Chương 2. Khái niệm và quy luật chung của sự phát triển tâm lý cá nhân Flashcards

1
Q

[C2] 3 quan niệm sai lầm về sự phát triển tâm lý cá nhân?

A

Thuyết tiền định
Thuyết duy cảm
Thuyết hội tụ hai yếu tố

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

[C2] Nội dung Thuyết tiền định?

A

DI TRUYỀN (những đặc điểm bẩm sinh hoặc gen) là yếu tố đóng vai trò quyết định đối với sự phát triển tâm lý trẻ em.
Còn MÔI TRƯỜNG chỉ là “yếu tố điều chỉnh”, “yếu tố thể hiện” một nhân tố bất biến nào đó của tính di truyền mà thôi.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

[C2] Nhược điểm của Thuyết tiền định? (4 ý)

Gợi ý: vai trò của giáo dục, tính tích cực cá nhân, chủ nghĩa phân biệt chủng tộc, giáo dục tự phát…

A
  • Vai trò của giáo dục bị hạ thấp.
  • Tính tích cực cá nhân, giáo dục, giáo dưỡng chỉ làm tăng lên hoặc giảm đi những yếu tố đã được tiền định trước đó.
  • Cổ xúy cho giáo dục tự phát, giáo dục tự do.
  • Chỗ dựa cho chủ nghĩa phân biệt chủng tộc với lý giải “dân tộc thượng đẳng” ưu việt hơn “dân tộc hạ đẳng”, và điều đó do gen di truyền quyết định.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

[C2] Nội dung Thuyết duy cảm?

A

MÔI TRƯỜNG là nhân tố quyết định sự phát triển tâm lý của trẻ em.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

[C2] Ưu điểm và nhược điểm của Thuyết duy cảm? (1 Ưu, 3 Nhược)

A
  • Ưu điểm: Nhìn thấy được sự ảnh hưởng của môi trường đối với sự phát triển tâm lý.

*Nhược điểm:
- Quá đề cao vai trò của giáo dục.
- Hạ thấp sự ảnh hưởng của di truyền.
- Phủ nhận tính tích cực của chủ thể.
=> Không thể giải thích được vì sao trong một môi trường sống như nhau lại có những nhân cách khác nhau.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

[C2] Nội dung Thuyết hội tụ hai yếu tố?

A

Sự tác động qua lại giữa môi trường và di truyền quyết định sự phát triển tâm lý của trẻ em.
DI TRUYỀN giữ vai trò quyết định.
MÔI TRƯỜNG là điều kiện để biến những yếu tố có sẵn của di truyền trở thành hiện thực.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

[C2] Nội dung Thuyết tiền định?

__________ (những đặc điểm bẩm sinh hoặc gen) là yếu tố đóng vai trò __________ đối với __________.
Còn __________ chỉ là “yếu tố __________”, “yếu tố __________” một nhân tố bất biến nào đó của tính di truyền mà thôi.

A

DI TRUYỀN (những đặc điểm bẩm sinh hoặc gen) là yếu tố đóng vai trò quyết định đối với sự phát triển tâm lý trẻ em.
Còn MÔI TRƯỜNG chỉ là “yếu tố điều chỉnh”, “yếu tố thể hiện” một nhân tố bất biến nào đó của tính di truyền mà thôi.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

[C2] Nhược điểm của Thuyết tiền định? (4 ý)

  • Vai trò của __________ bị hạ thấp.
  • Tính __________, __________, __________ chỉ làm tăng lên hoặc giảm đi những yếu tố đã được tiền định trước đó.
  • Cổ xúy cho __________, __________.
  • Chỗ dựa cho __________ với lý giải “dân tộc thượng đẳng” ưu việt hơn “dân tộc hạ đẳng”, và điều đó do gen di truyền quyết định.
A
  • Vai trò của giáo dục bị hạ thấp.
  • Tính tích cực cá nhân, giáo dục, giáo dưỡng chỉ làm tăng lên hoặc giảm đi những yếu tố đã được tiền định trước đó.
  • Cổ xúy cho giáo dục tự phát, giáo dục tự do.
  • Chỗ dựa cho chủ nghĩa phân biệt chủng tộc với lý giải “dân tộc thượng đẳng” ưu việt hơn “dân tộc hạ đẳng”, và điều đó do gen di truyền quyết định.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

[C2] Nội dung Thuyết duy cảm?

