COPD Flashcards
Waaruit bestaat het respiratoir systeem?
Bovenste en onderstel deel. Daarnaast wordt er ook een onderscheid gemaakt tussen een geleidingszone en respiratoire zone.
Wat is het doel van het bovenste deel?
Filteren, verwarmen en bevochten van de lucht.
Waaruit bestaat het bovenste deel?
Neusholte, mondholte, strottenhoofd, strottenklep.
Wat is het doel van het onderste deel?
Kraakbeenringen zorgen ervoor dat de trachea en de bronchiën niet inklappen als er lucht doorheen gaat.
Waaruit bestaat het onderste deel?
Trachea, hoofdbronchi links en rechts, bronchioli
Wat is het doel van de geleidingszone?
Geleiden van lucht
Waaruit bestaat de geleidingszone?
Trachea, bronchioli
Wat is het doel van de respiratoire zone?
diffusie/uitwisseling van gassen
Waaruit bestaat de respiratoire zone?
alveoli
Hoe wordt de geleidingszone ook wel genoemd?
De ruimte waar geen gasuitwisseling plaats vindt
Wat is de anatomische dode ruimte?
De ruimte waar geen gasuitwisseling plaats vindt (geleidingszone).
Wat betekend perfusie?
Wanneer bepaalde longdelen wel worden geventileerd, maar niet worden doorbloed.
Wat zijn de alviolere dode ruimte?
Longtoppen
Wat is fysiologische dode ruimte?
De alviolere dode ruimte vormt samen met de anatomische dode ruimte de fysiologische dode ruimte. De anatomische dode ruimte is statisch van inhoud, terwijl de fysiologische dode ruimte (anatomische dode ruimte + alviolere dude ruimte) dynamisch is.
Kan de fysiologische dode ruimte verkleinen of vergroten?
Dat is afhankelijk van de ventilatie-perfusie verhouding.
Wat is de ventilatie-perfusie verhouding?
De alveoli zijn uitrekbaar en kennen een ronde structuur, waardoor een oppervlakte vergroting wordt gecreëerd. door deze oppervlakte vergroting kan er meer diffusie/ventilatie van gassen plaats vinden.
Wanneer vind er een optimalisatie van ventilatie-perfusie verhouding plaats?
Als de perfusie toeneemt door het laten stijgen van de bloeddruk (in de longtoppen). Dit gebeurt bijv. bij toename van inspanning.
Welke soort ademhaling heeft voorkeur er waarom?
Buikademhaling heeft de voorkeur t.o.v. de borstademhaling. Dit komt door de betere perfusie onderin de longen, waardoor er een beter diffusie van gassen kan plaatsvinden.
Benoem 5 hulp ademhalingsspieren van de inspiratiemusculatuur.
M. serratus anteroir M. sternocleidomastoideus (belangrijke hulpademhalingsspier) M. scaleni M. pectoralis minor/major (major belangrijke hulpademhalingsspier M. trapezius pars descendens M. obliques internes abdominis M. obliques externus abdominis M. rectus abdominis M. transversus abdominis Mm. erector spinea thoracales M. iliocostalis lumborum M. quadratus lumborum Mm. levator costarum M. transversus thoracis M. subclavius
Wat is de rol van het diafragma bij ademhalingsspieren?
Inspiratiemusculatuur: diafragma neemt 75% van de inademing voor zijn rekening.
Expiratiemusculatuur: buikspieren in zijn totaal, duwen het diafragma omhoog.
Welke spier zorgt voor een depressie van de ribben?
M. intercostalis internus
Leg adem teug volume uit
Normale ademhaling
Leg inspirator reservevolume (IRV) uit
Extra lucht wat boven op de VT kan worden ingeademd
Leg expiration reservevolume (ERV) uit
Extra lucht wat boven op de VT kan worden uitgeademd
Leg restvolume (RV) uit
Lucht wat altijd achterblijft in de longen en luchtwegen, ook na volledige uitademing.
Leg vitale capaciteit / nuttige longinhoud (VC) uit
Combinatie van VT, IRV en ERV
Leg functioneel residu capaciteit (FRC) uit
Combinatie van RV en ERV
Leg totale longcapaciteit (TLC) uit
Combinatie van VT, IRV, ERV en RV
Leg inspiratoire capaciteit (IC) uit
Combinatie van VT en IRV
Leg expiratoire eensecondewaarde / forced expiratory volume (FEV1) uit
Maximale uitgeademde lucht in 1 seconde
Leg inspiratoire eensecondewaarde / forced inspiratory volume (FIV1) uit
Maximele ingeademde lucht in 1 seconde
Leg geforceerde vitale capaciteit / forced vital capacity uit
Volumeverandering tussen IRV en ERV
Waar staat COPD voor?
Chronic Obstructive Pulmonary Disease
Wat zijn de risicofactoren van COPD?
Roken (>90%); Beroepsmatig stofblootstelling; Luchtvervuiling; Infecties Genetische aanleg; leeftijd >40 jaar
Hoe wordt chronische bronchitis ook wel genoemd?
Blue bloaters
Hoe wordt longemfyseem ook wel genoemd?
Pink puffers
Hoe wordt chronische bronchitis veroorzaakt?
Verminderde mucociliair transport door:
- geremde trilhaar beweging;
- afname aantal cilia (trilhaartjes);
- te dikke pericilaire laag /ophoping mucosa, en;
- te dikke visco-elastische samenstelling van de mucus / mucosazwelling.
