AFP 3 Motorisch systeem Flashcards
Wat is animale motoriek?
Het bewust handelen en reageren.
Wat is vegetatieve motoriek?
Het onbewust aansturen bijv. hart en borstkas
Wat zijn de functies van het skelet(5)?
- Steun
- Beweging
- Weefselvorming
- Bescherming vitale organen
- Reservoir van minderalen
Wat valt onder het axiale skelet?
- Schedel
- Borstkas
- Wervelkolom
Uit welke drie lagen bestaat het bot?
- Periost
- Substantia compacta
- Substansia spongiosa
Wat is de functie van het periost(2)?
- Voorziet het bot van bloed dmv aan- en afvoerende bloedvaten.
- Is de aanhechtingsplaats van pezen en gewrichtskapsels
Waar bestaat het periost uit?
Bestaat uit een taai vlies dat uit straf bindweefsel bestaat en veel sensibele zenuwen bevat
Wat is de functie van substancia compacta?
In het osteon ligt een centraal kanaal met bloed- en lymfevaten = haverskanalen
Waar bestaat het substancia compacta uit?
Buitenste laag bestaat uit een aantal lamellen, die het hele oppervlak van het bot volgen en evenwijdig lopen. Binnenste gelegen deel bestaat uit lange zuilen = osteon.
Osteon (botbuis)
Bestaat uit lange zuilen wat botweefsel = osteon
Ze bestaan uit allemaal lagen. In deze lagen zijn de collagene vezels steeds in een andere richting gerangschikt, dit maakt het botweefsel extra sterk. = lamellen.
Wat is de functie van substantia spongiosa?
De holtes bevatten beenmerg, waarin bloedcelvorming plaatsvind.
Door de bouw geeft het ook een groot mogelijke stevigheid bij een klein mogelijk gewicht.
Waaruit bestaat het substancia spongiosa?
De lamellen zijn in een netwerk van beenkelkjes gestructureerd met holtes daartussen.
Welke 3 botcellen zijn er?
- Osteoclasten
- Osteoblasten
- Osteocyten
Wat is de functie van osteoclasten?
Dit zijn grote bindweefselcellen die zuren en enzymen afscheiden. Deze stoffen breken het botweefsel van een osteon af.
Wat is de functie van osteoblasten?
Na afbraak osteon groeit hierin een bloedvat, waarna beenvormende bindweefselcellen tegen de wand van het gat lamellen afzetten. De buis wordt zo geleidelijk opgevuld met concentrische lamellen.
De osteoblasten komen daarin klem te zitten
Wat is de functie van osteocyten?
Tegen de tijd dat er een nieuw osteon gevormd is, zijn de osteoblasten uitgewerkt en veranderen ze in osteocyten.
Verschil bot en kraakbeen: bot (3)?
- Opgebouwd uit osteocyten (=botcellen)
- Tussenstof zijn collagene vezels en kalkzouten
- Goed doorbloed
Verschil bot en kraakbeen: kraakbeen (3)?
- Opgebouwd uit chondrocyten (=kraakbeencellen)
- Tussenstof is chondrine
- Niet doorbloed
Botten worden aan de hand van hun vorm in vier soorten verdeeld, welke?
- Pijpbeenderen
- Platte beenderen
- Korte beenderen
- Onregelmatige beenderen
Welke vijf pijpbeenderen zitten in de arm/hand?
- Humerus: opperarmbeen
- Ulna: ellepijp
- Radius: spaakbeen
- Ossa metacarpi: middenhandsbeentjes
- Ossa digitorum manus: vingerkootjes
Welke vijf pijpbeenderen zitten in het been/voet?
- Femur: dijbeen
- Tibia: scheenbeen
- Fibula: kuitbeen
- Ossa metatarsi: middenvoetsbeentjes
- Ossa digitorium pedis: teenkootjes
Hoe zijn pijpbeenderen opgebouwd?
- Diafyse = substantia compacta
- Epifysen = substantia spongiosa
- Mergholte = gevuld met geel beenmerg)
- Epifysaire schijf = substantia compacta
Welke vijf platte beenderen zijn er?
- Ossa cranii: schedelbeenderen
- Scapulae: schouderbladen
- Ossa coxae: heupbeenderen
- Costae: ribben
- Sternum: borstbeen
Hoe zijn de platte beenderen opgebouwd?
Hoofdzakelijk uit substantia compacta met daartussen een dun laagje substantia spongiosa.
Welke twee korte beenderen zijn er?
- Ossa carpi: handwortelbeentjes
- Ossa tarsi: voetwortelbeentjes
Hoe zijn de korte beenden opgebouwd?
Dunne substancia compacta met binnenin substantia spongiosa.
Welke zeven onregelmatige beenderen zijn er?
- Schedelbasisbeenderen
- Maxilla: bovenkaak
- Mandibula: onderkaak
- Gebitselementen
- Vertebrae: wervels
- Os hyoideum: tongbeen
- Sesambeenderen: knieschijven
Hoe zijn de onregelmatige beenderen opgebouwd?
