D5 vorsten strijden om macht

Question 1

(begrip)

centralisatie (van macht)

Answer 1

de macht gaat terug naar het centrum

Question 2

(begrip)

decentralisatie (van macht)

Answer 2

ze gaan de macht die eerst in het centrum lag aan machthebbers geven op meerdere plaatsen

Question 3

(wanneer spreken we van centralisatie van macht?)

grondbezit

Answer 3

territoriaal

Question 4

(wanneer spreken we van centralisatie van macht?)

politieke macht

Answer 4

institutioneel

Question 5

verschillende vorsten

Answer 5

koning/keizer
edelen: hertog, graaf, markies, ridder, baron
clerus: bisschop

Question 6

(toch beperkingen voor de vorst)

adel is onafhankelijk van de koning

Answer 6

de koningsvazallen hebben meer macht dan de koning, koning heeft alleen macht over kroondomein

Question 7

(toch beperkingen voor de vorst)

de kerk/paus is heel machtig

Answer 7

de paus heette zichzelf heerser over de ganse christelijke wereld. Pontifex Maximus = grootste bruggenbouwen. plaatsvervanger van god op aarde: onfeilbaar

Question 8

(toch beperkingen voor de vorst)

tekort aan geld

Answer 8

de koning is afhankelijk van de wisselende oogsten wanneer hij belastingen wil heffen

Question 9

(evolutie)
decentralisatie (feodaliteit, tot +/- 1000)
territoriaal (grondbezit)

Answer 9

territoriale versnippering, alleen het kroondomein was niet uitgeleend

Question 10

(evolutie)
decentralisatie (feodaliteit, tot +/- 1000)
politiek (institutioneel)

Answer 10

militair: verdediging met trouwe vazallen
bestuur: met behulp van kroonvazallen op basis van trouw
inkomsten van de vorst door: inkomsten van het kroondomein

Question 11

(evolutie)
centralisatie (lange evolutie, na 1000)
territoriaal (grondbezit)

Answer 11

territoriale eenheid (oude lenen worden heroverd en toegevoegd aan het kroondomein)

Question 12

(evolutie)
centralisatie (lange evolutie, na 1000)
politiek (institutioneel)

Answer 12

militair: verdediging met een centraal ridderleger
bestuur: met gespecialiseerde ambtenaren
inkomsten van de vorst door: centrale belastingen

Question 13

1066

Answer 13

slag bij Hastings

Question 14

slag bij Hastings (tussen)

Answer 14

Willem van Normandië <-> koning Harold II

Question 15

Slag bij Hastings (voor)

Answer 15

de Engelse troon

Question 16

dubbele functie Willem van Normandië

Answer 16

Hij is kroonvazal van de Franse koning , nu wordt hij koning van Engeland, Willem I, de veroveraar

Question 17

Waarom gaf Willem zijn krijgers stukjes land zonder politieke, militaire of rechterlijke macht?

Answer 17

Om geen macht de verliezen aan de adel/het volk

Question 18

aan het hoofd stelde hij een … aan, een…

Answer 18

sheriff, betaalde ambtenaar (niet voor het leven, geen erfenis!), zorgde voor een goede orde

Question 19

Willem zorgt ervoor dat het leenstelsel in Engeland…

Answer 19

niet ingevoerd wordt

Question 20

1086

Answer 20

Domesday book

Question 21

domesday book (wat)

Answer 21

elke 2-3 jaar komen er mensen kijken wat je in bezit hebt zoals vee, groot huis,… en dat schreven ze allemaal op in het domesday book. Het bestaat voor belastingen te heffen

Question 22

waarom was het domesday book een belangrijk instrument in de centralisatiepolitiek

Answer 22

de koning heft centrale belastingen op

Question 23

koning van Engeland in de 2de helft van de 12de eeuw

Answer 23

Hendrick II, Plantagenet (curtmantle)

Question 24

Met wie was Hendrick II getrouwd

Answer 24

Eleonora van Aquitanië (Franse nationaliteit)

Question 25

welke gebieden komen in Hendrick II zijn bezit

Answer 25

Engeland en West-Frankrijk

Question 26

Engelse koning 1214

Answer 26

Jan "zonder land"

Question 27

1214

Answer 27

slag bij Bouvines

Question 28

slag bij Bouvines (tussen)

Answer 28

Jan "zonder land" <-> Filips II, Augustus

Question 29

slag bij Bouvines (resultaat)

Answer 29

buiten de streek van Bordeaux verliest Jan "zonder land" am zijn Franse gebieden

Question 30

1215

Answer 30

Magna Charta

Question 31

Magna Charta (door)

Answer 31

Jan "zonder land"

Question 32

Magna Charta (waarom)

Answer 32

om zijn kroon te redden werd hij verplicht om de Magna Charta te ondertekenen ten voordele van de adel

Question 33

Magna Charta (wat)

Answer 33

Magna Charta = de grote oorkonde der vrijheden een grote keure met privileges (voordelen van de 3 standen)

Question 34

drie rechten in de Magna Charta die de koning belooft te eerbiedigen

Answer 34

-Vrijheid Engelse kerken -Enkel redelijke belastingen -Geen willekeurige arrestaties

Question 35

Magna Charta (macht voor koning)

Answer 35

macht beperkt

Question 36

In de 14de eeuw, de raad, het latere parlement

Answer 36

-hoger huis/house of lords: clerus, hoge adel -lager huis/house of commens: lage adel, lage clerus, particiërs. Ouder regering van Edward III (ca. 1350)

Question 37

987

Answer 37

Hugo Capet aan de macht in Frankrijk, de familie der Capetingers neemt de macht over

Question 38

kronen

Answer 38

Wereldlijke macht, door de hoogste adel

Question 39

zalven

Answer 39

de koning krijgt een goddelijke macht, door de paus

Question 40

waren de Capetingers machtige vorsten

Answer 40

nee, want het kroondomein ligt rond Parijs

Question 41

waarom is het onvermijdelijk dat de Capetingers in conflict komen met de Plantagenets

Answer 41

De Plantagenets bezitten een enorm deel van het Franse grondgebied en dit is een bedreiging voor de Capetingers

Question 42

wie trekt in dat conflict het langste eind?

