classificatie Flashcards
1
Q
soorten classificaties
A
- medische classificatie
- oudste
- door artsen = klinische symptomen
- te veel klassen = zeer beperkt aantal deelnemers vroeger
- vereenvoudigde medische classificatie = sinds 1/1/2017 - functionele classificatie
- voornamelijk ingebruik sinds Barcelona 1992
- sportspecifiek = beperkingen binnen specifieke werkveld
- grotere groepen = aantrekkelijker & geloofwaardiger
- wetenschappelijk comité van IPC werkt aan onderbouw van systeem
- indien classificatiecursus gevolgd kan je zelf ook classificeren - IWBF international wheechair basketball federation
- soepeler in criteria van minimal disability
- discussies & onduidelijkheden
- conflict met IPC = discussiepunten aan het onderzoeken
2
Q
huidige classifcatie
A
- vereenvoudigde medische classficatie 2017
- belang van grondige diagnose
- objectief = aandoening die structureel & stabiel is
- kan moeilijk zijn vb: ziektes met opstoten & remissies
–> classifcatie als “permanent” of “review” (indien slechter bij bv. MS opstoot)
- aanvaardbare verbetering door trainingseffecten vb: rijervaring bij rolstoel heeft gigantische impact
- classificatie belangrijk voor IPC, maar niet altijd overgenomen door reacreatieve werkingen => fair play en samenwerking moeilijker (bij bv. recreas, to walk again) - verandering
- vroeger = zuiver medische basis
- nu = ook met zelfde symptomen = minimal disabaility (landen die medische classificatie als niet belangrijk zagen konden door minimal disability worden uitgesloten)
- omzettingslijst bij sommige sporten = medisch koppelen aan functionele profielen
- amputatie & cerebral palsy blijft met enige medische basis bestaan
3
Q
algemeen medische classificatie 1948-2016
medische classificatie voor 2017
A
- historische onderverdeling
- polio, para & tetraplegie-atleten
- cerebral palsy sporters
- amputatie-atleten
- les autres - verdere indeling
- door evaluatie van
- mobiliteit
- spierkracht = waarden van BFO
- sensibiliteit
- spasticiteit = vooral bij hersen/ruggenmergschade
- coördinatie & evenwicht = fijne & grove motoriek + gestoorde bewegingen
=> deze indeling was de meest logische
=> nu is het een onmisbare basis voor CP, nu CP-ISRA classificatie
- alle andere - medische keuring sinds 2013
- voor alle sporters die op competitie willen meespelen
- informed consent = mogen meedoen
- not eligible = niet mogen meedoen, wel met sport voor allen in recreatieve competitiecircuit (bv. vingerkootje af is niet genoeg voor bij geamputeerde classificatie te horen)
4
Q
Evaluatie
medische classificatie voor 2017
A
- Spierkracht: classic spierkrachttesten
- Bewegingsbeperking: ROM
- coördinatietesten: fijne & grove motoriek, mate v controle over beweging, uitvoeren v beweging & storende bewegingen
- spasticiteit & hypertonie: bij hersenschade en RM schade, vermindert de beegingen & controle hierover, soms onmogelijk
5
Q
classificatie van para/tetra/polio
medische classificatie voor 2017
A
- algemeen
- classificatie door hoogte van letsel
- 5 klassen, voor zwemmen zijn er 6
- polio = vanuitgaan waar initiële ruggenmergschade is
- oorspronkelijk door international stoke mandeville wheelchair sport federation
- is een functioneel-anatomische classificatie: op niveau van stoornis, maar niet elke gehandicapte met laesie op zelfde niveau heeft zelfde sportmogelijkheden - klassen
- 1 = C4-8
- 2 = T1-5
- 3 = T6-10
- 4 = T11 - L3
- 5 = L4-S2
- 6 = S1-2
6
Q
klasse 1 van para/tetra/polio
medische classificatie voor 2017
A
- algemeen
- C4-8
- cervicale ruggenmergletsels met tetraplegie
- algemene zwakte romp & OL: allemaal - IA medullair letsel C4-6
- volledige of onvolledige tetraplegie
- beide handen hebben verwikkelingen
- tricepszwakte = 0-3
- evenwicht & mobiliteit gestoord - IB letsel C7
- minder verwikkeling BL: triceps OK
- zwakke flexie/extensie pols = 0-3 - IC medullair letsel C8-T1
- volledige of onvolledige tetraplegie
- triceps & polsfunctie normaal
7
Q
andere klassen para/tetra/polio
medische classificatie voor 2017
A
- 2 = T1-5 = hoge paraplegie
- volledige of onvolledige paraplegie met vergelijkbare invaliditeit
- totale abdominale paralyse
- zwakke buikregio 0-2 = geen zittend evenwicht - 3 = T6-10 = lage paraplegie
- volledige of onvolledige paraplegie met vergelijkbare invaliditeit
- bovenbuik musculatuur & rugextensoren geven licht zittend evenwicht
- onvoldoende om normaal te noemen
- onderbuik is niet funcitoneel - 4 = T11 - L3 = cauda equina letsel
- quadriceps weinig tot geen kracht = 0-2
- gluteusregio paralse
- heupflexoren & abductoren werken behoorlijk
- zitten evenwicht - 5 = L4-S2 = cauda equina letsel
- quadriceps zwak 3-5
- goede buikspierfunctie & zittend evenwicht - 6 = S1-2 = acaud equina letsel