__________ là nhân tố quyết định __________ của trẻ em.

A

MÔI TRƯỜNG là nhân tố quyết định sự phát triển tâm lý của trẻ em.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

[C2] Ưu điểm và nhược điểm của Thuyết duy cảm? (1 Ưu, 3 Nhược)

  • Ưu điểm: Nhìn thấy được __________ của môi trường đối với __________.

*Nhược điểm:
- Quá đề cao vai trò của __________.
- Hạ thấp sự ảnh hưởng của __________.
- Phủ nhận __________.
=> Không thể giải thích được vì sao trong một môi trường sống như nhau lại có những nhân cách khác nhau.

A
  • Ưu điểm: Nhìn thấy được sự ảnh hưởng của môi trường đối với sự phát triển tâm lý.

*Nhược điểm:
- Quá đề cao vai trò của giáo dục.
- Hạ thấp sự ảnh hưởng của di truyền.
- Phủ nhận tính tích cực của chủ thể.
=> Không thể giải thích được vì sao trong một môi trường sống như nhau lại có những nhân cách khác nhau.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

[C2] Nội dung Thuyết hội tụ hai yếu tố?

Sự tác động qua lại giữa __________ và __________ quyết định __________.
__________ giữ vai trò quyết định.
__________ là điều kiện để biến những yếu tố __________ của __________ trở thành hiện thực.

A

Sự tác động qua lại giữa môi trường và di truyền quyết định sự phát triển tâm lý của trẻ em.
DI TRUYỀN giữ vai trò quyết định.
MÔI TRƯỜNG là điều kiện để biến những yếu tố có sẵn của di truyền trở thành hiện thực.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

[C2] Sai lầm chung của 3 Thuyết? (3 ý)

A
  • Thừa nhận đặc điểm tâm lý người là bất biến, tiền định hoặc do tiềm năng sinh vật di truyền hay do ảnh hưởng của môi trường bất biến.
  • Đánh giá không đúng vai trò của giáo dục, phủ nhận tính tích cực cá nhân.
  • Xem thường mâu thuẫn biện chứng được hình thành trong quá trình phát triển tâm lý.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

[C2] Sai lầm chung của 3 Thuyết? (3 ý)

  • Thừa nhận đặc điểm tâm lý người là __________, __________ hoặc do tiềm năng sinh vật __________ hay do ảnh hưởng của môi trường __________.
  • Đánh giá không đúng vai trò của __________, phủ nhận __________.
  • Xem thường __________ được hình thành trong quá trình phát triển tâm lý.
A
  • Thừa nhận đặc điểm tâm lý người là bất biến, tiền định hoặc do tiềm năng sinh vật di truyền hay do ảnh hưởng của môi trường bất biến.
  • Đánh giá không đúng vai trò của giáo dục, phủ nhận tính tích cực cá nhân.
  • Xem thường mâu thuẫn biện chứng được hình thành trong quá trình phát triển tâm lý.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

[C2] Quan niệm DVBC về SỰ PHÁT TRIỂN TÂM LÝ CỦA TRẺ EM

Sự phát triển tâm lý của trẻ em cũng là quá trình biến đổi từ thấp đến __________, từ đơn giản đến __________, cũng là quá trình __________, dẫn đến sự nhảy vọt về __________, là quá trình nảy sinh __________ trên nền những nét tâm lý cũ do sự đấu tranh giữa các __________ nằm ngay trong chính bản thân mỗi cá nhân.

