chp8 Flashcards

Αλληλεπιδράσεις ξενιστή – μικροβίων & Βασικές αρχές παθογένεσης

1
Q

examples of microorganisms found in humans + where

A

βακτηρίων και μυκήτων:
- στο δέρμα τους
- τις βλεννώδεις μεμβράνες που καλύπτουν το στόμα, το έντερο και το απεκκριτικό και αναπαραγωγικό σύστημα

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

are all microorganisms found bad?

A
  1. Κάποιοα είναι ευεργετικοί και αλλά και απαραίτητοι για τη διατήρηση της καλής υγείας
  2. παθογόνα:
    - μπορούν να εισβάλουν, να μολύνουν και βλάψουν το ανθρώπινο σώμα.
    - χρησιμοποιούν διάφορους παράγοντες παθογένεσης για να προκαλέσουν ασθένεια
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

when are mammals exposed to microorganism?

A
  • αναπτύσσονται σε μικροβιακά στείρο περιβάλλον στη μήτρα και δεν έχουν έκθεση σε μικροοργανισμούς.
  • ξεκινά καθώς τα θηλαστικά εκτίθενται σε μικροοργανισμούς στην διαδικασία γέννησης
    —> Αποικισμός = η ανάπτυξη ενός μικροοργανισμού αφού αποκτήσει πρόσβαση στους ιστούς του ξενιστή
    —> Διαφορετικοί πληθυσμοί μικροοργανισμών αποικίζουν άτομα σε διαφορετικές τοποθεσίες και σε διαφορετικούς χρόνους
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

where does αποικισμός start usually?

A

ξεκινά τυπικά σε θέσεις στους βλεννογόνους

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

describe the βλεννογόνοι + where they’re found + what they secrete

A
  • αποτελούνται από επιθηλιακά κύτταρα
  • Πυκνά διαταγμένα κύτταρα που αλληλοεπιδρούν με το εξωτερικό περιβάλλον
  • Απαντώνται σε όλο το σώμα, επενδύοντας το oυρογεννητικό, το αναπνευστικό, και του γαστρεντερικού σωλήνα.

—> εκκρίνουν βλέννη

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

what are + what do the βλέννη do?

A

= ένα παχύρρευστο υγρό έκκριμα που περιέχει υδατοδιαλυτές πρωτεΐνες και γλυκοπρωτεΐνες

Αναστέλλει την προσκόλληση μικροοργανισμών —> αλλά μερικοί οργανισμοί μπορούν να προσκολληθούν και αποικίζουν τις επιφάνειες

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

describe the skin and the Μικροχλωρίδα του Δέρματος

A

Το δέρμα περιέχει:

  • Υγρές περιοχές (πχ μασχάλη και ομφαλός)
  • Ξηρές περιοχές (πχ πήχεις και παλάμες)
  • Σμηγματογόνες περιοχές (παράγουν μια ελαιώδη ουσία το σμήγμα) (πχ πλάτη και πίσω μέρος της κεφαλής )

—> Κάθε περιοχή περιέχει διαφορετικούς μικροοργανισμούς

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

name the different components/structures of the Γαστρεντερικός σωλήνας

A
  1. Στοματική κοιλότητα
  2. Στομάχι
  3. Λεπτό έντερο
  4. Παχύ έντερο
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

describe the Φυσιολογική μικροχλωρίδα of the στοματική κοιλότητα

A
  1. σάλιο:
  • περιέχει θρεπτικά συστατικά, αλλά δεν είναι καλό σαν θρεπτικό μέσο γιατί τα θρεπτικά συστατικά υπάρχουν σε χαμηλή συγκέντρωση
  • περιέχει αντιμικροβιακές ουσίες:
    α) περιέχει λυσοζύμη = ένα ένζυμο που διασπά τους γλυκοζιτικούς δεσμούς στην πεπτιδογλυκάνη του βακτηριακού κυτταρικού τοιχώματος
    β) περιέχει λακτοϋπεροξειδάση που βρίσκεται τόσο στο γάλα όσο και στο σάλιο, σκοτώνει τα βακτήρια με μια αντίδραση στην οποία παράγονται δραστικές μορφές οξυγόνου
  1. κυτταρικά υπολείμματα:
  • παρέχουν υψηλές συγκεντρώσεις θρεπτικών ουσιών κοντά σε επιφάνειες όπως δόντια και ούλα
  • δημιουργώντας ευνοϊκές συνθήκες για τοπική μικροβιακή ανάπτυξη, βλάβη ιστού και ασθένεια.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

describe the Φυσιολογική μικροχλωρίδα του στομάχι + which organisms survive in it

A

Οι περισσότεροι μικροοργανισμοί που φτάνουν στο στομάχι μέσω της τροφής καταστρέφονται αμέσως από το όξινο pH (1.8 - 2.5)

