College 2 Preventie van infecties, public health Flashcards
Waarvoor is de directie voor publieke gezondheid verantwoordelijk?
Is van VWS
- Bevorderen algehele gezondheidstoestand
- Voorkomen van ziektes
- Medische ethiek
Dus: lokaal gezondheidsbeleid, infectieziektebestrijding, RVP, seksuele gezondheid, bevolkingsonderzoek, JGZ, AB-resistentie, nationaal preventieakkoord, kansrijke start, tienerzwangerschappen
Wat zijn nieuwe emerging ziektes?
- HIV/AIDS
- legionella
- lyme
- Hep C en D
- ebola
- hantavirus
- SARS-CoV-2
- apenpokken
Welke oude ziektes zijn weer opnieuw in opkomst?
- TBC
- malaria
- syfilis
- difterie
- kinkhoest
- polio
Waardoor komt de opkomst van infectieziektes?
- Toename mobiliteit wereldbevolking
- Toename menselijke risicogedrag
- Falende tijdige detectie van infectieziektes (surveillance)
- Mislukte bestrijding van vectoren (muggen)
- Sociale desintegratie in bepaalde landen
- Ontbossing en andere ingrepen in het milieu (oorlogen)
- Toegenomen resistentie van MO tegen AB en anti-virale middelen
Waarin kunnen we klinische infecties indelen (9)?
- GI-infecties
- Respiratoire infecties
- SOA
- HIV/AIDS
- Ziektes uit RVP
- Meningitis
- Virale hepatitis
- Zoönosen
- Ziekenhuisinfecties en multiresistente MO
Waar ligt welke verantwoordelijkheid mbt infectie preventie?
- Bestrijdingsmaatregelen: verantwoordelijkheid bij de burgemeester
Gemeentelijke GGD: daarbij adviserend en uitvoerend (hiermee als arts) - Uitbraken of epidemieën met potentieel nationale of internationale implicaties –> regie bij minister van VWS
EN Op landelijk niveau is de adviserende en uitvoerende dienst centrum infectiebestrijding van het RIVM
Welke groepen meldingsplichtige ziektes zijn er?
Groep A
Groep B1
Groep B2
Groep C
Wat zijn de maatregelen van de ziektes van groep A? Noem enkele voorbeelden
Meest heftige groep met de meest heftige maatregelen
- Gedwongen opname tot isolatie of thuisisolatie
- Gedwongen onderzoek
- Gedwongen quarantaine (inclusief medisch toezicht bij sterke verdenking, zonder verschijnselen)
- Verbod op beroepsuitoefening
–> Bij scherpe verdenking contact opnemen met de burgemeester
MELDEN: bij vermoeden of vaststelling: directe melding aan de lokale GGD
COVID-19: bij vaststelling middels PCR of gevalideerde Ag test door lab bij uitbraak
bvb:
- COVID-19
- MERS-coronavirus
- Pokken
- Polio
- SARS
- Virale hemorragische koorts
Wat zijn de maatregelen van de ziektes van groep B1? Noem enkele voorbeelden
- Gedwongen opname tot isolatie of thuisisolatie
- Gedwongen onderzoek
- Verbod op beroepsuitoefening
NIET: quarantaine
MELDEN: bij vaststellen binnen 1 werkdag aan arts infectiebestrijding van de lokale GGD
Voorbeelden:
- Humane infectie met aviair influenzavirus
- Difterie
- Pest
- Rabiës
- TBC
- Apenpokken
Wat zijn de maatregelen van de ziektes van groep B2? Noem enkele voorbeelden
Verbod op beroepsuitoefening
MELDEN:bij vaststellen binnen 1 werkdag aan arts infectiebestrijding van de lokale GGD
bvb:
- Buiktyfus
- Cholera
- Hepatitis A, B en C
- Kinkhoest
- Mazelen
- Rubella
- Invasieve groep A streptokokken
- Voedselinfectie bij ≥ 2 patiënten
- EHEC
Wat zijn de maatregelen van de ziektes van groep C? Noem enkele voorbeelden
Dwingende maatregelen kunnen niet worden opgelegd
Maar melding en persoonsgegevens zijn nodig om de inzet van vrijwillige/te adviseren maatregelen rondom de patiënt of anderen in de gemeenschap mogelijk te maken
–> Bespreken van maatregelen en bron onderzoek
bvb
- Antrax (miltvuur)
- Bof
- Carbapenemase producerende e. coli
- Chikugunya + dengue
- Creutzfeldt-Jakob
- Gele koorts
- hantavirus
- invasieve pneumokokken sepsis bij kind tm 5 jaar
- meningokokken sepsis
- Legionellose
- leptospirose
- malaria
En nog veel meer!
Wat is het verschil in de maatregelen tussen isolatie en quarantaine?
