Anatomie & Fysiologie PD Flashcards
Wat is en gebeurt er bij PD?
• Transport van water met opgeloste deeltjes over het semi-permeabel membraan-> het peritoneum
Wat zijn de doelen van PD?
- verwijderen van afvalstoffen
* Verwijderen te veel aan water
Hoe komt het dat het aantal PD pt terug loopt?
- Toename van HD capaciteit; veel meer dialysecentrum gekomen de afgelopen tientallen jaren
- Toename van niertransplantaties
- Idee dat PD slechter is dan HD?
- patienten of artsen bang voor complicaties? EPS?
Wat is belangrijk voor een succesvolle PD dialyse is ook dat er pre operatief, tijdens de operatie en na de operatie ook goeie zorg is. wat zijn de belangerijke dingen Pre operatief
Benoem 6 punten
• Darmvoorbereiding – geen obstipatie, minder risico perforatie, makkelijkere plaatsing van de katheter
• Markeer de plaats voorafgaand operatie; vermijd broekband-> irritatie van de huid
plooien -> smetplekken met infectierisico
littekens -> huid is dunner, dus eerder kans op buikwandbreuken
- Blaas ledigen
- Preoperatieve antibiotica
- Blind / laparoscopie ingebracht
- 2 weken wachten is om de kans op lekkage te verminderen, niet baden/douchen
- als je wel acute PD moet doen dan kan je het beste dat liggend doen, om lekkage en buikwand breuken te verminderen
Benoem de 2 bestanddelen van het buikvlies
- Peritoneum viscerale (80%) = Bekleed de darmen met een dubbele laag om de bloedvaten van het mesenterium en verdere bekleding inwendige organen dus een vlies over de organen aan de binnenkant: darmen/lever/ milt/galblaas/maag/ovarium / dak van het blaas. bekleedt de darmen
- Peritoneum parietale (20%) = Binnenbekleding vd buikholte/wand. bekleed de buikwand
Benoem de kenmerken buikvlies m.b.t
• De oppervlakte
•Hoe vind de doorbloeding plaats van de peritoneum viscerale ?
Hoe word het veneuze bloed afgevoerd?
Hoe vind de doorbloeding van het parietale peritoneum ?
• De lymfe afvoer: de absorptie van macromoleculen vanuit de buikholte naar de circulatie vind plaats via de lymfebanen en verloopt gelijkmatig in de tijd, ongeacht de grootte of concentratie van de moleculen
• Oppervlakte 0,7 - 1 m2
• Vascularisatie van peritoneum viscerale vindt plaats via;
-> de aorta door de mesenterica superior, inferior en coeliaca en vandaar door bloedvaten in de darmwand.
• Hoe word het veneuze bloed afgevoerd?
Via de vena portae naar de lever, en via verbinding met venen langs de slokdarm en het rectum ook met algemene veneuze circulatie
• Hoe vind de doorbloeding van het pariëtale peritoneum ?
Het word van bloed voorzien door de buikwand arteriën vanuit de aorta, en het bloed word afgevoerd naar de algemene veneuze circulatie
Waar bestaat het buikvlies/peritoneum uit?
Benoem de drie lagen
het peritoneaal membraan heeft drie lagen
hieronder beschreven van buiten naar binnen.
1. Het mesotheelcellen: een gladde buitenlaag
- Het interstitium/ het steunweefsel
- Het capillaire endotheel dat is de binnenbekleding
van de bloedvaatjes, dus van de capillaire
Waar bestaat het steunweefsel/ interstititum uit ? Benoem 4 punten
Bindweefselvezels
Capillairen dus bloedvaatjes
Lymfevaten
extracellulaire vloeistof
Waar bestaat het mesotheel uit ?
1 cellaag
Hoe groot is de bloedflow bij PD?
- Peritoneal bloed flow is waarschijnlijk 50-100 ml/min
* Maximale klaring van kleine deeltjes 20-30 ml/min
Welke 3 poriën model heb je nodig voor de peritoneaal transport?
