De gezonde pasgeborene Flashcards
In welke periode spreken we van een zuigeling?
1 maand (28 dagen) tot 1 jaar
In welke periode spreken we van een neonaat?
Tot 1 maand (28 dagen)
Wanneer is een neonaat aterm?
Geboorte tussen week 37 - 42
Wanneer is een neonaat preterm/prematuur?
< 37 weken
Wanneer spreken we van late preterm?
34-36w6d
Wanneer is een neonaat postterm?
> 42 weken
Waarvoor staat AGA?
Appropriate for gestational age
Waar voor staat SGA?
Small for gestational age
Synoniem voor SGA?
Dysmatuur –> gewicht < P3
Waarvoor staat LGA?
Large for gestational age
Synoniem LGA?
Macrosoom –> gewicht > p97
Vanaf wanneer spreken we van een laag geboortegewicht?
< 2500 g
Wanneer spreken we van very low birth weight?
Gewicht < 1500 g
Wanneer spreken we van extreme low birth weight?
gewicht < 1000 g
Wat is het gemiddelde gewicht van een aterme neonaat?
3200 g
Wanneer spreekt met van macrosomie ?
gewicht > 4 kg
Blijft de neonaat altijd boven zijn geboortegewicht?
NEEN -_> eerste dag verlies van 10% van gewicht –> na 10 dagen terug bijgekomen tot op geboortegewicht
Belangrijkste comlicaties bij SGA?
- Intra-uteriene hypoxie en dood
- Asfyxie
- Hypoglycemie, hypothermie, hypocalciemie, polycythemie
Belangrijkste complicaties bij macrosomie?
- Asfyxie door moeilijke geboorte
- Hypoglycaemie (door hyperinsulinemie)
- Hypothermie
Oorzaken van laattijdig sluiten fontanel?
- Hypothyreoïdie
- Botaandoeningen
- Intracraniële hypertensie
- Congenitale syphilis
- Rachitis
Wanneer sluit de voorste vfontanel?
12-18 maanden
Wanneer sluit de achterste fontanel?
2 maanden
Welke score kan gebruikt worden om de transitie van de neonaat te beoordelen?
APGAR score
Waarvoor staat apgar?
A: appearance P: pulse G: grimace (reactie op prikkels) A: activity R: respiration
Wanneer wordt de APGAR score bepaald?
na 1, 5 en 10 minuten
–> voornamelijk de score na 5 minuten zegt iets over reactie op ingrijpen/reanimatie –> zegt iets over neruologische prognose
Wat betekent APGAR score na 1 minuut?
> of = 7 –> normaal
4-7 = matige (blauwe) asfyxie
0-3 = ernstige (witte) asfyxie
Wat betekent APGAR score na 5 minuten?
8-10 –> gezond, aspiratie neus en mond en mee met moeder
5-7 –> Geringe asfyxie, O2 geven, blijft tot APGAR beter
3-4 –> Matige asfyxie, O2 met masker, bij falen intubatie
0-2 –> ernstige asfyxie, intubatie en naar NICU
Wat is de normale lengte van een neonaat?
48-51 cm
Wat is de normale schedelomtrek van een neonaat?
32-35 cm
Waar kunnen afwezige femorale polsen op wijzen?
Coactatio aortae
Waar kunnen toegenomen femorale polsen op wijzen?
Patent ductus arteriosus
Wat moeten we doen bij polyhydramnios?
Via maagsonde controleren of er een slokdarmatresie aanwezig is
Wat is het risico van meconiaal vruchtwater?
Inhalatie van meconium door neonaat –> chemische pneumonie
Waarnaar wordt er gescreend met de hielprik?
- Hypothyreoïdie
- Fenylketonurie
- Bijnierschorshyperplasie
- Mucoviscidose
- Hemoglobinopathie
Welke vitamine is vaak tekort bij neonaat?
Vit.K
Waartoe leidt een vitamineK deficiëntie bij neoanten?
Verhoogd risico op bloedingen
Behandeling vitamineK deficiëntie neonaat?
- Bij geboorte toedienen van 1 mg Konakion
- Supplementatie bij borstvoeding
Noem de 3 meest voorkomende aangeboren afwijkingen bij neonaat?
- Hartafwijkingen
- Heupluxatie
- Spitsvoeten
Welke zijn de primitieve of archaïsche reflexen?
