algemeen ABA Flashcards
1
Q
indeling volgens functie beperking
A
- algemeen
- diagnose is minder medisch of therapeutisch gericht
- wat er wel & niet mogelijk is
- grote groepen van aandoenignen maken - groepen
- fysieke beperking
- audtieve beperking
- visuele beperking
- verstandelijke beperking
- psychische beperking & - kwetsbaarheid
- chronische aandoeningen
2
Q
indeling van fysieke beperkingern
A
- groepen
- parapelgie = OL & romp
- tetraplegie = BL, OL & romp
- poliomyelitis = ontsteking RM
- amputaties
- CP cerebral palsy = hersenverlamming
- andere aandoeningen - klinisch spieren
- verminderde spierkracht
- gestoorde passieve beweegelijkheid
- hypertonie & spasticiteit
- coördinatie stoornissen = ataxie & athetose - klinisch lichaam
- ontbreken van ledematen = aangeboren of verworven
- beenlengte verschil van meer dan 7cm
- dwerggroei
3
Q
indelig van chronische aandoeningen
A
- longaandoeningen
- hartaandoeningen
- reumatologische aandoeningen
- metabole aandoeningen vb: diabetes & obesitas
- sporten met kanker of na kanker
- ziekte van parkinson
4
Q
groepen sporters
A
- algemeen
- sporten gespeeld met specifieke doelgroepen
- vaak eenvoudiger & eerlijker
- vooral voor chronische aandoeningen pethologiegebonden sporten - sporten in club
- starten als ziekenhuis opname of behandeling
- over gaan naar normale club
- blijft verbonden aan ziekenhuis of kinesitherapie - BOV bewegen op verwijzing
- organisatie binnen vlaams instituut gezond leven
- aanmelding van patient op digitaal platform
- door huisarts, arts, ergotherapeut, psycholoog, diëtist, logopedist of sociaal medewerken
- dan keuze door kine of master LO welke sport/dagelijkse bewegingen patient kan doen in ADL of clubs/gemeentelijk sportaanbod
organisaties richten zich op spec. doelgroepen
SUST Gent: samen uit samen thuis: in revalidatiecentrum sport voor hartpatiënten (wandelen, zwemen, turnen)
5
Q
kinderen met beperking
A
- algemeen
- in bijzonder onderwijssysteem
- zeer lang in georganiseerde sportstuctuur blijven - samen brengen in club verband
- ook (top)compititie verband
- meer belang sinds paralympische spelen van Barcelona 1992
- uitgangspunt = gewoon waar het kan & aangepast waar het moet - inclusief onderwijs
- vroeger = samenbrengen in bijzonder onderwijs
- nu = in gewone klas proberen brengen
- gebrek van kennis & te weinig ondersteuning in reguliere systeem
6
Q
verschillende graden van G-sport
A
- revalidatiesport
- recreatie sport
- competitie sport
- topsport
7
Q
revalidatie sport
A
- algemeen
- sport als therapie
- kan aanvulling of vervanging zijn van revalidatie
- fysieke, psychische & sociale revalidatie
- meer belang op functionele aspect dan analytische oefensituaties - functionele doelstellingen lichamelijk
- lenigheid & soepelheid
- spierversterking
- evenwicht & coördinatie = statisch & dynamisch
- ademhalingsoefeningen
- cardiovasculaire oefeningen
- conditioneel - functionele doelstellingen sociaal
- sociale interactie lotgenoten
- opbouwen van zelfvertrouwen
- opbouwen van vertrouwen in beschadigde lichaam
- introductie & initiatie
brengt variatie in analytisch gerichte (oefen)therapie
8
Q
recreatie sport
A
- eigenschappen
- grotere basis = samen met heterogene groepen = inclusief indien mogelijk
- naar ieders wens
- plezier
- niet prestatiegericht
- plezier niet afh van prestatie
- leeftijd onderschikt - hoge toegankelijkheid & lage instapdrempel
- low budget
- materiaal = ter beschikking gesteld (bv. rolstoel ter beschikking voor rolstoelbasket, ook voor niet G-sporters
- socaal & integratie
- regionaal
- laag integratie probleem
- weinig complicaties door aandoening - wandelen, fietsen & zwemmen
- worden prominenter in leven
- als vervanging van sport
- ADL meer actief zijn om sportiever te zijn (bv. nar het werk fietsen spaart fitnessabonnement) - drijveren
- positief engagement in groep
- doorbreken isolement
9
Q
sporten in fitness centra met personal trainer
recreatiesport
A
- algemeen
- midden weg zelf oefenen & begeleid
- op vraag gebruik maken van begeleider - hulp van begeleider
- persoonlijk oefenprogramma met verantwoorde basis
- bijsturen van oefenprogramma
- opbouwen van trainingsintensiteit & volume
- advies van uitvoering, houding, toestellen & letsel preventi - schouder belasting bij rolstoel gebruikers
- extra aandacht voor training
- alreeds hoge belasting in ADL
10
Q
competitiesport
A
- definitie
- prestatie wil meten & verbeteren
- gezondheidsaspect dreigt onderschikt te worden
- hoger engagement van groep maar niet door doorbreken van isolement, eerder vanuit neeretten van groepsprestaties - complexer worden = reglementen voor fair-play (doping) & organisatie
- prestatie & rangschikking die sporters toelaat tot meting met elkaar
=> nood aan indeling & classificaties voor eerlijkheid
- trainingsprogramma voor premanent verbeteren van prestatie
- begeleiding op meerdere aspecten
- veratwoorde trainingstechnieken
- materiaal aspecten hebben meer belang
- dopingregelgeving WADA
- eindrangschikking
11
Q
naamgeving handicap
A
= hand on the cap
- kleine licht gewricht ruiters in paardrennen
- van nature voordeel
- 1 hand op de pet voor compensatie
12
Q
topsport
verschil met recreatie => EXAMEN
A
- algemeen
- talent & gedrevenheid
- scouting & materiaal aspect van hoog belang
- sociale isolement neemt toe
- financeële aspecten nemen toe = drempel = sponsoring & contracten
- kine maakt dagelijks deel uit van topsportprogramma
- superspecialisatie
- kiezen van 1 soort sport - vraag rond topsport
- veel mensen zien niet als toppresatie door vergelijking met normale topsporters
- leveren van topprestaties binnen eigen categorie
- zoals licht gewichten bij boksen = slechter als zwaargewichten maar beste binnen groep
Jan Boylen had onderbeenamputatie, toch regulier sporter.