Contractie autonoom spierweefsel, spierweefsel ligt er strakker omheen.
Hoe wordt longemfyseem veroorzaakt?
Abnormale verwijding van de alvioli, en;
Vernieling van de septa en arteries tussen de alveoli.
Wat zijn de symptomen van COPD?
Cyanose (algemene blauwkleuring)
Hypercapnie (meer CO2 in bloed)
Hypoexemie (verminderde O2 in bloed)
Verhoogde hematocriet waarde als reactie op de hypoexemie (lichaam produceert meer EPO)
Hyperinflatie stand (diafragma afvlakking)
Hoover sign (zwevende ribben worden naar binnen getrokken door de hyperinflatie stand van het diafragma)
Barrel chest, volle borst en buik door gas trapping (verhoogde RV)
Dyspneu
Afwijkend adempatroon
Achteruitgang van perifere spierkracht
Thoracale pijn
Achteruitgang van het inspanningsvermogen
Longfunctie veranderingen.
Wat zijn de symptomen bij exacerbatie van COPD?
Algemene symptomen: - benauwd gevoel op de borst - moeheid / algeheel ziektegevoel Toename van: - purulente sputum - luchtwegobstructie - dyspneu - hoesten Afname van: - longfunctie (FEV1)
Wat zijn de prognostische factoren bij COPD?
Leeftijd en FEV1 waarde TLC (RV), rusthartslagfrequentie, lichaamsbeperking, UHV correlatie mortaliteit Persisterend roken Hyperreactiviteit Mucushypersecretie Hypoexemie Gewichtsverlies
Wat betekend een Tiffeneau index van 100%?
Als je binnen 1 seconde het gedeelte van de vitale capaciteit kan uitademen
Wanneer spreekt men van obstructie volgens de Tiffeneau index?
Als je minder dan 70% van de vitale capaciteit kan uitademen in 1 seconde spreekt men van obstructie.
Beschrijf GOLD 1
Licht
FEV1 >80% voorspeld
Licht beperking van de luchtstroom, maar patiënten zijn zich niet altijd bewust van de abnormale longfunctie
Beschrijf GOLD 2
Matig
50% < FEV1 <80% voorspeld
Klachten als hoesten, sputum en kortademigheid bij inspanning
Beschrijf GOLD 3
Ernstig
30% < FEV1 <50% voorspeld
Toegenomen benauwdheid, vermoeidheid, beperkingen in ADL en herhaalde verergering die een uitwerking hebben op de ervaren kwaliteit van leven
Beschrijf GOLD 4
Zeer ernstig
FEV1 <30% voorspeld
Zeer ernstig vermindering van de luchtstroom, zo ernstig dat de beperkingen ook invloed heeft op hart en vaten. Klachten zijn zo ernstig, dat tijdelijke verslechteringen levensbedreigend kunnen zijn.
Wat zijn oorzaken van exacerbaties?
Virale- en bacteriële luchtweginfecties (50-70%)
Omgevingsfactoren, zoals luchtvervuiling (10%)
Oorzaak onbekend (30%)
Ook weersomstandigheden en therapietrouw zijn factoren die exacerbaties kunnen veroorzaken.
Hoe moet men handelen bij exacerbaties?
Signaleren, herkennen van signalen die het lichaam geeft
Interpreteren, inkleuren van het signaal/ waarom ontvangt de patiënt dit signaal
Reageren, adequaat reageren op het lichaamssignaal en eventueel doorsturen naar huisarts
Evaluatie, terugkijken op de genomen stappen en of dit juist was op dit moment
Wat zijn coomorbiditeiten bij COPD?
Hartfalen; Slapeloosheid; Osteoporose; Chronische vermoeidheid; Gewichtsverlies; Skeletspierafname; Angst / depressie; Diabetes Mellitus
Wat zijn de veranderingen van de statische longfunctie bij COPD?
Rustvolume neemt toe, door de afname van de rekbaarheid van de alveoli.
Totale long capaciteit neemt toe, als gevolg van de toegenomen rustvolume.
Functionele reserve volume neemt af, door de afname van de rekbaarheid van de alveoli en de weerstand in de luchtwegen.
Wat zijn de veranderingen van de dynamische longfunctie bij COPD?
FEV1 neemt af.
FVC neemt af.
PEF(R) neemt af.
Wat zijn de mogelijke oorzaken waarom er verminderd inspanningsvermogen is bij patiënten met COPD?
In stand is er sprake van hyperventilatie in de longtoppen en hypoventilatie in de longbasissen.
Dode ruimte ventilatie, wel ventilatie maar geen perfusie en hierdoor geen gaswisseling / diffusie
Shunt, geen ventilatie maar wel perfusie en hierdoor geen gaswisseling / diffusie
Wanneer wordt er gestart met zuurstoftherapie?
Zuurstoftherapie wordt altijd door de medicus voorgeschreven. Het wordt ook alleen voorgeschreven als de patient niet meer rookt en er een desaturatie (<87%) bij inspanning of rust plaats vindt en/of exacerbaties
Wat zijn de verschillen tussen COPD en Astma?
Waar COPD een chronische, progressieve en niet volledig reversibel bronchusobstructie en emfyseem van de luchtwegen is kenmerkt astma zich als een chronische longaandoening die reversibel is en wordt veroorzaakt door een tijdelijke bronchusobstructie.
Astma wordt getrieerd door bijv. een allergische reactie, stress of inspanning, wat leidt tot bronchiale hyper reactiviteit en chronische ontsteking van de luchtwegen.
