Taş kesilme motifi sık kullanılır.
  • Abartı çoktur.
  • Türk Edb’da-> Hızır ile İlyas, Şahmeran
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Hikaye

(Öykü)

A
  • İlk Örnek-> Boccacio-Decameron Hikayeleri (Öykü)
  • Türk Edb’da İlk-> Ahmet Mithat Efendi-Letaif-i Rivayet
  • Batılı Anlamda İlk-> Samipaşazade Sezai-Küçük Şeyler
  • Hikayeler serim, düğüm, çözüm bölümünden oluşur.

Çehov (Durum-Kesit Hikayeleri)
1. Sait Faik Abasıyanık
2. Memduh Şevket Esendal
3. Mustafa Kutlu
4. Oktay Akbal

Maupassant (Olay-Klasik)
1. Ömer Seyfettin
2. Refik Halit Karatay

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Halk Hikayesi

A
  • Nazım-Nesir karışıktır.
  • Dede Korkut, destandan halk hikayesine geçişin ilk örneğidir.
  • İlahi bakış açısı vardır.
  • Aşk, yiğitlik, dini konular vardır.
  • Döşeme, metin, bitiş bölümleri vardır.
  • Kerem ile Aslı (Aşk), Tahir ile Zühre (Aşk)
  • Köroğlu Hikayeleri (Kahramanlık)
  • Hayber Kalesi (Din-Tarih)

Nazım=Şiir
Nesir=Düzyazı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Çok Önemli Mesneviler

A
  • Şeyh Galip-> Hüsn-ü Aşk
  • Süleyman Çelebi-> Mevlit
  • Nabi-> Hayriye
  • Güvahi-> Pendname
  • Ahmedi-> İskendername
  • Şeyhi-> Harname
  • Fuzuli-> Leyla ve Mecnun
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Günlük

A
  • Eski Edb’da ‘‘Ruzname’’
  • Tanzimat’ta ‘‘Jurnal’’ denir.
  • İç konuşma tekniği vardır.
  • Anı geriye dönük, günlük ileri dönüktür.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Çok Önemli Günlükler

A
  • Direktör Ali Bey-> Seyahat Jurnali
  • Nurullah Ataç-> Günce 1,2
  • Oğuz Atay-> Günlük
  • Tomris Uyar-> Gün Dökümü
  • Salah Birsel-> Yaşlılık Günlüğü
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Çok Önemli Biyografiler

A
  • Şevket Süreyya Aydemir-> Tek Adam
  • Recaizade Mahmut Ekrem-> Kudemadan Bir Kaç Şiir
  • Yakup Kadri Karaosmanoğlu-> Ahmet Haşim (Kitap)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Çok Önemli Otobiyografiler

A
  • Şevket Süreyya Aydemir-> Suyu Arayan Adam
  • Hasan Ali Yücel-> Hayatım
  • Halikarnas Balıkçısı-> Mavi Sürgün
  • Katip Çelebi-> Mizanül-Hak (Hatime kısmı Edb. İlk)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Çok Önemli Seyahatnameler

A
  • Evliya Çelebi-> Seyahatname
  • Ahmet Haşim-> Frankfurt Seyahatnamesi (Tanzimat’ın ilk gezi yazısı)
  • Haldun Taner->Düşsem Yollara Yollara
  • Azra Erhat-> Mavi Anadolu
  • Nabi-> Tuhfetül-Haremeyn
  • Ahmet İhsan Tokgöz-> Avrupa’da Ne Gördüm?
  • Katip Çelebi-> Cihannüma
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Mektup

A
  • Özel, Edebi, İş, Resmi, Açık Mektup
  • Başsağlığı, Davetiye, Dilekçe, Tebrik
  • Divan Edb.’ta mektupların toplandığı esere münşeat denir.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Roman

A
  • Tanzimatla birlikte görülür.
  • Tarihi, sosyal, psikolojik vs türleri vardır.
  • İlk Örnek-> Don Kişot-Cervantes
  • İlk Çeviri-> Yusuf Kamil Paşa-Telemak
  • İlk Yerli Roman-> Şemsettin Sami-Taasuk-i Talat ve Fıtnat
  • İlk Edebi Eser-> Namık Kemal-İntibah
  • İlk Tarihi Roman-> Namık Kemal-Cezmi
  • İlk Psikolojik Roman-> Mehmet Rauf-Eylül
  • İlk Psikolojik Roman Denemesi-> Nabizade Nazım-Zehra
  • İlk Köy Romanı-> Nabizade Nazım-Karabibik
  • İlk Modern Roman-> Halit Ziya Uşaklıgil-Mai ve Siyah
  • İlk Otobiyografik Roman-> Peyami Safa-Dokuzuncu Hariciye Koğuşu
  • Anadoluya Açılan İlk Roman-> Reşat Nuri Gültekin-Çalı Kuşu
  • İlk Realist Roman-> Recaizade Mahmut Ekrem-Araba Sevdası
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Çok Önemli Mektuplar

