Deel 4: Infectieziekten Flashcards
1
Q
Wanneer spreken we van een infectie?
A
Een besmetting met een ziektekiem hoeft niet altijd te leiden tot een ziekte. Pas wanneer de aanvalskracht en/of het aantal ziektekiemen groot genoeg is en de verdediging te zwak, leidt besmetting tot infectie
2
Q
Wat doen de ziektekiemen bij infectie?
A
ziektekiemen zullen zich vermenigvuldigen en cellen van lichaam raken beschadigd -> lichaam zal hier op reageren en
er ontwikkelt zich een ontsteking -> gepaard met 5 verschijnselen:
rubor, tumor, calor, dolor en functio laesa
3
Q
Wat is de incubatietijd?
A
de tijd die verloopt tussen besmetting en ziek worden;
4
Q
Wat is een epidemie?
A
de situatie waarbij plots veel mensen ziek worden in één bepaald gebied (bv. cholera)
5
Q
Wat is een pandemie?
A
situatie waarbij infectie wereldwijd verspreidt (bv. covid-19)
6
Q
Wat is een endemie?
A
situatie waarbij infectie in bepaald gebied of land regelmatig voorkomt (bv. verkoudheid is endemisch in België, malaria is endemisch in Afrika …)
7
Q
Welke pathogene micro-organismen zijn er?
A
- virussen;
- bacteriën;
- schimmels en gisten;
- protozoa
8
Q
Hoe kunnen pathogene m.o. binnendringen in het lichaam?
A
- aërogeen, bv. door te praten, hoesten …;
- enteraal, bv. via water, toiletgebruik, voeding …;
- cutaan, bv. via seksueel contact, lichaamsvochten …;
- hematogeen, bv. bij gebruik van niet steriele naalden, operatiemesjes …
9
Q
Welke inflammatoire parameters zijn er?
A
- CRP
- ESR
10
Q
Wat is CRP?
A
= C-reactief proteïne
- acute fase-eiwit dat wordt aangemaakt in lever en circuleert in het bloed
- Binnen 6 tot 8 uur nadat de
ontsteking is ontstaan, is de hoeveelheid CRP al flink toegenomen. De CRP-waarde zakt opnieuw snel van zodra de ontsteking vermindert
11
Q
Wanneer wordt het CRP gemeten?
A
uitgevoerd op voorschrift arts wanneer:
- vermoeden van infectie
- herstel opvolgen bij behandeling (bv bij behandeling ontstekingsremmend medicijn)
- postoperatief -> nagaan mogelijks postop infectie
12
Q
Wat zijn de normale CRP waarden?
A
- gezonde mensen: meestal <10mg/l
- geleidelijk hoger op latere leeftijd
- normaal hogere waarden (10-40mg/l) bij: zwangere vrouwen, lichte ontsteking, virale infectie
13
Q
Wat is ESR?
A
= erythrocyten sedimentation rate
- helpt bij bepalen van ontsteking
- test hoeveelheid globuline en fibrinogeen
14
Q
Wanneer wordt ESR bepaald?
A
bepaald bij infecties, bij opvolgen van chronische infecties (bv. reuma), bij bindweefselziekten en als screening-tool bij maligniteit.
15
Q
Wat zijn de normaal waarden van ESR?
A
De ESR-waarde bij vrouwen ligt normaliter tussen 0 – 30 mm/HR, bij mannen tussen 0 – 40 mm/HR
16
Q
Hoe zal men infecties bestrijden?
A
- symptomatische behandeling (bv. pijnbestrijding);
- causale behandeling:
o antibiotica bij bacteriën;
o antivirale middelen bij virussen;
o antistoffen bij bacteriën en virussen;
o antiparasitaire middelen bij parasieten;
o antimycotica/fungistatica bij schimmels en gisten; - profylactische behandeling:
o bescherming (bv. isolatie);
o vaccinatie;
o medicatie.
17
Q
Wat houdt meldingsplicht in?
A
Bepaalde infectieziekten moeten worden gemeld aan de bevoegde artsen van de dienst infectie- en ziektebestrijding van de Vlaamse gemeenschap in de provincie waar het incident zich voordoet
18
Q
Hoe kan immuniteit worden bekomen?
A
Immuniteit voor bepaald pathogeen mo kan worden bekomen door actieve natuurlijke immuniteit (waarbij men de ziekte heeft doorgemaakt) of via vaccinatie
19
Q
Welke ziekte is uitgeroeid door vaccinatie?
A
De pokken is de enige ziekte die wereldwijd is uitgeroeid. Aangezien deze ziekte niet
meer voorkomt, is het ook niet noodzakelijk om iedereen hiervoor te vaccineren. Sinds 1976 is men hiermee gestopt. Indien er toch weer een geval van pokken zou gemeld worden, is er voldoende voorraad vaccin om de vaccinatie terug op te starten.
20
Q
Wat zijn import ziekten?
A
ziekten die worden meegebracht door reizigers uit andere landen (bv. buiktyfus, malaria, hepatitis A …). Door vervagen van grenzen en groei economie zal internationale reizigersverkeer enkel toenemen
21
Q
Welke aërogene virussen zijn er?
A
- Mazelen
- Rubella
- Varicella
- Zona
- Erythema infectiosum
- Influenza
- Coronavirus
22
Q
Welke bacteriën virussen zijn er?
A
- Scarlatina
- Angina tonsillaris
- Tuberculose
- Pertussis
- Meningitis
- Difterie
23
Q
Welke enterale virussen zijn er?
A
- Hepatitis A
- Poliomyelitis
- Virale dysenterie
24
Q
Welke enterale bacteriën zijn er?
A
- Tyfus
- Dysenterie
- Campylobacter jejuni
25
Welke enterale parasieten zijn er?
* Toxoplasmose
26
Welke cutane virussen zijn er?
* Ziekte van Pfeiffer
* Herpes Simplex
* Hepatitis B
* Cytomegalie
* Aids
* Rabiës
27
Welke cutane bacteriën zijn er?
* Erysipelas
* Syfillis
* Tetanus
* Chlamydia
28
Welke cutane schimmels en gisten zijn er?
* Candida
29
Wat zijn virussen?
- kleinste infectieuze deeltjes die de mens kunnen treffen. Ze zijn 3 tot 100 maal kleiner dan bacteriën
- obligaat intracellulaire parasieten
30
Wat wil obligaat intracellulaire parasieten zeggen?
betekent dat ze enkel kunnen leven en zich kunnen vermenigvuldigen in de cel. Ze hebben namelijk de enzymen en het eiwit synthetiserend materiaal van die cel nodig
31
Hoe verloopt de voortplanting van een virus?
Zonder cel van ander organisme zijn ze tot niets in staat -> zoeken gastheercel, hechten zich aan buitenkant vast en dringen binnen. Van zodra het virus zijn gastheercel is binnengedrongen, laat hij zich vermenigvuldigen door mechanisme van die cel. Het virus bestaat uit nucleïnezuur (DNA of RNA), hetgeen alle informatie bevat die nodig is om het virus te maken
32
Wat is het gevolg van het feit dat virussen intracellulair leven (in de gastheercel)?
