chp4 microbial growth control Flashcards

1
Q

give examples of περιπτώσεις όπου είναι απαραίτητος ο έλεγχος της μικροβιακής αύξησης

A
  • Νοσοκομεία
  • Φαρμακοβιομηχανία
  • Βιομηχανία Τροφίμων: Αλλοίωση τροφίμων (ανεπιθύμητες αλλαγές στη γεύση, οσμή, όψη ή λειτουργία) αλλά και παραγωγή προϊόντων (κρασί μπύρα, γαλακτοκομικά, αρτοπαρασκευάσματα κ.ά.)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

what rules need to be followed in a microbio lab when working with microbes

A

Ανάλογα με το είδος του μικροοργανισμού που ενδέχεται να χρησιμοποιηθεί σε ένα εργαστήριο υπάρχουν και διαφορετικά επίπεδα βιοασφάλειας (Biosafety levels, BSLs) που πρέπει να ληφθούν σύμφωνα με οργανισμούς όπως το CDC και το ECDC

—> 4 επίπεδα βιοασφάλειας: BSL-1 μέχρι BSL-4

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

describe the severity of the microbes based on which level they are (BSL 1-4)

A

BSL 4:
- Τα μικρόβια προκαλούν εξαιρετικά σοβαρές και θανατηφόρες ασθένειες που μεταδίδονται μέσο της αναπνευστικής οδού.
- Ελάχιστα εργαστήρια στον κόσμο έχουν αυτή την διαβάθμιση

BSL 3:
- Τα μικρόβια προκαλούν σοβαρές και συνηθώς θανατηφόρες ασθένειες που μεταδίδονται μέσο της αναπνευστικής οδού

BSL 2:
- Τα μικρόβια προκαλεί ασθένειά σε υγιές ξενιστές με διαφοροποιούμενη σοβαρότητα

BSL 1:
- Το μικρόβιο δεν προκαλεί ασθένειά σε υγιές ξενιστές

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

How do we do the περιορισμός της μικροβιακής αύξησης

A

Είναι δυνατόν να γίνει με αναστολή της αύξησης ή με πλήρη καταστροφή του οργανισμού

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Name the 3 different categories of factors used to control microbe growth

A
  1. Μικροβιοστατικοί = παράγοντες που αναστέλλουν αντιστρεπτά την αύξηση των μικροοργανισμών
  2. Μικροβιοκτόνοι = παράγοντες που νεκρώνουν τους μικροοργανισμούς
  3. Μικροβιολυτικοί = παράγοντες που καταστρέφουν/λύουν τους μικροοργανισμούς
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

define Αποστείρωση

A

= sterilization
= η εφαρμογή μιας μεθόδου για την καταστροφή όλων των μικροοργανισμών συμπεριλαμβανομένου και των ανθεκτικών μορφών (π.χ. ενδοσπόρια)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

how is sterilisation done + what does it do to the cell

A

To αποστειρωμένο υλικο:
—> ελεύθερο από μικροοργανισμούς, ενδοσπόρια και ιούς.
—> Χημικά και φυσικά μέσα (πχ. φορμαλδεΰδη, autocleave στους 121 degrees)

Effect on the cells:
- ο μικροοργανισμός δεν μπορεί να αναβιώσει ακόμη και αν μεταφερθεί σε ιδανικές συνθήκες καλλιέργειας
- Εφαρμόζεται σε συσκευές , υποστρώματα και άλλα υλικά
- Προκαλεί ζημιά σε ζωντανούς ιστούς

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

define Απολύμανση

A

= disinfection
= η εφαρμογή μιας μεθόδου για την καταστροφή μεγάλου αριθμού παθογόνων μικροοργανισμών σε ένα επίπεδο που να μπορεί να θεωρηθεί ασφαλές. Δεν καταστρέφονται όλες οι μορφές μικροβιακής ζωής (π.χ. ενδοσπόρια)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

what are disinfectants mainly? what are they used for?

