BÁT PHÁP Flashcards
gồm có mấy nguyên tắc điều trị chung? đó là
6 nguyên tắc điều trị chung:
- phải theo biện chứng
- phải chú ý bản ( gốc của bệnh) và tiêu ( ngọn của bệnh)
- phải chú ý chính khí và tà khí
- phải chú ý hàn nhiệt
- phải chú ý chân giả
- phải chú ý nhân thời, nhân địa, nhân trị
trị vi bệnh nghĩa là gì
dựa vào các triệu chứng đã khai thác, qua tứ chẩn để phân tích xem các triệu chứng ấy thuộc nguyên nhân nào, theo bát cương nào để sử dụng phương pháp dùng thuốc hay không dùng thuốc cho phù hợp
bản ( gốc của bệnh) của bệnh bao gồm những gì
nguyên nhân gây bệnh, chính khí của cơ thể, bệnh của tạng
nếu có nhiều nguyên nhân gây bệnh thì bản ( gốc của bệnh) là
nguyên nhân chính gây bệnh
nếu có nhiều bệnh thì bản ( gốc của bệnh) là gì
là bệnh chính, bệnh ảnh hưởng tới tính mạng người bệnh
nếu có nhiều triệu chứng thì triệu chứng nào là bản ( gốc của bệnh)
triệu chứng ảnh hưởng tới tính mạng người bệnh là bản ( gốc của bệnh)
tiêu ( ngọn của bệnh) của bệnh bao gồm mấy thứ? đó là
3 thứ:
- triệu chứng hoặc triệu chứng chưa ảnh hưởng đến tính mạng
- bệnh mới mắc trên BN có bệnh mạn tính
- bệnh thuộc bên phần thể biểu
cấp trị tiêu, hoãn trị bản nghĩa là gì
nếu bệnh cấp tính phải chữa triệu chứng nặng trước
nếu bệnh mạn tính cần trị gốc của bệnh trước
nếu chứng cấp và hoãn đều nặng ảnh hưởng đến tính mạng thì trị như thế nào
tiêu bản kiêm trị
trị bệnh vi bản nghĩa là gì
chữa bệnh phải chữa tận gốc bệnh
phù chính khu tà là gì
là nguyên tắc nâng cao chính khí đồng thời đuổi tà khí ra ngoài
nguyên tắc nâng cao chính khí đồng thời đuổi tà khí ra ngoài được gọi là gì
phù chính khu tà
chính trị nghĩa là gì
dùng thuốc có tính đối kháng với bệnh để trị bệnh như dùng thuốc hàn để chữa nhiệt dùng thuốc nhiệt để chữa hàn
= nghịch trị
nhân thời, địa lợi, nhân trị nghĩa là gì
nghĩa là chữa bệnh phải quan tâm tới mùa, nơi ở, tập quán, hoàn cảnh gia đình, lứa tuổi, giới và hình thái xã hội
mục đích của hãn pháp là gì
làm ra mồ hôi để đuổi tà khí ra ngoài cơ thể theo đường mồ hôi
hãn pháp chỉ định dùng các bệnh nào
các bệnh ở biểu cụ thể là nguyên nhân gây bệnh ( tà khí) còn ở nông
như cảm lạnh, đau dây thần kinh ngoại biên, viêm mũi dị ứng
bệnh cảm mạo có mấy thể? đó là
2 thể cảm hàn và cảm nhiệt
pháp điều trị của cảm hàn
tân ôn giải biểu
nếu biểu hư thì dùng bài thuốc nào
quế chi thang
cảm hàn thuộc biểu chứng dùng bài thuốc nào
ma hoàng thang
pháp điều trị cảm nhiệt
tân lương giải biểu
bài thuốc điển hình điều trị cảm nhiệt
ngân kiều tán
gồm có bao nhiêu pháp tả? đó là
5 pháp tả: hãn, thổ, hạ, thanh, tiêu
gồm có mấy pháp ôn? đó là
2 pháp ôn: ôn bổ
giai đoạn đầu của bệnh truyền nhiễm theo YHCT là gì
ôn tà còn ở phần vệ