Ze zijn niet gevoelig voor geneesmiddelen die de cel niet kunnen binnendringen, bv. antibiotica.
33
Waarvan is het verloop van een virale infectie afhankelijk?
verloop van virusinfectie hangt af van aard, soort en aantal aangetaste cellen. Ook kwaliteit van afweersysteem speelt rol
34
Wat zijn aërogene virusinfecties?
hebben redelijke, maar kortdurende overleving in lucht. Zij bevinden zich in microscopische kleine druppels. Wanneer deze besmette druppels worden ingeademd, kunnen ze aanleiding geven tot luchtweginfecties
35
Wat is influenza?
= Influenza (of griep)
- komt frequent voor
- is weinig zorgwekkend
- Bij verminderde afweer dient men zv nauwlettend op te volgen
36
Welke types influenza zijn er?
* type A: de belangrijkste, verschijnt periodiek in epidemische vorm;
* type B: gelijksoortig klinisch beeld, maar verloopt minder epidemisch;
* type C: klinisch beeld meer zoals een verkoudheid, geeft minder complicaties.
37
Hoe verloopt de besmetting met influenza?
vindt plaats door influenzavirussen
38
Wat is de classificatie van influenzavirussen?
Deze behoren tot RNA-virusfamilie. Er bestaan hoog pathogene en laag pathogene virussen. De hoog pathogene virussen geven ziektebeelden met een hogere morbiditeit (en soms zelfs een dodelijke afloop
39
Wat is de incubatietijd van influenza?
1 tot 5 dagen
40
Wat zijn de symptomen van influenza?
- koorts tot 40°C
- koude rillingen
- algemeen ziekte gevoel
- spierpijn
- algemene malaise
- symptomen verkoudheid: hoesten, loopneus, keelklachten
- soms verschijnselen t.h.v. maagdarmkanaal: nausea, braken …
41
Waaruit bestaat de behandeling van influenza?
echte oorzakelijke behandeling is niet mogelijk. Bij superinfecties zullen antibiotica wel noodzakelijk zijn. Soms wordt gebruik gemaakt van antivirale middelen, bv. Tamilflu®.
42
Wat zijn de mogelijke complicaties van influenza?
- verminderde weerstand van zv -> tijdens griepperiode secundaire bacteriële infecties optreden -> meest frequente: stafylokokken, pneumokokken en haemofilus influenza -> behandeling AB wel nodig
- afdaling van virus: aanleiding geven tot ontwikkelen van bronchitis met retrosternale pijn en droge hoest -> ernstige gevallen: pneumonie
43
Welke zorgvragers zijn de grootste risico zorgvragers bij influenza?
Vooral bij zorgvragers met cardiovasculaire aandoeningen, chronisch respiratoire aandoeningen, diabetes mellitus, hoogbejaarden, zwangere vrouwen en kleine kinderen
44
Wat is het risico van een uitbraak van een "nieuw" hoog pathogeen influenza?
steeds kans op besmetting van personen. In samenleving is er dan gevaar voor pandemie, waarbij
sterk verhoogde sterfte plaatsvindt onder risicopatiënten
45
Aan welke vormen van preventie doet men tegen het influenza virus?
- jaarlijks vaccinatie -> korte immuniteit
- secundaire vaccinatie -> slikken van antivirale middelen (bv. Tamilflu) -> dient binnen 48u na contact met besmet persoon te worden toegediend
46
Wat zijn de mazelen?
= morbilli
- exanthemateuze aandoening, dat wil zeggen dat gepaard gaat met (vlekkerige) rode verkleuring van huid en slijmvliezen
- komt vooral voor op kinderleeftijd
47
Wat is de incubatietijd van de mazelen?
1 tot 3 weken
48
Wat zijn de symptomen van de mazelen?
na incubatietijd:
- milde ziekteverschijnselen
- koorts
- enkele verkoudheidssymptomen
enkele dagen later:
- exantheem
- witte stippen met rode hof zichtbaar zijn (koplikvlekken) in mond
Enkele dagen later:
- exantheem verdwijnt -> huid schilfert
=> zv nadien levenslang immuun
49
Wanneer zijn de mazelen besmettelijk?
Vanaf enkele dagen voor, tot enkele dagen na het uitbreken van het exantheem is er besmetting mogelijk voor de omgeving. Het virus wordt overgebracht door druppeloverdracht.
50
Wat is de behandeling van de mazelen?
De behandeling van mazelen is symptomatisch
51
Waaruit bestaat de preventie van de mazelen?
Er bestaat een vaccinatie met een verzwakt virus. Dit wordt meestal aangeboden in combinatie met het vaccin voor rubella en bof.
52
Wat is rubella?
Rubella (of rodehond) is een kinderziekte.
53
Hoe verloopt de besmetting van rubella?
Na inademen virus vermenigvuldigt virus zich in keel en regionale klieren verspreidt zich via bloedbaan door rest van lichaam
54
Wat is de incubatietijd van rubella?
2 tot 3 weken
55
Wat zijn de symptomen van rubella?
Bij kinderen:
- koorts
- rode ogen
- exantheem -> start in gelaat en bereid uit naar benen
Bij volwassenen:
- + gewrichtspijn
56
Wanneer is men besmettelijk bij het rubella virus?
Men is besmettelijk 5 dagen voor uitbreken van exantheem en vanaf uitbraak nog +- 10 dagen
57
Waaruit bestaat de behandeling van rubella?
De behandeling van rubella is symptomatisch. Zwangere vrouwen worden gevaccineerd, zodat complicaties kunnen voorkomen worden.
58
Wat zijn de mogelijke complicaties van rubella?
Tijdens zwangerschap in eerste 3 maanden is er risico voor ontwikkelen van aangeboren afwijkingen bij foetus -> afwijkingen treffen vooral ogen (cataract, irisatrofie en papilatrofie) en hart (septumdefecten, open ductus Botalli).
59
Waaruit bestaat de preventie van rubella?
Vaccinatie is mogelijk. Dit wordt meestal aangeboden in combinatie met vaccin voor
mazelen en bof.
60
Waardoor ontstaat de besmetting met varicella en zona?
Varicella (of waterpokken) en zona (of gordelroos) worden beiden veroorzaakt door een infectie met het varicellazostervirus. eerste infectie met virus geeft aanleiding tot ziektebeeld van waterpokken. Het virus is enorm besmettelijk
61
Wat is de incubatietijd van varicella en zona?
2 tot 3 weken
62
Wat zijn de symptomen bij varicella en zona?
- exantheem
- forse jeuk
- na enkele uren: blaasjes gevuld met vocht -> gaan snel kapot -> korstjes -> littekens
=> na verdwijnen symptomen: ziekte latent in lichaam -> herinfectie vooral bij verminderde afweer => virus verplaatst zich dan van rug via ruggenmergzenuw naar huid, waar hevige pijn in huidsegment ontstaat
63
Wanneer zijn varicella of zona besmettelijk?