A
  • Κυρίως χημικά μέσα
  • Εφαρμόζεται σε εργαστηριακα όργανα και συσκευές μόνο. Θα προκαλούσαν ζημιά σε ζωντανούς ιστούς
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

define Αντισηψία

A

= antisepsia
= η εφαρμογή μιας μεθόδου για την καταστροφή μεγάλου αριθμού παθογόνων μικροοργανισμών σε ένα επίπεδο που να μπορεί να θεωρηθεί ασφαλέςσε ζωντανούς ιστούς

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

what are antisepsia mainly? what are they used for?

A
  • Εφαρμογή χημικών μέσων μόνο
  • Χημικά όχι αρκετά τοξικά ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο δέρμα και σε ιστούς
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

compare and list the physical vs the chemical methods of microbial control

A
  1. Φυσικές Μεθόδοι
    - Θερμότητα
    - Διήθηση
    - Ψύξη
    - Αφυδάτωση
    - Ωσμωτική πίεση
    - Ακτινοβολία
  2. Χημικές Μεθόδοι
    - Απολυμαντικά
    - Αντισηπτικά
    - Αντιβιοτικά
    - Ιντερφερόνες
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

what is the δράση των διαφόρων φυσικοχημικών παραγόντων affected by?

A
  • Είδος μικροοργανισμού
  • Φυσική κατάσταση μικροοργανισμού
  • Περιεχόμενο οργανικό υλικό περιβάλλοντος
  • Χρόνος έκθεσης
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

explain how the type of microorganism can affect it + give 2 examples

A
  • διαφέρουν μεταξύ τους στην μορφολογία των διάφορων δομών τους, άρα 1 παράγοντας που είναι πάρα πολύ αποτελεσματικός ενάντια σε κάποιο μικροβιακό είδος δεν θα είναι τόσο αποτελεσματικός ενάντια σε κάποιο άλλο.

—> Τα Gram- είναι πιο ευαίσθητα από τα Gram+ βακτήρια στις διάφορες περιβαλλοντικές πιέσεις.
—> Τα Gram- είναι πιο ανθεκτικά από τα Gram+ βακτήρια στη δράση της πενικιλίνης.

—> Μυκοβακτήριο (Mycobacterium): κυτταρικό τοίχωμα ανθεκτικό σε χημικά
—> Μυκόπλασμα: βακτήρια χωρίς κυτταρικό τοίχωμα.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

give an example of a natural state of an organism and how it affects its properties (what they can resist compared to other states)

A

Τα ενδοσπόρια:
- είναι πιο ανθεκτικά από τα κύτταρα που βρίσκονται στο στάδιο της εκβλάστησης ή γενικά της μιτωτικής διαίρεσης (βλαστητικές μορφές)

  • Μπορούν να παραμείνουν αδρανή για χιλιάδες χρόνια
  • Μπορούν να επιζήσουν σε υψηλές θερμοκρασίες για αρκετές ώρες και είναι ανθεκτικά στη ψύξη, αποξήρανση, δράση χημικών απολυμαντικών και ακτινοβολίας
  • Ανθεκτικά κατά την παστερίωση και την κονσερβοποίηση προκαλώντας ιδιαίτερα προβλήματα
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

how does the presence of οργανικό υλικό περιβάλλοντος affect the microbes? give an example

A

Η ύπαρξη οργανικού υλικού προστατεύει τους μικροοργανισμούς από πολλους αντιμικροβιακους παράγοντες

Example —> Όταν τα βακτήρια βρίσκονται κλεισμένα σε Βιοφίλμ προστατεύονται σε μεγάλο βαθμό από παράγοντες όπως η θερμότητα και τα αντιβιοτικά σε σχέση με πλαγκτονικά βακτήρια

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

how does the time of exposure change depending on the microbe

A
  • Ανθεκτικά μικρόβια και ενδοσπόρια απαιτούν παρατεταμένη έκθεση είτε σε φυσικές είτε σε χημικές μεθόδους
  • Το μέγεθος του μικροβιακού πληθυσμού επηρεάζει το χρόνο έκθεσης —> όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των μικροβίων τόσο μεγαλύτερο χρονικό διάστημα πρέπει να εφαρμοστεί μια μέθοδος προκειμένου να εξοντώσει ολόκληρο τον πληθυσμό
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

how does temperature affect the μεθόδοι ελέγχου? how can the effectiveness of the method be measured?

