BIOSYNTEZA BIAŁEK Flashcards
Co to jest ekspresja genów?
Zespół procesów odpowiedzialnych za przekształcanie informacji genetycznej zawartej w genie w funkcjonalne białko lub RNA.
Wymień 2 etapy biosyntezy białek?
- Transkrypcja (przepisanie informacji z DNA na RNA)
- Translacja (tłumaczenie informacji genetycznej na język białek)
Co to jest transkrypcja?
To proces mający na celu przepisanie informacji genetycznej z DNA na RNA , w tym na informacyjny/ matrycowy mRNA
Wymień kolejne fazy transkrypcji?
- Rozpoznanie przez polimerazę RNA początku transkrypcji
- Polimeraza łączy się z promotorem
- Polimeraza RNA rozplata dwuniciowe DNA
- Jedna z nici rozplecionego DNA staje się matrycą do wytworzenia mRNA INICJACJA
- Do końca 3’ rosnącego łańcucha RNA dołączane są kolejne nukleotydy - ELONGACJA
- Polimeraza RNA napotyka sekwencję terminującą, zatrzymuje się i uwalnia mRNA - TERMINACJA
Czy pre-mRNA jest krótsze od mRNA?
nie jest dłuższe od właściwej cząsteczki mRNA, zawiera introny
Czy cząsteczka mRNA zawiera informację o syntezie jednego czy kilku polipeptydów
jednego
Co to jest splicing?
proces wycinania sekwencji niekodujących i łączenie kodujących w jedną część, część procesu dojrzewania mRNA
Na czym polega dojrzewanie pre-mRNA/modyfikacje potranskrypcyjne?
- dodanie kapa (czapeczki, guaniny z dodatkową grupą metylową) na końcu 5’
- dodanie ogonu poli(A) na końcu 3’ (po zakończeniu transkrypcji)
- Splicing 1 (wycinanie części intronów/ łączenie eksonów)
- Splicing 2 (wycinanie pozostały intronów, łączenie eksonów)
Co to jest translacja?
inaczej biosynteza białka, proces przeprowadzany przez rybosomy, które odpowiadają za dopasowanie aa-tRNA do mRNA oraz za tworzenie wiązań peptydowych między aminokwasami. Sekwencja nukleotydów w mRNA jest “tłumaczona” na sekwencję aminokwasów w łańcuchu polipeptydowym. Tłumaczenie to odbywa się według reguł kodu genetycznego
Jak następuje inicjacja translacji?
Rozpoczęcie translacji, utworzenie kompleksu złożonego z rybosomu, mRNA i pierwszego aminoacylo-tRNA (metionyloRNA - Met-tRNA). Met - tRNA łaczy się z małą podjednostka rybosomu (miejsce P), następnie przyłącza się mRNA którego kodon AUG (START) tworzy wiązanie wodorowe z antykodonem UAC Met-tRNA. Inicjacja kończy się przyłączeniem dużej podjednostki rybosomu
Na czym polega elongacja w translacji, opisz jej przebieg?
- Z miejscem A rybosomu łączy się nowy aa-tRNA, jednocześnie wiązanie między metioniną a tRNA zostaje rozerwane i cząsteczka aminokwasu zostaje odłączona. Jednocześnie tworzy się wiązanie peptydowe pomiędzy metioniną a następnym aminokwasem np. argininą oraz przesunięcie wolnego tRNA do miejsca E rybosomu. (peptydo - tRNA)
- wolny kodon (UAC) opuszcza miejsce E i odłącza się od rybosomu. Peptydo tRNA przesuwa się na miejsce P, Z miejscem A łączy się następny aa-tRNA
- Elongacja trwa do czasu,aż wszystkie kodony zostaną odczytane, a wszystkie aminokwasy połączone wiązaniami peptydowymi
Co to jest i jak przebiega terminacja w procesie translacji?
- Do kodonu STOP (UAA) przyłącza się białko zwane czynnikiem uwalniającym.
- Rybosom zrywa wiązanie między tRNA a łańcuchem polipeptydowym - następuje uwolnienie tRNA i polipeptydu
- Rybosom rozpada się na podjednostki małą i dużą, odłącza się od niego mRNA i czynnik uwalniający
Wymień 3 fazy translacji?
- Inicjacja
- Elongacja
- Terminacja
Czym są potranslacyjne modyfikacje białek i czemu służą?
to modyfikacje łańcucha polipeptydowego (powstałego podczas translacji), polega na fałdowaniu , może obejmować wycinanie metioniny, czy innych aminokwasów ze środkowej lub końcowej części łańcucha polipeptydowego, czasami przyłączenie dodatkowych grup chemicznych
a) prowadzą do powstania aktywnego biologicznie białka
b) prowadzą do oznakowania białek, co umożliwia ich sortowanie i kierowane do odpowiednich miejsc w komórce lub poza komórką
Wymień białka uwalniane do cytoplazmy po translacji (transport potranslacyjny)?
białka:
1. cytoplazmatyczne
2. jądrowe
3. mitochondrialne
4. plastydów
5. peroksysomów