Na verdwijnen van exantheem is ziekte ongeveer gedurende 1 week erg besmettelijk.
64
Wat is de behandeling van varicella of zona?
behandeling van varicella en zona is symptomatisch. Het gebruik van Zovirax® is sterk geïndiceerd. De behandeling kan daarnaast nog bestaan uit fysiotherapie, vitamine B complex en pijnstilling.
65
Wat zijn de mogelijke complicaties van varicella en zona?
kunnen aanleiding geven tot het ontwikkelen van oogproblemen en postherpetische pijn (napijn door blijvende beschadiging van de zenuw).
66
Wat is erythema infectiosum?
Erythema infectiosum (of ‘de vijfde ziekte’) is een ziekte die vooral voorkomt bij het schoolgaande kind
67
Waardoor ontstaat de infectie van erythema infectiosum?
De infectie wordt veroorzaakt door het humaan parvovirus B19 via druppelinfectie
68
Wat is de incubatietijd van erythema infectiosum?
ongeveer 10 dagen.
69
Wat zijn de symptomen van erythema infectiosum?
- exantheem op de wangen -> kleine rode vlekjes en breidt zich uit tot diffuus rode verkleuring tot voorbij de kaakrand -> scherp begrensd ter hoogte van de neus en breidt zich uit naar de bovenste
extremiteiten en billen
- Bij volwassenen: ook gewrichtspijn
- herstel na 3-5 dagen
70
Waaruit bestaat de behandeling van erythema infectiosum?
enkel symptomatisch
71
Wat is parotis epidemica?
Parotis epidemica (of bof, dikoor) is een besmettelijke kinderziekte.
72
Waardoor wordt parotis epidemica veroorzaakt?
De ziekte wordt veroorzaakt door het bofvirus
73
Wat is de incubatietijd van parotis epidemica?
2 tot 3 weken
74
Wat zijn de symptomen van parotis epidemica?
- last van pijnlijke zwelling van de speekselklieren, vooral van de parotis (oor speekselklier).
- leidt tot ontwikkeling van typisch bol gelaat
- koorts
- hoofdpijn
=> Men geneest meestal na 2 weken
75
Waaruit bestaat de behandeling van parotis epidemica?
De behandeling is enkel symptomatisch.
76
Wat zijn de mogelijke complicaties van parotis epidemica?
Bij volwassen mannen is er gevaar voor eenzijdige orchitis (teelbalontsteking). Deze ontsteking kan zich uitbreiden naar epididymis en funiculitis. Indien dubbelzijdig optreedt, kan dit aanleiding geven tot steriliteit.
77
Waaruit bestaat de preventie van parotis epidemica?
Tegenwoordig bestaat de mogelijkheid tot vaccinatie in combinatie met mazelen en rubella. Na het doormaken van de ziekte heeft men levenslange immuniteit
78
Wat is het coronavirussen?
Coronavirussen vormen grote familie van virussen die bij dieren of mensen ziekten kunnen veroorzaken. Bij mensen is bekend dat verschillende coronavirussen luchtweginfecties veroorzaken, gaande van verkoudheid tot ernstigere ziekten. De ernstige varianten zijn bv. MERS (Midden-Oosten Respiratoir Syndroom) en SARS (Severe Acute Respitory Syndrome).
79
Wat is COVID 19?
infectieziekte die wordt veroorzaakt door meest recent ontdekte coronavirus. Dit nieuwe virus en deze ziekte waren eerder onbekend voordat de uitbraak plaatsvond in december 2019 in Wuhan. Het was de oorzaak van een ongekende pandemie.
80
Hoe verloopt de besmetting met COVID-19?
- voornamelijk overgedragen via druppeltjes die gegenereerd worden als geïnfecteerde persoon niest, hoest of spreekt -> druppels te zwaar om in lucht te hangen -> vallen snel op vloeren of oppervlakten
- besmetting mogelijk bij inademen virus als men binnen 1m van besmet persoon staat of als besmette oppervlakte aanraakt en vervolgens eigen ogen, neus of mond aanraakt
- risico om COVID-19 op te lopen van iemand zonder symptomen is laag
81
Wat is de incubatietijd van covid-19?
De incubatietijd voor COVID-19 bedraagt ongeveer 5 dagen
82
Wat zijn de meest voorkomende symptomen van COVID-19?
- meest voorkomende: koorts, vermoeidheid en droge
hoest
- andere klachten: loopneus, verstopte neus, hoofdpijn, keelpijn of diarree
=> symptomen zijn meestal mild en beginnen geleidelijk
=> soms geïnfecteerd maar geen symptomen
=> meeste mensen herstellen zonder speciale behandeling <-> kleiner aantal wordt ernstig ziek en krijgt ademhalingsproblemen
83
Waaruit bestaat de behandeling van COVID-19?
=> symptomatische behandeling
- Zorgvragers met ernstige symptomen of onderliggende pathologie moeten vaak in het ziekenhuis worden opgenomen
- onderzoek naar medicamenteuze behandeling
84
Waaruit bestaat de preventie van COVID-19?
- Op korte tijd onderzoek gedaan naar vaccinatie
- Op 5 januari 2021 werd gestart met het toedienen van de eerste vaccinatie.
85
Wat zijn enterale virussen?
Virussen die via het maag-darmkanaal de zorgvrager besmetten, hebben goede overlevingskansen in vergelijking met een aërogene besmetting. Het besmettingsgevaar van deze virussen is dan ook een stuk groter
86
Hoe kunnen enterale virussen verspreiden?
Tijdens infectie verlaten ze lichaam via faeces en besmetten ze van daaruit andere mensen. Voor gezondheidswerkers is het heel belangrijk om correcte handhygiëne toe te passen
87
Wat zijn voorbeelden van enterale virusinfecties?
* hepatitis A;
* poliomyelitis;
* virale dysenterie.
88
Wat is Hepatitis A?
een leverontsteking op basis van een virusinfectie. De ziekte komt voornamelijk voor bij kinderen, of na een reis met tropische bestemming.
89
Hoe verloopt de besmetting met hepatitis A?
De zorgvrager wordt geïnfecteerd met het hepatitis A virus (HAV). Het virus is vrij ongevoelig voor fysische invloeden, zo is het resistent tegen heel wat chemische desinfectantia en tegen verhitting tot 80° C
90
Wat is de incubatietijd van hepatitis A?
De incubatietijd van hepatitis A bedraagt 2 tot 6 weken.
91
Wat zijn de symptomen van hepatitis A?
- bij aanvang: algemene malaise en een sterke afkeer voor voedsel
- later: nausea, af en toe gecombineerd met braken. Er ontstaat pijn rechtsboven in de
buik. De urine wordt donker en de stoelgang lichter van kleur
- groot deel van zv ontwikkelt icterus die geleidelijk aan afneemt tijdens de herstelfase
- Na 1 tot 3 maanden zijn de verschijnselen verdwenen.
92
Waaruit bestaat de behandeling van hepatitis A?
