Bệnh lý gan mật

Question 1

Bệnh u cơ tuyến túi mật

Answer 1

• ĐN: tăng sinh biểu mô + phì đại cơ và hình thành túi thừa trong thành túi mật (giãn rộng các xoang Rokitanski-Aschoff- hốc dịch có lớp niêm mạc trong lớp cơ)
• Nguyên nhân: không rõ, tắc nghẽn mạn tính + tăng áp lực trong túi mật?
• Lành tính, giả u
• Đơn độc hay lan tỏa
• Siêu âm: dày thành khu trú hay lan tỏa, các túi nhỏ thành túi mật chứa dịch, cholesterol, sỏi…
• Thường gặp vị trí đáy túi mật

Question 2

Viêm túi mật cấp

Answer 2

1. DH trực tiếp:
   Thành dày, phù nề dưới niêm mạc: >3mm
   Rộng các xoang Rokitansky-Aschoff (+/-)
   Tăng sinh mạch (trên Doppler, CLVT, MRI sau tiêm thuốc)
   KT: to, ĐK >40mm hoặc không to
   Ít dịch quanh giường túi mật
   Thành túi mật có khí: hoại tử
2. DH gián tiếp: thâm nhiễm mỡ, DH murphy…
3. DH nguyên nhân: sỏi, giun…

• có phản ứng thành bụng vùng hạ vị khi ấn đầu dò

Question 3

Nang OMC- Đại cương

Answer 3

• Giãn bẩm sinh đường mật: cơ chế không rõ, có thể do trào ngược dịch tuỵ, do cơ Oddi co thắt
• Phát hiện: các lứa tuổi, thường ở trẻ nhỏ
• Triệu chứng: có thể gặp vàng da, đau tái phát từng đợt.
• Siêu âm: Đường mật giãn bất thường, khu trú, tạo cấu trúc dạng nang, thông với cây đường mật
• Biến chứng:
  Sỏi, bùn
  tỷ lệ ung thư hoá khá cao

Question 4

Nang OMC - Phân loại theo Todani và cộng sự

Answer 4

• Loại I: 80-90%, giãn hình thoi hoặc hình túi ống gan chung, ống mật chủ
• Loại II: ~1,2%, giãn kiểutúi thừa của OMC
• Loại III: ~1,5%, giãn đoạn OMC nằm trong thành tá tròng
• Loại IV: ~19%, giãn đường mật trong và ngoài gan
• Loại V: bệnh Caroli, giãn đường mật trong gan

Question 5

K túi mật

Answer 5

• Dấu hiệu trực tiếp: **Dày thành khu trú **(hoặc lan tỏa không đều ở giai đoạn muộn), dạng polype, sùi vào thành lòng túi mật, có mạch nuôi.
• Dấu hiệu gián tiếp:
  + Xâm lấn: xâm lấn nhu mô gan lân cận (HPT V), xâm lấn đại tràng góc gan, các cấu trúc của rốn gan
  + Di căn gan
  + Hạch di căn
• Phối hợp: sỏi, túi mật sứ….

Question 6

U Klatskin (K ngã ba đường mật)

Answer 6

• Hay gặp nhất trong các ung thư đường mật
• Lâm sàng: Tắc mật. Các triệu chứng khối u
• Dấu hiệu trực tiếp: Dày thành đường mật vùng rốn gan hoặc đám thâm nhiễm vùng rốn gan, ranh giới không rõ
• Dấu hiệu gián tiếp:
  + Giãn đường mật trong gan bên phải, trái, hoặc toàn bộ, hội lưu về rốn gan
  + Mức độ giãn tuỳ từng trường hợp
  + Gây tắc tĩnh mạch cửa nhanh chóng
  + Nghèo mạch
  + Hạch rốn gan
• Chẩn đoán phân biệt: HCC rốn gan, Hạch di căn K dạ dày chèn ép
• Phân loại: Theo Bismuth, thường khó phân định type trên siêu âm

Question 7

Áp xe đường mật

Answer 7

Vài ổ dịch nhỏ, thường hay kèm sỏi nhánh đường mật lân cận (?)

Question 8

Hình ảnh giun chui ống mật

Answer 8

• Dấu hiệu trực tiếp: hình ảnh đường ray hoặc dải bất thường trong đường mật
• Dấu hiệu gián tiếp: giãn đường mật thượng lưu hoặc không
• Viêm túi mật cấp kèm theo
• Áp xe gan.
• Giun chết lâu ngày: lắng đọng vôi tạo thành sỏi

Question 9

Hội chứng Bouveret

Answer 9

• Sỏi đường mật trong gan
• Vị trí: bên phải, bên trái
• Sỏi Ca, Cholesterol
• Nguy cơ: gây tắc nhánh thượng lưu, áp xe, ung thư đường mật từ 3 đến 18%
• Triệu chứng: 16% không triệu chứng
• Đau vùng hạ sườn phải hoặc thượng vị
• Vàng da, sốt
• Dấu hiệu:
• Cấu trúc sỏi / SA, CLVT, MRI
• Nằm trong đường mật trong gan
• Có giãn đường mật phía thượng lưu
• Thành đường mật dày (+/-)
• Đường mật có lắng đọng (mủ): dấu hiệu mức dịch – dịch
• Biến chứng : Áp xe gan kèm theo
• Chẩn đoán phân biệt: giun, các nốt, dải vôi hoá nhu mô gan

Question 10

Áp xe gan do amip

Answer 10

Hình ảnh trên siêu âm:
- Thường đơn ổ,
- Giai đoạn chưa hóa mủ: giảm âm, bờ không rõ
- Gđ hóa mủ: giảm âm và bờ rõ hơn
- Gđ hóa dịch: ranh giới khá rõ, dạng nang
- Lưu ý: màng phổi, màng tim, biến chứng vỡ vào khoang màng phổi/màng tim.

Question 11

Giải phẫu túi mật

Answer 11

• Cấu tạo: đáy - thân - cổ - ống túi mật (xoắn, đổ vào ống mật chủ).
• Vị trí: mặt dưới gan vị trí ranh giới HPT IV và V
• Không có phúc mạc phủ giữa hố túi mật của mặt dưới gan và túi mật
• Kích thước: Thay đổi theo trạng thái, co nhỏ sau ăn, căng khi đói nhưng thông thường đường kính <40mm
• Thành: dày <3mm, nhẵn.
• Không có dịch xung quanh.
• Tưới máu từ hai nhánh của động mạch gan phải

Question 12

Đặc điểm hình ảnh trong xơ gan

Answer 12

1. Các dấu hiệu trực tiếp:
   - Gan biến đổi hình thái;
   - Bờ gan không đều (do các nốt tân tạo),
   - Hạ phân thùy I phì đại,
   - Giãn tĩnh mạch cửa.
2. Các dấu hiệu gián tiếp:
   - Lách to,
   - Tuần hoàn bàng hệ tĩnh mạch cửa,
   - Thông động tĩnh mạch cửa,
   - Dịch ổ bụng…