Answer 42

De Capetingers, zij winnen een groot deel terug na de slag bij Bouvines

Question 43

verschil vazal en ambtenaar

Answer 43

vazal -ambtstermijn: levenslang -vergoeding: loon in grond (feodaliteit) -contract: op basis van trouw amtenaar -ambtstermijn: afzetbaar -vergoeding: loon in geld -contract: op basis van capaciteit

Question 44

omdat de Franse koning regelmatig in geldnood zat moest hij een raad van rijken bij elkaar roepen. Dit was een

Answer 44

vertegenwoordiging van de drie standen

Question 45

vertegenwoordiging van de drie standen

Answer 45

zij vormden een raadgevende politieke instelling, die vooral geraadpleegd werd door de koning om de schatkist te vullen, namelijk de staten-generaal

Question 46

staten-generaal

Answer 46

de koning dient een bede in om goedkeuring te krijgen belastingen te verhogen

Question 47

dit zorgt ervoor dat de Franse koning

Answer 47

meer macht krijgt ten opzichte van de drie standen

Question 48

wie had normaal de troon moeten opnemen na Filips IV

Answer 48

Isabella van Frankrijk

Question 49

naar wie gaat in 1328 de Franse troon uiteindelijk

Answer 49

Filips VI (Valois)

Question 50

waarom was Filips VI de erfgenaam van Filips IV

Answer 50

dichtstbijzijnde mannelijke erfgenaam

Question 51

1328

Answer 51

Karel IV sterft (laatste Capetinger)

Question 52

1337

Answer 52

start 100-jarige oorlog

Question 53

1453

Answer 53

einde 100-jarige oorlog

Question 54

wie maakt de grote successen in de 100-jarige oorlog

Answer 54

De Engelsen

Question 55

wie is de grote winnaar van de 100-jarige oorlog

Answer 55

De Fransen

Question 56

betekenis uitkomst 100-jarige oorlog voor koninklijke macht in Frankrijk

Answer 56

die komt versterkt uit de strijd. De Franse koning heeft nu meer gebied in handen dan ervoor

Question 57

1453 bedreiging voor Franse koning

Answer 57

Het Bourgondische RIjk

Question 58

Wat was Jeanne d'Arc haar belang tijdens de 100-jarige oorlog

Answer 58

Zij zorgt voor nieuwe moed om land te heroveren op de Engelsen. In 1431 wordt zij veroordeeld tot de brandstapel in de stad Rouen

Question 59

1356

Answer 59

gouden bul

Question 60

gouden bul (waarvoor)

Answer 60

het aantal vorsten die de keizer aanduidden beperkt tot zeven

Question 61

keuren

Answer 61

kiezen

Question 62

"die aldus van hen afhankelijk was"

Answer 62

de koning was afhankelijk van zijn kroonvazallen. Kroonvazallen hadden meer macht dan de koning

Question 63

keurvorsten rol

Answer 63

ze kiezen hun keizer, die kwam onder invloed van de keurvorsten

Question 64

waarom kozen de keurvorsten een zwakke leider

Answer 64

op die manier konden zij zelf de touwtjes in handen houden

Question 65

1492

Answer 65

Reconquista voltooid

Question 66

Christenen beginnen met een herovering van Spanje op de Moren

Answer 66

Reconquista = val van Granada

Question 67

de christenen beginnen met een herovering van Spanje op de Moren

Answer 67

Reconquista = val van Granada

Question 68

Moren

Answer 68

Noord-Afrikaanse moslims

Question 69

de katholieke koningen

Answer 69

koning Ferdinand II van Aragon en koningin Isabella I van Castilië

Question 70

wie veroverden het koninkrijk van Granada

Answer 70

de katholieke koningen (koning Ferdinand II van Aragon en koningin Isabella I van Castilië)

Question 71

1479

Answer 71

Spaanse inquisitie = Religieuze eenmaking

Question 72

de katholieke koningen streefden heel bewust naar absolute macht

Answer 72

de vorst heeft alle macht in handen en hij beweert dat die macht van god gekregen heeft

Question 73

omstreeks 1500: Engeland territoriaal

Answer 73

territoriaal één

Question 74

omstreeks 1500: Frankrijk territoriaal

Answer 74

territoriaal één (Vlaanderen en Bourgondië zijn zelfstandig)

Question 75

omstreeks 1500: Heilig Roomse Rijk (HRR) territoriaal

Answer 75

territoriaal versnipperd

Question 76

omstreeks 1500: Spanje territoriaal

Answer 76

territoriaal één

Question 77

omstreeks 1500: Engeland institutioneel

Answer 77

centraal bestuur, maar na magna charta krijgen de parlementen meer macht

Question 78

omstreeks 1500: Frankrijk institutioneel

Answer 78

centraal bestuur

Question 79

omstreeks 1500: Heilig Roomse Rijk (HRR)

Answer 79

macht ligt bij 7 keurvorsten

Question 80

omstreeks 1500: Spanje institutioneel

Answer 80

centraal bestuur