- In de acute fase is bedrust noodzakelijk, tot de leverfuncties genormaliseerd zijn.
- best een vetarm en licht verteerbaar, eiwitrijk dieet.
- Alcoholgebruik afgeraden
93
Wat zijn de mogelijke complicaties van hepatitis A?
- komen zelden voor
- In een zeldzaam geval overlijdt de zorgvrager in het begin van de icterische fase of ontstaat er levercirrose of nierinsufficiëntie
94
Waaruit bestaat de preventie van hepatitis A?
- bij reizen met tropische bestemming -> aangeraden om te immuniseren met immuunglobulinen tegen HAV -> maximaal 6 maanden beschermd
- vaccinatie -> 5 tot 10 jaar beschermd
95
Welke variant van hepatitis lijkt op hepatitis A?
=> hepatitis E: Op klinische gronden moeilijk te onderscheiden van hepatitis A, besmettingswijze het zelfde
96
Wat is het verschil tussen hepatitis A en E?
- Het gezondheidsrisico is echter anders, vooral bij zwangere
vrouwen gaat hepatitis E gepaard met hoge mortaliteit. Preventie voor deze variant is bij ons nog niet beschikbaar.
- hepatitis E komt in diverse (sub)tropische gebieden voor
97
Wat is poliomyelitis?
Poliomyelitis (of polio, kinderverlamming) is een ontsteking van het ruggenmerg.
98
Hoe verloopt de besmetting met poliomyelitis?
ontstaat ten gevolge van een infectie met het poliovirus. De meeste besmettingen gebeuren enteraal. In riool- en oppervlaktewater kan het virus enige tijd verblijven. Van hieruit geraken mensen besmet
99
Wat is de incubatietijd van poliomyelitis?
Poliomyelitis heeft een incubatietijd van 1 tot 2 weken.
100
Wat zijn de symptomen van poliomyelytis?
- zv vertoont gastro-intestinale verschijnselen die sterk lijken
op buikgriep
- verloop is meestal goedaardig met genezing zonder restverschijnselen
- Verlammingsverschijnselen treden uitzonderlijk op, maar hebben wel ernstige gevolgen
101
Waaruit bestaat de preventie van poliomyelitis?
De ziekte komt nog maar zelden voor door vaccinatieprogramma’s. Na vaccinatie of doormaken is er levenslange immuniteit.
102
Wat is virale dysenterie?
Virale dysenterie (of buikgriep) is een vaak voorkomende infectieziekte.
103
Hoe verloopt de besmetting met virale dysenterie?
Een viraal endotoxine (giftige stof geproduceerd door een virus) is verantwoordelijk voor ziekte.
104
Wat zijn de symptomen van virale dysenterie?
symptomen komen heel acuut op. De zorgvrager heeft koorts en gastro-intestinale verschijnselen zoals nausea, braken en diarree. Mogelijks ervaart de zorgvrager ook hoofdpijn, duizeligheid en symptomen die lijken op een verkoudheid.
105
Waaruit bestaat de behandeling van virale dysenterie?
De zorgvrager moet rusten en letten op voldoende vochtopname ter voorkoming van dehydratatie. Meestal verdwijnen verschijnselen binnen 7 dagen.
106
Wat zijn cutane virusinfecties?
Virussen die overgedragen worden via de slijmvliezen
107
Wat zijn voorbeelden van cutane virusinvecties?
* herpes simplex;
* chlamydia;
* hepatitis B;
* cytomegalie;
* HIV-virus;
* rabiës.
108
Wat is herpes simplex?
De infectieziekte herpes simplex bestaat uit 2 types:
* type 1: het orale type, besmetting via speeksel, lokalisatie is labialis;
* type 2: het genitale type, besmetting via geslachtsgemeenschap, lokalisatie is genitalis.
109
Wat is de incubatietijd van het herpes simplex virus?
De incubatietijd voor herpes simplex bedraagt enkele dagen tot 2 weken. Het virus blijft latent aanwezig in het lichaam.
110
Wat zijn de symptomen van herpes simplex type 1?
* koortsuitslag op de lippen of rond de mond;
* na incubatietijd ontwikkelt soms zweervormige ontsteking en koorts;
* virus kan ook in het oog tot uiting komen.
111
Wat zijn de symptomen van herpes simplex type 2?
* de huidafwijkingen lijken sterk op type 1 maar lokalisatie is anders. Bij vrouwen bevinden deze zich op labia, in vagina of op cervix. Bij mannen bevinden deze zich
op penis, voorhuid, scrotum en huid rond anus;
* eerste infectie is meestal aanwezig op beide lichaamshelften, de tweede besmetting eerder eenzijdig.
112
Waaruit bestaat de behandeling van herpes simplex?
Ernstige primaire infecties kunnen behandeld worden met antiviraal middel.
113
Wat zijn de mogelijke complicaties van herpes simplex?
Oogbeschadigingen en encefalitis kunnen mogelijke complicaties zijn van herpes simplex.
114
Waaruit bestaat de preventie van herpes simplex
Voor type 1 is preventie onmogelijk. Op volwassen leeftijd zijn meeste mensen al in contact gekomen met het virus. Voor type 2 is preventie mogelijk door veilige geslachtsgemeenschap.
115
Wat is chlamydia?
=> bacteriële infectie
- seksueel overdraagbare aandoening
- Vroeger gezien als virale infectie, maar onderzoek toont aan dat het micro-organisme ook bacteriële kenmerken vertoont. Het kan dus gezien worden als een soort van tussengroep.
116
Waardoor ontstaat besmetting met chlamydia?
De meest voorkomende vorm van besmetting is bij pasgeborenen door passage via geboortekanaal.
117
Wat zijn de symptomen van chlamydia?
De belangrijkste klachten zijn branderige en frequente mictie en slijmerige afscheiding uit urethra. Mannen ondervinden vaak ernstigere klachten dan vrouwen.
118
Wat is de behandeling van chlamydia?
Men dient bij chlamydia antibiotica toe (tetracycline).
119
Wat zijn de mogelijke complicaties van chlamydia?
Bij chlamydia kan pneumonie of conjunctivitis ontstaan bij pasgeborenen. Bij mannen kan
het syndroom van Reiter ontstaan waarbij sprake is van urethritis, conjuctivitis en artritis.
120
Wat is hepatitis B?
Hepatitis B (of serumhepatitis) kan ontsteking aan lever veroorzaken.
121
Hoe ontstaat de besmetting met hepatitis B?
=> resistent tegen fysische invloeden -> voorzichtigheid voor hoog besmettingsrisico
- West-Europa: intiem contact het meest verantwoordelijk voor de verspreiding van het virus
- Parenterale besmetting (via injectienaalden) is ook mogelijk.
122
Wat is de incubatietijd van hepatitis B?
De incubatietijd van hepatitis B bedraagt 2 tot 6 maanden.
123
Wat zijn de symptomen van hepatitis B?
