DM Flashcards

1
Q

Diabetes mellitus belirti ve bulguları?

A

Poliüri, noktüri, polidipsi, polifaji.
Ağız kuruluğu, susama.
Kilo kaybı.
Sık enfeksiyon, yara iyileşmesinde gecikme.
Ciltte kaşıntı.
Ayaklarda ve ellerde iğne batması, üşüme, ağrı, yanma hissi.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Vücutta insülin direnci göstergesi olan, kasıkta koltuk altında ve diğer deri kıvrımlarında görülen hiperpigmentasyonlar?

A

Akantozis nigrikans.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

DM tanı kriterleri?

A

**AKŞ 126 mg/dL ya da daha yüksek olmalı.
**OGTT sırasında 2. saat TKŞ en az 200 mg/dL olmalı.
**HbA1C en az 6,5 olmalı.
**Klasik hiperglisemi veya hiperglisemik kriz semptomları olan hastada, rastgele plazma glukozu en az 200 mg/dL olmalı.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Prediyabet tanı kriterleri?

A

** AKŞ 100 ile 125 arasında olmalı.
** OGTT sırasında 2. saat TKŞ 140 ile 199 arasında olmalı.
** HbA1C 5.7 ile 6.4 arasında olmalı.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

DM sınıflaması?

A

*Tip 1 DM (immün olan ve idyopatik olan var.)
*Tip 2 DM
*Gestasyonel diyabet
*Diğer: beta hücre fonksiyonunda genetik bozukluklar, insülin etkisinde genetik bozukluklar, endokrinopatiler, enfeksiyonlar…

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

DM tedavisinin ana bileşenleri nelerdir?

A
  1. Diyet ve egzersiz
  2. Oral antidiyabetik tedavi
  3. İnsülin tedavisi
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Oral antidiyabetik ilaç grupları neler?

A
  1. insülin etkisini arttıranlar: biguanidler ve tiazolodindionlar
  2. insülin sekresyonunu uyaranlar: sülfonilüreler ve glinidler
  3. karbonhidrat absorbsiyonunu azaltanlar: akarboz (alfa glukozidaz inh)
  4. insülinomimetikler (glp1 analogları, dpp4 inhibitörleri)
  5. glikozüriyi ayarlayanlar (sglt2 inhibitörleri): canagliflozin, dapagliflozin
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Hepatik glukoz üretimini azaltan oral anti diyabetik ilaç grubu ve en sık kullanılanı hangisi?

A

Biguanidler, metformin.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

İnsülin salgılatıcı oral anti diyabetikler?

A

Sülfonilüreler, meglitinidler.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Alfa glukozidaz inhibitörü örneği?

A

Akarboz

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

DPP 4 inhibitörleri say?

A

Sitagliptin, vildagliptin, saxagliptin, linagliptin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

SGLT 2 inhibitörleri say?

A

canaglifloxin, empagliflozin, dapagliflozin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

DM ta ilk sıra oral anti diyabetik nedir?

A

Metformin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Metformin nasıl çalışır?

A

Kc de artan glukoneogenezi inhibe eder, kas glukoz alımını ve yağ asidi oksidasyonunu arttırır. Ayrıca barsaklarda glukoz emilimini azaltır, insülin duyarlılığını arttırır.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Metformin doz aralığı ve yan etkileri nelerdir?

A

Doz aralığı: 500 - 2550 mg, yemekle birlikte veya tok karna alınmalı.
Yan etkiler: gaz, şişkinlik, karın krampları, ishal, ağızda metalik tat, uzun süreli kullanımda b12 eksikliği. Çok nadir ama tehlikeli olan da laktik asidozdur.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Sülfonilüreler nasıl çalışır?

A

Beta hc plazma zarındaki ATP kanallarını kapatarak insülin sekresyonunu arttırırlar. Pankreastan insülin salınımını uyarırlar.

17
Q

Sülfonilürelere bir örnek ver?

A

Glipizid, Glimeprid.

18
Q

Sülfonilüre ve glinidlerin kontrendikasyonları?

A

*tip 1 dm
*büyük cerrahi, travma, ciddi enfeksiyonlar
*hipoglisemiye yatkınlık
*gebelik laktasyon
*akut metabolik dekompansasyon (ketoasidoz, hoperosmolar nonketotik koma, laktik asidoz)
*dekompanse kc ve sdby

19
Q

Sülfonilürelerin yan etkileri?

A

Hipoglisemi
Kilo alımı
Alerji
Deri döküntüleri

20
Q

Pioglitazon hipoglisemi yapar mı?

A

YAPMAZ

21
Q

Metformin hipoglisemi yapar mı?

A

YAPMAZ

22
Q

SGLT 2 inhibitörleri nasıl çalışır?

A

Böbreğin proksimal tübüllerindeki SGLT2 reseptörlerini inhibe ederler, idrarla glukoz atılır bu sayede emilmez yani.

23
Q

SGLT 2 inhibitörlerine örnek ver?

A

Empagliflozin, dapagliflozin.

24
Q

GLP 1 analoglarına örnek ver?

