Ang Wikang Filipino sa Gawaing Akademiko

Question 1

Ang Konsepto ng Wikang Filipino
bilang Wikang Akademiko

Answer 1

• Mother Tongue-Based Multilingual Education (2012-2013)
• Lingua Franca Project ( 1999-2001)
• Lubuagan Project ( 1999-2012)

Question 2

Mga paliwanag kung bakit dapat na Filipino ang wika ng edukasyon:

Answer 2

1. Nakabatay sa Konstitusyon ng 1987 na dapat itaguyod ang paggamit ng Filipino bilang wika ng pagtuturo.
2. Mas mabisang matututo ang mga estudyante kapag Filipino ang ginamit na midyum ng pagtuturo.

Question 3

Konstitusyon ng 1987

Answer 3

1. Artikulo XIV Seksiyon 6:

Ang Wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino.

2. Artikulo XIV Seksiyon 7:

Ang mga wikang opisyal ng Pilipinas ay Filipino at,
hangga’t walang itinatadhana ang batas, Ingles

Question 4

Mga Paraan sa Pagpapayaman ng Filipino bilang Wikang Akademiko

Answer 4

1. Pagdebelop ng kalipunan ng mga teksto sa iba’t ibang larangan na nakasulat sa Filipino.
2. Pagdebelop ng rehistro ng wika. Tumutukoy ito sa natatangi at tiyak na paggamit ng wika sa isang larangan.

Question 5

Pagdebelop ng kalipunan ng mga tesksto sa iba’t ibang larangan na nakasulat sa Filipino

Answer 5

1. Kailangan hikayatin ang mga estudyante, guro, at mananaliksik na sulatin ang kanilang mga sanayasay, report, artikulo, at aklat sa kani-kaniyang larangan sa wikang pambansa
2. para makabuo ng diskursong akademiko sa iba’t ibang larangan sa wikang Filipino

Question 6

Pagdebelop ng rehistro ng wika. Tumutukoy ito sa natatangi at tiyak na paggamit ng wika sa isang larangan.

Answer 6

1. Register- natatangi at tiyak na paggamit na wika sa isang larangan.
2. Pagbuo ng bokabularyo, termino, at katawagan.
3. Makatutulong ito para sa tuloy-tuloy na pagsusulat at paggamit ng Filipino sa isang larangan.

Question 7

Mga iminumungkahing hakbang sa pagtutumbas sa Filipino ng mga terminong Ingles

Answer 7

1. Paghahanap ng katumbas sa korpus ng wikang Filipino
2. Paghahanap ng katumbas sa iba pang wika sa Pilipinas
3. Panghihiram sa Espanyol
4. Panghihiram sa Ingles nang isinasa-Filipino ang baybay ng salita
5. Panghihiram nang buo sa Ingles
6. Paglilikha ng salita na binaybay sa Filipino

Question 8

Paghahanap ng katumbas sa iba pang wika sa Pilipinas

Answer 8

• paggamit ng salita mula sa ibang wika sa Pilipinas para tumbasan ang mga termino sa wikang Ingles.

hal. lawas (Cebuano) - body ilahas (Hiligaynon) - wild

Question 9

Paglikha ng Salita

Answer 9

• paglikha ng bagong salita ay isa ring lehitimong paraan ng pagtumbas.

hal. salimpawpaw - eroplano salumpuwit - silya

Question 10

Paglikha ng Salita

Answer 10

Lope K. Santos (1950)

• ginagamit lamang ito ng mga pahayag Ingles at mga maka-Ingles noon upang hamakin at pigilin ang paglaganap ng wikang Tagalog bilang batayam ng wikang pambansa.

Question 11

Konsiderasyong nakaiimpluwensiya sa pagpili ng katumbas na salita

Answer 11

1. kaalaman ng manunulat
2. mambabasang pinag-uuklan ng teksto
3. paksa at larangang kinapapalooban ng teksto
4. katiyakan ng salita sa pagkatawan ng konsepto

Question 12

Ang Wikang Filipino bilang Wika ng Karunungan

Answer 12

Dr. Bienvenido Lumbera

1. Produkto ng lipunang Filipino ang wikang pambansa.

• nakalagkap dito ang kultura ng mga taong gumagamit nito noon at ngayon sa kanilang pakikipamuhay sa ibang tao at ang mga insititusiyon ng ating lipunan.

2. Kaisipang minana sa mga ninuno at ang mga kaisipang pumasok sa lipunan