A
  • Fuzuli-> Şikayetname
  • Cahit Sıtkı Tarancı-> Ziya’ya Mektuplar
  • Muallim Naci-> Mektuplarım
  • Kemal Tahir-> K.Tahir’den Fatma İrfan’a Mektuplar
  • Ziya Gökalp-> Limni ve Mafta Mektupları
  • Nazım Hikmet-> K.Tahir’e Maphushaneden Mektuplar
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Çok Önemli Anılar

A
  • Akif Paşa-> Tabsıra
  • Ziya Paşa-> Defter-i Amal
  • Ahmet Mithat Efendi-> Menfa
  • Muallim Naci-> Ömer’in Çocukluğu
  • Yakup Kadri Osmanoğlu-> Annemin Kitabı
  • Fahri Rıfkı Atay-> Çankaya, Zeytindağı
  • Necip Fazıl Kısakürek-> Babıali
  • Halit Ziya Uşaklıgil-> Kırk Yıl, Saray ve Ötesi
  • Abdulhak Şinasi Hisar-> Boğaziçi Mehtapları
  • Ahmet Raşim-> Falaka, Gecelerim
  • Namık Kemal-> Magosa Hatıraları
19
Q

Anı

(Hatıra)

A
  • Anabasis-> Ksenaphon (Dünya’da İlk)
  • Babürşah-> Babürname (Edb’ta İlk)
  • Göktürk Kitabeleri
20
Q

Orta Oyunu

A
  • Kol Oyunu, Meydan Oyunu, Taklit Oyunu, Zuhuri de olarak bilinir.
  • Oynandığı alana ‘‘palanga’’ denir.
  • Pişekar (Hacivat), Kavuklu (Karagöz)
  • Kadın kılığında erkeklere ‘‘zenne’’ denir.
  • Doğaçlama önemli.
  • Müzik, dans önemli
  • Yeni dünya da denilen paravanlar vardır.
  • Bölümleri Karagözle aynı.
21
Q

Meddah

A
  • Tek kişilik gösteri.
  • Mendil, değnek.
  • Güldürme, düşündürme.
  • Standup benzeri.
22
Q

Köy Seyirlik Oyunları

A
  • Doğaçlama
  • Amatör Oyunu
  • Düğünler, Kış geceleri
  • Cemal Oyunu, Koç Katımı, Deve/Koyun Yüzü.
23
Q

Trajedi

A
  • Üç birliğe uyulur.
  • Manzum (Şiir).
  • Tarih-Mitoloji.
  • Seçkin Kişiler.
  • Çirkin sahneler yok (kavga, bıçaklama).
  • Diyalog ve koro bölümleri.

Üç birlik kuralı= Yer-Zaman-Olay

24
Q

Komedi

A
  • Üç Birlik Kuralı.
  • Günlük Hayat.
  • Halktan kişiler.
  • Manzum (Şiir).
  • Çirkin olaylar gösterilir.
  • Diyalog-Koro bölümleri.
  • Karakter, töre, entrika türleri var.

Üç birlik kuralı= Yer-Zaman-Olay

25
Q

Dram

A
  • Üç Birlik zorunlu değil.
  • Tarihi-Günlük.
  • Her tabakadan kişiler.
  • Nazım-Nesir karışık.
  • Acı-Güldürü.

Üç birlik kuralı= Yer-Zaman-Olay

26
Q

Karagöz

A
  • Oynatan kişiye hayali, hayalbaz denir.
  • Hayalbazın yardımcısına ‘‘Yardak’’ denir.
  • Tasvir denilen deve derisinden figürler vardır.
  • Karagöz-> Cahil Hacivat->Kültürlü
  • Arap, Acem, Tuzsuz Deli Bekir, Tiryaki (Yan karakterler).
  • Mukaddime (Giriş), Muhavere (Söyleşme), Fasıl (Oyun), Bitiş bölümleri vardır.
27
Q