A

Sự phát triển tâm lý của trẻ em cũng là quá trình biến đổi từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp, cũng là quá trình tích lũy dần về lượng, dẫn đến sự nhảy vọt về chất, là quá trình nảy sinh những nét tâm lý mới trên nền những nét tâm lý cũ do sự đấu tranh giữa các mặt đối lập nằm ngay trong chính bản thân mỗi cá nhân.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

[C2] BẢN CHẤT của sự phát triển tâm lý chính là quá trình __________ dẫn đến __________ trong các hoạt động tâm lý và nhân cách của trẻ.

A

BẢN CHẤT của sự phát triển tâm lý chính là quá trình tích lũy dần về lượng dẫn đến sự biến đổi về chất trong các hoạt động tâm lý và nhân cách của trẻ.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

[C2] Sự phát triển tâm lý tuân theo quy luật __________, gắn liền với sự xuất hiện __________ ở những giai đoạn lứa tuổi khác nhau.

A

Sự phát triển tâm lý tuân theo quy luật phủ định của phủ định, gắn liền với sự xuất hiện những cấu tạo tâm lý mới ở những giai đoạn lứa tuổi khác nhau.

17
Q

[C2] Sự phát triển tâm lý diễn ra __________ mà có __________ và __________.

A

Sự phát triển tâm lý diễn ra không phẳng lặng mà có khủng hoảng và đột biến.

18
Q

[C2] Sự phát triển tâm lý có tính __________, kéo dài suốt __________ và tuân theo một quy luật __________ với những giai đoạn __________ nhau theo một __________.

A

Sự phát triển tâm lý có tính liên tục, kéo dài suốt cả cuộc đời và tuân theo một quy luật tuần tự với những giai đoạn nối tiếp nhau theo một trật tự cố định.

19
Q

[C2] Sự phát triển tâm lý ở trẻ em là quá trình trẻ em __________ để __________ nền văn hóa xã hội loài người.

A

Sự phát triển tâm lý ở trẻ em là quá trình trẻ em tích cực hoạt động để lĩnh hội nền văn hóa xã hội loài người.

20
Q

[C2] NGUỒN GỐC của sự phát triển tâm lý là môi trường __________, cụ thể là những __________.

A

NGUỒN GỐC của sự phát triển tâm lý là môi trường văn hóa xã hội, cụ thể là những kinh nghiệm lịch sử xã hội.

21
Q

[C2] CƠ CHẾ của sự phát triển tâm lý là quá trình con người __________ kinh nghiệm xã hội lịch sử đó.

A

CƠ CHẾ của sự phát triển tâm lý là quá trình con người tiếp thu và lĩnh hội kinh nghiệm xã hội lịch sử đó.

22
Q

[C2] ĐỘNG LỰC của sự phát triển tâm lý chính là __________ để giải quyết các mâu thuẫn.

A

ĐỘNG LỰC của sự phát triển tâm lý chính là hoạt động tích cực của cá nhân để giải quyết các mâu thuẫn.

23
Q

[C2] Sự phát triển tâm lý chịu tác động của nhiều yếu tố: __________, __________, __________, hoạt động, __________ và hoạt động __________.

A

Sự phát triển tâm lý chịu tác động của nhiều yếu tố: bẩm sinh, di truyền, môi trường sống, hoạt động, dạy học - giáo dục và hoạt động tích cực của cá nhân.

