Cluster 3: Beroerte/CVA

Question 1

Cerebraal infarct - ischemisch

Answer 1

Door blokkade van bloedvat in brein O2 tekort elders.

Question 2

Cerebrale bloeding

Answer 2

Hersenbloeding door gesprongen bloedvat.

Question 3

Beroerte herkennen

Answer 3

FAST test
- Face: hangende mondhoek, moeite met lachen
- Arm: moeite met gelijktijdig optillen en stilhouden van armen
- Speech: luister naar manier van (verward) spreken. Vraag familie naar referentie.
- Time: bepaal wanneer klachten zijn gestart

Question 4

Transient Ischaemic Attack (TIA)

Answer 4

Lijkt op beroerte. Symptomen en oorzaken zijn identitiek. Maar symptomen zijn na korte tijd (<24u) weer weg.

Question 5

Oorzaak TIA en CVA

Answer 5

Is atherosclerose.
1. Embolie: plaque kan losraken en een brein vat verstoppen.
2. Trombose: bloedvat slibt dicht en raakt verstopt.

Question 6

Hoe herken je een TIA? !

Answer 6

TIA is van korte duur vaak lastig te diagnosticeren. Maar komt (vooral 1 jaar) na een beroerte of hartaanval veel voor!
Bij zo’n 20-25% komt TIA voor een beroerte.

Question 7

Klassieke manier van diagnosticeren: 3 soorten infarcten !

Answer 7

Gebaseerd op de 3 belangrijkste aders in de hersenen.
- Cortical infarcts (groot, oppervlakkig)
- Lacunar infarcts (klein, diep)
- Brainstem infarcts & cerebellum

Question 8

Cortical infarcts (groot, oppervlakkig)

Answer 8

Deze infarcten treden op in de cortex. Vaak veroorzaakt door een verstopping van een van de grotere slagaders die bloed naar de cortex toevoeren.

a. Medial cerebral infarcts
- Halfzijdige verlamming
- arm > been
- Gevoelsstoornissen
- Blindheid
- Afasie (LH)
- Neglect (RH)
- Apraxie

b. Anterior cerebral infarcts
- Halfzijdige verlamming
- been > arm
- Gedrags- en emotionele stoornissen
- Executieve dysfunctie
- Beschadigd corpus callosum

c. Posterior cerebral artery infarcts
- Blindheid 1 kant
- Geheugenproblemen (anterograde amn.)
- Gedragsproblemen

Thalamische schade: arousal, aandacht, motivatie, initiatief, EF en geheugen.

Question 9

Lacunar infarcts (klein, diep)

Answer 9

Door afsluiting diep gelegen slagader, direct uit de Cirkel van Willis, cerebrale slagader of basilaire slagader.

Lacune = holte/opening waar de mini-beroerte zit.
Laesie in diepe nuclei van het brein.

Het gaat om motorische symptomen! Wordt vaak als ‘stille beroerte’ gezien, omdat typische symptomen afwezig zijn (afasie, neglect).

Question 10

Brainstem infarcts & cerebellum

Answer 10

Hersenstam: bewustzijn is “locked in syndroom”.
Cerebellum: motorische planning en modulatie van hogere cognitieve functies.

Ook pathologisch lachen en huilen op ongepaste momenten.

Question 11

The Oxford (Bamford) Stroke Classification !

Answer 11

• Total Anterior Circulation Stroke (TACS)
• Partial Anterior Circulation Stroke (PACS)
• Posterior Circulation Syndrome (POCS)
• Lacunar Syndrome (LACS)

Question 12

Total Anterior Circulation Stroke

Answer 12

A large cortical stroke, affecting territories of the brain supplied by the middle and anterior cerebral arteries.

Alle 3 van de volgende:
1. unilaterale zwakte (en/of sensorische beperkingen) van het gezicht, arm en been
2. homonieme hemianopsie: blind aan één kant
3. hogere cerebrale dysfunctie (dysfasie (spraak/taal), visuospatiële stoornis)

Question 13

Partial Anterior Circulation Stroke

Answer 13

2 van de volgende:
1. unilaterale zwakte (en/of sensorische beperkingen) van het gezicht, arm en been
2. homonieme hemianopsie: blind aan één kant
3. hogere cerebrale dysfunctie (dysfasie (spraak/taal), visuospatiële stoornis)

Question 14

Posterior Circulation Syndrome

Answer 14

Cerebellar en brainstem problems.

1 van de volgende:
- palsy van de craniale zenuw en een contralaterale motor/sensory deficit
- bilaterale motor/sensory deficit
- oogbewegingsstoornis (gaze palsy)
- cerebellaire disfunctie (bv ataxie, oogbollen niet kunnen aansturen, duizeligheid)
- geïsoleerde homonieme hemianopsie of corticale blindheid

Question 15

Lacunar Syndrome

Answer 15

1 van de volgende:
- pure sensorische beroerte
- pure motorische beroerte
- sensori-motor beroerte
- ataxic hemiparesis: zwakte en ongecontroleerde bewegingen aan 1 kant

Kunnen voor stroke, dementie en veranderingen in mood zorgen.