—> Είδη μικροοργανισμών που απαντώνται στο στομάχι: Helicobacter pylori

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

what does H. Pylori cause in the stomach

A
  • δημιουργεί το δικό του (λιγότερο όξινο) μικροπεριβάλλον στο βλεννογόνο του στομάχου καταφέρνοντας να επιβιώσει
  • Παράγει το ένζυμο ουρεάση το οποίο μετατρέπει την ουρία σε αμμωνία και διοξείδιο του άνθρακα → αύξηση pH
  • It causes Έλκος στομάχους:
    —> Δεν είναι γνωστός ο ακριβής μηχανισμός πρόκλησης έλκους από το H. pylori.
    —> Φαίνεται ότι προκαλεί μια ανοσολογική απόκριση στο ξενιστή η οποία καταλήγει σε παρατεταμένη φλεγμονή και στη συνέχεια σε έλκος
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

describe the environment of Λεπτό έντερο + if it allows microorganisms to grow

A
  • πιο φιλόξενο περιβάλλον ( compared to the stomach)
  • τα μικρόβια έχουν να αντιμετωπίσουν μια άλλη πρόκληση —> την υψηλή ταχύτητα των ρευμάτων. Για το λόγο αυτό, το λεπτό έντερο είναι πολύ δύσκολο να αποικιστεί καθώς τα μικρόβια παρασύρονται εύκολα από το ρεύμα του χυλού
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

describe how the Παχύ έντερο allows/doesn’t allow microbial growth

A

Η ταχύτητα των ρευμάτων μειώνεται σημαντικά και δίνει την ευκαιρία στα μικρόβια να αναπτυχθούν με έντονους ρυθμούς και να φτάσουν σε πολύ υψηλές συγκεντρώσεις (1012-1013 βακτήρια/ml)

—> λεπτό έντερο η τροφή χρειάζεται περίπου 3-5 h για να το διασχίσεί
—> παχύ έντερο χρειάζεται 24-48 h

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

why is microbial growth important in the large intestine

A

βακτήρια αποτελούν το 35-50% του περιεχόμενου του παχέως εντέρου + συμμετέχουν σε πολλές διαδικασίες:

  • Βιοχημικές & μεταβολικές διεργασίες
  • E. coli συμβάλει στην παραγωγή της βιταμίνη K η οποία είναι απαραίτητη στον μηχανισμό πήξης του αίματος
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

describe what bacteria colonize the Ανώτερο αναπνευστικό σύστημα

A
  • Με την αναπνοή πολλά είδη μικροβίων εισπνέονται και φτάνουν στο ανώτερο αναπνευστικό σύστημα
    —> είναι συχνά ο τόπος αποικισμού πολλών παθογόνων όπως N. meningitidis
  • Η μύτη αποικίζεται πολλές φορές από Staphylococcus aureus
    —> κυρίως στα νοσοκομεία όπου αποτελεί σημαντική αιτία επιμόλυνσης των τραυμάτων και συστηματικών λοιμώξεων
    —> Ιδιαίτερη προσοχή στο στέλεχος S. aureus ανθεκτικό στη μεθυκιλλίνη (MRSA). Μεταδίδεται από ασθενή σε ασθενή
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

describe if the Ουρογεννητικό σύστημα has any bacteria

A
  • Φυσιολογικά το ουροποιητικό σύστημα είναι στείρο μικροβίων
  • με εξαίρεση το αρχικό τμήμα της ουρήθρας
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Describe how microbes cause UTIs

A

Οι λοιμώξεις ουροποιητικού είναι κατά κανόνα ανιούσες
—> οι παθογόνοι μικροοργανισμοί εξαπλώνονται από τα τμήματα του αναπαραγωγικού συστήματος προς τα άνω

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

name the φυσικών και χημικών παραγόντων which επηρεάζουν την ανάπτυξη των μικροβίων

A
  • Θερμοκρασια
  • pH
  • Διαθέσιμο O2 + CO2
  • Παρουσία φωτός
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

what are other factors that affect the δυναμική φύση της μικροχλωρίδας

A
  • Ηλικία
  • Διατροφικές συνήθειες
  • Συνθήκες διαβίωσης
  • Προσωπική υγιεινή
  • Επάγγελμα
  • Υγεία (Φαρμακευτική αγωγή)
  • Νοσηλεία
  • Κλίμα
  • Γεωγραφική θέση
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

why is the φυσιολογικής μικροχλωρίδας so important

A

because of the προστασία που παρέχουν έναντι των παθογόνων μικροοργανισμών

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

name different ways the ΦΧ αποκλείει τα παθογόνα

A
  1. Αποκρύπτοντας τις θέσεις πρόσδεσης τους/υποδοχείς και αποτρέποντας έτσι την προσκόλληση τους
  2. Ανταγωνίζονται για τη δέσμευση θρεπτικών συστατικών
  3. Παράγοντας ουσίες που είναι τοξικές για άλλα βακτήρια (π.χ. βακτηριοσίνες)

