AFP 1 Zenuwstelsel Flashcards
Benoem de 5 algemene functies van het zenuwstelsel
- Regulatie van activiteiten van weefsels en organen.
- Coördinatie van activiteiten van weefsels en organen.
- Regulatie en coördinatie van vegetatieve functies.
- Coördinatie van contacten met de buitenwereld.
- Coördinatie van de psychische functies.
Functie regulatie van activiteiten van weefsels en organen
Remmen of stimuleren van de functie van organen en weefsels wanneer verandering in of buiten het lichaam daartoe aanleiding geven
Functie coördinatie van activiteiten van weefsels en organen
Het nauwkeurig op elkaar afgestemd zijn van weefsels en organen
Functie regulatie en coördinatie van vegetatieve functies
De 5 vegetatieve orgaanstelsels moeten in nauwe samenwerking hun werk doen. Dit gebeurd buiten je wil om. Hierin speelt het hormonale stelsel en het vegetatieve zenuwstelsel een rol.
Functie coördinatie van contacten met de buitenwereld
Bewustwording van omstandigheden in de buitenwereld en eventueel hierop reageren. Daarbij ondersteunt het de vegetatieve functies.
Functie coördinatie van de psychische functies
Heeft te maken met bewustzijn en zelfbewustzijn, met leren en herinneren, stemmingen en emoties
Regulatie en coördinatie van vegetatieve functies (circulatiestelsel)
Benoem functie en de bijbehorende organen
Transport van bloed.
5 liter bloed, ververst 12 liter weefselvocht, ververst 25 liter celvocht
Organen:
Hart: card
bloed en bloedvaten
Regulatie en coördinatie van vegetatieve functies (spijsverteringstelsel)
Benoem functie
Voedselvoorziening
Voedingsstoffen worden opgenomen vanuit de darmen in het inwendig milieu, lever zet dit om tot nuttige stoffen - in inwendig milieu
Welke organen horen bij het spijsverteringstelsel?
Os: Mond
Pharynx: Keel
Oesophagus: Slokdarm
Gaster: Maag
Duodenum:12 vingerige darm
Jejunum: Tussendeel darm
Ileum: Laatste deel dunne darm
Colon: Dikke darm
Rectum: Endeldarm
Hepar: Lever
Pancreas: Alvleesklier
Regulatie en coördinatie van vegetatieve functies (urinewegstelsel)
Benoem de functie
Uitscheiding van afvalstoffen
Nieren halen afvalstoffen uit bloed en scheiden overtollig vocht en zout uit - uit inwendig milieu
Welke organen horen bij het urinewegstelsel?
Ren/ renalis: Nieren
Ureter: Urineleider
Vesica/ cyst: Blaas
Urethra: Plasbuis
Regulatie en coördinatie van vegetatieve functies (ademhalingsstelsel)
Benoem de functie
Gaswisseling
Nemen zuurstof op -> inwendig milieu
Afvalstofkooldioxide -> uit inwendig milieu
Welke organen horen bij het ademhalingsstelsel?
Longen en luchtwegen
Neus: Naso
Pharynx: Keel
Larynx: Strottenhoofd
Trachea: Luchtpijp
Bronchus: Luchtpijp vertakking
Alveoli: Longblaasjes
Regulatie en coördinatie van vegetatieve functies (huid)
Benoem de functie
Begrenzing
Bescherming tussen in- en uitwendig milieu, warmteregulatie
Welke organen horen bij de huid?
Huid en slijmvliezen
Regulatie en coördinatie van vegetatieve functies (hormoonstelsel)
Benoem de functie
Regulatie
Hormonen worden door hormoonklieren uitgescheiden in de bloedbaan
Voorbeeld: adrenaline -> hart sneller kloppen, adem stopt, bleek zien
Welke organen horen bij het hormoonstelsel?
Hormonen en hormoonklieren
Hypothalamus
Regulatie en coördinatie van vegetatieve functies Vegetatieve/ autonome/ onwillekeurig zenuwstelsel
Benoem de functie
Regulatie
Met behulp van impulsen worden de vegetatieve organen geactiveerd of geremd.
Welk orgaan hoort bij het Vegetatieve/ autonome/ onwillekeurig zenuwstelsel
Hypothalamus = een belangrijk centrum voor tempregulatie van het lichaam, honger, dorst gevoel, dag en nachtritme, emotioneel gedrag en het geheugen
Coördinatie van contacten met de buitenwereld (sensorisch stelsel)
Benoem de functie
Waarneming van prikkels uit de buitenwereld
Welke organen horen bij het sensorisch stelsel?
Zintuigen, ogen, oren, reuk, smaak en gevoel
Coördinatie van contacten met de buitenwereld (motorisch stelsel)
Benoem de functie
Beweging
Welke organen horen bij het motorisch stelsel?
Skelet en skeletspieren
Welk orgaan hoort bij het Willekeurig/ animaal zenuwstelsel
Hypothalamus
Coördinatie van contacten met de buitenwereld (Willekeurig/ animaal zenuwstelsel)
Benoem de functie
Regulatie
Uit welke drie functionele fases bestaat de werking van het zenuwstelsel?
- Sensorische input.
- Verwerking.
- Motorische output
Opvangen van prikkels door sensoren
Sensorische input
Wat zijn sensoren?
Een sensor is een gespecialiseerde cel, vaak verwant aan een zenuwcel, die gevoelig is voor bepaalde veranderingen in omgeving.
Wat doen sensoren?
Een verandering -inwendig of uitwendig- die door het lichaam waargenomen wordt doormiddel van sensoren
Benoem de volgorde als de sensor word geprikkeld.