Veelal een dunne substantia compacta en gevuld met substantia spongiosa.
Welke drie botverbindingen zijn er?
- Bindweefselverbindingen,
- Kraakbeenverbindingen,
- Gewrichten.
Wat is een junctura fibrosa?
Bij een junctura fibrosa (bindweefselverbinding) zijn de botten met elkaar verbonden door stevige netwerken van collagene en elastische vezels
Beweging vrijwel niet mogelijk
Hoe heet het vliesvormige bindweefsel verbinding tussen Radius & Ulna en ook tussen Tibia & Fibula?
Membrana interossea
Platte beenderen die tegen elkaar aan zijn gegroeid heten?
Suturae
Wat is een junctura cartilaginae?
Zit een kraakbeenzone tussen de botten. Druk vast en enigszins vervormbaar.
Welke twee typen junctura cartilaginae (kraakbeenverbindingen) zijn er?
- Hyalien (ribben en borstbeen)
- Vezelig kraakbeen
Verbinding tussen de beide schaambeenderen
Symphysis pubica (symfyse, de verbinding tussen beide schaambeenderen)
Vezelig kraakbeen
Tussenwervelschijven?
Disci intervertebrales
Vezelig kraakbeen
Wat is een articulatio (gewricht)?
Is een botverbinding die een grote bewegelijkheid tussen de botten mogelijk maakt.
Het soepel bewegen wordt bevorderd door een smerende vloeistof, hoe heet dat?
Synovia
Door het synoviaal vocht worden om die reden een gewricht ook genoemd?
Junctura synovialis
Het is aan het periost van beide botten vastgehecht en houdt de botuiteinden bij elkaar?
Capsula articularis (gewrichtskapsel)
Zit om het gewricht heen
Het gewrichtskapsel is in 2 lagen te onderscheiden, welke?
- Membrana synovialis
- Membrana fibrosa
In veel gewrichten zit in de membrana fibrosa extra veel collagene vezels in dezelfde richting lopen, wat zijn dit?
Ligamenten (banden)
Wat bevind zich in gewrichtskapsel en ligamenten?
Gewrichtssensoren.
Een schijf bestaande uit vezelig kraakbeen?
Discus articularis
Kraakbeen schijven hebben uiteenlopende functies, welke (3)?
- Gewricht passend maken (borstbeen en sleutelbeen)
- Vergroten stabiliteit (knie)
- vergroten bewegingsmogelijkheden (in de kaak)
Twee halvemaanvormige kraakbeenschijven in het kniegewricht?
Mensci
Een plat, met synvia gevuld zakje dat meestal in verbinding staat met de gewrichtsholte?
Bursae synovialis (slijmbeurzen)
Wat is de functie van de bursae synovialis?
Opheffen van wrijving tussen botten en weke delen.
Welke zeven type gewrichten zijn er?
- Kogel
- Ellips
- Zadel
- Scharnier
- Rol
- Vlak
- Straf
Gewricht heeft een diepe kom en een bolle kop, de botten kunnen in alle richting bewegen + locaties benoemen
Kogelgewricht
Schouder en heup
Bewegingen rond de sagittale en transversale as?
Ellipsvormig gewricht
De kop en kom zijn ei- of ellipsvormig.
Kan goed naar boven en naar beneden, een beetje opzij.
Maar niet draaien.
Polsgewricht
De botten kunnen rond twee loodrecht op elkaar staande assen bewogen worden?
Beide gewrichtsvlakken zijn breed en zadelvormig.
Zadelgewricht
Gewricht in duimbasis (tussen ossa carpi en ossa metacarpi). De duim kan hierdoor ab- en adductie, opponeren en reponeren.
Botten kunnen alleen rond de transversale as bewogen worden?
Scharniergewricht
Vingerkootjes, knie en elleboog
De kop is een ronde schijf waardoor de beide botten in hun lengte as ten opzichte van elkaar kunnen bewegen?
Rolgewricht
Twee botten die in de lengte om elkaar heen kunnen draaien.
Alleen rotatie is mogelijk.
Tussen radius en ulna
In dit gewricht is geringe schuifbewegingen mogelijk?
Vlak gewricht
Tussen de hand en voetwortelbeentjes
In dit gewricht passen beide gewrichtsvlakken maar op een manier in of op elkaar?
Straf gewricht
Tussen sacrum en ilium
Schedel
Cranium
Hoe heet het deel wat je kunt aanraken op de schedel?
Schedeldak
Hoe noem je het deel waar de hersenen rusten?