A

Liraglutide, exenatide, semaglutide

25
Q

DPP 4 inhibitörlerine örnek ver?

A

Sitagliptin
Vildagliptin

26
Q

DPP 4 inhibitörlerinin temel etkileri neler?

A

Glukagonu düşürürler
İnsülini arttırırlar
Kan glukozunu düşürürler
HbA1c yi yüzde 0.7-1.0 düşürürler

27
Q

Oral antidiyabetik tedaviye nasıl başlanır nasıl devam edilir?

A

1-3 ay içindeyaşam tarzı değişikliği ile glisemik kontrol sağlanamazsa oral antidiabetik başlanmalı. İlk tercihimiz metformindir.
Hedefimiz A1c nin yüzde 6,5 un altına düşmesidir.
3 ay sonunda A1c 6,5 tan yüksekse kombinasyon tedavisine geçilir.
6 ay sonunda A1c 6,5 tan yüksekse kombinasyon tedavisine insülin eklenir.
!!! Tanı sırasında A1c yüzde 9 un üstünde ise derhal kombinasyon tedavisi veya insülin başlanmalıdır.

28
Q

1 ünite insülin ne demektir?

A

24 saat aç kalan 2 kg sağlıklı bir tavşanda kan şekerini 120 mg/dl den 45 mg/dl ye düşüren insülin miktarıdır.

29
Q

İnsülin vucütta nerede yıkılır?

A

Karaciğerde ve böbrekte yıkılır.

30
Q

İnsülinin etki mekanizması nasıldır?

A

Hücrelere glukoz taşınmasını uyarır.
Glikojen depolanmasını arttırır.
Hepatik glukoz çıkışını baskılar.
Periferik ve hepatik insülin duyarlılığını arttırır.
Yağ ve proteinlerin parçalanmasını engeller.

31
Q

İnsülin endikasyonları?

A

Tip 1 DM
LADA
GDM de kan şekeri diyetle düzenlenemiyorsa
Tip 2 DM ta şu durumlarda:
*insülin içermeyen antidiyabetik ilaçlarla hedeflenen glisemik kontrolün sağlanamaması
*insülin eksikliğini düşündüren bulgular olması (aşırı kilo kaybı, aşikar hipertrigliseridemi ve ketozis)
*hiperglisemik acil durumlar
* akut MI
*major cerrahi op
*gebelik ve laktasyon
*şiddetli kc ve böbrek yetmezliği
*yüksek doz kortikosteroidlerin uzun süreli kullanımı

32
Q

İnsülinin yan etkileri nelerdir?

A
  1. Hipoglisemi
  2. Gece hipoglisemisi (Somogy etkisi, Şafak olgusu)
  3. İnsülin ödemi
  4. Lipohipertrofi
  5. Lipoatrofi
  6. İnsülin allerjisi
  7. İnsülin direnci!
  8. Obezite ve kilo alma.
33
Q

Somogy fenomeni nedir?

A

Akşam alınan insülinin dozunun fazla gelmesi sonucu gece hipoglisemisi oluşuyor, kontrainsülin faktörler artıyor ve sabah hiperglisemisi oluşuyor. Akşam insülin dozu azaltılmalı.

34
Q

Şafak fenomeni nedir?

A

Akşam insülin alınır, sabah hiperglisemiktir hasta. Akşam insülin dozu arttırılmalı.

35
Q

Tip 2 DM risk faktörleri nelerdir ?

A
  • Ailede tip 2 DM Öyküsü
  • Obezite (BMI>25)
  • Fiziksel inaktivite
  • Metabolik sendrom
  • Irk
  • Prediyabetikler
  • Gestasyonel DM öyküsü olanlar
  • HT
  • HDL<35 veya trigliserid >250 olması
  • PCOS
  • KV hastalık öyküsü…..
36
Q

MODY nedir?

A

Gençlerde görülen erişkin tipi diyabet. Genellikle 25 yaştan önce ortaya çıkıyor. insülin etkisinde kusur olmaksızın bozulmuş insülin sekresyonu ile karakterize. OD geçişlidir. Aile öyküsü önemli. Bu hastalar genellikle obezdir.

37
Q

LADA nedir?

A

Erişkinde ortaya çıkan latent otoimmün DM. Tip 1 DM’a benzer. Genellikle 20 ila 50 yaş arasında ortaya çıkar. Ad acık antikorlar vardır Fakat yetmezliğin ilerleyişi yavaştır. İnsülin ihtiyacında artış gözlenir.

38
Q

GDM tanısını nasıl koyarız?

A

Daha önce diyabet tanısı konmamış hastalarda, hasta 8 saattir açken ve 24-28. gebelik haftasındayken 1.ve 2.saatte plazma glukoz ölçümü ile 75 gram OGTT yapılır.
Açlık (0. Saat) > 92 mg/dL
1. saat > 180 mg/dL
2. saat > 153 mg/ dL
bunlardan biri olduğunda tanı konur.

39
Q

DM hastalarında glisemik kontrol hedefleri?

A

Açlık plazma glukozu 80-130 mg/dI
TPG 140-180 mg/dI
HbA1C %6,5-7 ye düşürülmeli