dolaşım Flashcards
kolesterol: h memb, steroid hormonlar, safra asitleri
trigliserid: G+3Y
fosfolipit: G+2Y+P(kolin,etanolamin,serin,inositol)
kan plazması su bazlıdır
apolipoprotein kısım hidrofiliktir reseptörleri içeren yer enzim akt ve inh yapar
diğer kısım hidrofobiktir lipoproteinlerin
apolipoprotein görevleri
lp sekresyonu ve sentezi
yapısal bütünlük
enzim koakt ve inh
spesifik res bağlanma
HDL ÇOK YOĞUN BOL KOLESTEROLLÜ
ŞİLOMİKRON EN AZ YOĞUN BOL TGLİ
şilomikron orijini bağırsak
vldl orijini kc
idl orijini vldl
ldl orijini idl
hdl orijini kc ve bağırsak
lp orijini kc
hücreler 33 bas sentezle veya ldl’den direkt transferle kolesterolü elde eder
ldl çok yzapa gider kapillere ve subintimale
kol sentezi (hmgkoa hız kısıtlayıcı)
endositoz ile ldlden alım (ldl-r)
apoa1 ve hdlye kol efluksu (abcg1)
intrasel kol esterifikasyonu (açil koa)
ldl belirli bir düzeyden sonra intimada birikir
TİP 1 hiperlipidemi
ŞİLOMİKRON ARTIŞI
nadir
açlık tg>1000
lpl akt yok (nadiren de koakt apoc2 eksikliği)
SÜT GÖRÜNÜMLÜ PLAZMA
ERÜPTİF KSANTOMLAR
TKR PANKREATİT ATAKLARI
homozigot formlar çocuklukta tkr pankreatit exitus
nadiren plazmaferez gerekir
sıvı hidrasyonu
diyette yağ ve alkolden kaçınma
kısa zincirli yağ asidi ile beslenme (şilomikron yapısına girmeyeceği için)
TİP 2 hiperlipidemi
LDL ARTIŞI
familyal hiperkol (sık)
ldl artmış
ldl-r gen mut
PREMATÜR KAH (ATEROSKLEROZ)
ARCUS SENİLİS (arcus kornea)
ekstransör tendonlarda ksantom
TİP 2B hiperlipidemi (familyal kombine)
VLDL ARTMIŞ
ldl azalmış
hem kol hem tg artışı
KAH İLE İLİŞKİLİ
hdl düşük
APO B ARTMIŞ
kcde apob içeren lp artışı
POSTPRANDİAL TG zengin lp temizlenmesinde gecikme
kc artmış yağ asidi salınımı
TİP 3 hiperlipidemi
DİSBETALİPOPROTEİNEMİ
nadir
PLAZMADA KALINTI LP ARTAR
elektroforezde prebeta (vldl) ve beta (ldl) arasında GENİŞ BANT
TÜBERÖZ VE PALMAD KSANTOM
KOL VE TG ARTAR
hdl azalır
defektif apoe sebebiyle hepatositlere bağlanamayan kalıntı lp kandan temizlenemez
TİP 4 hiperlipidemi
TG YÜKSEK
LDL VE HDL AZ
açlık plazma tg 200-500
VLDL HEPATİK ÜRETİMİ FAZLA
vldl katabolizması normal veya azalmış
diyet yaşam tarzı hormon tdv bırakılması
alkol kısıt
TİP 5 hiperlipidemi
VLDL VE ŞM ARTMIŞ
nadir
MULTİFAKT ETTOLOJİ
vldl ve şm üretiminde artma yıkımında azalma
yağlı beslenme obezite kontrolsüz diyabet
dislipoproteinemi sebepleri
KBY
GN
siroz
öst prog gh
hipotiroidi
gk
retinoik asit türevleri
tiazid diüretikleri
beta selektif adr
testesteron
siklosporin
imm baskılanmış
antiviral ilaçlar
glikojen depo boz
FRAMİNGHAM RİSK SKORLAMASI
YAŞ (40-70y) CİNSİYET
TOTAL KOLESTEROL
HDL KOLESTEROL
KAN BASINCI
SİGARA
ateroskleroz klinik değerlendirme
dokümente aterosklerotik kvs (klinik veya görüntüleme)
dm kaç yıl
kr böb yet (gfr<60)
ailesel hiperkol
statinin major fayda gösterdiği 4 grup
klinik ascvd olanlar
ldl kol primer>190
klinik ascvd olmayan yaş 40-75 olan, ldl 70-189 olan DİYABETİKLER
klinik ascvd ve dm olmayan ldl 70-189 olan 10 yıllık ascvd>%7.5 olan
statin tedavisi
yüksek yoğhnkukta ldl %50 düşüş
orta %30-50
düşük <%30
primer koruma: MI hiç geçirmeyen
sekonder koruma: MI geçirenlere
yüksek riskli hst
akut koroner send
STATİN TDV
sekonder koruma çalışmaları
4S
CARE
LIPID
yüksek riskli hst
HPS
ASCOT LLA
ALL HATT LTT
PROSPER
AKUT KORONER SEND
MIRACL
FLORIDA
PACT
PROVIT TIMI 22
A TO Z
statin etkis sadece ldl düşürmekle değil pleotropik etkiler
antienf
antioksidan
antitrombotik etki
reversak %20 darlık 18 ay
asteroid
kardiyak kateterizasyon gerektiren
efor testi pozitif
rosuvastin
%20-50 darlık
24 ay
primer sonlanım: aterom volümünde azalma
sekonder sonlanın: en hastalıklı 10 mm segmentteki aterom volümünde değişme
HDL
en potent ateroprotektiftir
<40 ise MAJOR RİSK FAKTÖRÜ (atp3)
hdl düzeyinde her %1 artış kah %2-3 azalma
ldl düzeyinde her %1 azalma kah %1 azalma
hdllll
ters kolesterol transportu
antienflamatuar etki
antioksidatif
antitrombotik
vasküler endotel koruyucu etki
hdl yükseltici tedavi
diyet (omega-3 )
kilo kontrolü (1kg kayıp 0.35 artış)
egzersiz
orta alkol
sigarayı azaltma
statin
%5-15
apoa1 sentezinde artma
lovastatin 2-18
atorvastatin 2-10
pravastatin 2-12
fibrat
%20-25
ppar alfa aktive
apoa1 ekspreyonunu arttırır
GEMFİBROZİL (DAHA POTENT DAHA YAN ETKİLİ)
FENOFİBRAT
tg yüksekliğinde statin+fibrat vereceksek
gemfibrozil verilmez, fenofibrat verilir
statin de minimum verilir
rabdomyaliz gelişmesin diye
nikotinik asit
%20-25
en fazla arttıran
apoa1 hepatik geri alımını inh eder
pre beta hdl salınımı arttırır
cdp
hats
arbiter (bazalde statin kullanımı)
ateroskleroza yeni yaklaşımlar
apoa1 infüzyonu
yeni prar agonisti
cetp inhibitör (torcetrapid)
rimonabat
EZETİMİB: fırçamsı kenardan emilim
PCSK9 mab: ldlyi yıkan enzim ldl res azalır daha fazla temizlenir agresiflerde
inclisiran: mrna düzeyinde
dislipideminin ilaç dışı tedavisi