Münazara

A
  • Başkan ve Juri
  • Grup Sözcüsü
  • Kazanan ve Kaybeden
  • Yarışma Havası
28
Q

Açık Oturum

A
  • Güncel, toplumsal.
  • Konu açıklanır, konuşmacılar tanıtılır.
  • Farklı görüşler.
29
Q

Söylev

(Nutuk)

A
  • Hitabet
  • Çoşkun-İnandırıcı-Etkileyici.
30
Q

Konferans

A
  • Amaç bilgi vermek.
  • Tek konuşmacı.
  • Bilimsel ve güncel.
31
Q

Tartışma

A
  • Farklı yönler.
  • Başkan sınırları belirler sonunda özet yapar.
32
Q

Seminer

A
  • Bir ya da bir kaç konuşmacı ile katılımcılara bilgi verme.
33
Q

Makale

A
  • Bilimsel dil, nesnellik, kanıtlama, öğreticilik
  • Uzmanlık, Akademik.
  • Şinasi-> Tercümanı-Ahval Mukkadimesi (İlk Örnek)
34
Q

Epik ve Absürt Tiyatro

A
  • Epik Tiyatro-Haldun Taner-> Keşanlı Ali Destanı
  • Absürt Tiyatro-Güngör Dilmen->Canlı Maymun Lokantası
35
Q

Çok Önemli Makaleler

A
  • Ziya Paşa-> Şiir ve İnşa (Önemli)
  • Süleyman Nazif-> Çal Çoban Çal
  • Cenab Şahabettin-> Evrak-ı Eyyam
  • Arif Nihat Asya-> Enikli Kapı
36
Q

Sohbet

(Söyleşi)

A
  • Senli benli tarz.
  • Konu sınırı yok.
  • Okuyucuyla konuşur gibi.
  • Ahmet Rasim-> Muharrir Bu ya, Ramazan Sohbetleri
  • Şevket Rado-> Eşref Saat, Hayat Böyledir, Saadet Yolu
  • Suut Kemal Yetkin-> Edebiyat Söyleşileri
37
Q

Fıkra

(Köşe Yazısı)

A
  • Güncel
  • Günübirlik Yazı
  • Kanıtlama amacı yok.
  • Alaycı, iğneleyici konuşma diline yakın.
  • Tarık Buğra-> Gençlik Türküsü
  • Ahmet Rasim-> Şehir Mektupları, Eşkal-i Zaman, Gülüp Ağladıklarım
38
Q

Deneme

A
  • Kanıtlama amacı yok.
  • Konu sınırı yok.
  • Yazar kendi kendine konuşur.
  • Öznellik hakimdir.
  • Montaigne (Dünya), Nurullah Ataç (Türk)
39
Q

Çok Önemli Denemeler

A
  • Nurullah Ataç-> Günlerin Getirdiği, Karalama Defteri, Okuruma Mektuplar
  • Sabahhatin Eyüboğlu-> Mavi ve Kara
  • Ahmet Haşim-> Bize Göre
  • Ahmet Hamdi Tampınar-> Beş Şehir
  • Cemil Meriç-> Bu Ülke
  • Yahya Kemal Beyatlı-> Aziz İstanbul, Eğil Dağlar
  • Refik Halit Karay-> Bir İçim Su
40
Q

Sempozyum

A
  • Bilimsel ve ciddi (Akademik)
  • 3-6 Kişi
  • Konunun farklı yönlerini göstermek.
41
Q

Röportaj

A
  • Fotoğraf-Ses
  • Soru-Cevap yöntemi
  • Alman-Amerikan röportajı
  • Yaşar Kemal-> Çukurova Yan Yana, Bu Diyar Baştan Başa, Allah’ın Askerleri
42
Q

Forum

A
  • Panelin devamında yapılır.
  • Dinleyiciler soru sorar.
43
Q

Eleştiri

(Tenkit)

A
  • Eseri inceleme, önemini ortaya koyma, tanıtma.
  • Nesnel veya Öznel olabilir.
  • Esere, sanatçıya, okura, topluma dönük.
  • Namık Kemal-> Lisan-ı Osmani’nin Edebiyatı Hakkında Bazi Mülahazatı Şamildir (İlk Eleştiri-Türk)
  • Recaizade Mahmut Ekrem-> Zemzeme
  • Muallim Naci-> Demdeme
  • Hüseyin Cahit Yalçın-> Kavgalarım
  • Namık Kemal-> Tahrib-i Harabat, Takip
  • Oktay Akbal-> Dost Kitaplar

Edebiyat (46 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions