Anatomi HYRJA SIS. I <3

Question 1

Anatomia -

Answer 1

është studimi i strukturës së trupit dhe marrëdhënieve fizike midis pjesëve përbërëse të tij.

Question 2

Fiziologjia-

Answer 2

është shkenca që studion funksionet dhe mekanizmat normal në një sistem të gjallë, përfshirë fiziologjinë sistemike dhe fiziologjinë krahasuese.

Question 3

Nendiciplinat e anatomis

Answer 3

anatomia makroskopike, regionale, sistemike, topografike, mikroskopike, citologjia, anatomia zhvillimore, dhe embrioligjia.

Question 4

Qka eshte anatomia Makroskopike, Regionale dhe Sistemike

Answer 4

Anatomia makroskopike studion strukturat e mëdha te trupit, Anatomia Regionale studion strukturat e nje regjioni te caktuar trupor ( reg. kokës)
Anatomia sistemike studion sistemet trupore ( sis. kardiovaskular, sis. lokomotor)

Question 5

Qka eshte Anatomia topografike, mikroskopike, Citologjia dhe Embriologjia

Answer 5

Anatomia topografike studion karakteristikat e jashtme trupore.
Anatomia mikroskopike studion strukturat e imta/ndërtuese të trupit, të padukshme me sy të lirë. Citologjia studion ndertimin e qelizave trupore, ndërsa histologjia studion ndërtimin e indeve trupore.
Embriologjia studion zhvillimin prenatal të organizmit ( zhvillimin embrional)

Question 6

Qka studion anatomia zhvillimore

Answer 6

Anatomia zhvillimore studion transformimin strukturor të trupit gjatë jetës nga një qelizë e vetme në një organizëm të rritur.

Question 6

Si ndahet fiziologjia

Answer 6

Fiziologjia sistemike studion funksionin e sistemeve trupore
Fiziologjia Krahasuese studion karakteristikat funksionale te organizmave te gjalle.

Question 7

Qka studjon Patologjia dhe Patofiziologjia

Answer 7

Patologjia – studion ndryshimet mikro- dhe makroskopike të organizmit si pasojë e sëmundjes!
Patofiziologjia studion gjendjet e fuksionimit jonormal te organizmit, sistemeve trupore ose indeve e qelizave si pasoj e semundjes.

Question 8

Nivelet e kompleksitetit strukturor

Answer 8

Niveli kimik (atomet dhe molekulat)
Niveli qelizor ( Qeliza është njësia themelore funksionale e çdo organizmi.)
Niveli indor (Qelizat me strukturë dhe funksion të njejtë bashkohen në njësi indore.)
Niveli i organeve ( Ndërtohen nga inde të ndryshme të ordinuara për kryerjen e funksioneve specifike)
Niveli sistemor ( Disa organe ose inde që së bashku kryejnë një ose disa funksione trupor)
Niveli i organizmit ( Mjedisi intern/I brendshem)

Question 9

Homeostaza -(gjendje.ek)

Answer 9

gjendja ekuilibrit të vazhdueshëm të mjedisit intern të trupit, ruajur nga sistemet kontrolluese me komponentë si receptorë, qendra e kontrollit dhe efektorë.

Question 10

Sistemet kontrolluese qe ruajne homeostazen e organizmit kane 3 komponentë:

Answer 10

Receptorin
Qendren e kontrollit
Efektorin

Question 11

Nga qka kontrollohen proceset dinamike

Answer 11

Pothuajse të gjitha proceset dinamike kontrollohen nga feedback-u(pergjigjja) negativ, ndërsa disa procese kanë feedback pozitiv!

Question 12

Feedback Negativ-

Answer 12

Mekanizmi më i shpeshte autorregullativ i homeostazës duke: ndërprerë stimulin origjinal, zvogëluar intensitetin dhe shmangur ndryshimet e papritura dhe të dëmshme, duke përfshirë mekanizmat si termorregullimi, rregullimi i tensionit të gjakut dhe rregullimi i glikemisë në gjak.