24
Q

[C2] Vai trò của bẩm sinh - di truyền, môi trường - hoạt động, dạy học - giáo dục và hoạt động tích cực của cá nhân trong sự phát triển tâm lý:

  • __________: TIỀN ĐỀ
  • __________: ĐIỀU KIỆN
  • __________: CHỦ ĐẠO
  • __________: QUYẾT ĐỊNH
A
  • Bẩm sinh và di truyền: TIỀN ĐỀ
  • Môi trường sống và hoạt động: ĐIỀU KIỆN
  • Dạy học và giáo dục: CHỦ ĐẠO
  • Hoạt động tích cực của cá nhân: QUYẾT ĐỊNH
25
Q

[C2] 3 quy luật chung về sự phát triển tâm lý cá nhân

A
  1. Quy luật không đồng đều
  2. Quy luật toàn vẹn
  3. Quy luật mềm dẻo và khả năng bù trừ
26
Q

[C2] Quy luật KHÔNG ĐỒNG ĐỀU trong sự phát triển tâm lý

Quy luật này thể hiện ở chỗ những __________ tâm lý, những __________ tâm lý ở người có thể phát triển rất __________ dù trong điều kiện giống nhau.

A

Quy luật này thể hiện ở chỗ những biểu hiện tâm lý, những chức năng tâm lý ở người có thể phát triển rất khác nhau dù trong điều kiện giống nhau.

27
Q

[C2] 2 khía cạnh trong “quy luật KHÔNG ĐỒNG ĐỀU”

gợi ý: process, relationship

A
  1. Xét trong tiến trình phát triển tâm lý cá nhân

2. Xét trong quan hệ giữa cá nhân này với cá nhân khác

28
Q

[C2] Quy luật KHÔNG ĐỒNG ĐỀU trong sự phát triển tâm lý

[Xét trong tiến trình phát triển tâm lý cá nhân]

Sự phát triển tâm lý cá nhân diễn ra __________ qua các giai đoạn lứa tuổi mà có những giai đoạn hội tụ những điều kiện __________ cho sự phát triển một __________ nào đó vượt trội hẳn so với các hiện tượng tâm lý khác.

=> GIAI ĐOẠN PHÁT CẢM

A

Sự phát triển tâm lý cá nhân diễn ra không đồng đều qua các giai đoạn lứa tuổi mà có những giai đoạn hội tụ những điều kiện tối ưu cho sự phát triển một hiện tượng tâm lý nào đó vượt trội hẳn so với các hiện tượng tâm lý khác.

=> GIAI ĐOẠN PHÁT CẢM

29
Q

[C2] Quy luật KHÔNG ĐỒNG ĐỀU trong sự phát triển tâm lý

[Xét trong quan hệ giữa cá nhân này với cá nhân khác]

Có những trẻ phát triển sớm hơn hoặc muộn hơn các trẻ khác.

=> Tôn trọng __________ cá nhân; tạo điều kiện thuận lợi để các em có thể phát huy đến mức tối đa mọi __________ của mình.

A

Có những trẻ phát triển sớm hơn hoặc muộn hơn các trẻ khác.

=> Tôn trọng sự khác biệt cá nhân; tạo điều kiện thuận lợi để các em có thể phát huy đến mức tối đa mọi tiềm năng của mình.

30
Q

[C2] Quy luật TOÀN VẸN trong sự phát triển tâm lý

Con người càng phát triển thì tâm lý con người ngày càng trở nên __________, __________ và __________ hơn.

A

Con người càng phát triển thì tâm lý con người ngày càng trở nên trọn vẹn, thống nhất và bền vững hơn.

31
Q

[C2] Quy luật TOÀN VẸN trong sự phát triển tâm lý

Là sự chuyển dần từ __________ tâm lý sang __________ tâm lý cá nhân.

A

Là sự chuyển dần từ trạng thái tâm lý sang thuộc tính tâm lý cá nhân.

32
Q

[C2] Quy luật MỀM DẺO trong sự phát triển tâm lý

Quy luật mềm dẻo trong sự phát triển tâm lý được thể hiện ở chỗ trẻ em có thể __________, có khả năng lĩnh hội __________, __________… để phát triển bản thân.

A

Quy luật mềm dẻo trong sự phát triển tâm lý được thể hiện ở chỗ trẻ em có thể thay đổi, có khả năng lĩnh hội kiến thức, kĩ năng… để phát triển bản thân.