Isolatie: bij persoon met ziekteverschijnselen
Quarantaine: persoon is in aanraking geweest met iemand die ziek is, kan mogelijk de verschijnselen ontwikkelen –> toezicht houden of besmettelijk wordt
is dus NIET ziek
Wanneer moeten we een melding doen van een MRSA en wanneer bij voedselinfecties?
MRSA: Clusters van MRSA: enkel als de bron buiten het ziekenhuis of verpleeghuis ligt
Voedselinfecties bij ≥ 2 patiënten met een onderlinge relatie wijzend op voedsel als de bron (vastgesteld)
Wat zijn ongewone verheffingen?
Als je als arts een ongewoon aantal gevallen vaststelt van een ziekte die niet in de groepen A-C horen, maar die wel een gevaar kunnen zijn voor de volksgezondheid
DAN: melden binnen 1 werkdag aan lokale GGD
Welke meldplicht geldt er voor hoofden van instellingen?
Meld en informatieplicht voor hoofden van instellingen
infectieuze aard in de desbetreffende populatie of bij het begeleidend of verzorgend personeel (Waar voor infectieziekten kwetsbare populaties verblijven of samenkomen voor ≥ 1 dagdelen per etmaal, bij het optreden van een ongewoon aantal ziektes met:
- Maag- en darmaandoeningen
- Icterus
- Huidaandoeningen
- Andere ernstige aandoeningen van vermoedelijk bvb ook RSV of influenza)
= Syndromaal melden: er hoeft geen verwekker vastgesteld te zijn!
Welke meldplicht geldt er voor artsen?
- Melden bij vermoeden of vaststelling: directe melding aan de lokale GGD bij groep A
- Melden bij vaststellen: overige ziektes (B1, B2 en C) na vaststelling binnen 1 werkdag gemeld aan arts infectiebestrijding van de lokale GGD
- clusters MRSA buiten ziekenhuis
- en voedselinfecties ≥ 2 etc - ongewone verheffingen
Wat zijn opvallende stijgingen of dalingen van de ziektes in de groepen A-c van 2021 op 2022?
Groep A:
- COVID-19: aantal gemelde gevallen gestegen geen maatregelen meer
- Polio: is in omliggende landen wel aan het stijgen maar hier nog niet echt (door dalende vaccinatiegraad)
- Virale hemorragische koorts: erg zeldzaam, importziektes (artsen gewerkt elders)
Groep B1:
- TBC: iets minder
- Difterie: toename door minder DKTP-vaccinaties
Groep B2:
- Kinkhoest: forse daling –> waarschijnlijk door vermindering maatregelen COVID
- GAS forse toename
- Shigella: forse stijging vooral import of seksueel bij MSM
Groep C:
- Bof toename
- Meningokokken sepsis: stijging door antigene escape waarbij variant die niet in vaccinatie zit stijgt aantallen zijn wel lager dan voor de vaccinatiecampagnes
Welke bronnen zijn er bij infecties?
Intern milieu
Extern milieu: meest voorkmoend
Uit reservoir = bron
- mens
- dier
- milieu
Wat zijn veel voorkomende Porte d’entree en port d’exits?
- Conjunctiva (kan bvb ook HBV, zz)
- Tr. Respiratorius
- Tr. Gastro-intestinalis
- Tr. Urogenitale
- Open wonden
Wat zijn voorbeelden van directe transmissie?
- Aanraking
- Druppel infectie (hoesten, niezen)
- Zoenen
- (bloed) transfusie
- Geslachtsgemeenschap
- transplacentaal
- ander contact: geboorte, medische ingrepen, borstvoeding
Wat zijn soorten van indirecte transmissie?
- Vehicle borne: besmet voedsel, water, handdoeken (scabiës), gereedschap)
- Vector borne: insecten, dieren
- Airborne (lange afstand): stof, hoesten
- Parentaal: besmette injectienaalden
wat is de meldingsplicht voor het hoofd van het lab?
Moet alle meldingsplichtige ziektes van groep A-C na vaststelling binnen 1 werkdag melden bij de GGD
Welke methoden zijn er voor het bestrijden van infectieziektes?
- Gezondheidsbescherming: hygiëne (waterzuivering, riolering, afvalverwijdering) –> legionella in slecht onderhouden waterinstallaties
- Gezondheidsvoorlichting en opvoeding SOA’s en handhygiëne (ZKH, instellingen, kinderdagverblijven)
- Vaccinatie, immunisatie, profylaxe post- en pre-expositie
- Aangifte infectieziektes (surveillance)
- Secundaire preventie
- Bron- en contactonderzoek
- Outbreak onderzoek
wat is kenmerkend aan dde ziektes van het RVP?
Allemaal meldingsplichtig
- DKTP en DTP (difterie, pertussis, tetanus, poliomyelitis)
- Hib
- BMR
- Meningokokken ACWY
- HepB
- Pneumokokken (ook aan 60+ mensen)
- HPV: voorkomen besmetting en dus kanker