—> Μικροβιακός Ανταγωνισμός

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

what are other important roles of the ΦΧ

A
  • Σύνθεση και έκκριση βιταμινών (K και B12), πέψη τροφής και αποτοξίνωση από δηλητηριώδεις ουσίες
  • Συμβάλει στη δημιουργία συγκεκριμένων ιστών
  • Διεγείρει την έμφυτη ανοσία και την παραγωγή αντισωμάτων
  • Ανάπτυξη ανοχής του ανοσοποιητικού συστήματος —> η συνεχής έκθεση του οργανισμού στα μικρόβια μειώνει την ανοσολογική απόκριση
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

what is the Υπόθεση Ανθρώπινης Υγιεινής

A

Η ανεπαρκής έκθεση σε μικρόβια μπορεί να προκαλέσει αλλεργίες και άλλες παθήσεις

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

what are certain conditions that can cause usually non-harmful microorganisms to become harmful + give examples of microorganisms

A
  1. Εξασθενημένος ξενιστής:
    - νοσηλεία, εγχείρηση, φαρμακευτική αγωγή
    - N. meningitidis —> συχνά αποικίζει ασυμπτωματικά το αναπνευστικό σύστημα, μπορεί να προκαλέσει μηνιγγίτιδα
  2. Ανοσοκατεσταλμένος ξενιστής
    - P. Jiroveci —> προκαλεί δευτερογενή λοίμωξη σε ασθενείς με HIV
  3. Μικρόβια που αποκτούν πρόσβαση σε περιοχές που δεν πρέπει να εντοπίζονται φυσιολογικά:
    - μέσω πληγών ή των βλεννογόνων
    - μπορεί να προκαλέσουν ευκαιριακές λοιμώξεις
    - E. coli —> μετατόπιση από γαστρεντερικό σωλήνα στο ουροποιητικό σύστημα
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

give other reasons why those microorganisms can become Δυνητικά παθογόνα

A
  1. Διαθέτουν χαρακτηριστικά που συμβάλλουν στη μολυσματικότητα και την παθογένεια τους
  2. Μερικά δυνητικά παθογόνα μπορούν να βρεθούν σε περιοχές εντός ή επί του σώματος που είναι μη προσβάσιμες από το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού
  3. Μερικά είναι ανθεκτικά στα αντιβιοτικά
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

how easily can the σχέση μεταξύ ΦΧ και ξενιστή change?

A

Η σχέση μεταξύ ΦΧ και ξενιστή μπορεί εύκολα να αλλάξει
—> όταν αριθμός των μικροβίων της ΦΧ μειώνεται ή αυξάνεται σε απόκριση κάποιας περιβαλλοντικής αλλαγής μπορεί να συμβάλλει στην παθογένεση μιας ασθένειας

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

define Πρωτογενές παθογόνο

A

= ένας μικροοργανισμός που προκαλεί ασθένεια σε ένα υγιές άτομο

eg —> τύφος, ελονοσία, ιλαρά, γρίπη, διφθερίτιδα, τέτανο

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

define Δυνητικό/Ευκαιριακό παθογόνο

A

= ένας μικροοργανισμός που προκαλεί την ασθένεια μόνο όταν το ανοσοποιητικό σύστημα ενός ατόμου είναι κατεσταλμένο ή όταν ο οργανισμός είναι εξασθενημένος

eg —> Pseudomonas spp.
- έρχεται σε επαφή με υγιή άτομα χωρίς επιβλαβείς συνέπειες
- μπορεί να προκαλέσει θανατηφόρες λοιμώξεις σε άτομα με κυστική ίνωση ή σε ασθενείς με εγκαύματα

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

define Μολυσματικότητα

A

= ο βαθμός παθογένειας ενός οργανισμού δηλαδή πόσο πιθανό είναι να προκαλέσει μια νόσο

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

define Μολυσματικοί/λοιμογόνοι παράγοντες + eg

A

= τα χαρακτηριστικά (δομικά και λειτουργικά) του μικροοργανισμού που του επιτρέπουν να προκαλέσει μια ασθένεια
—> ικανότητα να εισβάλει ή να διεισδύει τους ιστούς, ικανότητα να αποφύγει τους αμυντικούς μηχανισμούς, ανθεκτικότητα σε αντιβιοτικά

—> Τα γονίδια για αυτά τα χαρακτηριστικά μπορούν να μεταφέρονται μέσω πλασμιδίων ή φάγων

31
Q

define Μεταδοτικές παθήσεις

A

= οι μολυσματικές παθήσεις που μεταδίδονται από τον ένα ξενιστή στον άλλο ονομάζονται

—> Κάποιες μεταδίδονται ιδιαίτερα εύκολα (eg κοινό κρυολόγημα)

32
Q

Η μολυσματικότητα ενός παθογόνου οφείλεται στην ικανότητά του να προκαλεί βλάβες στο ξενιστή using what mechanisms?

