Blöðruþungun - Umræðutími PS Flashcards

1
Q

Önnur nöfn yfir blöðruþungun?

A

Molar pregnancy

Hydatidiform mole

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Blöðruþungun skiptist í tvo flokka…..

A

Fullkomin (90%) og ófullkomin (10%)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Hvort er blöðruþungun illkynja eða góðkynja?

A

Blöðruþungun er góðkynja form af gestational trophoblastic disease og er staðbundið. Þetta getur síðan þróast yfir í illkynja sjúkdóm.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Hvað kallast illkynja form gestational trophoblastic disease? (3 atriði)

A
  1. Persistent/invasive gestational trophoblastic neoplasia (GTN)
  2. Choriocarcinoma
  3. Placental type trophoblastic tumour
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Tíðni blöðruþungun í vesturlöndum vs. Afríku + Asíu

A

1: 1000 - 1:1500 í N-Ameríku og Evrópu
1: 400-1:200 í Asíu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Áhættuþættir blöðruþungun

A

Fyrri saga um blöðruþungun

Extreme aldur hjá móður þ.e. ungar mæður (35 ára)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Hver er munurinn á fullkominni vs. ófullkominni blöðruþungun?

A

Fullkomin blöðruþungun inniheldur enga fósturvef heldur bara afbrigðilegan fylgjuvef. Fullkomin blöðruþungun verður þegar sáðfruma frjóvgar “tómt” egg (egg án erfðaefnis).

Ófullkomin blöðruþungun er afbrigðileg frjóvgun á einu eggi með tveimur sæðisfrumum eða sáðfrumu sem hefur skipt sér. Fósturvefur getur verið til staðar ásamt óeðlilegri fylgju.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Einkenni blöðruþungunnar.

A
  1. Óvenjuleg blæðing frá vagina.
  2. Þrýstingur/verkur frá pelvis
  3. Hyperemesis gravidarum
  4. Vaginal passage of hydrophic vesicles

Blæðing er helsta einkennið á Vesturlöndum og er oftast búið að greina þetta áður en atriði 2-4 geta komið fram.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Teikn blöðruþungunnar.

A
Preeclampsia fyrir 20 vikur.
Hyperthyriodism
Anemia
Stækkað leg m.t.t. meðgöngulengdar
Theca lutein cystur
Jákvætt þungunarpróf þrátt fyrir mikla þynnningu á þvagi
Hátt gildi hCG (>100.000 mIU/mL)

Á Vesturlöndum er oftast búið að greina blöðruþungun fyrr vegna óeðlilegrar blæðingar og þessi teikn sjást sjaldan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Uppvinnsla á blöðruþungun

A
  • Útiloka eðl. þungun, X-þungun og fósturlát
  • Bl.pr => ß-hCG f. baseline, blóðhagur, blóðflokkur + Rh-D
  • Vaginal sónar
  • Ef illkynja grunur þá þarf að gera uppvinnslu m.t.t. meinvarpa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Hvaða frumur mynda hCG?

A

Trophoblastar.

Trophoblastar eru utan um blastocystuna og sjá henni fyrir næringarefni til að byrja með en mynda síðan stærsta hluta fylgjunnar og himnur fóstursins.

Og blöðruþungun er jú gestational TROPHOBLASTIC disease þannig að það meikar sense að hCG sé hátt en það hækkar í hlutfalli við fjölda trophoblasta!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Hvenær byrjar hCG að koma út í blóðrás móðurinnar?

A

hCG kemst út í blóðrás móður eftir að eggið hefur tekið sér bólfestu í leginu. Þ.e. 6-12 dögum eftir egglos.

Það eru samt ekki nema mjöööög næm óléttupróf sem geta numið þetta litla magn hCG

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Hversu hratt hækkar hCG fyrstu 30 daga eftir implantation?

A

Fyrstu 30 daga eftir implantation tvöfaldast hCG styrkur í sermi á 29-53 klst fresti

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Hvenær nær styrkur hCG hámarki í sermi móðurs?

A

Á milli 8-10 viku og er þá á milli 60.000-90.000. Eftir það fer hCG minnkandi þar til á 20. viku þegar það nær sínu plateau og helst þannig út meðgönguna (ca. 12.000).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Hver er helmingunartími hCG eftir fæðingu barns og meðferðferð blöðruþungunar?

A

Fyrstu dagana er helmingunartími 9-31 klst en hægist svo á og verður 55-64 tímar.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Hver er meðferð blöðruþungunar?

A
  1. EVAC á legi. Sýni er síðan sent í PAD.
  2. Fylgja eftir ß-hCG í 1 ár eftir aðgerð. Fyrst vikulega þar til gildin eru við normal mörk í þrjú skipti og síðan mánaðarlega. Forðast þungun fyrsta árið t.d. P-pillunni.
  3. Ef viðvarandi hækkun á ß-hCG þá lyfjameðferð. Byrjað með metotrexate og ef það dugar ekki þá fjöllyfjameðferð.
17
Q

Hvert meinvarpast GTN helst?

A

Til lungna eða í leggöngin.

18
Q

Hversu stórt hlutfall blöðruþungana þróast út í choriocarcinoma?

A

2-3%.

Obs. 10-20% ef ómeðhöndlað