Schedelbasis
Latijn voorhoofdsbeen
Os frontale
Latijnse benaming wandbeen
Os parietale (vormen samen het grootste deel van het schedeldak)
Latijnse benaming achterhoofdsbeen
Os occipitale
Zit aan de achterkant van het schedeldak
Groot deel maakt deel uit van de schedelbasis. In het bot zit het foramen magnum (groot achterhoofdsgat)
Latijnse benaming slaapbeen
Os temporale
Aan de zijkant zit de opening van de uitwendige gehoorgang, daaronder zit het kaakgewricht
Latijnse benaming jukbeen
Os zygomaticum
Latijnse benaming onderkaak
Mandibula
Latijnse benaming neusrug
Os nasale
Uit welke 8 platte beenderen bestaat de hersenschedel?
- Os frontale = voorhoofdsbeen
- Os parietale 2x = wandbeen
- Os temporale 2x = slaapbeen
- Os occipitale = achterhoofdsbeen
- Os ethmoidale = etmoid
- Os sphenoidale = sfenoid
Latijnse benaming wervels
Vertebrae
Latijnse benaming wervelkolom
Columna certebralis
Uit hoeveel wervels bestaat de wervelkolom?
De wervelkolom bestaat uit 33 vertebrae die worden aangeduid met letters en cijfers
Soms 34 (stuitbeen)
Benoem de Latijnse benaming en hoeveel harswervels er zijn
7 Vertebra cervicalis
Cervix = hals
Borstwervel
12 Vertebra thoracalis
Thorax = borstkas
Benoem een kenmerk van de vertebra thoracalis
Een kenmerk van de vertebra thoracalis is dat iedere thoracale wervel is verbonden met een rib. (Aan beide zijde 12 ribben.)
Lendenwervels
5 Vertebra lumbalis
Heiligbeen
Os sacrum
Vergroeiing van 5 sacrale wervels die aan elkaar zijn gegroeid, hierdoor vormen ze één botstuk.
Staartbeen
Os coccygis
Vergroeiing van 4/5 wervels
Benoem de botten van de romp (5)
- Scapula (schouderblad)
- Clavicula (sleutelbeen)
- Sternum (borstbeen)
- Schoudergordel (Scapula + clavicula + sternum
(ophang mechanisme voor de armen) - Costa (ribben)
Benoem de botten van de heup
- Os coxae (heupbeen)
- Os ileum (darmbeen)
- Os ischii (zitbeen)
Os pubis (schaambeen) - Os sacrum (heiligbeen)
Opperarmbeen
Humurus
Spaakbeen (duimzijde)
Radius
Ellepijp (pinkzijde)
Ulna
Handwortelbeentjes + aantal
8 Ossa carpi of carpalia
Middenhandsbeentjes + aantal
5 Ossa metacarpi of metacarpalia
Vingerkootjes + aantal
14 Ossa digitorum manus of
Phalanx manus
Dijbeen
Femur
Knieschijf
Patella
Scheenbeen
Tibia
Voetwortelbeentjes + aantal
7 Ossa tarsi of tarsalia
Kuitbeen
Fibula
Middenvoetsbeentjes + aantal
5 Ossa metatarsi of metatarsalia
Teenkootje + aantal
14 Ossa digitorum pedis of
Phalanx pedis
Benoem 4 functies spieren
- Bewegen
- Lichaamshouding
- Bouw en vorm
- Warmteproductie
Spieren kunnen door samentrekken zorgen voor beweging, een spier die samengetrokken is, kan zichzelf niet weer uitrekken. Spieren die een tegengesteld effect op een beweging hebben
Antagonisten
Bij vrijwel elke beweging van het skelet is sprake van…….
spierantagonisme.
Er zijn ook spieren of spiergroepen die bij contractie hetzelfde effect veroorzaken; ze versterken elkaar. Hoe noem je deze?
synergisten.
Hoe noem je een musculus die omgeven is door een bindweefsellaag
Spierfascie
Een spierbundel bestaat uit vele spiercellen, elke spiervezel heeft een dunne bindweefselmantel
Endomysium
Wat zit er in een spiercel?
Myofibrillen
Wat is een myofibril?
Een myofibril is een verzameling van eiwitketens actine- en myosinefilamenten welke in elkaar kunnen schuiven. Myofibrillen zijn de zogeheten contractiele elementen. Zo genoemd omdat ze de contractie van de spier tot stand brengen.
De actine en myosine eiwitketens zitten als lagen over elkaar en kunnen in elkaar schuiven onder invloed van ATP. Dus bij aanspanning wordt de spier korter en dikker.
Wat vormt een pees?
Peesweefsel zie je vooral aan het uiteinde van een spier en bestaat uit bindweefsel. Alle bindweefsel’verpakkingen’ die rondom de musculus, spierbundels en de spiervezels zitten vormen samen de pees. Deze pezen zijn langer dan de spier zelf en hiermee zitten ze vast aan het bot.
Een spier met minder grote motorische eenheden = Als één motorisch neuron heel veel spiercellen innerveert, dus één prikkel die veel spiercellen innerveert
Grove motoriek
Een spier met veel kleine motorische eenheden = Als één motorisch neuron weinig spiercellen innerveert.
Fijne motoriek