A
  1. Τοξικότητα:
    - η ικανότητα ενός παθογόνου να προκαλεί μια νόσο μέσω μιας τοξίνης που αναστέλλει τη λειτουργία ή προκαλεί τον θάνατο των κυττάρων του ξενιστή
    - μπορεί να προκληθεί ακόμη και όταν ο μικροοργανισμός είναι απών
  2. Ικανότητα εισβολής:
    - η δυνατότητα ενός παθογόνου να αναπτύσσεται στους ιστούς του ξενιστή, να πολλαπλασιάζεται σε τεράστιους αριθμούς και να αναστέλλει μία ή περισσότερες λειτουργίες του ξενιστή
    - επιτρέπει σε ένα μικροοργανισμό να είναι νοσογόνος ακόμα κι όταν δεν παράγει τοξίνες
33
Q

define Λοιµογόνος δράση

A

= αριθµός μικροοργανισμών ή η συγκέντρωση τοξινών που μπορούν να προκαλέσουν μια νόσο

34
Q

how can we calculate the βαθμός μολυσματικότητας

A
  1. Μολυσματική δόση 50 (Infectious Dose, ID50):
    = η δόση ενός παθογόνου παράγοντα η οποία απαιτείται για να νοσήσει το 50% των ζώων μιας ομάδας ελέγχου, για κάθε ζώο
  2. Θανατηφόρος δόση 50 (Lethal Dose, LD50):
    = η δόση ενός παθογόνου παράγοντα η οποία θανατώνει το 50% των ζώων μιας ομάδας ελέγχου,για κάθε ζώο

—> Όσο μικρότερη είναι η τιμή του ID ή του LD τόσο πιο επιθετικός είναι ο μικροοργανισμός → Οργανισμός υψηλής μολυσματικότητας

35
Q

how can the factors mentioned before affect the μολυσματικότητα ενός παθογόνου βακτηρίου

A

Όλοι οι παράγοντες συμβάλουν στην μολυσματικότητα του βακτηριδίου, αλλά οσοι περισσότεροι είναι παρών, τόσο πιο “επιτυχημένο“ είναι το παθογόνο

—> σημαντικός ρόλος στην δημιουργία ασθένεια
—> η απουσία τους από τον ξενιστή τους κάνει ιδανικούς στόχους αντιμικροβιακων φαρμάκων

36
Q

name and describe the different stages of μολυσματικής ασθένειας

A
  1. Περίοδος επώασης (incubation):
    - ο χρόνος μεταξύ της εισόδου ενός μικροβίου σε ένα ευαίσθητο ξενιστή και της εμφάνισης της ασθένειας
    - δεν υπάρχουν συμπτώματα (ασυμπτωματικός φορέας)
    - ασθενής μπορεί να μεταδώσει την ασθένεια
    - ποικίλλει ανάλογα με το ρυθμό ανάπτυξης του παθογόνου, τη μολυσματική δόση ή τη φυσική κατάσταση του ξενιστή

—> eg λίγες ημέρες για κοινό κρυολόγημα, αρκετές εβδομάδες για την ηπατίτιδα Α

  1. Περίοδος λοίμωξης ή νόσου (illness):
    - το άτομο εκφράζει και εκδηλώνει τα κλινικά συμπτώματα της νόσου
  2. Περίοδος ανάρρωσης (convalescence):
    - το άτομο αναρρώνει από την ασθένεια
    - δεν υπάρχουν συμπτώματα (ασυμπτωματικός φορέας)
    - ασθενής μπορεί να μεταδώσει την ασθένεια
37
Q

describe the 3 categories of λοιμώξεις + what are the categories based on

A

Ανάλογα με τη χρονική διάρκεια των συμπτωμάτων/περίοδο επώασης:

  1. Οξεία:
    - τα συμπτώματα διαρκούν για μικρότερο χρονικό διάστημα
    - αλλά μπορεί να είναι σοβαρά
    - Το άτομο έχει συνηθώς ανοσία στην ίδια μολυνση
  2. Χρόνια:
    - τα συμπτώματα διαρκούν για μεγάλο χρονικό διάστημα
  3. Λανθάνουσα:
    - η λοίμωξη μπορεί να ξανά εμφανιστεί σε άτομα με αποδυναμωμένο
38
Q

why can they get symptoms sometimes in Οξεία λοίμωξη + give examples of such infections

A

Κλινικά συμπτώματα λόγο ιστικής βλάβης οφειλόμενη σε κυτταρικό θάνατο ή παρατεταμένης φλεγμονής

—> ιός γρίπης (influenza), γαστρεντερίτιδα, πνευμονία

39
Q

describe in more details what the Χρόνια λοίμωξη is (what causes it, symptoms, examples)

A
  • Συνεχής παραγωγή σχετικών χαμηλών ποσοτήτων ιικών σωματιδίων ή βακτηρίων
  • με ή χωρίς κλινικά συμπτώματα
  • Ακόμη και απουσία συμπτωμάτων το παθογονο μπορεί να μεταδοθεί λοιμώξεις)
40
Q

describe the symptoms and activation of Λανθάνουσα λοίμωξη + examples

A
  • παραμένει ανενεργό για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς εμφανή κλινικά συμπτώματα
  • Διάφορες συνθήκες μπορούν να προκαλέσουν ενεργοποίηση του παθογόνου

—> Ιούς: το ιικό γονιδίωμα ενσωματώνεται στο γονιδίωμα του κυττάρου ξενιστή
—> βακτήρια: παραμένουν ανενεργά είτε εντός είτε εκτός κυττάρων (ανάλογα με το είδος του μικροοργανισμού

eg έρπητας (cold sores), φυματίωση

41
Q

what are the 4 αξιώματα του Koch για την αναγνώριση του αιτιολογικού παράγοντα μιας ασθένειας