A

Όλοι οι οργανισμοί έχουν μια μέγιστη θερμοκρασία αύξησης πέραν της οποίας είναι αδύνατο να αναπτυχθούν γιατί υπάρχει καταστροφή των διάφορων κυτταρικών δομών

Η αποτελεσματικότητα της θερμότητας ως αποστειρωτικό (ή απολυμαντικό ) μπορει να μετρηθει με:

  • Θερμικό σημείο θανάτου: η χαμηλότερη θερμοκρασία στην οποία όλοι οι μικροοργανισμοί που βρίσκονται σε ένα εναιώρημα πεθαίνουν εντός 10 λεπτών
  • Δεκαδική μείωση χρόνου: ο χρόνος σε λεπτά κατά τον οποίο θανατώνεται το 90% των μικροοργανισμών σε μια δεδομένη θερμοκρασία
19
Q

name the different methods of applying temperature as a control method on liquids specifically

A
  1. Βρασμός
  2. Παστερίωση
  3. Αυτόκαυστο (Autoclave)
20
Q

explain the method of boiling

A
  • Νεκρώνει βλαστητικές μορφές παθογόνων βακτηρίων, πολλούς ιούς, μύκητες και τα σπόρια τους εντός ~10 λεπτών
  • Μετουσίωση πρωτεϊνών λόγο της διάσπασης των δεσμών υδρογόνου → αλλοίωση τριτοταγούς και τεταρτοταγούς δομής –απώλεια λειτουργίας
  • Διάσπαση των δεσμών μεταξύ των φωσφολιπίδιων

—> Ανθεκτικες μορφες όπως τα ενδοσπόρια και μερικοί ιοί καταστρέφονται τόσο γρήγορα

21
Q

explain how pasteurization works + give some types

A
  • Εφαρμογή επαρκής θέρμανσης για μείωση του μικροβιακού πληθυσμού χωρίς να αλλοιώνεται σημαντικά ένα προϊόν
  • Δεν χρησιμοποιείται μόνο στο γάλα αλλά και σε άλλα τρόφιμα

—> Flash παστερίωση = το υγρό περναει μεσα από ένα σωληνα ελλενχομενηςπιεσης και θερμοτητας στους 71°C για 15 δευτερόλεπτα
—> Παστερίωση σε υπερυψηλές θερμοκρασίες =135°C για 1 λεπτό. Μπορει να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή συγκεκριμένων τροφίμων μακράς διάρκειας (το γάλα διατηρείτε για μήνες εκτός ψυγείου αν είναι σφραγισμένο)

22
Q

Why does pasteurization not count as αποστείρωση?

A

Στοχεύει στην σημαντική μείωση (όχι εξάλειψη) παθογόνων μικροοργανισμών καθώς και αυτών που μπορούν να προκαλέσουν αλλοίωση στα τρόφιμα, αυξάνοντας έτσι και την ασφάλεια και την διαρκεια ζωης του τρόφιμο.
—> Τα ενδοσπόρια όμως επιβιώνουν της διαδικασίας

23
Q

what is autoclaving?

A

= αποδοτική αποστείρωση με υγρή θερμότητα απαιτεί θερμοκρασίες άνω των 100 και ατμός υπό πίεση μέσα σε αυτόκαυστο (κλίβανος αποστείρωσης)

24
Q

what temp causes the death of all microorganisms in the autoclave?

A

121oC, υπό πίεση , για 15min → νέκρωση όλων των μικροοργανισμών και ενδοσπορίων

25
Q

is autoclaving a good method? what specific examples are they used for?