ldl düşüşünü arttırmak için tdv edici diyet ( bitkisel stenol ve steroller, visköz lifler)
kilo verilmesi
fiziksel akt arttırılması
satüre yağ azalması
ilaç yan etkikeri
KC ENZİM ARTIŞI (AST ALT 3 kat ve üzeri doz azaltılır veya kesilir)
CK ARTIŞI (10 kat artar ve doz kesilir)
DİYABETE YATKINLIK binde 5 (statin)
HALSİZLİK YORGUNLUK
KAS AĞRILARI
GEÇİCİ HEMATÜRİ
ht
sık %20-35 türkiyede %31.8
kolay tanınır (2 hf en az 3 kez yüksek)
>140/90
yaşlılarda daha sık >%50
diyabette daha sık >%50
%40 farkındaaaaa
preht 120-139 80-89
evre 1 140-159 90-99
evre 2 160/100 fazla ise
yaşam tarzı değ
tuz kısıtlaması (<5 gr)
alkol tüketimi azaltılır (<20-30 gr e, <10-20 k)
sebze meyve ve düşük yağlı süt ürünleri tüketimi
kilo azaltımı (bmi<25)
düzenli egzersiz (>30 dk dinamik 5-7 gün)
endokrin ht %3-5
androjen üretenler çok seyrek
oks
adrenokortikoid hiperfonk (cushing, primer hiperaldo,konj veya herediter adrenogenital send)
feokromastioma
akromegali
miksödem
hipertiroidi
oks
hafif yükselme
%5
anj2 yi arttırıe ve aldoateron artar
primer hiperaldo
ht %7
dirençliyse %15-20
aldosteron salgılayan adenoma (APA, CONN SENDROMU %35)
idiopatik hiperplazi %60
gk baskılanabiken hiperaldo <%1
adr karsinoma nadir <%1
ektopik aldos adenoma <%0.1
primer hiperaldo otonom sekresyon vardır renin az
sekonderde ise hipovolemiye sekonder olduğundan renin fazla
sekonder hiperaldo
ald/pra <10
renovask ht
ödem yapan durumlar (kky nefrotik send siroz)
diüretik kullanımı (EN SIK)
renin salgılayan tm
aort kuarktasyonu
hiperaldosteronizm
adrenal kitle vardır ve genellikle küçük <1.5 cm conn send
bt saptanmayabilir
ht+hipokalemi varsa ısrarla aranmalııııı
hipokalemik alkaloz
kitle yoksa ama hiperaldo varsa idiopatik %60
apa’da 18-hidroksikortikosteron yüksek >100 conn’da
aldo/pra oranı <20 ise aldosteron üreten adenoma tanısı dışlanabilir
oran arttıkça testin değeri artar
bu test tüm hipokalemik hastalarda ve normokalemik olup tdv yanıt vermeyen ht hastalarda TARAMA TESİ olarak kullanılır
saline infüzyon testi
fludrokortizon supresyon testi
GRA
OD ailevi ht ve STROKE İLE ORTAYA ÇIKAR
AİLEVİ TANIMLANAN İLK GEN
SİMERİK GEN DUPLİKASYONU
11 beta hidroksilaz geninin 5’ düzenleyici bölgesi ile
sintaz genini kodlayan bölge FÜZYONU VE ŞİMERİK GEN OLUŞUMU
ACTHA BAĞIMLI ZONA FASİKÜLATADA aldosteron sentaz enzimi akt ortaya çıkar
(normalde granulosada tek var)
18-oxocortisol ve 18-hidrocortisol srtar
EKZOJEN GK ile ACTH VE 18hk baskılanırrrr
hiperaldo tedavi
conn send (apa) cerrahi (prolaktinomada gerek yok cerrahiye)
yapılamayanlarda tuzsuz diyet ve aldosteron antagonisti (spirinolakton, triamteren, amilorid) veya eplerenon ile tedavi yapılır
bilateral hiperplazise cerrahi sadece hiçbir şeyle hipokaleminin önlenemediği vakalara uygulanır diğerleri spirinolakton ve tuzsuz diyet ile tedavi edilir
epleronon
selektif mineraokortikoid res antagonisti
antiandrojen ve prog agonisti etkisi YOK
spironolaktonun %60 etkisine sahip
etki süresi kısa çoklu doz
spironolakton
antiandrojendir ve jinekomasti yapar
erektik disfonksiyonu
genç erkeklerde epleronon kullanılmalı
ht olan etkisi yönünden epleronona üstündür ana yan etkileri daha fazla
kimler primer aldosteronizm yönünden taranmalı
spontan hipokalemi
diüretik kullanıktan sonra şiddetli hipokalemi
genç hipertansif
ailede güçlü dirençli ht öyküsü olanlar ve kendisi
feokromasitoma
adrenerjşk (sempatoadrenal) sinir sis parçası olan nöroektodermal kökenli kromafin hüc (apud) kaynaklanır
adrenalin
noradrenalin (en fazlaaa)
ve nadiren dopamin
salgılar
orta şiddetli ht (%10 ailesel %10 bilat %10 ekstraadrenal %10 çocuk %10 malign)
baş boyundakilerin sadece %4ü katekolamin sekrete eder
SDHD SDHC SDHB germline mut kaynaklanır (ailevi bilat ve multisentrik vakalarda sık)
ht
baş ağrısı
terleme
familyal fkm %100 bilat
ht %50 sürekli
%5 normotansif
ort çap 5 cm
ekstraadr %35 malign
feo semp
çarpıntı solukluk
bulantı
tremor
anksiyete
karın ağrısı göğüs ağrısı
güçsüzlük dispne
kilo kaybı
flushing
görsel boz
vazospazm
siyanoz raynaud send
aritmi
hiperglisemi dm
metastaz
feokrom atakları spontandır ama egzersizle eğilmeyle dönmekle zorlanmayla miksiyonla ve cinsel temasla olabilir
serum kromogranin a %90 yüksektir
genetik test yapılabilir vhl gibi
24 saatlik idrarda metanefrinler>1.6
MAOİ
kafein nikotin
dekonjestan
amfetamin kokain
iyotlu kontrast
epinefrin
etkileşir
bt kontrastsız olmalı
us mr
sintigrafi (mibg başarı daha yüksek, octreotid)
feo tedavisi cerrahidir
tıbbi tdv ise hazırlıkta cerrahi sırasında cerrahi uygulanmayacak hastalarda malign ve metastatik tm hastalarda uygulanmalı
feo tıbbi
cerrahiye hazırlanmada alfa bloker (doksazosin) kullanılır
en az 2 hf hazırlık
yeterli kontrol yoksa kkb ve beta bloker eklenebilir
ALFA BLOKER BAŞLANMADAN BETA BLOKER VERİLMEZ