Waar bevindt zich de poriën ? in de capilaire
- Grote poriën
- vervoeren macromoleculen zoals serumeiwit.
- zitten tussen de mesotheelcellen in
- Gering/weinig aantal
- door die poriën heb je transport van macromoleculen bijv: eiwitten, die kunnen bijv. albumine doorlaten.
- Transport gaat dan onder invloed van hydrostatische druk
- Transport voornamelijk door convectie: het word meegenomen door het water-> drukgradiënt
- transport van kleine deeltjes gaat vnl door difussie.
- hoe groter het molecuulgewicht is , hoe meer convectief transport je hebt, transport met water speel dus een groter rol.
- Kleine poriën
- Groot aantal
- Vervoeren kleinere deeltjes/ eiwitten, maar ook water en zouten
- Vervoer met name door diffusie; dus het gaat van een hoge naar lage concentratie-> concentratie gradiënt
- Ultrakleine poriën -> in totaal de meeste ultrakleine poriën oppervlakte
- Alleen water transport
- Aquaporine: zorgt alleen van watertransport. In het begin gaat dit heel snel, maar naar mate de PD vloeistof langer in de buik zit. wordt die concentratie gradiënt kleiner, waardoor er ook minder water door die ultrakleine poriën in gaat, van een hoge naar een lage concentratie
Om welke principes gaat het als transport van deeltjes via de kleine poriën gaan?
Diffusie of convectie ? licht je antw. toe
Diffusie, dat is over een concentratie gradient.
Dat is alleen voor de kleinere stofjes, wat je kan zien is dat in het bloed veel afvalstoffen en in de dialysaat weinig.
Via het concentratie gradient gaat het van een hogere naar een lagere concentratie over dat semi permeabel membraan.
Hoe kan je de concentratie gradient hoog houden in PD dialyse tijdens diffusie?
- Een groot volume te doen, dan heb je meer dialysaat waar de deeltjes in kunnen worden vermengd Dan hou je lang die concentratiegradient het verschil
- Snellere wissel doen bij een lage concentratiegradient t.o.v het bloed dan is het verschil ook echt groot
waarom zijn de wanden van de bloedvaten in de peritoneum zo belangerijk?
Ze vormen het belangrijkste weerstand voor het transport van de bloedbaan naar het dialysaat in de buikholte voor zowel water als de daarin opgeloste stoffen.
In het interstitium vindt ook verplaatsing van water en opgeloste stoffen plaats naar de lymfevaten-> dat is de lymferesorptie
de peritoneum bij peritoneale dialyse wordt gezien als?
wordt gezien als een semipermeabele membraanm, want als dialysaat in de buikholte word gebracht, bewegen uremische toxinen en opgeloste stoffen zich vanuit het capillaire bloed door deze membraan naar het dialysaat.
als gevolg van welke drukgradiënt ontstaan er dat de vloeistoftransport in de richting van de buikholte word verplaatst ? en hoe noem je dit proces?
word gedreven door een osmotische drukgradient tussen het bloed en het dialysaat
Ultrafiltratie is het resultaat van het tegengestelde richting, dus naar de de buik toe.
Vloeistoftransport vanuit de buikholte terug naar de circulatie is het gevolg van…
Lymfe absorptie
De netto ultrafiltratie word bepaald door? door welke 2 dingen?
Door de resultante van trans capillaire ultrafiltratie en lymfatisch absorptie.
Waardoor word de hydrostatische drukgradient bepaald? Benoem 2 dingen
En waar is het afhankelijk van? Benoem 2 dingen
Door het verschil tussen de druk in de peritoneale capillairen en de intraperitoneale druk, dus de druk in de buikholte, en is afhankelijk van de lichaamshouding en het ingebrachte volume
Waardoor ontstaat de colloid osmotische drukgradient? en waar zorgt de colloid osmotische druk voor ?
Onstaat door plasma-eiwitten die door de grote poriën gaan en zorgt voor vloeistofstroming richting de circulatie.
