de dampkring Flashcards
dampkring of atmosfeer
de laag gassen die het oppervlak van een planeet omringt. op aarde bestaat de dampkring voornamelijk uit stikstof, zuurstof, argon en andere sporengassen
troposfeer
de onderste laag van de atmosfeer waarin het weer plaatsvindt en waarin de temperatuur doorgaans afneemt met toenemende hoogte
tropopauze
de grens tussen de troposfeer en de stratosfeer, waarin de temperatuur meestal niet verder daalt met toenemende hoogte
stratosfeer
de atmosferische laag boven de troposfeer waarin de temperatuur stijgt met toenemende hoogte, vanwege de aanwezigheid van de ozonlaag
stratopauze
de grens tussen de stratosfeer en de mesosfeer
ozonlaag
een laag in de stratosfeer die rijk is aan ozonmolucelen en die ultraviolette straling van de zon absorbeert, waardoor schadelijke straling de aarde niet bereikt
fotochemische smog
een vorm van luchtverontreiniging die ontstaan wanneer verontreinigde stoffen in de lucht reageren met zonlicht
CFK’s
chloorfluorkoolwaterstoffen= synthetische chemicaliën die werden gebruikt in onder andere koelapparaten en spuitbussen en die schadelijk zijn voor de ozonlaag
montreal protocol
een internationaal verdrag uit 1987 dat gericht is op het verminderen van de productie en consumptie van ozonlaag afbrekende stoffen, waaronder CFK’s
het gat
te zien in de ozonlaag
mesosfeer
de atmosferische laag boven de stratopauze waarin de temperatuur weer daalt met toenemende hoogte
meteoroïden
kleine stukjes ruimtepuin of gesteente in de ruimte, variërend in grootte van stofdeeltjes tot grotere rotsblokken
-> vallende sterren
mesopauze
de grens tussen de mesosfeer en de thermosfeer
thermosfeer
de atmosferische laag boven de mesosfeer waarin de temperatuur sterk stijgt als reactie op de invloed van de zon
poollicht
lichten die voorkomen in de buurt van de polen als gevolg van de interactie van zonnewind met de atmosfeer
zonnevlekken
donkere vlekken op het oppervlak van de zon, geassocieerd met een lagere temperatuur en een verhoogde magnetische activiteit.
protuberansen
grote uitbarstingen van gas van het oppervlak van de zon die zich uitstrekken in de ruimte
aurora borealis
het noorderlicht, een natuurlijk lichtverschijnsel dat te zien is in de buurt van de polen
aurora australis
het zuidelijke tegenhanger van het noorderlicht, zichtbaar in de buurt van de zuidpool
thermopauze
de overgangslaag tussen de thermosfeer en de exosfeer
exosfeer
de bovenste laag van de atmosfeer waarin de lucht zo dun is dat de deeltjes vrij kunnen ontsnappen in de ruimte
klimaat
het gemiddelde weerpatroon over een langere periode in een bepaald gebied
weer
de toestand van de atmosfeer op een bepaald moment en op een specifieke locatie, inclusief factoren zoals temperatuur, neerslag, wind en luchtdruk
temperatuur
een maatstaf voor hoe warm of koud iets is
-> wordt gemeten met een thermometer (°C)
neerslag
water dat in vaste of vloeibare vorm uit de atmosfeer op het aardoppervlak valt, zoals regen, sneeuw, hagel, enz
-> wordt gemeten door een pluviometer (mm)
luchtdruk
de druk die de lucht uitoefent op het aardoppervlak, gemeten in hPa of mb
-> wordt gemeten met een barometer
windrichting
de richting waaruit de wind waait, meestal aangegeven als de richting waarheen de wind gaat
-> wordt gemeten door een windvaan
windsnelheid
de snelheid waarmee de lucht zich verplaatst, gemeten in km/u of m/s
-> wordt gemeten door een anemometer