cerrahi sırasında aritmi olursa beta bloker (esmolol) verilebilir
feo taranacaklar
beta bloker verşldiğinde kb daha da artıyorsa
adrenal insidentomalı
beklenmedik kvs yanıtlı olanlar
geleneksele cevap vermeyen
ailesinde feo bulunan genç hipertansifler
refrakter labil ht
ht ile birlikte nörokutanöz lezyonları olan hastalar
ht ile birlikte glukoz intoleransı
cushing
kr gk fazlalığı
en sık iyatrojenik (egzojen)
endojen cushing ise hipofizer, adrenal,ektopik )
acth bağımlılar
cushing %68
ektopik acth %15
acth bağımsız
adrenal adenoma %9 (erişkinde fazla)
adrenal karsinoma %8 (çocukta)
cushing send klinik
obezite %94
yüzde pletore %84
hirşutizm %82
mens boz %76
stria akne
kky böbrek taşı
baş ağrısı sırt ağrısı
ht
kas güçsüzlüğü
berelenme
poliüri polidipsi
hiperpig %6
cushing send dexametazon supresyon testleri yapılır
24 saatlik idrarda serbest kortizol ölçülğr
kortizolün diürnal ritminde bozulma vardır
1 mg dst’de kortizol<1.8 ise tanıdan uzaklaşılır
yüksejse tekrar yapılır
yine yüksese tanı konur
adrenal cushing sendromunda acth baskılanmış bulunur
cushing send ht mekanizması
anj kcde sentezi gk ile artar
ko gk ile artar
fosfolipaz a tarafından inhibisyonu nedeniyle prostoglandin üretiminin azalması
insülin direncinde artış
11-beta hsd tip 2 akt doygunluğu nedeniyle mcr kortizol tarafından aşırı uyarılmasının yarattığı mineralokortikoid etkinlik (serbest olanlar)
cushing tdv
tm cerrahi çıkarılır
hazırlanırken ht ve hipokalemik alkalozun kontrol altına alınması yararlıdır
kortizol sentezini baskılayan ilaçlar kullanılabilir (ketokonazol aminoglutimid metirapon mitotan)
akromegalide klinik
akral büyüme
yumuşak doku büyümesi
aşırı terleme
letarji yorgunluk
kilo artışı
parestezi
eklem ağrıları
fotofobi
ht
papillom
hipertrikoz
guatr
akantosis nigrikans
kardiyomegakş
böb taşı
akromegalide ht prevalansı %46
gh antinatriüretik etkilere sahip ve sodyum retansiyonu dolayısıyla hipervolemiye sebep
sistolik output artışı ve yüksek kalp hızı, kky yol açan hiperkinetik send göstergesi
HT HİPERLİPİDEMİ DM VE KARDİYOMYOPATİ hastalığın tdv İLE DÜZELİR
hipertiroidi
izole sistolik kb arttırır
(kalp hızı artar direnç azalır output artar)
nabız artışı hipertiroidi için tipik
tirotoksikler taşikardik artmış output stroke volüm ve sistolik kb
1/3 hipertansiftir ve ötiroidi sağlandığında bu durum düzelir
subklinik hipertiroidi sol vent hipertrofisine ve dolayısıyla ht neden olsbilir
hipotiroidi
endotel fonk boz
sistemik direnç artışı
ekstrasel volüm artışı
diastolik basınç artışı görülür
%32si ötiroid hale geldiğinde diastolik kb normalleşir
SUBKLİNİK HİPOTİROİDİ HTYE NEDEN OLMAZ
ht ile giden adrenogenital send
apparent mk excess (AME haftalarca yüksek kb
konj veya akkiz glikiretinik asit meyan kökü ile kb artar)
tdv: spirinolakton eplerenon amilorid renal tx
11BHSD2 inhibisyonu
KAH
stabil anjina
unstabil anjina
myokard infarktüsü
stabil kararlı anjina
5-10 dkda geçen
eforda ortaya çıkan
nitratla geçen
anstabil anjina
daha tehlikeli
acil servis endikasyonu
anjina çeneye sırta sol kola yayılır
retrosternal
bası hissi
myokardial hasar (injury)
myosit kaybı yani nekroz vardır
myokardial infarktüs
uzun dönemde
kardiak troponin artar (tropomyozin kompleksi)
koroner arter daralması azalarak gider %70e kadar asemptomatiktir
kan ihtiyacı artarsa stabil anjina yapabilir
koroner damar tıkanması ise distale hiç kan gitmez
20 dkdan fazla
nitratla geçmez
anstabik anjina
myokard iskemisi hücresel metabolik değişiklikler
anaerobik solunum artar
BRADİKİN VE LAKTİK ASİT VARTAR
AĞRI, ENERJİ TASARRUFU
KARDİYAK DİSFONK
GEÇİCİ KY YAPABİLİR
endokartta hep AP daha fazladır
t dalga negatifliği İSKEMİ (patognomonik değil)
st çökmesi CİDDİ İSKEMİ-NSTEMI (daha patognomonik)
st yükselmesi INJURY HASAR (konveks cami kubbesi süratle kurtarılmalı)
iskemide repolarizasyon değişikliği yani t dalgası değişikliği olur
enerji duyarlılığı en fazla repolarizasyondadır
injury aşaması kararsız bir andır
ne kadar uzun sürerse o kadar nekroz
birkaç saat sürer
farklı st çökme tipleri
horizontal
açıklığı aşağı bakan
açıklığı yukarı bakan
st neden yükselir
hasarlanan miyokard bölgesi hücre bütünlüğünü korur fakat repolarize olamaz sürekli depolarize kalır
normal polarize kalan alandan patolojik olarak depolarize olan tarafa doğru lezyon akımı (injury current)
sağlamdan (-) hasara (+) doğru akım
sağlam taraf yoksa da injury akımı olmaz (v1,avr st elevasyonu ana koroner tıkanması, hemen müdahale)
subendokard iskemiye daha duyarlıdır
ST YÜKSELME TAM TIKANMA(TRANSMURAL) kollateral yok
koagülasyon kaskadı (fibrinden zengin)
nstemi
%99 tıkanma, çok iyi kollateral gelişmiş
beyaz trombüs (trombositten zengin)
FİBRİNOLİTİKLER İŞE YARAMAZ
kalbin posterior yüzü v1 derivasyonun ayna hayali gibidir
v9la v1 tam ters
v9da çökme
v1 STEMI
normal q genişlik <40 (1kk)
normal q boyu
.