- verwikkeling in 1 lidmaat of lichte verwikkeling in beide
8
Q
opmerkingen classificatie para/tetra/polio
medische classificatie voor 2017
A
- verschil IB & IC
- afh van functie hand
- IC = flexoren & extensoren werken wel nog
- lumbricales en/of interossei wel aangetast - weinig aandacht testen schouder
- wel veel van belang afh van sport
- vb: zwemmen = meer belang schouders dan triceps - onderzoek van zitbalans
- voor klasse 2, 3 & 4
- twijfel = specfieke sporttesten vb: rolstoel basket bal van grond rapen
- zitbalans vooral in ateltiek & basket van belang - kracht heup & knie spieren
- voor klasse 4 & 5
- moeilijk verschil kunnen meten
- functionele testen
9
Q
algemeen classificatie voor amputaties
medische classificatie voor 2017
A
- voor wie
- verworven mutaties
- aangeboren op mutatie lijkende afwijkingen
- niet vergelijkbare misvormingen = les autres
- arm verlammingen bij sommige sporten kunnen beschouwd worden als amputatie
- gecombineerde amputaties = in klassie die dichts aansluit - aandacht punten
- onderscheid maken van amputaties boven en/of onder knie/elleboog
- minimal handicap = boven/door talo-cruraal gewricht of pols
- discussie = meest recente RX meebrangen
10
Q
classificatie voor amputaties
medische classificatie voor 2017
A
- A1 = dubbele amputatie boven/door kniegewricht
- A2 = enkelvoudige amputatie boven de knie of door het kniegewricht
- A3 = dubbele amputatie onder knie
- A4 = enkelvoudige amputatie onder knie
- A5 = dubbele amputatie boven de elleboog of door het ellebooggewricht
- A6 = enkelvoudige amputatie boven/door ellebooggewricht
- A7 = dubbele amputatie onder ellebooggewricht
- A8 = enkelvoudige amputatie onder ellebooggewricht
- A9 = gecombineerde amputaties van onderste& bovenste ledematen
11
Q
algemeen classificatie voor cerebral palsy
medische classificatie voor 2017
A
- nog steeds dezelfde als CP-ISRA
- 8 klassen
- 1-4 = rolstoel gebonden
- 5-8 = ambulant
- door dagelijks functioneren + spiertonus testen
12
Q
rolstoel gebonden klassen cerebral palsy
medische classificatie voor 2017
A
- C1 = ernstige quadriplegie
- elektrische rolstoel
- spacticiteit 3+-4 met of zonder athetose in 4 ledematen
- bewegingsmotoriek & funcitonele kracht in 4 ledematen zwak
- weinig rompcontrole - C2 = zwakke tot middelmatige quadriplegie
- rolstoel bewegen met armen of benen
- spacticiteit 3-3+ met of zonder athetose
- zwakke functionele kracht in ledematen & romp
- handfunctie probleem - C3 = licht assymetrische of symetrische tetraplegie of ernstige hemiplegie
- bijna volledig funcitoneel kracht in dominante BL
- spacticiteit is matig in 3 of 4 ledematen
- snelgrijpen of loslaten gaat niet - C4 = middelmatige tot ernstige diplegie of ernstige hemiplegie
- goede functionele kracht & minimale controle problemen van romp & BL
- matig tot uitgesproken spasticiteit in OL
- stappen met technische hulpmiddelen mogelijk
- ADL blijft rolstoel
13
Q
ambulante klassen cerebral palsy
medische classificatie voor 2017
A
- C5 = matige symmetrische of assymetrische diplegie of matige diplegie
- krukken nodig = snel verlies van evenwicht
- zwakte in 1 of beide benen
- BL rond normale - C6 = uitgesproken tot zware (quadriplegische) athetose
- ADL is mogelijk zonder hulpmiddelen
- voor sport = moeilijk
- meer functie in benen dan C5
- vermoeideid speelt rol in spasticiteit van BL - C7 = matige tot minimale hemiplegie
- spasticiteit in 1 helft lichaam 2-3
- wandelen zonder steun mogelijk maar mankend door spasticiteit
- goede functionele mogelijkheid van dominant zijde - C8 = minimale diplegie of hemiplegie
- spasticiteit 1-2
- lopen & springen zonder manken
- soms coördinatieverlies in 1 been
- minimale verkorting van achillespees
- afwijkingen enkel zichtbaar door doorgedreven onderzoek
14
Q
classificatie voor les autres
medische classificatie voor 2017
A
- L1 = zware bewegings beperking in 4 ledematen
- rolstoel gebonden
- verminderde spierkracht & mobiliteit
- specticiteit in 1 of 2 armen & slecht zitbalans
- zware MS & spierdystrofie - L2 = mindere mate dan klasse 1 of in 3 ledematen
- slechte tot matige zitbalans
- lichtere vorm MS & hemiplegie - L3 = beperkte functie in minstens 2 ledematen
- normale zitbalans
- hemiparese, stijfheid been + misvorming arm - L4 = minder dan klasse 3
- L5 = beperkte functie in minstens 1 lidmaat
- of vergelijbaare aandoening
- parese 1 arm, verstijving van heup & knie, beenlengte verschil meer dan 7cm - L6 = weinig beperking
- wel voldoende voor validen sport
- osteoprose, vergroeiingen & artitis
15
Q
minimale handicap
medische classificatie voor 2017
A
- algemeen
- minimale beperking die permanent & aantoonbaar is
- overbelastingsletsels die verbeteren door rust niet
- combinatie van meerdere niet minimale beperking kan soms wel = discussie!