Kristalloidosmotische druk word bepaald door ?
Word bepaald door het gebruikte osmotische agens, meestal glucose.
De effectiviteit van een osmotische actieve stof is afhankelijk van hoe sterk de stof word tegengehouden door de peritoneale membraan
Benoem de 3 fysiologische principes en wat hun kenmerken daarvan zijn
Diffusie en convectie:
Difussie-> Transport van deeltjes via de kleine poriën, dan heb je het over diffusie, dus over een concentratie.
over het semi permeable braan heen, na een tijdje is de verhouding tussen het bloed en dialysaat gelijk
Convectie = druk gradient,heeft te maken met oppervlak, + grote deeltjes dmv druk wat door de grotere deeltjes en door het water wat meegaat wordt gecreerd
gaat het water en de opgeloste deeltjes daarin van het bloed naar het dialysaat toe over het semi permeabel membraan
Ultrafiltratie:
Absorptie:
Hoe kan je de oppervlakte vergroten bij convevtie bij PD?
Dmv meer volume in de buik te laten lopen
Waarvan is diffusie afhankelijk van in het algemeen?
Waarvan is diffusie afhankelijk bij peritoneaal dialyse ?
Algemeen ;
- is algemeen afhankelijk van de concentratie gradient
- en van de deeltjes grootte.
Buikvlies specifiek ;
- Peritoneaal oppervlak( wat word bepaald door de vaatoppervlakte van de kleine poriën)
- en door de contact dialysaat en buikvlies
Benoem waarvan convectief transport in het algemeen en in het buikvlies afhankelijk is
Benoem voor algemeen 2 punten
Benoem voor buikvlies specifiek 3 punten
Algemeen ;
• Watertransport
• Concentratie in plasma
deeltjesgrote niet van belang! maar wel hoe makkelijk het water met opgeloste deeltjes daarin passeert, dat gaat via de kleine porien
Buikvlies specifiek ;
• Vaat oppervlak (Kleine poriën)
• Hydrostatische druk in vaten
• Osmotische gradiënt
wat is Ultrafiltratie?
waar is Ultrafiltratie afhankelijk van Buikvlies specifiek?
Benoem 5 punten
Ultrafiltraie = watertransport
Glucose is actief, voornamelijk op de ultra kleine porien-> de aquapaorines en met name aquaporine 1, die zorgt ervoor dat er water transport is door die Aquaporines, door die kleine poriën met opgeloste deeltjes
- Osmotische gradiënt
- Kleine poriën
- Ultrakleine poriën
- Hydrostatische druk in vaten: dat trekt ook water aan
- Lymfe absorptie: als het opnieuw word geabsorbeerd door het lichaam, dan heb je minder ultrafiltratie
Door verlies van concentratiegradient van glucose heeft het ook geen zin om het in de buik te laten.
Wat is de Dovp Ratio en wat doet dit?
Dialysaat Overplasma Ratio
Het is een maat voor de hoeveelheid Kreatinine of Ureum in de dialysaat op TO
T O is altijd nu, want Kreat en Ureum zitten niet in dialysaat
Hoe langer de dialysaat in je buik zit, hoe meer kreat en ureum er in je buik zit en het gaat uiteindelijk richting de 1 dan
Benoem de verwachte vloeistofverwijdering van glucose zakken van:
- 36% oftewel 1.5 afhankelijk van de fabrikant
- 27% oftewel 2.3 ‘” “
- 86% oftewel 4.25 “ “
- 36 % = weinig of geen UF
- 27% = 200-500 ML
- 86% = 500-1200ML
De uitwisseling van opgeloste stoffen en water tussen de peritoneale microcirculatie en de buikholte geschied door middel van welke principes?
Het transport vindt plaats door drie typen poriën in de endotheel van de bloedvaatjes in de buikvlies.
noem ze op.
d.m.v. convectie en diffusie
- Een aantal grote poriën
- Een groot aantal kleine poriën
- Een aantal intracellulaire poriën dat alleen water doorlaat; waterkanalen