chp9 ΚΟΛΛΟΕΙΔΗ, ΑΙΩΡΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΓΑΛΑΚΤΩΜΑΤΑ Flashcards
define Κολλοειδή συστήματα
= διεσπαρμένη φάση σε λεπτό διαμερισμό (1–500 ή 1000 nm) ομοιόμορφα κατανεμημένη σε συνεχές μέσο διασποράς
Name and describe the 9 types of Κολλοειδή συστήματα
- Υγρόλυμα (aerosols) —> υγρό σε αέριο (ομίχλη)
- Στερεόλυμα —> στερεό σε αέριο (καπνός)
- Αφρός —> αέριο σε υγρό
- Γαλάκτωμα —> ελαίου σε νερό ή ή νερού σε έλαιο
- Αιώρημα —> στερεό σε υγρό (γάλα Μαγνησίας)
- Στερεός αφρός —> αέριο σε στερεό (αφροπλαστικά)
- Στερεό γαλάκτωμα —> υγρό σε στερεό (γέλες)
- Στερεή διασπορά —> στερεό σε στερεό (μαργαριτάρι)
- Πολλαπλά Κολλοειδή:
—> Κορεσμένος ατμός και υγρό σε πορώδες μέσο
—> Πολλαπλά γαλακτώματα
what different shapes can κολλοειδή σωματίδια have
- νηματοειδές
- ελασματοειδές
- ελλειψοειδές
- δισκοειδές
- ραβδοειδές
- σφαιρικο
Name the 2 types of colloidal systems based on the τρόπο αλληλεπίδρασης ανάμεσα στα κολλοειδή σωματίδια και το μέσο διασποράς
- Λυόφοβα κολλοειδή:
- Τα λυόφοβα σωματίδια δεν αλληλεπιδρούν με το μέσο διασποράς (διαφορετικές φάσεις)
- με αποτέλεσμα να υπερισχύουν οι ελκτικές δυνάμεις μεταξύ των σωματιδίων που οδηγούν αυθόρμητα στη δημιουργία συσσωματωμάτων.
- Δεν είναι σταθερά συστήματα
- Υδρόφοβα αν το μέσο διασποράς είναι το νερό. - Λυόφιλα κολλοειδή:
- Τα λυόφιλα σωματίδια αλληλεπιδρούν με το μέσο διασποράς
- με αποτέλεσμα να υπερισχύουν οι απωστικές δυνάμεις μεταξύ των σωματιδίων
- είναι πάντοτε σταθερά συστήματα
- τα μόρια του μέσου διασποράς θωρακίζουν το σωματίδιο σχηματίζοντας ένα υμένιο (/μεμβράνη) πάνω στην επιφάνεια του —> εμποδίζοντας την προσέγγιση και επομένως τη συνένωση των σωματιδίων μεταξύ τους
- Υδρόφιλα αν το μέσο διασποράς (διαλύτης) είναι το νερό
List the ιδιότητες των κολλοειδών
- Κινητικές:
- κίνηση Brown
- ταχύτητα καθίζησης
- συντελεστής διάχυσης - Ηλεκτρικές:
- ηλεκτρικό φορτίο επιφάνειας
- ηλεκτρική διπλοστιβάδα
- δυναμικό ζ
- φορτίο κολλοειδών
- ηλεκτροκινητικές ιδιότητες - Οπτικές:
- φαινόμενο Tyndall-θολερότης
- μέτρηση του σκεδαζόμενου φωτός - Σταθερότητα
- λυόφοβα και λυόφιλα κολλοειδή
What is the Brownian motion?
- οφείλεται στις τυχαίες συγκρούσεις των μορίων του μέσου διασποράς με το κολλοειδές σωματίδιο
- Οι κατευθύνσεις των κινήσεων είναι τυχαία προσανατολισμένες
- Η δύναμη η οποία ασκείται πάνω στην επιφάνεια του κολλοειδούς σωματιδίου, είναι ανάλογη της συχνότητας των συγκρούσεων και της ταχύτητας των συγκρουόμενων μορίων του μέσου
Based on the Brownian motion, what does the shape affect?