bệnh ôn tà còn ở phần vệ ( giai đoạn đầu của bệnh truyền nhiễm) dùng pháp điều trị nào
giải biểu thoái nhiệt
đậu xị thang là bài thuốc dùng để
dùng cho bệnh ôn tà còn ở phần vệ kèm theo chứng rét nhiều
ngân kiều tán là bài thuốc dùng để
trị ôn tà còn ở phần vệ kèm theo sợ lạnh
tang cúc ẩm là bài thuốc dùng để
trị ôn tà còn ở phần vệ kèm theo ớn lạnh
bệnh ở khớp ( phong thấp) do thấp gây bệnh là chính thì dùng bài thuốc nào
ý dĩ nhân thang
bệnh ở khớp ( phong thấp) do hàn gây bệnh là chính thì dùng bài thuốc nào
ô đầu thang gia giảm
nếu bệnh ở khớp mà có sưng nóng đỏ đau kèm theo sốt cao thì dùng bài
bạch hổ gia quế chi thang
bệnh ở kinh lạc như liệt đau các dây thần kinh như liệt VII ngoại biên, đau thắt lưng, đau thần kinh tọa thì dùng phép nào
thông kinh hoạt lạc
các bệnh ngoài da ( bệnh da liễu) thì dùng phép nào
thấu chẩn
các bệnh ngoài da ( bệnh da liễu) thì dùng bài thuốc nào
hóa ban thang
tại sao không nên cho ra mồ hôi nhiều hoặc dùng kéo dài các thuốc giải biểu
vì gây hao tổn tân dịch
nếu nguyên nhân gây bệnh vừa ở biểu vừa ở lý thì dùng phép nào
biểu lý song giải
hãn pháp khi dùng cho những BN nào thì nên thận trọng
thận trọng đối với người già yếu, phụ nữ có thai
phong nhiệt ( cảm sốt), giai đoạn khởi phát của các bệnh truyền nhiễm thì dùng pháp nào
tân lương giải biểu
hãn pháp chống chỉ định với những đối tượng nào
- bệnh đã vào phần lý, các bệnh nội thương
- ỉa chảy, mất nước, nôn mửa nhiều
- BN hao tổn tân dịch, huyết hư, người già yếu, phụ nữ có thai
về mùa nào không nên dùng hãn pháp mạnh hoặc xông ra quá nhiều mồ hôi, dùng kéo dài
mùa nắng
khi không muốn hãn pháp mạnh thì có thể thay ma hoàng bằng
hương nhu
thổ pháp là gì
là phương pháp gây nôn để đưa chất độc ở dạ dày ra ngoài, hoặc đưa đàm ẩm trong cơ thể ra ngoài
mục đích của thổ pháp
đuổi nguyên nhân gây bệnh ra khỏi cơ thể bằng đường gây nôn
thổ pháp chỉ định cho những trường hợp nào
ngộ độc thức ăn dưới 6h , thực tích, ngộ độc thuốc
người ta dùng cách nào để gây nôn
ngoáy họng
chống chỉ định thổ pháp trong những trường hợp nào
phụ nữ có thai, khó thở, cơ thể quá yếu, BN bất tỉnh
độc chất gây bỏng loét niêm mạc như ax, kiềm mạnh
chất độc trong dạ dày >= 6h
nếu ngộ độc thức ăn thì nên làm gì
rửa dạ dày
hạ pháp là gì
là phương pháp gây đại tiện ( làm sổ)
mục đích của hạ pháp
tống chất ứ đọng trong ruột ra ngoài
tuấn hạ là gì
là phương pháp gây ỉa mạnh, cấp
tuấn hạ chủ yếu dùng cho trường hợp nào
trệ các chất hoặc ngộ độc đường dưới và tiết nhiệt ( hậu môn, trực tràng, nhiệt kết bàng lưu)
ngộ độc thức ăn sau 6h
nhiệt thực tích ở đại trường
nhuận hạ là gì
là phương pháp gây dễ ỉa
nhuận hạ chủ yếu dùng trong trường hợp nào
táo bón kéo dài