Question 13

Feedback pozitiv-

Answer 13

Disa mekanizma të reagimit pozitiv, si koagulimi i gjakut dhe kontraktimet e mitrës gjatë lindjes, rrisin progresivisht përgjigjen ndaj stimulit, përforcohen gjatë qëndrimit të stimulit dhe ndalet kur stimuli ç’ndërpreset

Question 14

Çekulibrimi i homeostazës -

Answer 14

shfaqja e sëmundjeve të ndryshme, duke përfshirë inflamacionin, neoplazitë, mekanizmat e imunitetit abnormal, degjenerimin dhe sëmundjet gjenetike, ndërsa në disa raste sëmundjet mund të jenë idiopatike pa një shkak specifik të identifikuar.

Question 15

Permendi Organelet qelizore

Answer 15

Nukleusi
Mitokondriat
Ribozomet
Retikulumi endoplazmatik
Aparati i Golxhit
Lizozomet
Citoskeleti i cili përbëhet nga mikrofilamentet, mikrotubulat, centrozoli, mikrovilet etj

Question 16

Pozicioni anatomik / perdorimi

Answer 16

përdoret në përshkrimet anatomike për të siguruar saktësi dhe qëndrueshmëri, duke e paraqitur trupin në pozicionin e drejtë, me kokën drejtuar përpara, krahët anash me pëllëmbët e duarve të kthyer përpara dhe këmbët të bashkuara.

Question 17

Regjionet anatomike-

Answer 17

Regio capitis
Regio colli
Truncus corporis
Extremitas superior
Extremitas inferior

Question 18

Planet/Rrafshet anatomike

Answer 18

Plani median ndan trupin në dy pjesë longitudinale në një prerje vertikale, plani frontal ndan trupin në pjesën e përparme dhe të pasme në një prerje longitudinale dhe vertikale, ndërsa plani transversal ndan trupin në pjesën e sipërme dhe të poshtme në një prerje horizontale ose transversale.

Question 19

Eshtrat e skeletit/ndarja

Answer 19

Aksiale: Kafka ( cranium),
Shtylla kurrizore ( Columna vertebralis),
Kafazi i kraharorit –Sternumi dhe costat
Ekstremitete e siperme dhe te poshtme

Question 20

Zgarvat e e trupit funksioni/ ndarja

Answer 20

Organet e trupit janë të përfshira dhe të mbrojtura brenda katër zgavrave:
Cavitas Cranii – zgavra kraniale,
Cavitas Thoracis – zgavra e kraharorit,
Cavitas Abdominalis – zgavra e barkut,
Cavitas Pelvis – zgavra e legenit

Question 21

Sistemi kardiovaskular nga qka perbehet

Answer 21

Zemra – Cor;
Enët e gjakut – Vasa sanguinea;
Presioni i gjakut;
Pulsi;
Qarkullimi i gjakut – Sanguinis circulation;

Question 22

Zemra-

Answer 22

është organi muskular i sistemës qarkulluese, me rreth 10 cm gjatësi dhe rreth 225 gr peshë te femrat dhe 310 gr te meshkujt.

Question 23

Pozita e zemrës në toraks

Answer 23

Zemra gjendet në kavitetin torakal në mediastinum, vendosur në mënyrë oblike me bazën lartë në nivelin e brinjës së 2 dhe apeksin poshtë, ndërsa maja ndodhet rreth 9 cm më poshtë se thithka e gjirit. Ajo gjithashtu ndodhet në hapësirën e 5 interkostale në anën e majtë të vijës së mesit.

Question 24

Organet që gjenden në afërsi të zemrës

Answer 24

inferior (poshtë) – Maja gjendet mbi pjesën qendrore të tendinës së diafragnmës.
Superior (sipër) – gjenden enët e mëdha të gjakut: aorta, vena cava superior, arteria dhe venat pulmonare.
Posterior (prapa) – gjendet ezofagu, trakea, bronket e majta dhe të djathta, aorta descendente, vena cava inferior dhe vertebrat torakale
Lateral (anash) – gjenden mushkritë
Anterior (para) – gjendet dternumi, brinjët dhe muskujt interkostal

Question 25

Muri i zemrës është i përbërë nga tri shtresa të indit:

Answer 25

Perikardi
Miokardi
Endokardi

Question 26

Perikardi-

Answer 26

shtresa më e jashtme e zemrës dhe përbëhet nga dy shtresa: ajo e jashtme që është ind lidhor fibroz dhe atë të brendshme që është vazhdim i membranës seroze.