A
  1. Ο μικροοργανισμός πρέπει να είναι παρών σε κάθε περιστατικό της νόσου
  2. Ο μικροοργανισμός πρέπει να μπορεί να απομονωθεί από το νεκρό ξενιστή, να καλλιεργηθεί εργαστηριακά και να απομονωθεί σε καθαρές καλλιέργειες
  3. Όταν ο μικροοργανισμός από τις καθαρές καλλιέργειες χορηγηθεί σε ένα ευπαθή ξενιστή, πρέπει να προκαλεί την ίδια νόσο
  4. Ο ίδιος μικροοργανισμός πρέπει να μπορεί να απομονωθεί και πάλι από το νέο ξενιστή
42
Q

name exceptions for the αξιώματα του Koch

A
  1. Ορισμένα μικρόβια έχουν εξαιρετικά πολύπλοκες διατροφικές απαιτήσεις και δεν έχει επιτευχθεί η καλλιέργειά τους στο εργαστήριο —> M. leprae, λέπρα
  2. Διαφορετικοί μικροοργανισμοί προκαλούν ίδια ή παρόμοιες λοιμώξεις —> νεφρίτιδα, πνευμονία, μηνιγγίτιδα, περιτονίτιδα
  3. Ορισμένοι μικροοργανισμοί μπορούν να προκαλούν περισσότερες από μία λοιμώξεις —> S. pyogenes: φαρυγγοαμυγδαλίτιδα, οστρακιά, ερυσίπελας, οστεομυελίτιδα
  4. Υπάρχουν μικροοργανισμοί που προκαλούν νόσο μόνο σε ένα ξενιστή —> HIV στον άνθρωπο, ήπια συμπτώματα στους πιθήκους
43
Q

name the Στάδια παθογένεσης

A
  1. Προσκόλληση
    - on the skin or mucus
  2. Εισβολή/διείσδυση ιστών
    - in the epithelium
  3. Αποικισμός και πολλαπλασιασμός
  4. Πρόκληση ιστικής βλάβης (μέσω τοξικότητας ή εισβολής)
44
Q

name different πύλες εισόδου for a microorganism

A
  1. Βλεννογόννοι
    - Αναπνευστικού συστήματος (αιωρούμενα σταγονίδια ή σωματίδια σκόνης)
    - Γαστρεντερικού συστήματος (τροφές, νερό, μολυσμένα χέρια)
    - Ουρογεννητικού (σεξουαλική επαφή)
  2. Δέρμα
    - Ανοίγματα (θύλακες τριχών, πόροι υδροτοποιών αδένων, τραύματα, πληγές)
  3. Παρεντερικα
    - Μετάδοση με άμεσο ενοφθαλμισμό στους ιστούς κάτω από το δέρμα ή τους βλεννογόνους (ένεση, εμβόλιο)
    - eg HIV, ιοί της ηπατίτιδας, τέτανος
45
Q

what determines if the entry of a pathogen will cause disease? or does it always cause disease? + example

A

Η είσοδος παθογόνων μικροβίων δε συνοδεύεται πάντοτε με μια νόσο —> εξαρτάται από την πύλη εισόδου μέσω της οποίας το παθογόνο θα φτάσει στο ξενιστή

Salmonella typhi:
- προκαλεί λοίμωξη όταν εισέλθει στο γαστρεντερικό σύστημα μέσω της τροφής
- ήπια φλεγμονή όταν εισέλθει από το δέρμα

46
Q

describe how and where the bacteria/virus που έχουν την ικανότητα να προκαλούν λοίμωξη will do προσκόλληση

A

προσκολλώνται εξειδικευμένα στα επιθηλιακά κύτταρα μέσω πρωτεϊνικών αλληλεπιδράσεων ανάμεσα στην επιφάνεια του παθογόνου και στην επιφάνεια του κυττάρου ξενιστή

—> δεν προσκολλάται εξίσου καλά σε όλα τα επιθηλιακά κύτταρα, αλλά επιλεκτικά μόνο σε εκείνες τις περιοχές του σώματος μέσω των οποίων συνήθως κατορθώνει να εισβάλει στον ξενιστή

47
Q

what binds on what during Προσκόλληση

A

Προσκολλητίνες ή προσδέτες (ligand) bind onto Υποδοχείς (receptors)

48
Q

define + describe Προσκολλητίνες ή προσδέτες (ligand)

A

= ειδικά μόρια στην επιφάνεια του παθογόνου που συνδέονται με αντίστοιχους υποδοχείς στην επιφάνεια των κυττάρων του ξενιστή

  • Συνήθως γλυκοπρωτεΐνες ή λιποπρωτεΐνες
  • Διαφορετικά στελέχη του ίδιου είδους μπορεί να φέρουν προσκολλητίνες με διαφορετική δομή → διαφορετική εξειδίκευση ξενιστή
49
Q

describe receptors

A
  • Συνήθως σάκχαρα ή γλυκοπρωτεΐνες
  • Διαφορετικά κύτταρα του ίδιου του ξενιστή μπορεί να έχουν διαφορετικούς υποδοχείς που διαφέρουν στη δομή τους → διαφορετικός βαθμός ευαισθησίας σε λοιμογόνα μικρόβια
50
Q

why is the stage of προσκόλλησης important? how can we use that to our advantage?

