Divan Edebiyatı Flashcards
1
Q
Divan Edebiyatı Genel Özellikler
A
- Nazım birimi beyittir (ikilik).
- Tam ve Zengin uyak (2’li ve 3’li harf).
- Aruz Ölçüsü (Arap-İran)
- Soyutluk hakimdir.
- İçerik değil üslup önemli.
- Klişe bir edebiyat dönemi, mazmun (Kalıplaşmış Sözler). Mazmun bulmada en usta kişi Fuzuli’dir.
- Sanat yapmak esas amaç
- Kullanılan sözcükler Arapça, Farsça ağırlıklı.
- İlk örneklerini Hoca Dehhani verir.
- Saray,** eski**, klasik, yüksek zümre gibi adlar.
- Ahenk için ve göz için kafiye.
- Rutin olarak mahlas (Cumhuriyet döneminde Müstear denir) vardır.
- Aşk, sevgili, içki.
- Yazılan eserler Divan’da toplanır.
2
Q
Sebkihindi
Divan edebiyatını etkileyen bir akım.
A
- Hint üslubu
- Anlam derinliği
- Söz sanatları
- Ağır dil
- Çağrışım zenginliği
- Şeyh Galip, Neşati, Nefi temsilcileridir.
3
Q
Türkiibasit
A
- Sade dil
- Halk dilindeki mecazlar
- Arapça-Farsça tamlamalardan kaçınmalı.
- Aydınlı Visali
- Tatavlalı Mahremi
- Edirneli Nazmi
- TEA akrostiş kodu.
4
Q
Mahallileşme
A
- Halk edebiyata girer.
- İstanbul ağzı kullanılmalı.
- Baki
- Nedim
- Enderunlu Vasıf
- BEN akrostiş kodu.
5
Q
Hikemi Tarz
A
- Nabi ekolü
- Koca Ragıp Paşa
6
Q
Encümen-i Şuara
A
- Leskofçalı Galip
- Osman Şems
- Hersekli Arif Hikmet
7
Q
Gazel
Nazım Biçimi
A
- 5-15 Beyit
- aa / ba / ca
- İlk beyit matla (başlangıç, doğuş demek), son beyit makta.
- Anlam bütünlüğü varsa yek-ahenk, söyleyiş güzelliği varsa yek-avaz.
- En güzel beyit beytül gazel ya da şah beyit olarak bilinir.,
- Dize ortasında uyak varsa musammat gazel.
- Gazel Türleri: Aşıkane, Rindane, Şuhane, Hakimane
8
Q
Kaside
A
- 33-99 Beyit
- aa / ba / ca
- Şairin adının geçtiği beyit taç beyittir.
- İlk beyit matla (başlangıç, doğuş demek), son beyit makta.
- En güzel beyit beytül gazel ya da şah beyit olarak bilinir.
- Anlam bütünlüğü varsa yek-ahenk, söyleyiş güzelliği varsa yek-avaz.
- Dize ortasında uyak varsa musammat gazel.
- Kaside bölümleri;
1. Nesib (Teşbib) -> Giriş-Tasvir (Bahar vs.)
2. Girizgah -> Methiyeye geçiş
3. Methiye -> Sunulan kişiye övgü
4. Tegazzül -> Gazel söyleme
5. Fahriye -> Kendine övgü
6. Dua -> İyi dilek
9
Q
Mesnevi
A
- Kısa aruz kalıpları
- aa / bb / cc
- Beyit sayısı sınırsızdır.
- Konu bütünlüğü vardır.
- Beş mesneviye ‘‘hamse’’ denir.
- Günümüzdeki roman, hikaye karşılığı.
- Hamseciler
1. Taşlıcalı Yahya
2. Ali Şir Nevai
3. Hamdullah Hamdi
4. Subhizade Feyzi
5. Nevizade Atai
6. Nergisi - TAHSNN diye kodla.
Bölümleri
1. Dibace
2. Tevhit
3. Münacat
4. Naat
5. Miraciye
6. Methiye
7. Sebeb-i Telif
8. Ağaz-ı Dasitan
9. Hatime
10
Q
%100 Bilmen Gereken Mesneviler
A
- Şeyh Galip -> Hüsn-ü Aşk
- Fuzuli -> Leyla ve Mecnun
- Şeyhi -> Harname
- Yusuf Has Hacip -> Kutadgu Bilig
- Nabi -> Hayriyye, Hayrabad
- Şeyhi -> Hüsrev-ü Şirin
- Süleyman Çelebi -> Vesiletü’n Necat (Mevlit)
11
Q
Kıt’a
A
- 2-12 Beyit
12
Q
Müstezat
A
- Bir uzun bir kısa dizeden oluşan şiirler.
- Kısa dizeler ‘‘ziyade’’ adı verilir.
13
Q
Tuyuğ
A
- Kadı Burhaneddin en önemli kişi.
- Türklerin kazandırdığı nazım biçimi.
14
Q
Tuyuğ
A
- Kadı Burhaneddin en önemli kişi.
- Türklerin kazandırdığı nazım biçimi.
15
Q
Rubai
A
- Ömer Hayyam (İran)
- Azmizade Haleti (Türk)
- aaba
- Felsefi bir duruş vardır, hayatın geçiçiliğinden bahseder.