hàn hạ có bài thuốc nào
thừa khí thang
( đại thừa khí thang, tiểu thừa khí thang, điều vị thừa khí thang)
tuấn hạ còn được hiểu là gì
tẩy xổ
dấu hiệu nhiệt thực tích ở đại trường
sốt cao, bụng đầy chướng, cụ án, táo kết
ba đậu, lưu hoàng dùng để
hạ pháp trong các trường hợp nguyên nhân là do nhiệt
công bổ kiêm trị dùng để
trị táo bón ở người già hoặc bệnh hư
tiền công bổ hậu nghĩa là gì
dùng hạ pháp trước sau đó dùng bổ pháp
tiền công bổ hậu có thể dùng trong trường hợp nào
người già thực tích
pháp hạ còn được dùng để điều trị cái gì
trục thủy
( phù thũng)
pháp hạ không được dùng trong những trường hợp nào
- dùng kéo dài
- phụ nữ có thai hoặc mới sinh đẻ, BN ỉa chảy
- bệnh tà còn đang ở phần biểu
- âm hư gây táo bón nên dùng với tư âm giáng khí
hòa pháp là gì
là phương pháp dùng các thuốc phối hợp với nhau nhằm sơ thông biểu lý, hòa giải hàn nhiệt, điều lý tạng phủ
là phép làm dịu, hòa giải chứng bệnh do can tỳ bất hòa, chứng bán biểu bán lý ( sốt rét, sốt ở phụ nữ sau sinh)
hòa pháp chỉ định trong những trường hợp nào
chứng bệnh thiếu dương, trường vị bất hoà, can vị bất hòa, sốt rét
thống kinh, rối loạn kinh nguyệt do yếu tố tinh thần
suy nhược tk thể hưng phấn ( do stress)
chứng bệnh thiếu dương chủ yếu dùng bài thuốc nào
tiểu sài hồ thang
chứng can tỳ bất hòa hay dùng bài thuốc nào
tiêu dao tán
chứng trường vị bất hòa hay dùng bài thuốc nào
bán hạ tả tâm thang
hòa pháp không được dùng trong trường hợp nào
bệnh ở biểu hoặc ở lý đơn thuần
pháp ôn là
phương pháp làm ấm nóng cơ thể, thúc đẩy quá trình sinh nhiệt của cơ thể
mục đích của ôn pháp
- chữa bệnh ở 3 kinh âm và hàn trong cơ thể ( lý hàn)
- cấp cứu trụy tim mạch ( vong dương)
- đau vùng thượng vị, đầy chướng, rối loạn tiêu hóa, phân lỏng nát sống, kích thích tiêu hóa
trong lý luận chủ yếu có mấy phương pháp ôn? đó là
4 phương pháp:
- ôn trung khu hàn
- hồi dương cứu nghịch
- ôn kinh tán hàn
- ôn dương lợi thủy
ôn trung khu hàn có bài thuốc là
lý trung hoàn
lý trung hàn là bài thuốc dùng để
ôn trung khu hàn
trị bệnh hàn ở trung tiêu
các bệnh hàn ở trung tiêu
tỳ vị hư hàn, tỳ thận dương hư, tỳ dương hư
hồi dương cứu nghịch có bài thuốc là
tứ nghịch thang
tứ nghịch thang là bài thuốc dùng để
hồi dương cứu nghịch
trị dương suy dương thoát ( ngất, trụy mạch, hạ nhiệt độ)
ôn kinh tán hàn có bài thuốc là
đương quy tứ nghịch thang
đương quy tứ nghịch thang là bài thuốc dùng để
ôn kinh tán hàn
trị hàn ở 3 kinh âm
ôn dương lợi thủy có bài thuốc là
chân vũ thang
chân vũ thang là bài thuốc dùng để
ôn dương lợi thủy
trị âm thủy
ôn pháp không dùng trong những trường hợp nào
- các bệnh có chứng nhiệt ( các bệnh nhiễm khuẩn cấp, bệnh truyền nhiễm, mụn nhọt,..)