A

Προτιμώμενη μέθοδος αποστείρωσης εκτός και αν το υλικό δεν μπορεί να αντέξει σε υψηλές θερμοκρασίες ή πιέσεις

—> Αποστείρωση θρεπτικών υποστρωμάτων, εργαστηριακών οργάνων, διαλυμάτων, ρούχων, χειρουργικών εργαλείων κλπ

26
Q

how is the method of Ξηρή θερμότητα sterilization different to the liquid heat sterilization? give examples of methods used

A
  • Απαιτούνται υψηλότερες θερμοκρασίες και μεγαλύτερο χρονικό διάστημα σε σχέση με την υγρή θερμότητα
  1. Γυμνή φλόγα
    - Διαδικασία της οξείδωσης: η νέκρωση του κυττάρου οφείλεται σε οξειδοαναγωγικές διαδικασίες
  2. Φλόγα του Bunsen Burner
  3. Αποτέφρωση: ρούχα, πλαστικά αντικείμενα
27
Q

how can ψύξη be used as a sterilization method?

A

Η απουσία θερμότητας μπορεί να περιορίσει την ανάπτυξη των μικροοργανισμών χωρίς να καταστρέψει τα πλείστα από αυτά.

—> 0-4οC: υπάρχει μείωση της μικροβιακής μεταβολικής δραστηριότητας λόγο του οτι είναι κάτω από την ελάχιστη θερμοκρασία των πλείστων μικροοργανισμών
= μικροβιοστατική δράση

28
Q

how is Κατάψυξη used? name the 2 different types

A
  1. Οικιακή κατάψυξη (-10 —> -20):
    - αδρανοποιεί τα μικρόβια αλλά δεν τα σκοτώνει
    - Κάποια είδη μπορούν να αναπτύσσονται πολύ αργά σε νερό που δεν έχει παγώσει πλήρως
  2. Βιομηχανική κατάψυξη :
    - πολύ γρήγορη πτώση της θερμοκρασίας
    - Διασφαλιζει την πλήρη ψύξη του τρόφιμου
29
Q

how does αφυδάτωση control the growth + a type

A

Κατά την αφυδάτωση οι μικροοργανισμοί δεν μπορούν να αυξηθούν ή να αναπαραχθούν αλλά παραμένουν βιώσιμοι για χρόνια

—> Λυοφιλοποίηση ( ψυχρή αφυδάτωσή) = διαδικασία αφυδάτωσης σε συνθήκες κενού
- Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε τρόφιμα πχ γάλα σκόνη
- Σημαντική παράμετρος στις μεθόδους φύλαξης μικροοργανισμών για εργαστηριακούς σκοπούς

30
Q

how is the ωσμωτική πίεση controlling the growth of microbes

A
  • Οι υψηλές συγκεντρώσεις αλάτων ή σακχάρων δημιουργούν ένα υπερτονο περιβάλλον που προκαλεί συρρίκνωση του μικροβιακού κυττάρου και αναστολή της μικροβιακής αύξησης

—> Μικροβιοστατική δράση (= inhibits the growth and reproduction of microorganisms by preventing their normal metabolic activities)

  • Σε μεγάλες συγκεντρώσεις αλάτων —> πλασμολυση = the cell membrane detaches from the cell wall due to the loss of water
31
Q

name + describe the 2 types of radiation and how they control thw growth

A
  1. Υπεριώδης ακτινοβολία (UV) 220 - 300 nm
    - Μη ιονίζουσα ακτινοβολία
    - Προκαλεί μεταλλάξεις στο DNA των κυττάρων ή οδηγα στο θάνατο τους
    - Κατάλληλο για απολύμανση επιφανειών αλλά όχι ογκωδών αντικείμενων
  2. Ιονίζουσες ακτινοβολίες: ακτίνες γ και ακτίνες Χ
    - Δημιουργούν ηλεκτρόνια υψηλης ενέργειας ρίζες υδροξυλιού (ΟΗ-) και ρίζες υδρογονου (Η+)
    - Βιομηχανία τροφίμων, φαρμακοβιομηχανίες, Αποστείρωση ορών, εμβολίων, ενέσιμων φαρμάκων, πόσιμου νερού, ιατρικά σκεύη
32
Q

explain what Διήθηση does to control growth and what materials it’s used to sterilize

A

= διαδικασία διέλευσης υγρού ή αέριου δείγματος μέσω ενός φίλτρου το οποίο περιέχει μικρούς πόρους ώστε να παγιδεύει μικροοργανισμούς