hiperakut MI
st yükselmesi
subakut MI
q dalgasının oluşması (nekroz)
st yükselmesi
geç dönem mi
q dalgası var
st bazal durumda
t negatifleşmiş
geçirilmiş mi
> 12 saat ama zaman belirsiz (10 ay yıl)
q dalgası var
st ve t normal
septal
v1 v2
anterior
v2 v3 v4
yaygın anterior
prognozu en kötü
v1-v6
d1
avl
anterolateral
d1
avl
v5 v6
inferior
d2 d3 avf
inferolateral
d2 d3
avf
v5 v6
posterior
v1 v2 st çökmesi
MI st yükselmesi
yeni başlayan st yükselmesi j noktası en az 2 komşu derivasyonda
1 mm (0.1 mv) (v2 v3 hariç)
v2 ve v3 2 mm(>40 y erkek) 2.5 mm (<40 y erkek)
>1.5 mm kadın
st çökmesi t negatifliği
iki komşu derivasyonda horizontal veya eğimi aşağı bakan >0.5 mm
r dalgası belirgin (r/s>1) iki komşu derivasyonda t negatifliği>1 mm
q dalgası
v2 v3>2 sn geniş veya qs kompleksi olması
diğer derivasyonlar için komşu 2 derivasyonda 0.03 sn’den geniş >1 mm derin veya qs kompleksi olması
v1 v2de de r dalgası>0.04 sn ve r/s>1 ile birlikte aynı yönde pozitif t dalgası olması (ileti defekti olmaksızın)
v1 v2 v3te normalde de q olmaz
t dalgasında psödo normalizasyon
AKTİF DİNAMİK T ST DEĞİŞİKLERİ İSKEMİ BULGUSUDUR
6 saatte seri ekg ve enzim takibi
ağrısı geçtikten sonra da
perikarditte ekg
gençlerde anjina
yaygın st yüksekmesi
3-4 mm geçmez
hiperkalemi
myokard görüntüleme
ilgili koroner arterin myokard bölgesini perfüzyonu
hem stres hem istirahatte bakılır
metabolizma PET ile (CANLI MYOKARD DOKUSU VARSA KURTARILMAYA DEĞERDİR)
mutlak oksijen tüketimi (y.a değil glukoz kullanılır)
iv olarak uygulanan bir radyoaktif madde
infarkt görüntülemede dinlenince normale dönmez
viabl
ENFARKTÜS ALANINDA metabolizması AKTİF hüc varsa müdahale edilmes lazım canlı hücreler için
myokard perfüzyonu sintigrafisinde kullanılan RF TC-99m mibi daha ucuzdur ulaşılabilir
tc99m tetrofosmin
pet ajanları(f18 fdg, o15,rb82,n13 amonia)
myokard canlılığını görüntülemede (viability)
F18 FDG
ti201
stres testleri
egzersiz testi
farmakolojşk stres testi
egzersiz testi
1.tercih
alışıldık
güvenilir
kontrendikasyonları: ampute felç hipertans hipotans bunlara farmakolojik ver
günlük efora benzer
farmakolojik stres testi
ADENOSİN
DİPİDAMOL
DOBUTAMİN
adenosin
direkt koroner vazodil
adenozin a2 res
adenozin siklaz ve siklik adenozin monofosfataz artar
transmemb ca uptakei azalır
plazma yarı ömrü 2 sn
MPS ENDİKASYONLARI
koroner arter hastalığı tanısı (asemp hst pozitif egzersiz ekg
arada kalınıyorsa
submaksimal veya nondiagnostiı egzersiz stres testi
anormal rest ekg
sol vent hipertrofisi, st segment anomalikleri, digital etkisi, pacemaker ritim, preeksitasyon send
diyabet kby sol dal bloğu gibi spesifik hasta grubu ( efor testinin sens ve spe azaltır)
mps amacı
risk altındaki myokardın genişliği ve lokalizasyonunu belirlemek
stabil veya anstabil anjina
post myokardial infarkt
preoperatif risk değerlendirme
mps amacı 2
tedavi ve girişim etkinliğini değerlendirme
trombolitik tdv ( taburcu sonrası dönem)
koroner anjioplasti (mi sonrası risk sınıflaması kateterizasyon sonrası suboptimal ptca veya birden fazla sınır lezyon varlığında)
(anjiografide sınır lezyon varlığı mps normal ise medikal tdv)
(restenoz değerlendirme)
koroner bypass cerrahisi
akc uptake’i varsa fetal olay geçirme riski yüksek
.
hangi parametreler myokard perfüzyon sintigrafisinde kantitatif veya semikantitatif olarak değerlendirilebilir
artmış akc tutulumu
geçici iskemik dilatasyon
perfüzyon defekti büyüklüğü ve ciddiyeti
KÖTÜ PROGNOZ GÖSTERGELERİ
SİNTİGRAFİDE
efor testinde hedeflenen kalp hızının %85ine çıkılması lazım
dm sessiz iskemiye sebep olabilir
kadınlarda kalp daha küçük
KORONER BT NEGATİF ÇIKTIYSA NEGATİFTİR AMA POZİTİF ÇIKMIŞSA DA NEGATİF OLABİLİR
f18 fdg pet endikasyonları
myokard canlılığını değerlendirme
(koroner revaskülarizasyon öncesi ve kardiyak transplantasyon öncesi)
viabl dokuda tc99m mibi (mps): perfüzyonu azalmış
f18 fdg (pet) : metabolik aktivite korunmuş
fdg pet ile revaskülarizasyon sonrası değerlendirme
referans gold standart
revask sonrası sol vent fonk bölgedel düselme duy %95 özg %80
revask sonrası semptomların düzelmesi viabl doku miktarına bağlı
>%29 sol vent alanı
2 veya daha çok segmentte viabl doku
aterom plaklarına bağlı damar sertleşmesi
ateroskleroz
ana neden inflamasyon
ateroskleroz gelişimi sırayla
köpük hüc
yağlı çizgilenme
orta dereceli lezyon
aterom
fibröz plak
komplike lezyon/ rüptür
normalde laminer akım
ateroskleroz büyük ve orta boy musküler arterleri tutar
koroner>serebral>perifer
abdominal aort anevrizması, aterosklerozun sekelidir
ateroskleroz klinik
asemp
ani kardiyak ölüm
stabil anjina pektoris
akut koroner sendrom
geçirilmiş mi sekelleri (iskemik ky aritmi mekanik komp vsd papiller kas rüptürü)
periferik arter hast
svo (inme)
ateroskleroz
kvs hst erişkin yaşta en sık ölüm nedeni %45
yıllar geçtikçe
artan hst: iskemik kalp
hst,inme,alzheimer
azalan hst: asye neonatal enf diyareye bağlı ölüm
plak yapısı AKS’dan sorumlu
.