- chân nhiệt giả hàn
- chứng âm hư: ho khan, người gầy khô, thiếu máu
nhiệt ở biểu thì dùng pháp nào
tân lương giải biểu thuộc hàn pháp
pháp ôn có tác dụng là gì
trừ hàn, bổ dương khí, bổ mệnh môn hỏa
có những pháp ôn không dùng thuốc nào
- xoa bóp: xoa xát lòng bàn tay, bàn chân
- bấm huyệt: nhân trung, thập tuyên
thanh pháp là gì
làm phương pháp làm mát, giữ tân dịch để chữa nhiệt trong cơ thể có tác dụng hạ sốt, sinh tân, trừ phiền khát
thanh nhiệt giải độc hay dùng bài thuốc nào
hoàng liên giải độc thang
phổ tế tiêu độc ẩm
hoàng liên giải độc thang và phổ tế tiêu độc ẩm là bài thuốc dùng để
thanh nhiệt giải độc ( kháng khuẩn)
trị mụn nhọt, đinh, nhiệt độc ở các tạng phủ ( phế nhiệt trong viêm phổi, viêm phế quản)
thanh nhiệt tả hỏa ở phần khí hay dùng bài thuốc nào
bạch hổ thang
thanh nhiệt lương huyết hay dùng bài thuốc nào
tê giác địa hoàng thang
các chứng bệnh sưng nóng đỏ có thể chảy máu ( nhiệt bức huyết vong hành) gặp trong các bệnh nào
viêm nhiễm, dị ứng, chấn thương
tê giác địa hoàng thang là bài thuốc dùng để
thanh nhiệt lương huyết
trị các chứng bệnh do huyết nhiệt, các chứng bệnh sưng nóng đỏ có thể chảy máu ( nhiệt bức huyết vong hành)
bạch hổ thang là bài thuốc dùng để
thanh nhiệt tả hỏa
trị sốt cao bằng phương pháp hạ sốt đơn thuần
thanh nhiệt giải thử hay dùng bài thuốc nào
Hương nhu tán
Hương nhu tán là bài thuốc dùng để
thanh nhiệt giải thử
trị chứng bệnh say nắng, say nóng
tư âm thanh nhiệt hay dùng bài thuốc nào
thanh hao miết giáp thang
thanh hao miết giáp thang là bài thuốc dùng để
tư âm thanh nhiệt
trị âm hư sinh nội nhiệt ( sốt kéo dài không rõ nguyên nhân), tân dịch hao tổn ( sốt do mất nước, mất muối nhiều), giai đoạn cuối của ôn bệnh ( bệnh truyền nhiễm)
pháp thanh không dùng cho trường hợp nào
- các bệnh chứng nhiệt ở biểu
- không dùng kéo dài vì thuốc có tính chất lương hàn
- chân hàn giả nhiệt
- chứng hư hàn
nhiễm khuẩn đường sinh dục, tiết niệu dùng thuốc nào
hoàng bá, khổ sâm
dùng pháp thanh kéo dài sẽ làm tổn thương đến
tỳ dương
tiêu pháp là gì
là pháp làm mất đi các chất ứ đọng trong cơ thể
là pháp làm thông ứ trệ, tan u kết, tiêu đàm, lợi tiểu kích thích tiêu hóa
đàm ứ thì dùng pháp nào
tiêu đàm
bài thuốc trị đàm ứ
nhị trần thang
huyết ứ thì dùng pháp nào
hoạt huyết
dùng bài thuốc nào để trị các chứng sưng, nóng, đỏ, chảy máu ( trong chấn thương hoặc viêm nhiễm giai đoạn đầu)
tứ vật đào hồng
dùng pháp nào để trị khí trệ
hành khí
sài hồ, chỉ thực, cam thảo, bạch thược dùng để làm gì
hành khí
trị các chứng đầy bụng, đau bụng, tức ngực, đau đầu, chóng mặt do khí trệ
dùng pháp nào để trị thủy ứ
lợi thủy
dùng bài thuốc nào để trị thủy ứ
ngũ linh tán
bài thuốc ngũ linh tán được dùng để làm gì
lợi thủy
trị thủy ứ: chứng bệnh phù thũng, béo bệu
nhuyễn kiên dùng pháp nào để trị
dùng phép tán kết làm tiêu tan các cục u, cục kết lại trong cơ thể để trị các chứng nham ( ung thư), sỏi thận và sỏi mật
tiêu thực dùng pháp nào để trị
tiêu hóa thức ăn
dùng bài thuốc nào để trị tiêu thực
bảo hoà hoàn
bảo hòa hoàn là bài thuốc dùng để
kích thích tiêu hóa
trị các chứng bệnh ăn kém, khó tiêu, đại tiện phân sống do ăn nhiều thịt, dầu mỡ gây đầy bụng
nếu chính khí hư thì cần dùng pháp tiêu như thế nào
cần phải kết hợp bổ chính khí và không dùng được lâu
