Diagnoza neuropsychologiczna dysfunkcji wykonawczych i pamięci operacyjnej

Question 1

za co odpowiedzialna jest pamięć operacyjna?

Answer 1

odpowiedzialna jest za utrzymywanie aktywnych informacji otrzymanych z otoczenia oraz tych wydobytych z pamięci trwałej i umożliwia działanie innych funkcji mózgu.
umożliwia nam bycie tu i teraz i wykonywanie pewnych czynności.

Question 2

Przykładowe próby badające pamięć operacyjną:

Answer 2

• wymienić jak najwięcej słów na literę L
• zrealizować przepis na kanapkę z serem

Question 3

czym są funkcje wykonawcze?

Answer 3

funkcje, które umożliwiają wyznaczanie celu, a następnie sformułowanie i realizację planu ukierunkowanego na osiągnięcie tego celu.

Question 4

funkcje wykonawcze odpowiadają za…

Answer 4

• zaplanowanie celu
• jego realizacja, pomimo trudności (koncentracja na celu)
• utrzymywanie motywacji do działania (na każdym etapie)
• przestrzeganie i trzymanie się zaplanowanych etapów, jeśli to możliwe ALE
• jeżeli ze środowiska docierają inne bodźce i informacje to ewentualna modyfikacja sposobu działania, osiągnięcia celu inną drogą
• kontrola na każdym etapie - poszukiwanie innych, nieschematycznych rozwiązań, jeżeli zajdzie taka konieczność (dostaniemy takie informacje od środowiska)
• hamowanie reakcji wyuczonych - czasami okoliczności zewnętrzne wymuszają na nas, aby nie skorzystać z drogi na skróty tylko posłużyć się inną, bardziej skomplikowaną ścieżką
• elastyczność poznawcza (wymiar funkcji wykonawczych) → balans między sztywnością planów i kontrolą interferencji z zewnątrz ale również w razie potrzeby szukanie alternatywnych, nieschematycznych rozwiązań.

Question 5

przy jakim zaburzeniu mamy do czynienia z zaburzeniem funkcji wykonawczych?

Answer 5

np. przy depresji (problemy z motywacją, hipofrontalność)

Question 6

Wymień metody badania funkcji wykonawczych i pamięci operacyjnej

Answer 6

• kolorowy test połączeń (CTT-1 i CTT-2)
• test łączenia punktów (TMT-1, TMT-2) / test kreślenia drogi
• Test sortowania kart z Wisconsin (WCST)
• efekt stroopa
• Figura Reya-Osterrietha
• Testy płynności

Question 7

o czym mogą świadczyć błędy popełniane przy rozwiązywaniu CTT

Answer 7

o deficytach w
- przerzutności,
- kontroli poznawczej w zakresie zmiany kryterium reagowania,
- hamowaniu zautomatyzowanej reakcji

ale też wszystkim co się wiąże ze zrealizowaniem zadania np. czynności psychomotoryczne, rozumienia mowy, pamiętania instrukcji → pamięć operacyjna itd.

Question 8

Czym różni się CTT-1 od CTT-2?

Answer 8

Pierwsza część (TMT A i CTT 1) sprawdza deficyty uwagi i szybkość psychomotoryczną, z kolei druga deficyty w hamowaniu reakcji wyuczonych, przełączaniu i kontroli zmiany kryterium reakcji.
CTT-1 - bez krytrtium koloru
CTT-2 z kryterium koloru

Question 9

jakie błędy mogą wystąpić przy rozwiązywaniu WCST?

Answer 9

Błędy perseweracyjne → gdy osoba nadal uporczywie przyporządkowuje do poprzedniego kryterium (świadczy o dużej sztywności poznawczej i niemożności czerpania informacji z otoczenia)

Błędy nieperseweracyjne → kiedy osoba mimo że nadal powinno być to samo kryterium rozprasza sięi zapomina jakie było kryterium i przyporządkowuje źle (zaburzenia uwagi)

Question 10

na czym polega test figury Reya-Osterrietha

Answer 10

Przerysowanie figury (bezpośrednie odtwarzanie), a następnie odwzorowanie jej po krótkim upływie czasu (pamięć krótkotrwała), a anstępnie po długim upływie czasu (pamięć długotrwała). Następnie pokazuje się badanemu różne elementy i pytamy, czy znajdowały się one w rysowanej figurze.

Question 11

czym jest płynność (fluencja)?

Answer 11

funkcja wykonawcza polegająca na umiejętności sprawnego (trafnego i szybkiego) reagowania na pojawiające się bodźce; wiąże się z pamięcią operacyjną (wydobywanie potrzebnych w danym momencie treści)

Question 12

wymień testy płynności

Answer 12

1. Test Płynności Figuralnej Ruffa (RFFT)Polega na łączeniu kropek w kwadratach. W pewnym momencie pojawiają się dystraktory. Na każdy etap ma się 60 sekund. Sprawdza szybkie generowanie unikalnych rozwiązań. Jeśli figury się powtarzają, to jest to błąd perseweracyjny - problem z hamowaniem reakcji impulsywnych i generowaniem rozwiązańDotyczy płynności figuralnej (wzrokowej).
2. Test Płynności Ekspresyjnej (TPE)

Question 13

Poza płynnością figuralną i ekspresyjną, wyróżniamy także:

Answer 13

• werbalną = fonemiczna + semantyczna
• fonemiczną (rodzaj werbalnej) - generowanie słów na zadane kryterium, np. pierwsza litera; testując ją oceniamy 2 aspekty funkcjonowania poznawczego:
  
  1. funckcje wykonawcze
  2. funkcje językowe
• semantyczną (kategorialna) (rodzaj werbalnej) - generowanie elementów danej kategorii (Proszę wymienić jak najwięcej owoców