De sensor word door de verandering geprikkeld, sensor vertaald de prikkels in impulsen en stuurt ze via de zenuwen naar het centrale zenuwstelsel
Verwerking van informatie in hersenen of ruggenmerg
Verwerking
Waar vind de verwerking van het sensorische input plaats?
In het centrale zenuwstelsel
Benoem de volgorde van verwerking
Doorgeven van de informatie naar een plaats in de hersenen of het ruggenmerg. Daar word de informatie bewust of onbewust beoordeeld (mogelijke bedreiging van homeostase of fysieke beschadiging) vervolgens bepaald het centrale zenuwstelsel hoe lichaam erop gaat reageren.
Remmen of stimuleren van organen of weefsels
Motorische output
Benoem de volgorde van motorische output
Wanneer het lichaam moet reageren op in-uitwendige verandering sturen de hersenen of het ruggenmerg remmende of stimulerende impulsen naar de effectoren (organen) die de reactie moeten uitvoeren
Wat zijn effectoren?
Spieren of klieren
Hoe word het aansturen van de effectoren door het zenuwstelsel genoemd?
Motorische output
Wat is de anatomische indeling van het zenuwstelsel (2)?
- Centrale zenuwstelsel
- Perifere zenuwstelsel
Waaruit bestaat het centrale zenuwstelsel?
Ligt binnen benige omhulling van schedel en wervelkolom en is omgeven door hersenvliezen (hersenen en ruggenmerg)
Waaruit bestaat het perifere zenuwstelsel?
Zenuwstelsel bevindt zich grotendeels buiten schedel en wervelkolom, vormen verbindingswegen tussen centrale zenuwstelsel en de rest van het lichaam
Uit welke onderdelen bestaan de hersenen in het centrale zenuwstelsel (5)
- Cerabrum = hersenen
- Diencephalon = tussenhersenen
- Cerebellum = kleine hersenen
- Hersenstam
- Medulla spinalis = ruggenmerg
Wat behoort tot het perifere zenuwstelsel?
- 12 paar nervi cranialis = hersenzenuwen (ontspringen uit de schedel)
- 31 paar nervi spinalis = ruggenmerg zenuwen (ontspringen uit de medulla spinalis)
- De grensstreng
- Zenuwen van het vegetatieve zenuwstelsel
Noem 3 aspecten die je kan onderverdelen in de fysiologische indeling
- Integratie
- Hiërarchie
- Richting van het signaal
Welke twee soorten integratie zijn er?
- Vegetatieve integratie
- Animale integratie
Wat gebeurd er bij vegetatieve integratie?
De activiteiten van de 5 vegetatieve stelsels worden nauwkeurig op elkaar afgestemd.
Welk deel is verantwoordelijk voor de vegetatieve integratie?
Vegetatieve zenuwstelsel - autonoom zenuwstelsel - willekeurig zenuwstelsel
Sensoren in de organen geven informatie over het inwendige milieu door aan de hersenen
(temperatuur, bloeddruk, zuurstof in bloed)
Viscerosensoriek
Vegetatieve sensoriek
Het vegetatieve zenuwstelsel reageert door impulsen te sturen die moeten zorgen voor een juiste aanpassing, de aanpassing gebeurt door vegetatieve motoriek (besturen het gladde spierweefsel en klierweefsel).
(Bij temperatuur daling stimuleert het zenuwstelsel de vernauwing van de bloedvaten in de huid, je wordt bleek en je straalt minder warmte uit. Hierdoor houdt het lichaam warmte vast.)
Visceromotoriek
Vegetatieve motoriek
De hypothalamus is het centrale punt voor aansturing van (2)?
- Viscerosensoriek
- Visceromotoriek
Wat doet het sympathicus?
Gas; Is actief wanneer mensen actief zijn, simuleert;
- hartactiviteit
- ademhaling
- verhoogd bloedsuikerspiegel
- spanning in skeletspieren
! remt anabolisme & spijsvertering
Wat doet het parasympaticus?
Rem; is als de mens passief is, stimuleert spijsvertering.
Vertraagd:
- hart activiteit
- ademhaling
- spier activiteit
! remt het katabolisme
Animale integratie
Gaat om de integratie van de mens met zijn omgeving. Word geregeld door het animale zenuwstelsel/willekeurige zenuwstelsel
Sensoren (zintuigcellen) in het animale zenuwstelsel, die informatie uit de zintuigen aan de hersenen doorgeven zoals horen, voelen, zien, ruiken en proeven.
Animale sensoriek
Motorische signalen gaan vanuit de hersenen naar de willekeurige spieren (skeletspieren)
Vegetatieve motoriek
De werking van een ‘lager’ niveau is ondergeschikt aan die van een ‘hoger’ niveau. De grote hersenen vormen het hoogste niveau en het ruggenmerg het laagste.
Voorbeeld: Als je je met een naald prikt trek je terug, deze reflex komt tot stand ter hoogte van het ruggenmerg. Dit kan je bewust onderdrukken doordat de grote hersenen er invloed op uitoefenen.
Hiërarchie
Sensorische vezels van het perifere zenuwstelsel naar het centrale zenuwstelsel
Afferente vezels (aanvoerend)
Sensorische vezels gaan via het ruggenmerg omhoog
Ascenderende banen (stijgend)
Impulsen gaan via het ruggenmerg omlaag
Descenderende banen (dalend)
Impuls van centrale zenuwstelsel naar perifeer
Efferente vezels (hebben effect/ afvoerend)
Effectoren vegetatieve zenuwstelsel
- Glad spierweefsel
- Hartspierweefsel
- Klierspierweefsel