Question 27

Miokardi-

Answer 27

është i vijëzuar dhe i përbërë nga qeliza muskulare të specializuara që janë të lidhura ngushtë me njëra-tjetrën përmes disqeve interkalate, lejuar kështu kontraktimin e koordinuar dhe efikas të zemrës.

Question 28

Endokardi

Answer 28

është shtresa e brendshme e cila i mvesh dhomat dhe valvulat e zemrës. është një membranë e hollë, e lëmuar e cila e mundëson që gjaku Brenda zemrës të ketë rrjedhje të laminare apo shtresore.

Question 29

Ndarja e zemres

Answer 29

Zemra ndahet në dy anë, majtas dhe djathtas, nga septumi i zemrës, dhe secila anë ndahet nga valvulat atrioventrikulare në atriume dhe ventrikuj të anës respektive, me valvulën e djathtë (trikuspidale) duke patur tre kuspise dhe atë të majtën (mitrale) dy. Rrjedha e gjakut në zemër shkon nga atriumet në ventrikuj në një rrugë të vetme.

Question 30

Qarkullimi i gjakut brenda zermës:

Answer 30

Valvulat e zemrës hapen dhe mbyllen pasivisht sipas ndryshimit të presionit, ndaluar kthimin e gjakut prapa, ndërsa fijet tendinoze mbrojnë valvulat nga hapja e tepërt. Venat më të mëdha, duke filluar nga vena cava superior dhe inferior, shkaktojnë rrjedhjen e gjakut në atriumin e djathë dhe pastaj në ventrikulin e djathtë, ndërsa gjaku kalon në arterien pulmonare duke u mbrëmës nga valvula pulmonare. Nga mushkëritë, dy venat pulmonare kthejnë gjakun oksigjenuar në atriumin e majtë, ku pastaj shkon në ventrikulin e majtë dhe më pas në aortë përmes valvulës aortale.

Question 31

Vaskularizimi arterial i zemres

Answer 31

nga dy arterie të cilat janë degë të aortës: Arteria e djathtë dhe e majtë koronare. Arteriet koronare marrin rreth 5% të gjakut që pompohet nga zemra, edhe pse zemra është vetëm një pjesë e voglës e peshës turpore të përgjithshme.
Pjesa më e madhe e gjakut venoz mblidhet në venat kardiake që formojn sinusin kardiak i cili derdhet në atriumin e djathtë, ndërsa një pjesë e vogël derdhet direkt përmes kanaleve të vogla venoze.

Question 32

Sisitemi konduktiv i zemrës

Answer 32

Zemra ka aftësinë e autoritmicitetit, rrah pavarësisht nga kontrolla nervore ose hormonale, por përgjigjet ndaj sistemit simpatik dhe parasimpatik, si dhe hormoneve të cirkuluara në gjak, si adrenalinë dhe tiroksinë.

Question 33

Nga qka perbehet Sisitemi konduktor elektrik i zemrës

Answer 33

Nyja sinoatriale
Nyja atroventrikulare
Tufa (dega) atriventirkulare e majtë dhe e djathë - Hiss
Tufat e purkinjeut

Question 34

Inervimi i zemrës nga qka behet

Answer 34

Sistemi simpatik dhe parasimpatik, i cili ka origjinën në qendrën kardiovaskulare në medulla oblongata, ndikon në aktivitetin e zemrës: nervi Vagus (parasimpatik) ul ritmin e impulsit duke ulur frekuencën e zemrës, ndërsa nervat simpatike rrisin frekuencën dhe forcën e kontraksioneve të zemrës.

Question 35

Faktorët kryesorë qe ndikojn në frekuencë

Answer 35

Gjinia
Aktiviteti parasimpatik ose simpatik
Mosha
Hormonet
Aktiviteti dhe ushtrimet
Temperatura
Gjendjet emocionale

Question 36

Cikli kardiak

Answer 36

Në cdo cikël kardiak, zemra përfshin sistolën e atriumeve, sistolën e ventrikujve, dhe diastolën e plotë, ku të dy atriumet dhe ventrikujt relaksohen. Në pushim, në zemër e shëndosh rrath me frekuencë 60-80 rrahje për min

Question 37

4 Tonet e zemrës

Answer 37

Zemra ka 4 tone, secila prej tyre i përgjigjet një pjese të ciklit kardiak.
DY të parët janë më të degjusheshëm dhe tingëllojnë si ; llub-dub
Toni 1 i përgjigjet mbylljes së valvulave atrioventrikulare – sistrola ventrikulare
Toni 2 i përgjigjet mbylljes së valvulave aortale dhe pulmonare – diastole vetrikulare.