—> Χρησιμοποιείται για υλικά ευαίσθητα στη θερμοκρασία: εμβόλια, αντιβιοτικά, ένζυμα ή για πόσιμο νερό

33
Q

when using chemical methods to control growth, name factors that affect the chemicals effectiveness

A
  • Η συγκέντρωση μιας χημικής ουσίας επηρεάζει και καθορίζει τη δράση της —> πολύ αραιά διαλύματα είναι μη αποτελεσματικά ή μικροβιοστατικά αντί μικροβιοκτόνα
  • Το pH του υλικού που πρέπει να απολυμανθεί συχνά έχει μεγάλη επίδραση στη δράση ενός χημικού παράγοντα
34
Q

how can the δράση/αποτελεσματικότητα ενός αντιμικροβιακού παράγοντα be determined

A

προσδιοριστεί πάνω σε στερεά μέσα:

  1. Πάνω στο άγαρ , τοποθετούμε ένα εμβόλιο του μικροοργανισμού
  2. Ακολούθως τοποθετούμε δίσκους εμποτισμένους με γνωστή συγκέντρωση του αντιμικροβιακού παράγοντα/ παράγοντων πάνω στο άγαρ
  3. το επωάζουμε στην κατάλληλη θερμοκρασία
  4. Εξετάζουμε τις ζώνες αναστολής —> όσο πιο μεγάλες τόσο πιο αποτελεσματικό είναι το αντιμικροβιακό
35
Q

in the experiment what does the size of ζώνες αναστολής depend on?

A
  • Ποσότητα αντιμικροβιακού
  • Διαλυτότητα αντιμικροβιακού
  • Αποτελεσματικότητα αντιμικροβιακού
36
Q

give other ways to determine the antimicrobial agents’ efficacy

A
  1. σε υγρά μέσα
    - Προδιορισμος του MIC =χαμηλότερη συγκέντρωση ενός αντιμικροβιακού παράγοντα που μπορεί να αναστείλει πλήρως την αύξηση ενός συγκεκριμένου μικροοργανισμού
  2. Μέσο διαδοχικών αραιώσεων
    - Μια σειρά από αυξανόμενες συγκεντρώσεις του αντιμικροβιακού παράγοντα οι οποίες ενοφθαλμίζονται (εμβολιάζονται) με ένα συγκεκριμένο μικροοργανισμό

—> Η χαμηλότερη συγκέντρωση στην οποία υπάρχει πλήρεις αναστολή είναι το MIC

37
Q

describe antibiotics as a chemical method of control (what it is, types and an example)

A

= Μεταβλητές που παράγονται από μικροοργανισμούς
- Βακτηριοστατική ή βακτηριολυτική δράση
—> Eg χρησιμοποιούνται ως χημειοθεραπευτικοί παράγοντες

  1. Ευρέου φάσματος:
    - Δρουν τόσο κατά των Gram+ όσο και κατά των Gram-βακτηρίων
    - Μεγάλη εφαρμογή και ιατρική σημασία.
  2. Περιορισμένου φάσματος:
    - Δρουν εναντία σε συγκεκριμένες ομάδες βακτηρίων.
    - Πολύτιμα για τον έλεγχο συγκεκριμένων βακτηριακών λοιμώξεων
38
Q

what are the different cell structures that the antibiotics can work on to cause an effect

A
  1. Κυτταροπλασματική μεμβράνη:
    - αλλαγή διαπερατότητας
    - αλλαγή ενεργής μεταφοράς θρεπτικών ουσιών και ιόντων, περιορισμός εκκριτικών ουσιών
  2. Κυτταρικό τοίχωμα:
    - καταστροφή λιπιδίων και πρωτεϊνών που οδηγεί σε ρήξη
    και διασποράς του κυτταρικού περιεχομένου στο περιβάλλον
  3. Προκαρυωτικά Ριβοσώματα:
    - η πρωτεϊνοσύνθεση είναι παράγοντας «κλειδί» στη μικροβιακή αύξηση → 1ος στόχος ελέγχου της μικροβιακής αύξησης
  4. DNA & RNA:
    - παρεμπόδιση αντιγραφής και σύνθεσης RNA
  5. Ένζυμα & Πρωτεΐνες:
    - παρεμπόδιση βιοχημικών διεργασιών
    - καταστροφή δομικών και στηρικτικών συστατικών
39
Q