hassas plak
ince fibröz başlık
büyük lipit havuz
inf hücrelerden yoğun
düz kas hüc fakir
stabil plak
kalın fibröz cap
küçük lipit havuzu
az inf hüc
yoğun ekstrasel matriks
klasik risk fak: ht, dm, kolesterol, sigara, aile öyküsü
riski modifiye eden faktörler:
yaşam tarzı
psikolojik durum
sosyal ilişkiler
uyku hijyeni
kr inf hst
görüntüleme ve biyokimyasal belirteç
> 40y e ve >50y k riskli
majör vasküler riskler
ht
obezite
sigara
dm
aile öyküsü
10 YILLIK
FETAL/NON FETAL KVS OLAY RİSKİ
non hdl kolesterol
sistolik kb
cinsiyet
yaş
gençlerde rölatif risk
<70 y
tansiyon
kolesterol
sigara
yaş
5 çıkınca yaşıtlarına göre 5 kat fazla
çok yüksek risk
dokümente aterosklerotik hst
ciddi kronik böbrek hst (gfr<30)
diyabet ve son organ hasarı
mikrovasküler tutulum>3 (mikroalbuminüri retinopati nöropati)
proteinüri
yüksek risk
dm olmayan kbh gfr 30-44
ciddi organ hasarı yok dm varsa
familyal hiperkolesterolemi
orta 150 dk
yüksek 75 dk aerobik egzersiz
6 met ve fazlaysa yüksek
3-6 met ise orta
1-3 met ise az
kilo kontrolü
94,80 cm
102,88 cm
yüksek ve çok yüksek risklerde kol tdv statinle
statin ilk ilaç
işe yaramıyorsa ezetimib ekle
EĞER SEKONDERSE (geçirilmiş mi öyküsü) pcsk9 inhibitörü ekle
hipertrigliseride statinden sonra fibrat verilir eğer işe yaramıyorsa
diyabetik hst ilk seçenek METFORMİN eğer işe yaramazsa sglt2 inhibitörü veya glp1ra eklenebilir
aterosklerozda antitrombotik tdv
çok riskli olanlar
kanamaya meyilli olmayanlar
aterosklerozda rekkürren vakalarda (hep mi geçiren) antiinflamatuar tdv olarak düşük doz kolsitin verilebilir
en önemli nokta sağlıklı diyet ve yaşam tarzı
risk değerlendirmede skorlama modelleri kullanılır
statinler birincil korumada etkinliği kanıtlanmış tek ilaç
birincil korunmada antiplatelet tedavisi rutinde önerilmiyor
aort diseksyonu
klinik ve görüntüleme
aort duvarında İNTİMA VE MEDİA tabakası arasındaki bağlantının koparak iki tabaka arasında kan dolması ve intima tabakasının kan akımı yönünde aort duvarından ayrılmasıdır
posteriorda olup kendi kendine sınırlanabilir
aort diseksiyonu oluşum teorileri
primer intimal yırtık
intramural hematom (asendan aortadaysa cerrahi yapılır)
intimal yırtık
prox diseksiyonu %95-100
distal diseksiyon %90-95 (subklavier arterin distali kronik eğilimli)
gerçek lümen/yalancı diseke false lümen
reentry
yırtık yeri: asendan %60-70
arkus %10-20
desendan %25
intramural hematom
primer intimal yırtık olmaksızın; bir vazo vazorum rüptürü veya aterosklerotik ülser rüptürü sonucunda
intima tabakasıyla media tabakasının hematomla ayrılması
asendan aortada oluşan intramural hematomlar proximal tip diseksiyon gibi değerlendirilmeli
aort duvarını özellikle media tabakasını zayıflatan tüm mekanizmalar duvara uygulanan stresi arttırır
aortik dilatasyona
anevrizma oluşumuna
aort diseksiyonuna
rüptüre yol açar
obstrüksiyon bulguları hangi damardaysa orda tromboz
aort diseksiyonu etyoloji
ateroskleroz
ht
sigara
hiperkol
medial dej hst
genetik (marfan, ehler danlos, turner)
konjenital hst (bikuspit aorta, aort koarktasyonu)
aortanın iflamatuar hst
travmatik ve iatrojenik yaralanmalar
ilaç bağımlılığı
marfan sendromu sık görülür
senkop hemorajik şokta diseksiyon
aort diseksiyonu kliniğe göre sınıflama
akut diseksiyon ( semp başlamasından ilk 2 hf CERRAHİ)
subakut diseksiyon (2 hf-2 ay) kendini sınırlamışsa
kronik diseksiyon (2 aydan sonra gelen olgular distaller kronikleşir)
asendan aorta tut A GRUBU
.
aort diseksiyonu klinik
ağrı (sırta bıçak saplanır tarzı geçmeyen)
senkop
stroke
AKUT KALP YETMEZLİĞİ (tamponad gelişmişse)
hipovolemik şok
kalp tamponadı
malperfüzyon bulguları (eks %20 visceral %15 KORONER %10 serebral %5)
aort diseksiyonu MI ile karıştırılır (troponin yüksekliğinden) ama MI’da litik verilirken diseksiyonda VERİLMEMESİ lazım
yoksa kendini sınırlamış da kanar
koroner arter yırtılması iskemi yapar
akut batınla karıştırılabilir
aort diseksiyonu en sık tipik hasta
erkek
orta yaş
ht öyküsü
tip a aort diseksiyonu
tip b ht %60-80
%65-70
aort yetmezliği %50-75
akut mi %5
konjestif kalp yetmezliği %10-40
mortalite(tdv görmezse) %55-90
SENKOP
AĞRI ANTERİOR VE RETROSTERNAL
asimtrik nabız üst eks sık
stroke %5
aort diseksiyonu ayırıcı tanı
akut koroner send
diseksiyon olmaksızın akut aort yetmezliği
diseksiyon olmaksızın aort anevrizması
kas ve iskelet sis ağrıları
perikardit
mediastinal tm
plörezi
pul emboli
kolesistit
aort diseksiyonu fm
nabız kaybı %20
ay üfürümü %50
nörolojik bulgular (senkop, parezi) prox diseksiyon %40
aort diseksiyonu acil servis
anamnez fm
iv yol açılır ve kan örneği alınır (kan grubu hemogram kardiak marker)
ekg çekilir iskemi bulgusu MI lehine ama %10 hasta diseksiyondur
kardiyak ritim ve kb monitorize edilir
ağrı şiddetli ve devam ediyorsa morfin
(tansiyon reg iv infüzyon)
BETA BLOKER MORTALİTEYE DİREKT ETKİKİ amaç diseksiyonun ilerlemesini önlemektir
beta bloker yetmez ise ek olarak vazodilatör ajan
acil serviste
grafi (geniş med, tamponad, plevral sıvı)
bt
eko(yatak başı)
anjiografi
hasta stabil değilse entübe edilmeli
hızla yoğun bakım birimine alınmalı
perikardiyosentez yapılmaz