- bij aanvang: geringe temperatuursverhoging en gewrichtsklachten
- icterus en leverfunctie-stoornissen ontwikkelen zich later dan bij A-variant. Deze klachten
blijven echter langer aanwezig
124
Waaruit bestaat de behandeling van hepatitis B?
De behandeling is idem als bij de A-variant. Toediening van alfa-interferon en/of corticosteroïden lijkt de beste resultaten te geven, maar vraagt om een intensieve begeleiding van een arts om chronische hepatitis te voorkomen.
125
Waaruit bestaat de preventie van hepatitis B?
Vaccinatie is mogelijk en wordt uitgevoerd bij medisch- en paramedisch personeel, dialysepatiënten, hemofiliepatiënten …
Er is nog meer onderzoek nodig om de duur van de immuniteit te bepalen.
126
Wat is hepatitis C?
Hepatitis C is een vorm van post-bloedtransfusiehepatitis
127
Wat is hepatitis D?
Hepatitis D komt voor als superinfectie bij hepatitis B. Deze vorm komt vooral voor bij drugverslaafden in Europa.
128
Wat is cytomegalie?
Cytomegalie is een vaak voorkomende virale infectie.
129
Hoe verloopt de besmetting met cytomegalie?
Bij cytomegalie vindt besmetting plaats aan de hand van het cytomegalovirus (CMV).
130
Wat is de incubatietijd van cytomegalie?
De incubatietijd van cytomegalie is 4 tot 12 weken.
131
Wat zijn de symptomen van cytomegalie?
- klinisch beeld lijkt op ziekte van Pfeiffer
- soms zonder symptomen
- Een infectie tijdens de bevalling veroorzaakt een ziektebeeld met splenomegalie en hepatomegalie, trombocytopenie en cerebrale verschijnselen bij het kind.
132
Waaruit bestaat de behandeling van cytomegalie?
De behandeling van cytomegalie is louter symptomatisch.
133
Wat zijn de mogelijke complicaties van cytomegalie?
Een primaire infectie tijdens de eerste 3 maanden van de zwangerschap kan gevolgen hebben voor het ongeboren kind (vergelijkbaar met Rubella).
134
Wat is het HIV-virus?
= human immunodeficiëncy virus
- virus dat de immuniteit afbreekt
- Indien onbehandeld, kan zv AIDS ontwikkelen, dit staat voor ‘acquired immune deficiëncy syndrome'
135
Hoe verloopt de besmetting met HIV?
besmet via bloed-bloed contact of bloed-sperma contact. Elk contact waarbij uitwisseling van stoffen kan voorkomen, kan leiden tot infectie
136
Hoe groot is de kans op besmetting met HIV?
- frequentie van contact is niet belangrijk, eenmalig contact kan voldoende zijn.
- De kans op infectie bij het zich prikken aan een besmette naald is 0,3%.
- Gewoon sociaal contact met mensen die met HIV besmet zijn, is veilig. Aanraken, zoenen,
gemeenschappelijk toiletgebruik of douchen, het delen van een keuken … houdt geen enkel
risico in.
137
Hoe verloopt de innesteling van HIV?
Na besmetting nestelt het HIV-virus zich in een lymfocyt die een sleutelrol speelt in het menselijk afweersysteem.
138
Wat is het gevolg van een besmetting met HIV?
Er ontstaat hierbij een grote gevoeligheid voor allerlei infectieziekten. Het virus kan ook bepaalde cellen van het centrale zenuwstelsel aantasten en zo een directe HIV-encefalopathie veroorzaken
139
Wat is de tijdlijn bij een HIV besmetting?
- na 1 tot 6 weken klachten.
- Het lichaam vormt 3 tot 12 weken na besmetting ook antilichamen tegen het virus. Op het moment dat dit wordt aangetoond, is de zorgvrager seropositief. Het wil daarom nog niet zeggen dat zv AIDS heeft.
- definitieve diagnose is pas 6 maanden later vast te stellen.
- AIDS komt niet bij elke zorgvrager die seropositief is tot uiting. Het virus blijft wel levenslang aanwezig.
140
Wat zijn de symptomen van HIV?
De symptomen zijn gelijkaardig aan die van de ziekte van Pfeiffer.
141
Waaruit bestaat de behandeling van HIV?
=> geen curatieve beandeling
- verloop kan beïnvloed worden door vroeg te starten met anti-HIV-middelen. Dit bestaat uit de inname van een combinatie van medicatie om het virus te remmen in zijn ontwikkeling. Er bestaan ook middelen die gelegenheidsinfecties bestrijden.
142
Waaruit bestaat de preventie bij HIV?
Er ging wereldwijd al veel aandacht naar preventie van HIV-besmettingen. Een goede voorlichting en verbetering van sociaaleconomisch omstandigheden zijn hierbij belangrijk
143
Wat zijn de voorzorgsmaatregelen bij HIV-besmetting?
De kans op besmetting in een ziekenhuis is gering, mits in acht name van de hygiënische
maatregelen die gelden bij de omgang met besmette zorgvragers:
* wees voorzichtig met besmette naalden, de gebruikte naalden nooit re-cappen;
* gebruik handschoenen bij contact met lichaamsvocht;
* dek wondjes snel af;
* reinig oppervlakten met alcohol 70%.
144
Wat is rabiës?
De infectieziekte ‘rabiës’ (of hondsdolheid) komt in 2 vormen voor: de dolle en de paralytische vorm.
145
Hoe verloopt de besmetting met rabiës?
Het rabiësvirus (of het razernijvirus) wordt overgebracht via besmet speeksel van een besmet dier. Dit verloopt van dier op dier en van dier op mens. In Europa verspreidt het virus vooral via vossen en van daaruit naar honden en katten, vee … Na besmetting gaat het virus via de zenuwbanen naar het centrale zenuwstelsel.
146
Wat is de incubatietijd van rabiës?
De incubatietijd van rabiës bedraagt 4 tot 5 weken.
147
Wat zijn de symptomen van rabiës?
- dolle vorm: zv wordt agressief, slikstoornissen, overvloedige speekselvloed, koorts, sterke afkeer voor tocht en vocht, hyperthermie, coma en overlijden mogelijk
- paralytische vorm: opstijgende verlamming die sterk lijkt op poliomyelitis.
148
Waaruit bestaat de behandeling van rabiës?
Men dient bij rabiës een antiserum toe en na 24 uur een vaccin. Rabiës is de enige infectie waar men nog kan vaccineren nadat de infectie is opgetreden.
149
Waaruit bestaat de preventie van rabiës?
- Er bestaat enkel vaccinatie voor mensen in een risicoberoep, bv. dierenartsen.
- vaccineren van dieren gebeurt
150
Wat zijn bacteriën?
= ééncellige organismen met een ziekmakend vermogen.
151
In welke groepen zijn bacteriën onder te verdelen?
* kokken: ronde bacteriën bv. streptokokken, stafylokokken, gonokokken …;
* bacillen: staafvormige bacteriën bv. colibacillen, difteriebacillen, tetanusbacillen …;
* kommabacillen: kommavormige bacteriën bv. de verwekker van cholera …;
* spirillen of spirocheten: spiraalvormige bacteriën bv. de verwerker van syfilis …
152
Van welke factoren hangt de pathogeniteit van een bacterie af?
