Deel 1: Ancien Regime (H2) Flashcards
personele unie
de vorstendommen bleven theoretisch onafhankelijk van elkaar en hadden enkel de vorst gemeenschappelijk
conditor Belgii
stichter van België
het Groot Privilege
document waarin de hertogin (Maria van bourgondië) de klachtenlijst die haar was voorgelegd bekrachtigde en waarmee ze instemde met het herstel van de bestuurlijke toestand zoals die grosso modo onder Filips de Goede vóór 1430 had bestaan
Pragmatieke Sanctie van 1549
Document waarin Keizer Karel V en de Staten-Generaal de Nederlanden tot één ondeelbaar geheel verklaarde met hetzelfde opvolgingsrecht in alle gewesten (invoering eerstgeboorterecht)
inquisitie
Kerkelijke procedure van vervolging tegen ketters
Eedverbond der Edelen
vereniging van de hoge en de lage adel in een militante oppositiegroep
Raad van Beroerten
een uitzonderingsrechtbank die instond voor Godsdienstvervolgingen
pacificatie van Gent
document waarin een algemene amnestie werd afgekondigd, de Spaanse troepen moesten uit het land weg, eenieder kon zich vrij in de Nederlanden verplaatsen en handel drijven, in de ni protestantse gebieden kreeg de katholieke godsdienst garanties
Unie van Atrecht (Arras)
een verbond tussen Waals-Vlaanderen, Artesië, Henegouwen en de streek van Valenciennes, met een aristocratisch, monarchaal en antiprotestants programma
geuzen
opstandelingen
Placcaet van Verlaetinghe
een plakkaat ondertekend op 26 juli 1581, waarin een aantal provinciën van de Habsburgse Nederlanden Filips II afzetten als hun heerser. Het kan worden gezien als de onafhankelijkheidsverklaring van de Nederlanden.
Unie van Utrecht
en op 23 januari 1579 gesloten schriftelijke overeenkomst tussen een aantal Nederlandse gewesten, die een gezamenlijke inzet vastlegde om de Spanjaarden te verdrijven en waarin daarnaast een aantal staatkundige zaken werd geregeld op het gebied van bijvoorbeeld defensie, belastingen en godsdienst
Twaalfjarig Bestand
een periode van twaalf jaar van wapenstilstand gedurende de Tachtigjarige Oorlog waarin niet of nauwelijks tussen de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden en de Habsburgse Nederlanden (juridisch afhankelijk van het Spaanse Rijk) werd gevochten.
Akte van Afstand
document waarin Filips II de soevereiniteit van de Nederlanden overdroeg aan zijn dochter Isabella
Vrede van Westfalen = Vrede van Münster
grote vredesakkoord
mercantislisme
streefde ernaar in het land meer geld te laten binnenvloeien dan er uitging, waardoor de rijkdom zou toenemen, de staat dus meer belastingen kon heffen en de vorst machtiger werd
armenkassen
lokale instellingen voor werklozensteun
tributorum aequitatem instauravi
ik voerde de gelijkheid van lasten in
tolerantie-edict van 1781
alle godsdiensten kregen dezelfde rechten
de kleine Brabantse Omwenteling
revolte van de lokale notabelen
Brabantse Omwenteling
revolutionaire opstand waarbij de Zuidelijke Nederlanden hun onafhankelijkheid uitriepen
Staten-Generaal
een college waarin afgevaardigden van de Provinciale Staten van de gewesten van de Nederlanden samenkwamen. Oorspronkelijk bestond de vergadering uit vertegenwoordigers van de Staten of standen van de zeventien provincies, die door de Bourgondische hertogen en later de Habsburgse landsheer werden samengeroepen wanneer deze landheren in geldnood zaten en een bede moest worden toegekend. Tijdens de Tachtigjarige Oorlog splitste de Staten-Generaal in een opstandige noordelijke vergadering en een zuidelijke pro-Spaanse koningsgezinde vergadering. Na de onafhankelijkheid van de Republiek der Verenigde Provinciën groeide de rol van de Staten-Generaal in de Noordelijke Nederlanden, en werd ze het hoogste orgaan van de Unie; in de Zuidelijke Nederlanden werden het college echter zelden nog bijeengeroepen.
petition of right
tekst die bepaalde dat een gevangenneming enkel nog kon in de context van een gepleegd misdrijf