Όταν το κολλοειδές σωματίδιο είναι σφαιρικό:
- η κίνηση Brown είναι μια απλή μεταφορική κίνηση
- οδηγώντας σε απλή διάχυση του κολλοειδούς
Όταν το σωματίδιο είναι μη σφαιρικό:
- τότε εκτός από τη μεταφορική κίνηση έχουμε και την περιστροφική κίνηση Brown
Sedimentation velocity was discussed in the last chp, however explain how the ταχύτητα καθίζησης μπορεί να ελαττωθεί
- μειώνοντας το μέγεθος των σωματιδίων (μέση ακτίνα)
- αυξάνοντας το ιξώδες της συνεχούς φάσης
- ελαττώνοντας τη διαφορά στην πυκνότητα μεταξύ των δυο φάσεων (διεσπαρμένων σωματιδίων και μέσου διασποράς)
what is the Συντελεστής διάχυσης κολλοειδών σωματιδίων + formula
D (m2/s) —> Σχετίζεται με τον συντελεστή τριβής των σωματιδίων σύμφωνα με τον νόμο του Einstein
D = kBT/ Fd = kBT/ 6πηr = RT/ 6πηrNA
Fd —> ο συντελεστής τριβής (Fd = 6πηr)
kB —> η σταθερά Boltzman (kB=R/NA, NA ο αριθμός Avogadro)
How can the διάχυση των σωματιδίων του κολλοειδούς στο μέσο διασποράς be increased?
- αυξάνοντας τη θερμοκρασία
- μειώνοντας το μέγεθος των σωματιδίων
- μειώνοντας το ιξώδες της συνεχούς φάσης
Do all substances get επιφανειακό ηλεκτρικό φορτίο+ how if they do
Οι περισσότερες ουσίες αποκτούν επιφανειακό ηλεκτρικό φορτίο, όταν έρθουν σε επαφή με μια πολική ουσία/μέσο (π.χ. νερό)
Οι πιθανοί μηχανισμοί απόκτησης ηλεκτρικού φορτίου είναι:
- ο ιονισμός (εξαρτάται από το pH)
- η προσρόφηση ιόντος (σχηματισμός ηλ. διπλοστιβάδας)
- η διάλυση ιόντος (ιοντικές ενώσεις)
What does the επιφανειακό φορτίο affect
Επηρεάζει την κατανομή των γειτονικών ιόντων στο πολικό μέσο διασποράς
—> Ιόντα αντίθετου φορτίου έλκονται προς την επιφάνεια και ιόντα ίδιου φορτίου απωθούνται από την επιφάνεια
How is the ηλεκτρικής διπλοστιβάδας formed?
Το φαινόμενο επιφανειακό ηλεκτρικό φορτίο σε συνδυασμό με την ανάμειξη λόγω θερμικής κίνησης Brown, οδηγεί στο σχηματισμό της ηλεκτρικής διπλοστιβάδας
What does the ηλεκτρικής διπλοστιβάδας consist of?
- Τo επιφανειακό φορτίο του σωματιδίου
- Στιβάδα αντίθετα φορτισμένων ιόντων (Stern layer):
- έλκονται ισχυρά από την επιφάνεια του σωματιδίου με ηλεκτροστατικές δυνάμεις - Διάχυτη στιβάδα (Slipping plane):
- αποτελείται από το στρώμα του μέσου διασποράς
- σε επαφή με το σωματίδιο και ελεύθερα ιόντα
- αλλά σε μεγαλύτερη συγκέντρωση βρίσκονται τα ιόντα αντίθετου φορτίου
How can the electric double layer have ουδετερότητα
Τα περίσσεια ιόντων αντιθέτου φορτίου επιφέρουν ουδετερότητα, σε σχέση με τα ιόντα ίδιου φορτίου, που λόγω διάχυσης είναι κατανεμημένα στο πολικό μέσο
where does the δυναμικό της ηλεκτρικής διπλοστιβάδας have its highest vs lowest value?
Το δυναμικό της ηλεκτρικής διπλοστιβάδας έχει μέγιστη τιμή στη στιβάδα Stern —> στην επιφάνεια του σωματιδίου
Μειώνεται με αύξηση της απόστασης από την επιφάνεια και φθάνει σε πολύ μικρές τιμές, στα όρια της ηλεκτρικής διπλοστιβάδας (δυναμικό ζ)
For the κολλοειδών συστημάτων, what forces are mainly found when τα σωματίδια πλησιάζουν μεταξύ τους
- Δυνάμεις van der Walls (ελκτικές)
- Ηλεκτροστατικές δυνάμεις (απωστικές)
what is the θεωρία DVLO
It states that the σταθερότητα των κολλοειδών καθορίζεται από:
- την ολική δυναμική ενέργεια (VΤ) των σωματιδίων = το άθροισμα της δυναμικής ενέργειας
- λόγω των ελκτικών δυνάμεων van der Waals (VA) and
- της δυναμικής ενέργειας λόγω ηλεκτροστατικής άπωσης (VR):
VT = VA + VR
What’s the formula for ελκτική δυναμική ενέργεια (VA) + VR
VA = -Ar/12x
Α: η σταθερά του Hamaker
r: η ακτίνα των σωματιδίων
x: η απόσταση μεταξύ των σωματιδίων
VR = 2π. ε. ε0. r. ζ. 2e^ -kx
ε —> η διηλεκτρική σταθερά του μέσου διασποράς
ε0 —> η διαπερατότητα του κενού
k —> συνάρτηση της ιοντικής ισχύος
what determines the ηλεκτροκινητικά ιδιότητες of a molecule
The ηλεκτρικών ιδιοτήτων των κολλοειδών
Name and explain the different electronic properties colloidal particles can have
- Ηλεκτροφόρηση:
= H κίνηση των σωματιδίων ενός κολλοειδούς υπό την επίδραση
ηλεκτρικού δυναμικού.