* het aantal bacteriën dat het lichaam is binnengedrongen;
* de virulentie;
* de afweer van de zorgvrager.
153
Welke aërogene bacteriële infecties zijn er?
* scarlatina;
* angina tonsillaris;
* tuberculose;
* pertussis;
* meningitis;
* difterie
154
Wat is scarlatina?
De infectieziekte scarlatina (of roodvonk).
155
Welke bacterie zorgt voor scarlatina?
De ziekte wordt veroorzaakt door de streptococcus pyogenes (of hemolytische streptokok).
156
Wat is de incubatietijd van scarlatina?
De incubatietijd van scarlatina bedraagt 1 tot 2 dagen.
157
Wat zijn de symptomen van scarlatina?
- zv krijgt last van koorts, keelpijn, hoofdpijn, nausea en braken. De koorts normaliseert zich na enkele dagen
- Enkele uren tot 2 dagen na het begin van het ziektebeeld ontstaan er wegdrukbare rode puntvormige verkleuringen, lijkend op ‘kippenvel’
- Na genezing is er rond dag 8 een karakteristieke vervelling van huid
- typisch is de neus-kin driehoek die vrij blijft van exantheem
- In mond is verkleuring zichtbaar en is er wit beslag op tonsillen. De tong wordt in een latere fase framboosrood.
- pijnlijke en gezwollen lymfeklieren in de hals
158
Wat is de behandeling van scarlatina?
Men dient penicilline toe. De zorgvrager moet rusten tot de koorts verdwenen is. Complicaties worden symptomatisch behandeld
159
Wat zijn de mogelijke complicaties van scarlatina?
Er ontstaat in sommige gevallen otitis media (ontsteking van het middenoor).
160
Wat is angina tonsillaris?
De infectieziekte angina tonsillaris lijkt op roodvonk, alleen heeft men niet bekende huidveranderingen
161
Hoe verloopt de besmetting en wat is de incubatietijd van angina tonsillaris?
Idem scarlatina
162
Wat zijn de symptomen van angina tonsillaris?
Plotse koorts, gecombineerd met keel- en slikpijn. De tonsillen zijn rood en gezwollen, bedekt met een wit beslag. De keel zelf is ook rood verkleurd en de halsklieren zijn pijnlijk en gezwollen.
163
Wat is de behandeling van scarlatina?
- idem scarlatina
- operatief verwijderen tonsillen
164
Wat is tuberculose?
= TBC, tering
- aandoening die jaarlijks 10 miljoen mensen treft, waarvan er 3 miljoen mensen overlijden.
- In Europa is het voorkomen sinds het begin van de 21e eeuw sterk gedaald, maar nog niet uitgeroeid
165
Hoe verloopt de besmetting met TBC?
-> verwekker: bacil van Koch (BK of Mycobacterium tuberculosis, een zuurvaste staaf)
- TBC-patiënt is besmettelijk als er afwijkingen zijn in de longen met open verbinding naar luchtwegen => open tuberculose
- Met ademhaling kunnen bacteriën in minuscule druppeltjes (aërosolen) in de lucht worden verspreid. Vooral door krachtig hoesten en niezen kunnen veel bacteriën worden uitgeademd.
166
Wat is het verloop van TBC?
- tuberkelbacil bereikt alveolus en veroorzaakt daar primaire haard + Bacteriën die gefagocyteerd zijn, worden naar lymfeklieren in longhilus getransporteerd = primaire complex
- lichaam zal bescherming opbouwen om verdere verspreiding te voorkomen -> zv ondervindt nog niks
- bij onvoldoende afweer: necrose in gekapselde haard -> caverne
- bacterie kan jarenlang aanwezig blijven en later tot uiting komen of verdwijnen
- verminderde afweer: verspreiding via de bloedbaan optreden (secundaire tuberculose) -> pleuritis en meningitis
-> kan in elk orgaan = orgaantuberculose
167
Wat zijn de symptomen van TBC?
- 70% zv -> longproblemen
- klinische verschijnselen zijn aspecifiek en passen bij elke chronische longaandoening
- Hoesten en vermoeidheid zijn de belangrijkste klachten
- subfebriel
- extra pulmonale vormen: verschijnselen afhankelijk van aangetaste orgaan (bv. bottuberculose verloopt sluipend en meestal laattijdig ontdekt).
168
Hoe verloopt het onderzoek om TBC vast te stellen?
- mantouxreactie (intradermaal): meest frequent toegepast om te checken of er in het verleden contact is geweest -> tuberculine (een toxine) ingespoten -> Indien zorgvrager antilichamen hiertegen bezit, zal test positief zijn, zv ontwikkelt dan roodheid en zwelling => toont enkel of er contact is geweest, niet of actief is
- diagnose: a.h.v. thoraxfoto -> orgaanafwijking aantonen (cavernes), sputumpreparaat -> bacterie aangetoond worden met speciale kleuring => bewijs enkel met Lewenstein-kweek: duurt 2 tot 8 weken
- onderzoek maagvocht en urine
- lever- of bobiopsie, lumbaal punctie
169
Waaruit bestaat de behandeling van TBC?
- zv vlodoende rusten, frisse lucht opzoeken, gezond eten
- tuberculostatica toegediend -> behandeling duurt 6 maanden of langer
- gedurende eerste weken isolatie van zv
170
Wat zijn de mogelijke complicaties van TBC?
- pleuritis tuberculosa
- longbloeding
- tuberculeus empyeem (pus in de ruimte tussen de longvliezen)
- minder frequent: doorbraak naar de bloedbaan en de verspreiding over het hele lichaam (meningitis tuberculosa of militaire tuberculose
171
Wat is pertussis?
De aandoening pertussis (of kinkhoest) is een kinderziekte.
172
Hoe ontstaat de besmetting met pertussis?
De verwekker bij pertussis is de bordetella pertussis. Tijdens het catarraal stadium (zie verder) is het kind besmettelijk.
173
Wat is de incubatitijd van pertussis?
De incubatietijd van pertussis bedraagt 1 tot 3 weken.
174
Wat zijn de symptomen van pertussis?
- hoestaanval in het convulsieve stadium -> gepaard met hevige benauwdheid, cyanose en slijmdraden uit de mond. De hoestaanval kan afgesloten worden met braken.
- minder bekend stadium vooraf, namelijk het catarraal stadium. In deze fase zijn er een aantal verkoudheidssymptomen aanwezig die langer
duren dan verwacht bij een normale verkoudheid.
175
Waaruit bestaat de behandeling van pertussis?
Het toedienen van antibiotica is niet erg zinvol. Men dient de vochtbalans en voedingstoestand in de gaten te houden, indien het kind vaak moet braken.
176
Waaruit bestaat de preventie van pertussis?
Er bestaat een vaccinatie voor pertussis, hierdoor is het in België een eerder zeldzame ziekte
geworden.