13
Q
voor & nadelen van topsport
A
- voordelen
- stimulerend de actieve sportbeoefening
- publiciteit voor de massa
- rolmoddelen = voorbeeld voor lotgenoten & andere
- stimuleren van gezonde wedijver & lust om overwinnen - nadelen
- overbelastingsletsel door dagelijkse training
- acute belessure door val, accidenteel contact of agressiviteit
- nadelige gevolgen voor resterende beweginsmogelijkheden door groeiende technologie
- kwaliteit & keuze van materiaal
- vereenzaming & afzondering
- verre, dure & lange verplaatsing
14
Q
redenen voor sport
A
- medische redenen
- revalidatie gericht op winnen & positieve progressie
- behouden van bereikte resultaten & vaardigheden
- preventie van complicaties & lichaamsconditie optimaal op peil houden
- contracturen vermijden, behoud souplesse
- behandeling van bijkomende prblemen = curatief - psychologische redenen
- sociale redenen = integratie in maatschappij via sport
15
Q
sociale integratie in maatschappij
A
- doelstelling voor G-sporters = meer psychologisch & sociaal gericht
- doorbreken van isolement
- doel om er te zijn
- steun vinden bij lotgenoten
- vriendschap & groepsfeer
- streven naar gemeenschappelijk doel
- zinvolle dagbesteding - paralympische spelen
- meer “topsport” tov vroeger = “sport voor allen”
- na barcelone 1992
- nu heel geprofessionaliseerd, niet zomaar in verschillende disciplines deelnemen - redenen sport voor mensen met beperking:
- personenn met beperking besteden meer aandacht aan psycho & sociale aspecten
- reguliere atleten vinden dit minder belangrijk, vooral nadruk op lichamelijke voordelen van sport voor mensen met beperking
sport in handicapspecifieke club
organisatorische integratie: zelfde locatie & tijd, vss groepen => meestal op deze manier
inclusie = volledig (bij tafeltennis schietsoirt, judo, turnen) = zonder en met beperking samen
16
Q
onderzoek G-sport vlaanderen
A
- aandeel doelgroepen
- 23% in vlaanderen is PMB persoon met beperking
- waarvan
- 50% FYS fysieke beperking
- 20% VE verstandelijke beperking
- 15% ASS autismespectrumstoornis
- 10% VI visuele beperking
- 5% AU auditieve beperking
- 5% PSY psychische beperking - sport bij PMB
- 50% regelmatige sporter
- 15% niet regelmatige sporter
- 35% niet sportief - sport in club
- 50% van regelmatige sporters
- top 5 op volgorde = zwemmen > fietsen > wandelen > fitness > voetbal
- redenen voor niet te sporten = transportproblemen > nood aan hulp
- redenen om wel te sporten = plezier > gezondheid > contact
17
Q
psychologische redenen voor sport
A
- algemeen
- ook geest revalideren
- uitlaatklep voor emoties - aanvaarden van zichzelf & beperking van anderen
- rekening houden met behoeften & noodzakelijkheden
- respect
- zelfzorg = discipline
- focussen op wat mogelijk is & niet proberen blijven hangen
- “er het beste van maken” & “leren omgaan met” > “aanvaarden”
- bijdragen aan groeiproces, ervaren van verlies => ontdekken nieuwe mogelijkheden
- aftasten en verleggen van grenzen => extra dimensie ervaren v winst => zelfwaarde toename - sport op bedrijf
- extra dimensie van winst ervring
- sport op bedrijf of door fietspremie/sportabonnement te geven
18
Q
doping problematiek
A
- algemeen
- regels van WADA voor normale- & G-sporters
onderscheid:
- verboden producten
- verboden voor competitieverband
- verboden voor sportspecifiek
- lijst met toegestane producten - medicatie afhankelijkheid
- chronische medicatie inname vb: epilepsie, spacticiteit & blaasproblematiek
- bijzondere aandacht bij G-sport
- TUE therapeutic use exemption (arts!) aanvragen voor producten op dopinglijst - medicatie op lijst bij begeleiders
- bewaard buiten bereik van atleten
- dagelijkse dosis elke dag tot beschikking
- verpakkingen blijven in afzonderlijke bewaring
19
Q
Terminologie
A
gevoelig:
- functiebeperking
- valide
- mindervalide
- gehandicapten
vlotter:
- andersvaliden
- G-sporters
- liefst gebruik G-sporter en reguliere sporter => duidelijkheid