A

Επδ η παρεμπόδιση της μπορεί να αποτρέψει σημαντικά την εξάπλωση μιας λοίμωξης

—> Εάν μεταβληθούν οι προσκολλητίνες ή οιυποδοχείς ή και τα δύο εμποδίζεται η προσκόλληση και η λοίμωξη μπορεί να παρεμποδιστεί (ή τουλάχιστον να ελεγχθεί η εξάπλωση του παθογόνου)
—> στόχοι αντιμικροβιακών φαρμάκων

51
Q

give an example of εξειδικευμένης προσκόλλησης + describe the mechanism of adhesion

A

Neisseria gonorrhoeae:

  • Προσκολλάται πολύ πιο ισχυρά στο ουρογεννητικό επιθήλιο παρά σε οποιονδήποτε άλλο ιστό
  • γίνεται μέσω μιας ειδικής επιφανειακής πρωτεΐνης προσκόλλησης/προσκολλητίνης = Opa

—> Opa αναγνωρίζει και δεσμεύει εξειδικευμένα τα κύτταρα του ξενιστή μέσω μιας μεμβρανικής πρωτεΐνης/υποδοχέα, της CD66
—> CD66 εκφράζεται μόνο στην επιφάνεια των ανθρώπινων επιθηλιακών κυττάρων

52
Q

Name some κυτταρικές δομές and how they affect the process of adhesion

A
  • η καψα
  • τα ινίδια
  • τα λιποτειχικά οξέα

—> παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στο στάδιο της προσκόλλησης και της μολυσματικής ικανότητας τουπαθογόνου
—> Η παρουσία ή η απουσία τους σε ένα μικροοργγανισμό πορεί να καθορίσει κατά πόσο ένα στέλεχος θα είναι παθογόνο ή μη

53
Q

what needs to happen before the microbes can πολλαπλασιαστούν και να αποικίσουν τον ιστό

A

Πρέπει πρώτα να έχουν καταφέρει:

  1. Να διεισδύσουν στον ιστό
  2. Να ανταγωνιστούν την φυσιολογίκή μικροχλωρίδα (εάν υπάρχει)
  3. Να ξεφύγουν από τους αμυντικούς μηχανισμούς
54
Q

describe the role of Κάψα

A
  • Συμβάλει στην προσκόλληση και τη διείσδυση των παθογόνων σε ένα ιστό αναγνωρίζοντας συγκεκριμένες πρωτεΐνες
  • αναστέλλει/παρεμποδίζει τη φαγοκυττάρωση
    —> η χημική της σύσταση και το ισχυρά αρνητικό της φορτίο εμποδίζει την προσκόλληση των φαγοκυττάρων στα βακτήρια
55
Q

is a καψα needed in all pathogens?

A

Η μολυσματικότητα ορισμένων παθογόνων δεν σχετίζεται με την παρουσία κάψας

56
Q

name some enzymes linked to the διείσδυση ιστού + how they allow for it to happen

A
  1. Ινωδολυτικά ένζυμα
    —> Διασπούν τους θρόμβους επιτρέποντας την περαιτέρω εξάπλωση του παθογόνου/διασπορά λοίμωξης
  2. Κοανγκουλάσες
    —> Προκαλούν πήξη του ινωδογόνου του πλάσματος.
    —> Οι θρόμβοι παρέχουν προστασία από τη φαγοκυττάρωση και απομόνωση από τους διάφορους μηχανισμούς άμυνας
  3. Υαλουρονιδάση
    —> Υδρόλυει το υαλουρονικό οξύ (πολυσακχαρίτης στη μεσοκυττάρια ουσία) και βοηθάει στη διασπορά της λοίμωξης
  4. Κολλαγενάση
    —> Διασπά το κολλαγόνο και βοηθά στη διασπορά της λοίμωξης στους συνδετικούς ιστούς
57
Q

name the μηχανισμούς used by pathogens για να αποφεύγουν το ανοσοποιητικό σύστημα του ξενιστή

A
  1. Αποφεύγουν τη θανάτωση από τη δράση των πρωτεϊνών του συστήματος συμπληρώματος
  2. Επιβιώνουν ή αποφεύγουν τη φαγοκυττάρωση
  3. Αποφυγή αντισωμάτων
58
Q

list the mechanisms για την αποφυγής της φαγοκυττάρωσης

A
  • Αποφυγή αντισωμάτων και αναγνώρισης από φαγοκύτταρα
  • Επιβίωση εντός των φαγοκυττάρων
  • Παραγωγή κυτταροτοξικών τοξινών που σκοτώνουν τα φαγοκύτταρα
  • Παρουσία καψας
  • Συστατικά κυτταρικού τοιχώματος
    —> Mycobacterium tuberculosis: φέρει μυκολικό οξύ που προκαλεί αναστολή της καταστροφής από φαγοκύτταρα και τα παθογόνα μπορούν να πολλαπλασιάζονται εντός των φαγοκυττάρων
59
Q