kardiyotorasik oran artar
aort topuzu belirsiz
BTDE
asendan veya desendan aortada ÇİZGİLER GÖRÜNÜYORSA DİSEKSİYON TANISI KESİNLEŞİR
aort diseksiyonu tdv
prox (cerrahi)
distal (tıbbi cerrahi endovasküler
rüptür hematom
devam eden ağrı
ilerleyen diseksiyon
iskemik komp)
tutuluma göre aort ostium değiştirilebilir
pul ht
oab>20
pah
pcwb normal pvd>3
pah çeitleri PREKAPİLLER
idiopatik
kalıtsal
ilaç (iştah kesici zayıflatıcı)
kollajenöz (sd sle)
hiv
portal hipertansiyon
konj kalp hastalığı
şistozoma
pul venookluziv hst
pul kapiller hemanjiomatozis
yenidoğan persistan ph
sol kalp hast bağlı ph
grup 2 POSTKAPİLLER
EN ÇOK GÖRÜLEN
akc hst hipoksemi ile ph
koah
iah
uyku apnesi
yüksekte yaşama
gelişimsel anomali
kronik tromboembolik ph
pul emboli
derin ven trombozu
aile öykğsü
diğer ph
histiositozis x
sarkoidoz
kr hemolitik anemi
fibrozlu mediastinit
tm
adenopati
orak hüc anemi
gaucher hst
myeloprolif hst (mm)
ph epidemiyoloji
%1-10
genç kadın (x2-3)
30-55 yaş
skleroderma %16
kc hst %2-5
hiv 1/200
pvdde progresif artış ve sağ kalp yetmezliğine bağlıdır
DİSPNE
SENKOP
ÇABUK YORULMA
GÖĞÜS AĞRISI
ph fizyopatoloji
adventisyada inf hüc fibrozis kalınlaşma
lenfoid neogenez
mediada düz kas hiperplazisi
endotelin artışı no azalışı
trombotik lezyonlar (hiperkoag)
intimada hiperplazi
sağ vent daha dayanıksızdır
ekoda sağ kalp dilatasyonu
hipervolemi
hiponatremi
transaminazlarda artış
kc yet
düşük debi
juguler venöz dolgunluk
asit
pretibial ödem
s2 sertleşmesi
pulmoner odakta üfürüm
galo ritmi
hepatomegali
pah
pah ile ilişki ilaç ve toksinler
aminorex (iştah kesici)
benfluorex
fenfluramin (zayıflama)
dexfenfluramin
metamfetamin
dasatinib (tki)
toksik yağlar
vaskğler disfonk
renal kriz
dijital ülserasyon
interstisyel fibrozis
telenjiaktazi
bağ doku hst
eisenmenger
soldan sağa şant
çift yönlü şant
sağdan sola şant
artmış pul kan akımı
endotel disfonk
vasküler remodelling
artmış pvr
siyanoz
sol kalp hst ph
sol vent sistolik disfonk ( iskemik kmp , dilate kmp)
sol vent diastolik disfonk (hipertansif kalp hst , diyabetik kmp, hocm, restriktif kmp, iskemik diastolik disfonk)
kapak hst (mitral yet ve darlığı, aort yet ve darlığı)
grup 2 için
ekg (aritmi, iskemi için v1de büyük R varsa derin s varsa p pulmonale görülüyorsa)
eko (skb>35 oab>20)
kardiyopul egzersiz testi
sağ kalp kateterizasyonu
koroner anjiografi
grup 3 için
sigara öyküsü
sft
kan gazı
grafi
bt
kardiyopul egzersiz testi
grup 4 için
kontrast madde verilir
sintigrafi
grup 5 için
ana
portal ht için abdominopelvik usg
hiv testi
bnp bak
pulse oksimetre (o2<92 ve nabız)
sigara yoksa
gençse
ral ronküs yoksa
sistemik muayene yap ve PAH şüphelen
pah radyoloji
sipa>16 mm
kardiyomegaki
bilat hilus dolgunluğu
pul art genişleme
periferik budanma
pul konjesyon görülmez
normal de olabilir
iah hipoksemi yapar vk ve pul ht
vazoreaktif pah (kateter)
%10 çok iyi prognoz
yüksek doz kkb uzun dönem yanıtı
oab>10 azalma
kalıcı hemodinamik iyileşme
kteph öncelikli tdv
cerrahi (pulmoner tromboendarterektomi)
kteph tanı algoritması
tanı: eko ve v/q sintigrafisi (perfüzyonda defekt ALTIN STANDART)
doğrulama: sağ kalp kateterizasyonu
pul anjiogram
risk değerlendirme: hemodinamik, eşlik eden hst, cerrahi deneyim
ph tedavisi genel önlemler
hamilelik yasak
aşı
gözetimli egzersiz
oksijen desteği uçakta
lokal anestezi
pah için endotel yolağı ilaçları
ambrisentan
bosentan
macitentan
İLK SEÇENEK
oral
pah in no ilaçları
sildenafil
tadalafil
sGC stimulatör: RİOCİGUAT (hem kteph hem grup 1 tdv, kteph normalde cerrahiydi ama işe yaramazsa veya cerrahi kontrendikeyse bir tek bu kullanılır)
pah için protasiklin ilaçları
beraprost
epoprostenol iv (kısa etki süresi, en ağır olgularda sürekli iv infüzyon rebound etki)
iloprost iv, inh
treprostinil iv,sc,inh,oral
selexipag
pah monoterapiye yanıt yoksa
2li veya 3lü kombinasyon
iv tdv
atrial balon septosomi (sağdaki basıncı azaltır, bridge tdv)
akc transplantasyonu
kronik kalp yet
kalbin hemodinamik açıdan sistolde ve veya diastolde yetersiz kalması
%2 prevalans
ama 70 yaştan sonra %10dan fazla
iyileşme yok irreversibl
oldukça oahalı
mortalite %7
toplam hosp ve ölüm %17
evre 4 ise %70
ky neden artıyor
daha fazla komorbidite
tanıda kolaulaşma
farkındalık
risk fak tedavisi
yaşam süresinin uzaması
ky tanısı
semptomlar + kardiak anomali
ef<%50
anormal kardiak odacık genişlemesi
e/e’>%15
valvüler obstrüktif ve regürjitan lezyon
veya yükselmiş natriüretik peptitler
veya objektif konjesyon kanıtı (kateter veya grafide)
ky semp
tipik: nefes alamama, ortopne, pnd, azalmış egzersiz toleransı, yorgunluk, bilek ve başka ödemler
spesifik: juguler venöz basıncın yükselmesi, s3, gallop ritmi, kardiyomegali, hepatojug reflü, cheyne stroke solunumu
defky (HFrEF)
semptom
bulgular
sol v ef<%40
hefky (HFmrEF)
semptom
bulgu
sol v ef%40-49
kefky (HFpEF)
semptom
bulgu
sol v ef>%50
anp bnp cnp dmp yükselmesi (atrium ve vent gerilimi yani yğklenmeyi gösterir)
kardiak yapısal veya işlevsel bozukluğun objektif kanıtı
ht solvent yüklenmesi hipertrofi
kefky sebebi
normal ef
kadınlarda >%54
erkekleede>%52
evre a ky