- Moro reflex
- Zoekreflex
- Palmaire en plantaire grijpreflex
- Opstapreflex
- Galant reflex
- Asymmetrische tonische nekreflex
Wat is de Moro reflex?
o Plotse achterwaartse beweging / sterke geluidsprikkel
o Strekken armen en geabduceerd en vervolgens weer geadduceerd in soort omhelsbeweging
o Symmetrisch
Wat is de zoekreflex?
o Aanraken huid naast mond
o Draaien van hoofd naar die zijde en openen mond
Wat is de palmaire en plantaire grijpreflex?
o Vastgrijpen vinger die in hand gelegd wordt
o Buigen van tenen bij stimulatie voetzool
o Palmaire: rond 4 maand verdwenen
o Plantaire: rond 4-6 maand verdwenen
Wat is de opstapreflex?
o Voetrug tegen tafelrand
o Benen buigen -> wil erop stappen
o Vaak gevolgd door loopbewegingen
Wat is de frequentie van borstvoeding bij neonaat?
8-12 x/24 uur
Wat is de benodigde vocht- en calorietoevoer van een neonaat per dag?
Vocht: 20-40 ml/kg/dag over 8 voedingen
Calorie: 120 kcal/kg/dag over 8 voedingen
Welke vitmine supplementen moeten er gegeven worden aan de neonaat?
- Vit.K –> nodig voor coagulatie
- Vit.D –> nodig voor botopbouw
Wanneer spreken we van asymmetrische groeivertraging?
Wanneer het hoofd in relatie met het lichaam/gewicht te groot is –> brain sparing
Wat is de oorzaak van asymmetrische groeivertraging?
Extrinsieke factoren bv. ondervoeding moeder, uteroplocentaire stoornissen, tweelingzwangerschap, …
Wanneer spreken we van een symmetrische groeivertraging?
Wanneer zowel het hoofd als het lichaam/gewicht te klein is voor de leeftijd van de foetus
Wat is de oorzaak van symmetrische groeivertraging?
intrinsieke factoren bv. chromosomale afwijkingen, syndromale afwijkingen, congenitale infectie (TORCHE)
oorzaken van macrosomie?
- Genetische factoren
- Maternale diabetes
- Maternale obesitas
- Syndromale afwijkingen
Wat is de O2 saturatie van de foetus in utero?
60%
Welke shunt zijn er bij de foetus aanwezig om de longen te bypasses?
- Foramen ovale
- Ductus arteriosus
Werking van het hart bij de foetus?
Parallel
Later –> in serie
Hoe werkt de transitie van de longfunctie van foetus naar neonaat?
Pasgeborene zet longen open om te wenen –> daling van vaatweerstand longen –> meer bloed door longen met stijging zuurstofspanning (60-80 mmHg)
- -> Vulling linker atrium –> sluiten formaten ovale
- -> vocht uit longen in circulatie geduwd door passage geboortkanaal en ademheling
- -> door hoge zuurstofspanning zal ductus arteriosus sluiten
Wat is een risico van een keizersnede voor de pasgeborene?
Vertraagde resorptie van longvocht
Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen reanimatie van pasgeborene en volwassen?
- Pasgeborene heeft niet-ontplooide longen –> moet weggeduwd worden alvorens reanimatie mogelijk is
- Probleem bij pasgeborenen is meestal hypoxie en niet primair hart of long probleem
- Risico op afkoeling
- Thoraxcompressies efficiënter net onder stermum
Wat is het doel van thoraxcompressies bij pasgeborenen?
Coronaire bevloeiing bevorderen
NIET om hersenen van zuurstof te voorzien
Wat is een meer geschikt woord dan reanimatie als het om een pasgeborene gaat?
Ondersteunene van transitie
Hoe pakken we de Airway aan bij pasgeborenen?
- Hoofd in neutrale positie (eventueel met rolletje onder schouders)
- Chin lift
- Plaatsen van saturatiemeter aan rechterhand
- Indien geen spontane ademhaling en bradycardie –> verder naar B
Waarop plaatsen we de saturatiemeter aan de rechterhand van de pasgeborene?
Dit is voor de ductus arteriosus gelegen.
Hoe pakken we de Breathing aan bij een pasgeborene?