name and explain the different mechanisms used to αποφυγής αντισωμάτων

A
  1. IgA πρωτεάση:
    - διασπά τα αντισώματα που βρίσκονται στη βλέννη και σε άλλες εκκρίσεις
  2. Αντιγονική εξαλλαγή (Antigenic drift):
    - τα παθογόνα μικρόβια συνεχώς μεταβάλλουν τα επιφανειακά τους αντιγόνα ενεργοποιώντας εναλλακτικά γονίδια
    - π.χ. ιοί της γρίπης,Neisseria gonorrhoeae, Trypanosoma brucei
  3. Αντιγονική μετατόπιση (Antigenic shift):
    - ασυνήθιστη αλλά πιο δραματική αλλαγή
    - Το γονιδίωμα του ιού αναδιατάσσεται και έχει την ικανότητα να επιμολύνει περισσότερα είδη ξενιστών - πανδημική γρίπη
  4. Μίμηση μορίων ξενιστή:
    - τα παθογόνα εκφράζουν μόρια παρόμοια με εκείνα που βρίσκονται στα κύτταρα του ξενιστή ώστε να μη γίνονται αντιληπτά από το ανοσοποιητικό σύστημα
60
Q

what’s the difference between a παθογόνα vs απλό μικρόβιο

A

Η ικανότητα να ξεπερνούν τους αμυντικούς μηχανισμούς και να προκαλούν βλάβες στους ιστούς είναι αυτό που διακρίνει τα παθογόνα από ένα απλό μικρόβιο

—> μόνο συγκεκριμένα μικρόβια μπορούν να προκαλέσουν μια λοίμωξη σε ένα υγιές ξενιστη μέσω των τοξινών (SOS)

61
Q

describe how τοξινών can cause damage

A

Ορισμένοι μικροοργανισμοί παράγουν τοξικές ουσίες – τοξινογόνοι

—> μεταφέρονται από το αίμα και τη λέμφο και προκαλούν σοβαρές ιστικές βλάβες και ενίοτε θάνατο
—> 40% δρουν καταστρέφοντας την κυτταροπλασματική μεμβράνη των κυττάρων ξενιστών – λύση κυττάρων ξενιστή

62
Q

what specifically causes the disease?

A

Η έκκριση των τοξινών και όχι η παρουσία του βακτηρίου είναι αυτή προκαλει τη νόσο

63
Q

what are the 2 types of toxins?

A

Ανάλογα με τη θέση εντοπισμού τους στο βακτηριακό κύτταρο διακρίνονται σε:
- ενδοτοξίνες
- εξωτοξίνες

64
Q

what are exotoxins? give examples and where they have an effect

A

= Είναι πρωτεΐνες που προκαλούν εξειδικευμένη βλάβη (προσδένονται σε συγκεκριμένους υποδοχείς/δομές)

α) νευροτοξίνες καταστρέφουν το νευρικό σύστημα
β) εντεροτοξίνες προκαλούν διάρροια και εμετό
γ) κυτταροτοξίνες σκοτώνουν διάφορα κύτταρα

65
Q

explain how exotoxins are released + effect

A
  • Εκκρίνονται από τα βακτήρια ή απελευθερώνονται όταν αυτά πεθαίνουν
  • Το ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να αναγνωρίσει τις εξωτοξίνες και να παράξει αντισώματα έναντι αυτών
  • Κάποιες εξωτοξίνες είναι τόσο ισχυρές που προκαλούν το θάνατο πριν προλάβει το ανοσοποιητικό σύστημα να τις καταπολεμήσει —> για το λόγο αυτό είναι τόσο σημαντικός ο εμβολιασμός
66
Q

Describe the mechanism of σταφυλόκοκκική τοξίνη α

A
  • Είναι μια κυτταροτοξίνη που σχηματίζει πόρο
  • παράγεται από αναπτυσσόμενα κύτταρα σταφυλόκοκκους.
  • Ως μονομερή, απελευθερώνονται επτά ταυτόσημες πρωτεϊνικές υπομονάδες
  • ολιγομερίζονται στην κυταρροπλασματική μεμβράνη των κυττάρων- στόχων.
  • ολιγομερές σζηματίζει έναν πόρο, απελευθερώντας το περιεχόμενο του κυταρρου.
  • Στα ερυθρά αιμσοφαιρια, συμβαίνει αιμόλυση, υποδεικνύοντας οπτικά την ύπαρξη κυτταρικής λύσης.
67
Q