riskli hastalar (ht dm obezite kah)
yapısal problem yok
evre b y
pre (erken evre)
risk+YAPISAL PROBLEM (hipertrofi)
ASEMPTOMATİKTİR
evre c ky
remisyon veya persistan olabilir
SEMPTOM GÖSTERİRLER
İRREVERSİBL
evre d ky
hastaların %4,5-9u
ileri evre
transplantasyon
destek cihazı
palyasyon
ky nörohumoral mekanizma
np azalması
sss artması
raas artması
ky farmakolojik yaklaşım
np için neprisilin inhibitörleri ( nötral endopeptidaz non spe enzimi , anp ve bnp yıkımından sorumlu)
sss için beta blokerler (a1 b1 b2 res blo)
raas için acei, arb, mra (at1)
anp atrium
bnp atrium ve vent
cnp VASKÜLER VE SİNİR (daha güçlü dilatasyon)
ayrıntılı anamnez ve fm
idiopatiklerde aile öykğüsü
volüm ve vitalbulgulwr
kilo
jvd
periferik ödem
ortopne
kalp yet tanısal algoritma
anormal ekg (normal ekg mi’ı %98 dışlar)
nt pro bnp>125
bnp>35
eko (fenotip belirlenir)
eğer np yüksekliği ve anormal bulgular yoksa ky dışlanır
nyha sınıflaması güçlü prognoz belirleyicisi
arttıkça mortalite artar
işlevsel sınıflamadır
ama pratik değil a b c d sınıflaması daha iyi
1: asemp
2: merdiven çıkamayan
3: düz yolda yürüyemeyen
4: istirahatte semp
ky tanısal testler
ekg np acxr
tam kan sayımı (anemi, ferritin, tsat)
idrar tahlili
serum elektrolit (ca mg dahil)
bun kreatinin
gkukoz (dm varsa hba1c)
açlık lipidi
kcft
troponin
tsh
takip: serum elektrolit ve böb fonk test
preprobnp 134 aa
probnp 108 aa
nt pro bnp 76 aa (katabolizması 4-6 kat daha yavaştır kanda daha fazla çıkar)
bnp 32 aa (aktiftir)
disülfit bağı 76.aa ikiye ayrılır
anp 28 aa hazır depodan hızlı
bnp 32 aa sentezlenerek mrna düzeyinde yavaş yarı ömrü daha uzun
ntprobnp inaktif yarı ömrü bnpden daha uzun
kardiak natriüretik peptit etkileri: natriürezi arttırır, periferik vasküler direnci azaltır, kan volümünü azaltır, kardiak debiyi arttırır
artmış np seviyeleri ky %100 göstermez ama olasılığı en fazla
aks, pul emboli, kapak hst, perikard hst, myokardit, cerrahi, af vt
non kardiak sebebpler
ileri yaş, iskemik inme , sak, anemi, tirotoksikoz, böb yet, kc yet, koah, ciddi pnö, sepsi, ciddi yanık
toksik
bnp vent duvar gerilimini semikantitatif gösterir %30 fazlalaşırsa kötüleşme
eko ky
Altın standart
parasternal
hemodinamik bilgi verir
E (erken diastolik doluş doppler)
e’ (izovol relaksasyon)
defky yönetimi
ACEİ
BETA BLO
MRA
SGLT2 İNH
sıvı retansiyonu için loop diüretikleri
sol v ef <35 ve qrs<130 ise ICD (intrakardiak kardiyoverter defibrilatör)
sol v ef<35 ve qrs>130 ise CRTDP (kardiak resenkronizasyon tdv)
evre a RİSK FAK KORUNMA
evre b ACEİ+BETA BLO
evre c +MRA +SGLT2i+ivabradin veya digoksin veya nitrat (ağırlaşıyorsa)
evre d kalp nakli
sacubitril/valsartan aceiye üstündür
acei tolere edemeyenler arb (valsartan günde 2 doz)
ivabradin (sinüs ritmini azaltır defky endike)
digoksin
vericiguat ( guanilat siklaz akt)
dapaglifozin ve empaglifozin (şekeri atarlar DEFKY MUTLAK ENDİKE)
acei/arb yan etkiler
afferent srteriolde vazodil yaparak gfr arttırırlar
hipotans
renal fonk boz (kreatinin kli >%100 artmışsa tdv KES)
hiperkalemi (>5.5 ise tdv KES)
öksürük ve anjioödem
kby endike ilaçlar
sglt2 inh
empaglifozin (25e kadar endike)
beta blo (kcden atılanlar PROPRANOLOL
MRA KONTRENDİKE
KEFKY TDV
komorb tarama ve tdv
diüretikler konjesyonu olanlar için
EMPAGLİFOZİN
karvedilop a1 blokajı yapan tek bb
yaro ömrü en kısa metoprolol en uzun olan nebivolol
periferik vazodil yapan karvedilol ve nebivolol (no ile)
karvedilol antioksidandır
bb kontrendikasyonları
astım
sinüs bradikardisi (<50)
av blok
bronkospazm
ciddi kladikasyon
mra başlangıç ve idare dozları
gfr <30 ise KONTRENDİKE
eplerenon
spironolakton
ky’de beta bloker yerine kullanılan ilaçlar
ivabradin ( acei ve mra tdv almakta olan ve bb intoleransı olan hst ef<35
kalp hızı >70 ise 2x5 mg)
digoksin (acei ve mra tdv almakta olan bb intoleransı olan ef<45 ise t1/2 36 saattir böbrekten atılır DOZU BÖBREĞE GÖRE AYARLANIR)
hipertansif defky tdv
acei
bb
mra
kıvrım diüretiği
amlodipin/hidralazin/felodipin
MOKSONİDİN KONTRENDİKE
ALFA RES ANTAG KONTRNDİKE (prostat hst)
anjina ve defky
beta blo
kalp hızı >70 ise ve sinüs ritminde İVABRADİN
demir ekskliği ve ky
erkek hb<13
kadın hb<12
serum ferritin<100
serum ferritin 100-300 ama tsat<20
ORAL DEMİR İŞE YARAMAZZZZ
IV DEMİR TDV VERİLİR
af ve ky
beta blo
digoksin
antikoagülan
en son kateter ablasyonu
akut ky tanım
anormal ventrikülovasküler (coupling) eşleşme nedenşyle kky semp ve bulgularının ani ortaya çıkışı
acil tdv gereksinimi doğuracak düzeyde aniden ortaya çıkması ya da var olanların kötüleşmesi
de novo (ilk atak)
veya kky akut kötüleşmesi olabilir
her hst yatış ilave myokardial ve renal hasarlanmasuı beraberinde getirerek progresif kardiyorenalhepatij kötüleşme
akut ataklar
1 yıllık mort %17
hosp ile birlkite %35
aky ampirik tdv edilmeli en kısa sürede
ayırıcı tanı beklenmemeli
ko azalır, dolum basıncı artar, pul konjesyon, pul ödem, hemodinamik konj ve ral duyulması
afterload artar
inflamasyon artar
kalp yet belirti ve bulguları
dispne
serebral semp
gis semp
taşikardi
periferik (splanknik) vk
periferik ödem
hepatomeg
kardiak bulgular (jvd, hjr, s3 ve sistolik üfürüm)