- Beademing met masker en ballon aan 21%FiO2
- Lange inflatieventilatie: 2-3 seconden per inflatie –> herhaal 5 keer
- Zo geen verbetering HF : 30 seconden ventileren (1 tel inademing, 2 tellen uit)
–> indien na 30 sec nog geen verbetering hartactie –> ga door naar C
Hoe pakken we Circulation aan bij pasgeborene?
- Overweeg een ET intubatie
- Hartmassages en ventilatie aan 3:1 verhouding
Indien na 30 seconden geen verbetering hartactie –> ga over naar D
Wat doen we als er geen thoraxexcursies aanwezig zijn bij ventilatie?
- Controleren van techniek
- herpositionering
- Alternatieve luchtwegopeningsmaneoeuvers (bv. mayo)
hoe dienen we medicatie toe bij reanimatie pasgeborene?
- Plaatsen van een centrale lijn in navelstreng vena
- Toedienen van 0,01 mg/kg adrenaline (tot 0,03 mg) + flushen met NaCL
- Verder compressies en ventilatie
- Na 30 seconden evaluatie en opnieuw toedienen adrenaline 0,03 mg/kg (0,09 mg tot)
- Zo geen effect en/of verbloedingsshock –> vullen met NaCl 0,09% 10 ml/kg (dus tot 30 ml) over 1-2 minuten via IV in hand
Wanneer stopt de reanimatie van de pasgeborenen?
na 10-15 minuten –> zeer slechte neurologische prognose
Wat is er anders bij de reanimatie van pasgeborenen met meconiaal vruchtwater?
Er zal sneller overgegaan worden tot aspiratie van longen als inflatieventilatie niet efficiënt zijn.
Reanimatie prematuur < 28 weken of < 1500 g?
- Niet afdrogen –> onmiddellijk in plastiek zakje steken –> voorkomen van waterverlies
- Start met 30% FiO2 om wille van grote kans op onrijpe longen
Geef het reanimatieschema van een pasgeborene?
Wat is de Galant reflex?
Wrijven over de rug van het kind met het kind op je hand gelegen zorgt voor een plooiing van de rug in die richting.
Wat is de asymmetrische tonische nekreflex (ATNR)?
Draaien van het hoofd in rugligging naar links veroorzaakt een extensie van de linkerarm en flexie van de rechterarm
Wanneer verdwijnt de zoekreflex?
4 maanden
Wanneer verdwijnt de Moro Reflex?
4 maanden
Wanneer verdwijnt de opstapreflex?
5 maanden
Wanneer verdwijnt de asymmetrische tonische nekreflex?
4-6 maanden
Wanneer verdwijnt de palmaire grijpreflex?
5 maanden
Wanneer verdwijnt de voetzoolreflex?
12 maanden
Wanneer verdwijnt de galant reflex?
6 Maanden
Welke zijn de posturale reacties?
- Positive support reflex (steunname op voetjes)
- Landau reflex
- Zijwaartse steun (lateraal propping)
- Symmetrische tonische nekreflex
- Neerwaartste parachute reflex
Wanneer treedt de positive support reflex op?
vanaf 3-4 maanden
Wat is de landau reflex?
Opheffing van hoofd boven vlak van romp, wanneer gehouden in horizontale houding
Vanaf wanneer treedt de Landau reflex op?
Vanaf 4-5 maanden
Wat is Lateral Propping?
Hand plaatsen bij zijwaarts ‘vallen’
Wat is de Symmetric Tonic Neck Reflex (STNR)?
Hoofd in extensie geeft extensie armen en flexie beentjes
Hoofd in flexie geeft flexie armpjes en extensie beentjes
Wanneer treedt de Symmetric Tonic Neck Reflex (STNR) op ?
Tussen 6 en 11 maanden
Wat is de neerwaartse parachute reflex?
Armpjes naar voor gespreid bij voorwaarts ‘vallen’
Wat is de neerwaartse parachute reflex?
Armpjes naar voor gespreid bij voorwaarts ‘vallen’
Vanaf wanneer treedt de neerwaartse parachute reflex op?
Vanaf 8-9 maanden
Vanaf wanneer kan een kind stappen zonder steun?
12 - 18 maanden
vanaf wanneer kunnen kinderen handjes samenbrengen in middellijn?
3 maanden
vanaf wanneer kunnen kinderen een pincetgreep maken?
12 maanden
Vanaf wanneer spreken kinderen hun eerste woordjes?
12-18 maanden