Describe what normally happens in the cell + the mechanism of διφθεριτιδας

A
  1. Υπό φυσιολογικές συνθήκες στα ευκαρυωτικά κυταρρα:
    - ο παράγοντας επιμήκυνση EF-2 συνδέεται με το ριβωσωμα
    - διευκολύνει την προσάρτηση ενός φορτισμένου με αμινοξύ tRNA στο ριβόσωμα
    - με αποτέλεσμα να επιμηκύνεται η πρωτεΐνη
  • Η τοξίνη της διφθερίτιδας προσδένεται στην κυτταροπλασματική μεμβρανση μέσω της υπομοντάδα Β.
  • Η διάσπαση της τοξίνη επιτρέπει στην υπομονάδα Α να εισέλθει στο κυταρρο
  • καταλύει την ADP-ριβοζιλίωση του παράγοντα επιμήκυνση 2 (EF-2 —> EF-2*).
  • ο τροποποιγμένος παράγοντας επιμήκυνση δεν δεσμευεται πλέον στο ριβωσωμα
  • με αποτέλεσμα η πρωτεΐνοσηνθεση να διακόπτεται και επέρχεται κυτταρικός θάνατος
68
Q

Describe how the cell normally works + when αλλαντίασης is released (toxin)

A

Υπό φυσιολογικές συνθήκες:

  • με τη διεγερση των περιφερικών και κρανιακών νευρων, η ακετυλοχολίνης απελευθερώνεται από κυστίδια στη νευρωνική πλευρά της τελικής κινητικής πλάκας.
  • Η ακετυλοχολίνης προσδένεται κατόπιν σε ειδικούς υποδοχείς του μυός
  • προκαλώντας συστολή.

—> Η τοξίνη της αλλαντίασης δρα στην τελική κιντική πλάκα:
- παρεμποδικζοντας την απελευθέρωση ακετυλοχολίνης από τα κυστίδια
- με αποτέλεσμα την έλλειψη ερεθίσματος στις μυϊκές ίνες, τη μη αντιστρεπτή χαλάρωση των μυών και τη χαλαρή παράλυση

69
Q

describe what happens normally + when τοξίνη του τετάνου enters

A

Υπό φυσιολογικες συνθήκες:

  • η μυϊκή χαλάρωση επάγεται από την απελευθέρωση γλυκίνης από τους ανασταλτικούς διαμεσους νευρώνες.
  • Η γλυκίνη δρα επί των κινητικών νευρώνων προκειμένου να παρεμποδίσει τη διέγερση και την απελευθέρωση ακετυλοχολίνης στην τελική κινητική πλάκα.

—> Η τοξίνη του τετάνου:
- συνδέεται με τον διάμεσο νευρωνα για να αποτρέψει την απελευθέρωση γλυκίνης από τα κυστίδια
- με αποτέλσμα την έλλειψη ανασταλτικών σημάτων ακετυλοχολίνης στις μυϊκές ίνες, τη μη αντιστρεπτή σύσπαση των μυών και τη σπαστική παράλυση.

  • ο ανασταλτικός διάμεσος νευρώνας βρίσκεται στον νωτιαίο μυελό
70
Q

describe the effect of τοξίνη της χολέρας

A

Η τοξίνη της χολέρας είναι μια θερμοσταθερη εντεροτοξίνη, η οποία ενεργοποιεί ένα μονοπάτι δευτερογενούς αγγελιαφόρου, διαταράσσοντας τη φυσιολογική ροή ιόντων στο έντερο και οδηγεί σε δυνητικά απειλητική για τη ζωή διάρροια.

71
Q

where are endotoxins found? what are they called specifically and why?

A

Παράγονται μόνο από Gram-αρνητικά παθογόνα βακτήρια

Gram-αρνητικά βακτήρια διαθέτουν στην εξωτερική τους μεμβράνη λιποπολυσακχαρίτες (LPS) οι οποίοι, τις πλείστες φορές είναι τοξικοί = ενδοτοξίνες

—> επειδή βρίσκονται σταθερά συνδεδεμένοι στο κυτταρικό τοίχωμα
—> απελευθερώνονται σε μεγάλες ποσότητες μόνο μετά από λύση του μικροβιακού κυττάρου

72
Q

explain the effect of endotoxins

A
  • Η δράση τους δεν είναι εξειδικευμένη προκαλώντας ποικίλες επιδράσεις στη φυσιολογία του ξενιστή (πυρετός, διάρροια, εμετός…)
  • είναι λιγότερο δραστικές από τις εξωτοξίνες
    —> Σε μεγάλες όμως ποσότητες, μπορεί να προκαλέσουν θάνατο κυρίως λόγο σηπτικό σοκ
  • Υπερβολική ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος
73
Q

describe the LPS structure + the role of each component

A

Η γενική δομή των LPS αποτελείται από:
- τον Ο-πολυσακχαρίτη
- ένα κεντρικό πολυσακχαρίτη
- το λιπίδιο Α

  1. Ο-πολυσακχαρίτης:
    - υπεύθυνος για την υδατοδιαλυτότητα
    - ανοσογονικότητα του μορίου
    - προβάλλει από την εξωτερική μεμβράνη
  2. κεντρικός πολυσακχαρίτης:
    - συγκρατεί το λιπίδιο Α με τον Ο-πολυσακχαρίτη
  3. Το λιπίδιο Α:
    - ευθύνεται για την τοξικότητα του μορίου
    - βρίσκεται βυθισμένο στη λιπιδική στοιβάδα της εξωτερικής μεμβράνης