chống chỉ định của pháp tiêu
- người gầy yếu, da khô, tân dịch hư thiếu
- thận trọng với người mang thai, người suy kiệt
- khi dùng lợi tiểu cần theo dõi sát, tránh dùng quá làm cơ thể mất nước và điện giải
bổ pháp là gì
là phương pháp bồi dưỡng chính khí để điều trị chính khí suy yếu, hư kiệt
chính khí của cơ thể bao gồm những gì
khí, huyết, âm, dương
bài thuốc bổ dương đại diện
thận khí hoàn
bài thuốc bổ âm đại diện
lục vị hoàn
bài thuốc bổ khí đại diện
tứ quân tử thang
bài thuốc bổ huyết đại diện
tứ vật thang
nếu khí huyết đều hư cần phải bổ khí huyết thì dùng bài thuốc nào
bát trân thang
muốn tăng tác dụng bổ khí thì nên kết hợp với những vị thuốc nào
bổ huyết ( và ngược lại)
muốn tăng tác dụng khi dùng thuốc bổ âm thì nên dùng thuốc nào
bổ dương ( và ngược lại)
biểu hiện âm hư
người gầy, da khô, miệng họng khát, ù tai, thị lực giảm, mồ hôi trộm, đau nhức trong xương, triều nhiệt
âm hư thường gặp trong các bệnh nào
các bệnh kéo dài, cuối các bệnh truyền nhiễm, lao, tiểu đường, tăng huyết áp thể âm hư dương thịnh
chống chỉ định bổ âm trong những trường hợp nào
phù thũng, cổ trướng
thận trọng khi tỳ dương hư
biểu hiện dương hư
khí sắc giảm, sắc mặt tái nhợt, mệt mỏi, đoản hơi, chân tay lạnh, phân nát sống, suy giảm sinh lý, mạch nhược
bổ dương chống chỉ định trong trường hợp nào
âm hư, huyết hư
chân nhiệt hoặc chân nhiệt giả hàn
bổ khí chống chỉ định trong những trường hợp nào
- khí vượng: tăng huyết áp
- khí uất: suy nhược thần kinh thể hưng phấn ( can phong nội động)
- khí nghịch: ho, khó thở
bổ huyết chống chỉ định trong trường hợp nào
huyết ứ, đàm trệ, thủy thũng
phương pháp dùng ngoài là gì
là phương pháp tác động bên ngoài cơ thể để phòng và điều trị bệnh
bát pháp thực chất là
các phương pháp dùng trong
các phương pháp dùng ngoài bao gồm
phương pháp dùng thuốc
phương pháp không dùng thuốc
phương pháp kết hợp
phương pháp dùng thuốc gồm mấy loại? đó là
7 loại: thuốc đắp, thuốc ngâm rửa, thuốc cao đắp, thuốc xông ngâm, thuốc bột rắc, thuốc tiêm, thuốc rượu xoa
bài song bá tán dùng để
đắp nơi sưng, nóng, đỏ kể cả nơi chấn thương, viêm nhiễm
bài tứ hoàng dùng để
dùng nước sắc rửa vết thương lâu liền, cũng có thể giã đắp vào nơi viêm nhiễm
bài thuốc nào được bào chế dạng cao nhão
cao thống nhất
bài thuốc cao thống nhất dùng để
đắp nào nơi chấn thương
bài thuốc nào được bào chế dạng thuốc đắp
song bá tán
bài thuốc nào được bào chế dạng thuốc rửa, ngâm
tứ hoàng
loại cao nào được bào chế dạng cao cốt cao su
cao thiên hương
bài thuốc nào được dùng để điều trị ezema
tam diệu thang
tam diệu thang là bài thuốc dùng để
điều trị eczema
bài thuốc nào được bào chế dạng thuốc xông ngâm
tam diệu thang
trật đả thang
bài trật đả thang dùng để làm gì
trị các chứng đau, hạn chế vận động sau chấn thương
thuốc bột rắc thường được dùng để làm gì
điều trị vết thương phần mềm hoặc để tiêu tổ chức hoại tử
bài thuốc nào dùng để tiêu hoại tử trĩ
bột khô trĩ tán
bột khô trĩ tán là bài thuốc dùng để
tiêu hoại tử trĩ
vết thương lâu liền thì dùng loại bột nào
bột lên da non
gồm có bao nhiêu phương pháp không dùng thuốc? đó là
6 phương pháp: nắn chỉnh, tập luyện, xoa bóp bấm huyệt, thắt cắt, cố định, châm cứu
gồm có bao nhiêu phương pháp kết hợp? đó là
3 phương pháp kết hợp: tân châm, Laser châm, cấy chỉ