- Αν τα σωματίδια οδεύουν προς το θετικό ηλεκτρόδιο έχουν αρνητικό φορτίο —> καθορίζεται το φορτίο των κολλοειδών - Ηλεκτροώσμωση:
= Η κίνηση του μέσου διασποράς υπό την επίδραση ηλεκτρικού πεδίου προς την αντίθετη κατεύθυνση από την διεσπαρμένη φάση του κολλοειδούς (ετερώνυμα φορτία)
- λόγω της ύπαρξης του δυναμικού ζ μεταξύ των σωματιδίων του κολλοειδούς και του μέσου διασποράς
- Όταν η ασκούμενη πίεση > δυναμικό ζ η στιβάδα διάχυσης κινείται και προκαλεί ώσμωση.
- Δυναμικό ροής:
= Είναι το αντίθετο της ηλεκτροώσμωσης
= είναι το ηλεκτρικό δυναμικό που προκύπτει από την κίνηση ενός υγρού κατά μήκος μιας ακίνητης φορτισμένης επιφάνειας. - Δυναμικό καθίζησης:
= Είναι το αντίθετο της ηλεκτροφόρησης
= είναι το δυναμικό που δημιουργείται όταν φορτισμένα σωματίδια κινούνται σε σχέση με ένα ακίνητο υγρό.
What is the Φαινόμενο Tyndall - Θολερότητα
- Όταν μια δέσμη φωτός προσπέσει σε κολλοειδές διάλυμα ένα μέρος της φωτεινής ακτινοβολίας διέρχεται δια του διαλύματος
- το υπόλοιπο σκεδάζεται (διαχέεται) προς όλες τις κατευθύνσεις
- Όταν το μέγεθος, αλλά και το πλήθος των σωματιδίων αυξάνει, η σκέδαση γίνεται αρκετά μεγάλη
—> δίνει μια «νεφελώδη» (θολή) εικόνα
Why is the Μέτρηση σκεδαζόμενου φωτός useful?
βοηθούν στην εκτίμηση:
- του μεγέθους των σωματιδίων
- του σχήματος
- των αλληλεπιδράσεων των κολλοειδών
Name and describe the 3 types of σκέδαση του φωτός
- H σκέδαση κατά Rayleigh:
- τα σκεδάζοντα σωματίδια είναι αρκετά μικρά
- θεωρούνται σημειακές πηγές του σκεδαζόμενου φωτός - Η σκέδαση κατά Debye:
- τα σωματίδια είναι σχετικά μεγάλα
- αλλά η διαφορά του δείκτη διάθλασης τους και αυτού του μέσου διασποράς είναι μικρή - Η σκέδαση κατά Mie:
- τα σωματίδια είναι σχετικά μεγάλα
- έχουν δείκτη διάθλασης που απέχει πολύ (πολύ διαφορετικό) από αυτόν του μέσου διασποράς
are λυόφοβα κολλοειδή stable?
Τα λυόφοβα κολλοειδή οδηγούνται αυθόρμητα προς συσσωμάτωση
—> καθώς έχουν διαφορετικές φάσεις όσον αφορά το μέσο διασποράς και τη διασπαρμένη φάση
—> μη σταθερά, μικροετερογενή συστήματα
—> Αν το φορτίο των σωματιδίων μηδενιστεί, τα σωματίδια συσσωματώνονται και καθιζάνουν λόγω βαρύτητας
is there a moment when lyophobic colloids become stable?
Η σταθερότητα ενός λυόφοβου κολλοειδούς οφείλεται στην προσρόφηση αρνητικών ή θετικών ιόντων στα διεσπαρμένα σωματίδια.
—> Οι απωστικές δυνάμεις μεταξύ των φορτισμένων σωματιδίων αποτρέπουν την θρόμβωση/καθίζηση.
what is the συσσωμάτωση και η καθίζηση των αφόρτιστων κολλοειδών σωματιδίων called?
κροκίδωση/θρόμβωση ή καθίζηση κολλοειδούς
Name the main 4 ways the κροκίδωση/θρόμβωση ενός κολλοειδούς occurs
- Με προσθήκη ηλεκτρολυτών (μεταβολή του pH)
- Με ηλεκτροφόρηση
- Με ανάμειξη δύο αντίθετα φορτισμένων κολλοειδών
- Με βρασμό (αύξηση της Τ)