akc bulguları (ral plevral efü)
akut dekompanze ky
kysi var zaten
günler içinde
ISLAK
sodyum ve su retansiyonu nedenli sistemik konjesyon
DİÜRETİK VE İNOTROP ENDİKE
gerekirse RRT VAD
akut pul ödem
hemodinamik konj
artmış ardyük
sıvı redistribğsyonu
ani
NORMAL KARDİAK DEBİ
ISLAK
DİÜRETİK VE VAZODİLATÖR
izole sağ ky
ISLAK VE SOĞUK
ani veya kademeli
santral venöz basınç yükselmesi
düşük debi (sis hipoperf)
DİÜRETİK VAZOPRESÖR
RRT
SAĞ VAD
PULMONER EMBOLİ
kardiyojenik şok
ISLAK SOĞUK
İNOTROP
VAZOPRESÖR
VAD
akut ky temel inceleme
kan basıncı (özellikle sistolik) en güçlü prognostik
bozulmuş perfüzyon ( proporsiyonel nabız basıncı<%25 ve pulsuz alternans, semptomatik hipotans, bozulmuş nörolojik durum, organ hipoperf kanıtı YÜKSELEN ALT AST KREATİNİN ekstremite soğukluğu)
konjesyon asit ödem ral
hipoperf normal(sıcak) ve konjesyon yok (kuru) PSÖDO A GRUBU
hipoperf normal (sıcak) konj var (ıslak)
B GRUBU PKTB YÜKSELMİŞ ENNN SIKKKK GRUP
hipoperf var (soğuk) konj yok (kuru)
GRUP L PKTB VE KI AZALMIŞ TERMİNAL EVRE KYYYYY
hipoperf var (soğuk) ve konj var (ıslak)
pktb artmış ki düşmüş
KARDİYOJENİK ŞOK %50 mort
SİSTEMİKSE ASİT ÖDEM PLEVRAL EFÜ
akut ky ilave testler
akc sıvı toplanması için usg ( b çizgileri interstisyel ödemi gösterir. Plevral efü hariç sıvı interstisyumdadır)
EKO (intravaskğler kompartmanı göstermek için vena cafa inf kollabsibilitesine bakılır)
EKG( stemi ekarte etmek için)
acil ayrıntılı eko, akut hemodinamik instabilitesi olmayan olgularda gerekli değil
hastanın stabilizasyonu sonrası ayrıntılı eko taburcu olmadan önde yspılmalı özellikle de novo aky’de)
acil ybü başvuru sonrası tercihen akut dispnesi olan tüm hastalarda np ölçümü
başvuruda troponin bun kreatinin elektrolit glukoz hemogram
AKUT PUL EMBOLİ şüphesi olanlarsa D DİMER TESTİ (damar içi pıhtılaşmayı gösterir)
DÜŞÜK DEBİLİLERDE LAKTAT DÜZEYİ (>2)
periferik venöz kan gazı
acilde aky ilk 2 saat
ayırıcı tanıda AKUT DİSPNE
semp ve hemodinamik düzelme
oksijen (pa 60 üstü sa 90 üstü)
organ hasarının önlenmesi
kardiyak tetikleyici nedenleri:
tdv uyumsuzluğu
iskemik kalp hst
kapak hst
kardiyomyopatiler
enfeksiyonlar
hipertansif ve aritmik (negatif inotrop eklenir)
dm, tirotoksikoz, hipotiroidi
pul emboli astım koah
anemi şant beriberi paget hastalığı
böb yet
ilaç(steroid nsai)
alkol
svo
cerrahi
acil fazda farmakolojik destek ventilatör desteği mdd (eğer kardiyojenşk şok veya sol yet varsa)
yoksa etyoloji saptanır
acele faz (1-2 saat)
eko nabız oksimetresi ekg akc grafi usg lab
spesifik tedavi
BNP<100
ntprobnp<300
maproanp<120 ise AKY DIŞLAAAAA
fazla ise kapsamlı eko
akut ky yönetimş
lmwh ile tromboemboli proflaksisi tüm hst
iv loop diğretikleri ( furosemid) sıvı fazlalığı olan tüm hst
oksijen tdv gerekliyse
hipoperf varsa inotrop
aku akc ödemi varsa
oksijen veya ventilatör desteği
(nazal o2 maske o2 cpap bipap)
hipoperf varsa inotrop
kıvrım diüretiği
kardiyojenik şok tdv
aks veya mekanik komp varsa cerrahi yoksa:
oksijen
inotrop
kısa süreli mdd
aky diüretik tdv yönetimi
2.saatte spot idrarda na>70 ise
6.saatte >70 ise yeterli
furosemid tablet 40 mg iv 20 mg aç karna alınmalı
cpap alveoler düzeyde resistribüsyon yapar ve interstisyumda biriken sıvıyı dışarı atar
.
ybü yatırılan hst
de novo ky
sol sayısı>25
sao2 <90
entübasyon gereksinimi
skb<90
hipoperf bulguları (laktat>2, KONFÜZYON, MET ASİDOZ, oligüri, SOĞUK EKS, miks venöz o2 sat <65)
acilden çıkış
belirgin klinik iyileşme
sol sayısı<25 bazal sao2>90
skb>90
kalp hızı istirahatte<100
yeterli diürez >50 ml/saat
kontrollü aritmi
anjina yokluğu
normal böb işlevi
ctroponinde artma olmaması 12-24 saatte
ertesi gün kardiyoloji polikliniğine çağır
ybü ve serviste aky
ileri tetkik
hemodinamik veriler
ekg
iv tdvde her gün gfr ve elektrolit kontrolü
dispne değerlendirilmesi
eko
sıvı alımı 1.5-2 litre
enoxaparin
swan ganz kateterizasyonu
furosemid+asetazolab(500 mg prox tübül blo)
5-40 mg furosemid iv
hastada uygunsuz preload ve afterload artışı varsa vazodilatör olarak nitratlat
inotropik ajanlar periferik hipoperf olan hastalarda endikedir
pozitif inotroplaffan norepimefrin vazokons çok iyidir sistemik vasküler direnci arttırır
dobutamin b res ago
milrinon iskemide kontrendike
levosimendan ve milrinon kronik beta blokaj tdv bu yolağı bupass ettiklerinden tercih edilir
kötüleşen kalp yet (hst yattıktan 1-2 gün sonra genelde ilk 7 gün içinde parenteral tdv başlanması veya arttırılması gerekir destek tdv ventilatör)
kötüleşen böb yet (yatıştan donra serım kr 0.3 mg üstünde yükselme ve gfr hızında %25ten fazla düşüş)
konj hepatopati (venöz konjesyona başlı kc işlev boz, genellikle sağ kalp yet)
iskemik hepatopati (kc hasarına yol açan kc azalmış kan akışı KCFT YÜKSELME)
diüretik direnci
daha yüksek dozda furosemid kullan, asetazolamşd/tiyazid ve mra ekle
hipertonik salin
düşük doz dopamin
hiponatremide tolvaptanı düşün
ultrafiltrasyon
kardiyorenal sendrom
tip 1 krs diüretiklere ve ras blokeri (kes) kullanımına dikkat et
diüretikleri düşür veya bitir ve agresif diürezden ötürü volüm deplesyonu varsa iv salin başlat
ultrafiltrasyonu düşün