177
Wat is meningitis?
De infectieziekte meningitis betreft een hersenvlies- of hersenontsteking.
178
Hoe verloopt de besmetting met meninigitis?
De meest voorkomende verwekker bij meningitis is de meningokok. De Haemophilus influenza en de Streptococcus pneumoniae komen echter ook frequent voor
179
Wat is de incubatietijd van meningitis?
De incubatietijd voor meningitis bedraagt enkele dagen.
180
Wat zijn de symptomen van meningitis?
- begin: hoofdpijn, koorts, misselijkheid en braken
- soms convulsies en bewustzijn gestoord
- druk op hersenzenuwen wordt -> aanleiding tot uitvalsverschijnselen (bv. oogspierverlamming, doofheid …) die al dan niet blijvend zijn
- meest bekende verschijnsel in de volksmond is de ‘nekkramp’. Er treedt namelijk kramptoestand van de nekspieren op door menigeale prikkeling, waardoor het hoofd in achterovergebogen houding staat
181
Waaruit bestaat de behandeling van meningitis?
Men dient penicilline toe, waardoor de symptomen vrij snel verdwijnen.
182
Wat zijn de mogelijke complicaties van meniningitis?
- Syndroom van Waterhouse-Friderichsen: gevaarlijk -> meningokokkensepsis: koorts, is suf, er is algemene malaise en er ontstaan kleine bloedingen in de huid en de bijnieren, soms shockverschijnselen -> kan dodelijk zijn => snelle behandeling: gericht is op infectie- en shockbestrijding en dient corticosteroïden
- bij kinderen: hydrocefalus, doofheid en een mentale beperking
183
Waaruit bestaat de preventie van meningitis?
Het is mogelijk om te vaccineren tegen groep A-meningokokken en groep C-meningokokken.
Indien meningitis optreedt, worden aan de gezinsleden een chemoprofylaxe toegediend ter
preventie (bv. Rifampicine®).
184
Wat is difterie?
Difterie is lange tijd levensbedreigende ziekte geweest. Sinds invoering van
vaccinatieprogramma steekt deze ziekte nog nauwelijks de kop op.
185
Hoe verloopt de besmetting met difterie?
De oorzaak bij Difterie is de Corynebacterium difteriae.
186
Wat is de incubatietijd van difterie?
De incubatietijd bij Difterie is 2 tot 5 dagen
187
Wat zijn de symptomen van difterie?
- ontsteking van de tonsillen, van de neusholte of neus-keelholte,
of van het strottenhoofd
- Op het slijmvlies ontwikkelt zich een grijs beslag dat zelfs zwart kan
worden. Dit duidt op weefselnecrose
- lichte koorts
- uitgeademde lucht ruikt naar knoflook, dit heet men ‘keeldifterie’.
- halsklieren zijn pijnlijk en gezwollen
188
Waaruit bestaat de behandeling van difterie?
Men dient een antiserum met antibiotica toe (bv. Erytromycine®).
189
Wat zijn de mogelijke complicaties van difterie?
bacterie produceert toxine die inwerkt op hartspier en hersenzenuwen, waardoor polyneuropathie kan ontstaan, hierbij zijn de zenuwen op meerdere plaatsen in het lichaam aangetast. De aantasting van het hartspierweefsel geeft bijkomende hartproblemen
en kan leiden tot een plots overlijden
190
Waaruit bestaat de preventie van difterie?
Vaccinatie is mogelijk. De verkregen immuniteit is levenslang aanwezig
191
Welke enterale bacteriële infecties zijn er?
* tyfus;
* salmonellose;
* dysenterie;
* campylobacter jejuni.
192
Hoe verloopt de besmetting met tyfus?
De oorzaak van tyfus en paratyfus is de Salmonella typhi en Salmonella paratyphi. Andere Salmonellosen geven een ander ziektebeeld. De meeste gevallen ontstaan door een vakantie in het buitenland.
193
Wat is de incubatietijd van tyfus?
De incubatietijd voor tyfus bedraagt 7 tot 14 dagen en is afhankelijk van de infectiedosis
194
Wat zijn de symptomen van tyfus?
- begin: zoals griep: zv verliest eetlust, algemene malaise, koorts tot 40°C, hoofdpijn, vage spierpijn en gewrichtsklachten
- latere fase: sufheid, vage buikpijn met obstipatie die overgaat in hevige diarree, buik zwelt op, er is splenomegalie en er ontwikkelen roze vlekken op de buikhuid
195
Waaruit bestaat de behandeling van tyfus?
antibiotica
196
Waaruit bestaat de preventie van tyfus?
Vaccinatie is mogelijk. De immuniteit is maar enkele jaren aanwezig.
197
Hoe ontstaat besmetting met salmonellose?
- besmetting met andere Salmonella dan bij tyfus
- belangrijkste besmettingsbron: voedsel dat te lang en niet juist werd bewaard.
- Varkensvlees en kippeneieren vormen hoofdoorzaak.
198
Wat zijn de symptomen van salmonellose?
De ziekteverschijnselen beperken zich tot enteritis met koorts. Na enkele dagen zijn de symptomen verdwenen.
199
Waaruit bestaat de behandeling van salmonellose?
Symptomatische behandeling is voldoende. Enkel bij pasgeborenen en ouderen dient men antibiotica toe.
200
Wat is dysenterie?
Dysenterie is een darminfectie.
201
Waardoor ontstaat besmetting met dysenterie?
- kan door virussen, amoeben en bacillen
- bacillaire dysenterie -> veroorzaakt door: Shigella-dysenteriae -> treedt op onder
slechte hygiënische omstandigheden (bv. in gevangenissen)
202
Wat is de incubatietijd van dysenterie?
De incubatietijd van Dysenterie bedraagt 1 tot 3 dagen
203
Wat zijn de symptomen van dysenterie?
- begin: heel acuut met koorts, buikkrampen en waterige diarree
- later: frequente en pijnlijke defecatiedrang, waarbij geringe, slijmerige en bloederige
ontlasting wordt geloosd
204
Waaruit bestaat de behandeling van dysenterie?
- bij normale afweer -> symptomen verdwijnen vanzelf en zv hersteld na 1 week
- belangrijk om voldoende te rusten, er is symptomatische ondersteuning
- bij risicogroepen -> antibiotica of andere antibacteriële middelen toegediend en schenkt men extra aandacht aan vocht- en elektrolytenhuishouding
205
Waaruit bestaat de behandeling van dysenterie?
Preventief handelen (buiten hygiënische maatregelen) is niet mogelijk. Na het doormaken van de ziekte is men gedurende korte tijd beschermd tegen herinfectie.
206
Wat is de campylobacter jejuni?
is de meest frequent voorkomende aandoening door voedselbesmettingen.
207
Hoe ontstaat besmetting bij campylobacter jejuni?
De besmetting gebeurt door de campylobacterbacterie.
208
Wat is de incubatie tijd van campylobacter jejuni?
2 tot 4 dagen
209
Wat zijn de symptomen van campylobacter jejuni?