- door 2 onafhankelijke functionele classifiers = andere landen dan atleet
- chief classifier heeft laatste woord - mobiliteit
- passief met goniometer
- heupflexie = minstens 60° beperkt
- knie = 30°
- schouder = 55°
- elleboog = 45°
- ankylosis van alle gewrichten
- vinger/tenen tellen niet indien ze enige aantoonbaar letsel zijn
- behoud duimfunctie is dan belangrijk - groei
- 7cm beenlengte verschil
- mannen onder 130cm
- vrouwen onder 125cm
16
Q
classificatie van visuele beperking
medische classificatie voor 2017
A
- algemeen
- classificatie door oogartsen
- meting van gezichtsscherpte & gezichtsveld
- nu enkel medische classficatie
- amsterdamse research groep = in toekomst meer funcitoneel maken
- sommige sporten = afsluitende bril voor resterende visuele mogelijkheden af te sluiten - B1 = geen/minimale lichtperceptie
- niet mogelijkheid om vorm van hand te onderscheiden
- onafhankelijk van afstand of richting - B2 = kan vorm van hand onderscheiden
- visus minder dan 2/60
- en/of gezichtveld minder dan 5° - B3
- visus 2-6/60
- en/of gezichtveld 5-20°
17
Q
classificatie van verstandelijke beperking
medische classificatie voor 2017
A
- regionale & nationale competities
- IQ lager dan 75
- attest door arts of psycholoog van CLB - internationale competities
- uitgebreider onderzoek
- NEO national eligibility officer bepaalt verstandelijke en sociale vermogens
- sporten met wetenschappelijke onderbouw
- zwemmen, balsporten, teamsporten & atletiek
18
Q
veranderingen van medische classificatie 2017
medische classificatie na 2017
A
- algemeen
- beperkt tot 10 diagnose groepen
- eerder klinische symptomen idpv aandoening
- niet internationaal gebruik
- atleet, arts & nationaal comite beschikken medische documenten voor IPC - 10 klinische beelden
- verminderde spierkracht
- visuele beperking
- verstandelijke beperking
- verschil in beenlengte
- ataxie
- athetose
- gestoorde passieve beweegelijkheid
- dwerggroei
- ontbreken van ledematen
19
Q
functionele classificatie
functionele classificatie
A
- algemeen
- voor elke sport specifiek
- onderbouwd voor wetenschappelijke onderzoeken
- ook aandacht voor hulpmiddelen = classification manuals per sport - rolstoel sporten
- minder belang OL beperking bij rolstoelsporten
- meer aandacht romp/zit balans, beperking BL & symetrie van zit/beweging - atletiek
- lange loop afstanden = onderarm geen minimal beperking
- sprint = wel minimal
- effect van amputatie bewezen door onderzoek
20
Q
geïntegreerde competitie indivudele sporten
functionele classificatie
A
- algemeen
- sporters uit medische classificatiegroepen samenbrengen
- verschillende moeilijkheidsgraden op competitie niveau - dressur = funcitonele profielen
- 39 profielen ≈ oude medische classficatie
- 2 reserve profielen voor niet gedefiniëerden
- competitie groepen uit 39 profielen = appart voor dressuur & mennen
- elke beperking mag bepaalde hulpmiddelen gebruiken
Zie H3: blz 21
verschillende profielen/handicaps met gelijkwaardige mogelijkheden en beperkingen voor dressuur => samen in competitie.
21
Q
geïntegreerde competitie ploegsporten sporten
functionele classificatie
A
- algemeen
- elke sporter heeft een waarde
- som waardat alle spelers op veld niet over mag
- soms probleem voor kleine landen - rolstoelbasket
- 5 spelers per team op veld
- max 12 punten bij nationale comp
- max 14 punten bij internationale comp
- 1 speler = 1 tot 4,5 punten - rolstoelrugby
- 4 spelers per team op veld
- max 8
- 1 speler = 0,5 tot 3,5 punten