what are Βακτηριοφάγοι and how can they used as chemical control

A

= ιοί οι οποίοι προσβάλουν μόνο βακτήρια

  • Φυσικοί θηρευτές των βακτηριδίων
  • Αναπαράγονται στη εστία μόλυνσης
  • Δεν επηρεάζονται από αντιβιοτική αντίσταση αλλα βακτηριολυτική δραση
40
Q

what are and how are interferons used as chemical control (what are they, how are they made, effect…)

A

= Αντιϊκές ουσίες που παράγονται από τα ζωικά κύτταρα σε απόκριση μιας ιϊκής μόλυνσης. Είναι πρωτεΐνες μικρού μοριακού βάρους που εμποδίζουν τον πολλαπλασιασμό των ιών στα κύτταρα ξενιστές (INF-α, -β και -γ)

—> Παράγονται και εκκρίνονται από κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος ή κύτταρα συνδετικού ιστού

—> Δεν παρουσιάζουν εξειδίκευση για συγκεκριμένους ιούς αλλά έναντι των κυττάρων ξενιστών (αναγνώριση και στόχευση επιμολυσμένων κυττάρων)

41
Q

how do alcohols control the growth + give examples of alcohols

A
  • Καταστρέφουν την πλασματική μεμβράνη διαλύοντας τα λίπη που την αποτελούν
  • Βακτηριολυτική δράση
  • Αποτελεσματικά ενναντιονων βακτήριων, μύκητων και ιων με φάκελο —> οχι ενδοσπόρια

Example:
—> Αιθανόλη: υδατικά διαλύματα 60-95% (70% πιο αποτελεσματικό)
—> Ισοπροπανόλη: πιο αποτελεσματικό απολυμαντικό και αντισηπτικό από την αιθανόλη

42
Q

what are + how do detergents work to control the growth + describe their structure + types

A

Απορρυπαντικά
= Χημικές ενώσεις που χρησιμοποιούνται για τον καθαρισμό και απολύμανση

—> Αντισηπτικά ή απολυμαντικά
—> Μετατρέπουν υδατοαπωθητικές επιφάνειες ικανές να αναμιχθούν με το νερό

Structure:
- Τα απορρυπαντικά αποτελούνται από μια πολική (υδρόφιλη) κεφαλή και μια μη πολική (υδρόφοβη) ουρά, just like τα φωσφολιπίδια
—> τους επιτρέπει να αλληλοεπιδράσουν με μεμβράνες μικροοργανισμών και να τις διαλύσουν

Types:
* Ανιοντικά απορρυπαντικά
* Κατιοντικά απορρυπαντικά
* Μη ιοντικά απορρυπαντικα

43
Q

name other less important chemical methods of control

A
  1. Φαινολικές ενώσεις
    - Παράγωγα φαινόλης με λιγότερη ερεθιστική δράση και μεγαλύτερη αντιμικροβιακή ιδιότητα από τη φαινόλη σε συνδυασμό με ένα σαπούνι ή ένα άλλο απορρυπαντικό
    - Προκαλούν βλάβες στην πλασματική μεμβράνη και μετουσίωση πρωτεϊνών
  2. Αλογονα
    - Ισχυροί οξειδωτικοί παράγοντες ή αναστολείς ενζύμων
    Πχ Χλώριο, Ιώδιο
  3. Αλδεΰδες
    - Διασύνδεση(Cross-linking) πρωτεϊνών και νουκλεϊκών οξέων
    - Αναστολείς ενζύμων
    Πχ φορμαλδεΰδη
  4. Βαρέα μέταλλα
    - Αποδιατάσσουν πρωτεΐνες
    - Άργυρος, υδράργυρος και χαλκός θεωρούνται αντισηπτικά
    - Κυρίως βακτηριοστατικά
  5. Αέρια
    - Ισχυροί οξειδωτικοί παράγοντες
    - Υπεροξείδιου του υδρογόνου
    - Όζον