Question 38

EKG – regjistrimi i aktivitetit elektrik të zemrës

Answer 38

Një EKG përbëhet nga regjistrimi i aktivitetit elektrik të zemrës duke përdorur elektroda, duke shfaqur 5 valë: P, Q, R, S dhe T.

Question 39

Origjina e EKG

Answer 39

Ekg e paraqitur ka origjinë nga nyja SA dhe njihet si ritmi sinusal. Frekuenca normale është 60-100.

Question 40

Frekuecat e shpejta& te ngadalta

Answer 40

Frekuenca e shpjet quhet takikardi ndërsa e ngadalshme quhet Bradikardi

Question 41

Qka paraqet puna e zemres-Cardiac output

Answer 41

sasinë e gjakut që largohet nga ventrikuli gjatë një minuti. Ajo shpreht në : litra për minut, dhe llogaritet duke shumzuar vëllimin goditës dhe frekuencën.
Vëllimi goditës eshte vëllimi i gjakut që largohet nga zemra gjatë cdo kontraktimi.

Question 42

Presioni i gjakut-

Answer 42

është forca që gjaku ushtron në muret e enëve të gjakut dhe ndryshon nëpër ditë, në bazë të pozicionit, gjinisë dhe moshës së individit, ndërsa presioni arterial sistemik është rezultati i forcës së gjakut kur largohet nga zemra në aortë.

Question 43

Presioni sistolik dhe diastolik:

Answer 43

Presioni sistolik i gjakut është presioni i gjakut kur ventrikuli i majtë kontraktohet dhe shton gjakun në aortë, ndërsa presioni diastolik është presioni i gjakut kur zemra gjendet në diastolë, ndërsa presioni i gjakut përshtatet vazhdimisht me aktivitetin, pozicionin e trupit etj.

Question 44

2 menyrat Kontrollimi i presionit të gjakut

Answer 44

Kontrolla afatë-shkrutë: refleksi baroreceptor, chemoreceprot dhe pëemes hormoneve
Kontrolla afatë gjatë: që rregullohet përmes veshkave dhe sistemit angiotenzinë-aldosteron

Question 45

Pulsi pershkruan

Answer 45

Pulsi përshkruan valën e zgjerimit dhe zgjatjes së ndjerë në murin e arterieve, ndërsa presioni aortal transmetohet përgjatë sistemit arterial dhe mund të ndjehet në çdo pikë ku ka arterie sipërfaqësore që mund të shtypet mbi një kockë.

Question 46

Cilat informacione mund të ofrojë pulsi në një person të shëndetshëm?

Answer 46

informacione rreth fuqisë së rrahjeve, dhe në përgjithësi, frekuenca e pulsit përputhet me frekuencën e zemrës.

Question 47

Qarkullimi i gjakut është kontinual, mirëpo për asrye të thjeshtimit ndahet në:

Answer 47

Qarkullim pulmonar - Gjaku nga ventrikuli i djathë
kalon në mushkri dhe kthehn prap në atrumin e majtë.
Qarkullim sistemik - Gjaku nga ventrikuli i majtë kalon në aortë dhe pastaj në të gjithë trupin, dhe kthehet në atriumin e djathë përmes venave cava

Question 48

Aorta-

Answer 48

është arteria më e madhe në trup dhe ka origjinën në ventrikulin e majtë, shtrihet lartë dhe kthehet pas zemrës për të vazhduar prapa në kavitetin torakal, deri në nivelin e vërtebrës së 12, ku kalon nëpër diafragmë dhe vazhdon në kavitetin abdominal. Në nivelin e vërtebrës së 4 ndahet në dy degë përfundimtare: arterien iliaka të djathtë dhe të majtë.

Question 49

Aorta torakale-

Answer 49

eshte pjesa e aortes mbi diafragmë dhe përshkruhet në tri pjesë:
ascending aorta
arch of the aorta (Tri degë: a. brachiocephalica, a.carotis communis, a. subclavia sinister
descending aorta