Question 16

Samenvatting Oxford Classification

Answer 16

• Total Anterior Circulation Infarct (TACI): Omvat ernstige symptomen met uitval van motorische, sensorische, taal, en gezichtsvermogen functies, met een slechte prognose.
• Partial Anterior Circulation Infarct (PACI): Minder ernstige dan TACI, met gedeeltelijke symptomen en variabele prognose.
• Posterior Circulation Infarct (POCI): Variabele symptomen afhankelijk van de locatie in de achterste circulatie, met een prognose die varieert van goed tot potentieel levensbedreigend.
• Lacunar Infarct (LACI): Kleine, diepe infarcten met beperkte, maar specifieke motorische of sensorische uitval en een relatief goede prognose.

Question 17

Subarachnoidale bloeding (SAB)

Answer 17

Begint vaan met plotse, niet-typische hoofdpijn, soms na een fysieke activiteit.
Overlevingskans erg klein!

Oorzaken: aneurysma, bloeding rond middenbrein, andere oorzaak.

Question 18

Fases na een beroerte

Answer 18

• Acute fase
• Revalidatie (post-acute fase)
• Chronische fase

Question 19

Acute fase

Answer 19

(Cognitieve) netwerken werken niet goed
- infarct + gebied rondom infarct
- herstel en leerproces begint

TIME IS BRAIN → kans herstel kleiner naarmate de tijd vordert

Question 20

Revalidatie (post-acute fase)

Answer 20

Medisch meer stabiel.
Verminderde dysfunctie in netwerk door plasticiteit en reorganisatie.
Leren gaat verder: copen, accepteren en aanpassen

Question 21

Chronische fase

Answer 21

Bloedstroom kan nog slecht zijn: kans 2e beroerte, dementie, comorbiditeiten bij hart/long/diabetes.
Acceptatie en aanpassing gaat verder (veel individuele verschillen).
Herstel gaat verder, maar is mogelijk gelimiteerd.

Question 22

Young stroke

Answer 22

Tussen 18 en 64 jaar. Vaak door anticonceptie, migraine of gat in hartwand.

Question 23

Pediatric stroke

Answer 23

Bij kinderen. Gelinkt aan infectie.

Question 24

Post stroke depression (PSD)

Answer 24

Belangrijk om dit zsm te erkennen en te behandelen.
- hogere kans sterfte
- hogere kans heropname
- minder goed herstel op alle niveaus (vergeet medicatie, afspraken, gebrek motivatie)

Behandelen: psychotherapie, SSRI, coping

Question 25

Emotionele problemen na beroerte

Answer 25

9/10 mensen verandert emtioneel na een beroerte.
- Catastrofe reactie: extreme angst, pathologisch huilen, agressie of totale apathie.
- Depressie (piek rond 3 maanden).

Question 26

Fysieke problemen na beroerte

Answer 26

Dit zijn de eerste symptomen na een beroerte (cognitieve problemen komen later).
Met name grove motorische skills (lopen, staan, tillen). Spierzwakte kan zorgen voor vallen. Mogelijk verdwijnen fijne motorische skills.

Question 27

Gait

Answer 27

Manier van lopen is vaak problematisch in het begin.
- Hemiparetic: milde/gedeeltelijke verlies kracht helft lichaam.
- Hemiplegic: compleet verlies kracht een kant lichaam

-> korte stap en pas lengte, langzaam, brede support nodig.

Question 28

Klinische praktijk

Answer 28

1. Z.s.m. alle cognitieve functies screenen! (geef suggesties voor herstel, maak gebruik van heteroanamnese, ben bewust van tekorten)
2. Overweeg dingen voor neuropsychologische behandeling (comorbiditeit, kant/ernst leasie, premorbide functioneren, medicatie).

Question 29

Meest voorkomende klachten

Answer 29

EF, pereceptie en neglect (aandachtsstoornis).

Question 30

Wat wil je testen?

Answer 30

Sowieso de meest voorkomende klachten.

1. Ernst beroerte onderzoeken (Glasgow Coma Scale)
2. Unilateraal neglect
   - pen en papier
   - lezen
   - observatie van gedrag
3. Post stroke (je wilt progressie inschatten)
   - WAIS: intelligentie
   - EF en aandachtstaken
   - verbaal en visueel geheugen (WMS)

Question 31

Behandeling

Answer 31

Snelle opname in ziekenhuis
1. snelle diagnose, interventie en medicatie
2. optimaliseren hersenfuncties en medicatie
3. voorkomen complicaties en andere beroertes

(Blijf letten op depressie en delerium.)

Question 32

Trombolyse

Answer 32

Lost bloedpropje op en verbetert bloedstroom.

Question 33

Trombectomie

Answer 33

Procedure voor noodgevallen. Alleen effectief bij ischemische beroerte door bloedpropje (via lies ga je met katheter vat in en zui/verwijder je propje).

Question 34

Brain cooling

Answer 34

Kopkoeling kan schade verminderen.

Question 35

Medicatie

Answer 35

Asprine & antibloedplaatjes om bloedstolling te voorkomen. Ook medicatie tegen hoge BD, cholesterol, statines.

Question 36

Gender differences in stroke

Answer 36

• men > woman
• higher mortality rate for woman
• risk factors for stroke unique in woman
• woman more non-specific symptoms
• worse QoL in woman

Question 37

Problems after stroke

Answer 37

Eerst vooral fysiek, daarna cognitief en later emtioneel/gedrag problemen.
Meer aandacht- en EF-problematieken dan geheugenproblematieken.