- acuut koorts tot 40°C, algemene malaise, hoofdpijn, verwardheid
- enkele dagen later: nausea, buikkrampen en diarree -> faeces
is waterdun, slijmerig en stinkend, soms ook bloederig
=> verschijnselen kunnen 3 tot 6 weken aanhouden
210
Waaruit bestaat de behandeling van campylobacter jejuni?
- zv wordt aangeraden om voeding aan te passen -> maag-darmsparend dieet
- Waakzaamheid voor vocht- en elektrolytenhuishouding
- ernstige gevallen: antibiotica
211
Wat is een mogelijke complicatie van campylobacter jejuni?
Dehydratatie is een vaak voorkomende complicatie.
212
Hoe kunnen cutane bacteriële infecties ontstaan?
- intacte huid: meestal voldoende weerstand -> Infecties komen niet vaak voor, tenzij huid beschadigd wordt
- Slijmvliezen bieden iets minder
weerstand, zodat infecties via deze weg vaker voorkomen
213
Wat zijn voorbeelden van cutane bacteriële infecties?
* erysipelas;
* syfilis;
* tetanus
214
Wat is erysipelas?
- infectieziekte
= wondroos
215
Hoe ontstaat de besmetting met erysipelas?
De oorzaak van Erysipelas is de Streptococcus pyogenus
216
Wat is de incubatietijd va erysipelas?
1-2 dagen
217
Wat zijn de symptomen van erysipelas?
- algemene malaise en verhoging temperatuur
- Vanuit plaats van besmetting verschijnt felrode verkleuring en zwelling van de huid
- scherpe begrenzing van de omgevende gezonde huid
- Er ontstaan slappe blaren, gevuld met geel, troebel vocht. De huid voelt pijnlijk strak aan en
aanraking is zeer pijnlijk. Na genezing schilfert de huid
218
Waaruit bestaat de behandeling van erysipelas?
- behandelt huidaandoening lokaal met nat verband en indifferente zalf
- Daarnaast wordt antibiotica
- zv wordt aangeraden te rusten tijdens acute fase.
219
Wat zijn de mogelijke complicaties van erysipelas?
abcesvorming en het ontwikkelen van acute glomerulonephritis
(een nierfilterontsteking)
220
Wat is syfilis?
Syfilis (of Lues) is geslachtsziekte die vooral voorkomt bij jongvolwassenen (15 tot 30
jaar).
221
Hoe ontstaat de besmetting met syfilis?
n besmetting met Treponema pallidum. De besmetting vindt plaats via het slijmvlies van de geslachtsdelen.
222
Wat is de incubatietijd van syfilis?
10 tot 90 dagen
223
Wat zijn de symptomen van syfilis?
Verloopt is 3 stadia:
* primair stadium: zweertje op plaats van besmetting -> oppervlakkige, schijfvormige verharding -> hierna ontstaat regionale lymfeklierontsteking, meestal t.h.v. lies;
* secundair stadium: 6 tot 8 weken na begin -> algemene ziekteverschijnselen: koorts, hoofdpijn, eetlustverlies, botpijn en haaruitval. Daarna: exantheem Na verdwijnen van huidveranderingen blijven meestal gepigmenteerde gebieden achter
* tertiair stadium: indien onbehandeld: vaak jaren later opnieuw huid- en slijmvlies-ontstekingen + vaak botten en gewrichten aangetast + neurologische en cardiovasculaire afwijkingen mogelijk. Er ontwikkelen knobbelvormige SC noduli -> ulcera. Neurosyfilis kan leiden tot dementieachtige verschijnselen
224
Waaruit bestaat de behandeling van syfilis?
Men dient penicilline toe. De zorgvrager is 24 uur na de behandeling niet meer besmettelijk.
225
Waaruit bestaat de preventie van syfilis?
Vaccinatie is onmogelijk. Het gebruik van condooms tijdens de geslachtsgemeenschap
draagt bij tot de preventie.
226
Welke ziekteverwekkers bestaan er buiten virussen en bacteriën?
andere pathogene micro-organismen: parasieten, de schimmels en de gisten
227
Wat is toxoplasmose?
Toxoplasmose is een frequent voorkomende, parasitaire infectie
228
Hoe verloopt de besmetting met toxoplasmose?
- mensen en dieren kunnen besmet worden met toxoplasmose gondii
- kat is gastheer waarin ontwikkeling parasiet plaatsvind
-> mens kan besmet geraken door contact met uitwerpselen van kat, door eten van ongewassen groenten, door eten van onvoldoende gebakken vlees of door drinken van besmet water
229
Wat is de incubatietijd van toxoplasmose
- Na infectie: parasieten dringne via bloed de cellen binnen -> komen in alle organen
- groepen van verwoeste cellen kunnen ontstekings- en necrosehaarden vormen
- indien deling langzaam kan weefselcyste ontstaan -> opname van zo’n cyste door mens via vlees dat onvoldoende verwarmd werd, kan nieuwe parasietenontwikkeling teweegbrengen
230
Wat zijn de symptomen van toxoplasmose?
- vage klachten -> algemene malaise + koorts
- opzwellen lymfeklieren
231
Waaruit bestaat de behandeling van toxoplasmose?
- bij normale afweer: geen behandeling
- bij ernstige ziekteverschijnselen: antiprotozoïca in combinatie met sulfapreparaat
232
Waaruit bestaat de preventie van toxoplasmose?
- vermijden van rouw vlees -> vooral tijdens zwangerschap
233
Wat is candida?
een infectie veroorzaakt door gisten/schimmels.
234
Hoe verloopt de samenleving tussen candida en de mens normaal?
- besmetting bij Candida gebeurt door gisten of schimmels die normaal niet pathogeen zijn
- 65% van de bevolking leeft samen met gist of schimmel, zonder dat de één de ander schaadt (commensalisme)
235
Welke vormen van systemische infectie zijn er bij candida?
- endocarditis: reeds beschadigde hartkleppen worden aangetast
- andere vorm: het bovenste deel van de tractus digestivus is hierbij meestal de infectiebron
236
Hoe ontstaat endocarditis bij candida?
Dit kan na hartchirurgie of na intraveneuze injectie met besmette naalden of katheters. Deze vorm gaat gepaard met splenomegalie, petechiën en soms embolieën;
237
Hoe kan de andere vorm (niet endocarditis) zorgen voor systemische candida besmetting?
Er treedt verspreiding op wanneer de zorgvrager een behandeling krijgt met antibiotica of cytostatica.
238
Welke patiënten hebben een risico op een candida besmetting?
* zv met neoplasie van bloedvormende organen
* zv bij wie het immuunsysteem wordt onderdrukt door ziekte of therapie
* postoperatieve zv
* zv die een langdurige antibioticakuur hebben ondergaan
239
Waaruit bestaat de behandeling van candida?
Men dient intraveneus anti-gistmiddelen toe (bv. Miconazol®).
Lokale infecties worden lokaal behandeld (bv. Nystatine®)
